ابرتورم در لبنان؛ رشد ۲۰۰ درصدی مواد غذایی فقط در یک ماه!

لبنان، اولین کشور در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است که گرفتار ابرتورم شده است. این کشور با نرخ تورم سالیانه‌ای برابر با ۴۶۲ درصد و افزایش حدودا ۲۰۰ درصدی قیمت مواد خوراکی در طول ماه جاری، مانند ونزوئلا با تورم لجام‌گسیخته دست‌به‌گریبان است. علاوه‌براین، در سال جاری، پوند لبنان نیز ۸۲ درصد از ارزش خود را از دست داده است.

بسیاری از لبنانی‌ها برای در امان‌ نگاه‌داشتن دارایی‌های خود از گزند تورم به ذخیره طلا و بیت کوین روی آورده‌اند.

به نقل از بیت‌کوین داتکام، به‌گفته استیو هانکه (Steve H. Hanke)، استاد سرشناس اقتصاد دانشگاه جان هاپکینز و کارشناس پدیده ابرتورم، لبنان اولین کشور در منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) است که گرفتار ابرتورم شده است.

هانکه و همکارش نیکولاس کروس (Nicholas Krus) ۶۱ نمونه دیگر از ابرتورم را در تاریخ جهان بررسی کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به ابرتورم‌های مجارستان در سال ۱۹۴۵ و یوگسلاوی در خلال سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۴ اشاره کرد. گفتنی است در آن زمان، نرخ تورم در یوگسلاوی به ۳۱۳میلیون درصد در ماه رسیده بود. ابرتورم یا تورم لجام‌گسیخته، هنگامی رخ می‌دهد که نرخ تورم یک کشور برای ۳۰ روز متوالی از ۵۰ درصد در ماه فراتر برود.

به‌گفته هانکه، لبنان، شصت‌ودومین کشوری است که وارد فهرست کشورهایی شده است که در تاریخ خود ابرتورم را تجربه کرده‌اند. هانکه در نشریه نشنال ریویو (National Review) نوشته است:

در حال حاضر، دو کشور با پدیده ابرتورم دست‌به‌گریبان هستند: لبنان با نرخ تورم سالانه ۴۶۲ درصد و ونزوئلا با نرخ تورم سالانه‌ای که از ۲,۰۰۰ درصد هم تجاوز کرده است.

به‌گفته هانکه، ونزوئلا مدت زیادی است که گرفتار ابرتورم است. او همچنین اشاره کرد که فقط تعداد اندکی از اقتصادهای نوظهور، با نرخ‌های تورم بالا روبه‌رو هستند، اما تعداد آنها رو به افزایش است. او همچنین افزود که زیمبابوه، سوریه، سودان و ایران همگی با معضل تورم بالا مواجه هستند، اما این کشورها توانسته‌اند اقتصاد خود را از فروغلتیدن به چاله ابرتورم نجات دهند.

این استاد دانشگاه در مصاحبه‌ای با رویترز اظهار داشت:

دلایل اصلی تورم، همیشه یکسان است. دولت‌ها با افزایش روزافزون کسری بودجه و شکست در تأمین مالی از طریق اخذ مالیات یا انتشار اوراق قرضه، به‌سرعت دست‌به‌دامان بانک‌های مرکزی می‌شوند. در هنگام بروز پدیده ابرتورم، بانک‌های مرکزی موظف هستند با به دست گرفتن مدیریت امور مالی دولت، از طریق خلق پول، کسری بودجه را جبران کنند.

هانکه خاطرنشان کرد که لبنان، بدترین بحران را پس از وقوع جنگ داخلی در این کشور بین سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ تجربه می‌کند. پیش‌تر در ماه مارس (فروردین)، هنگامی که این کشور از پس پرداخت بدهی‌‌های خود برنیامد، این شرایط بدتر شد. بر اساس داده‌های رسمی منتشرشده از سوی بانک Credit Libanais لبنان، در ماه مه (خرداد) نسبت به یک سال پیش از آن، هزینه مواد خوراکی و پوشاک به‌ترتیب ۱۹۰ و ۱۷۲ درصد افزایش پیدا کرده است. گزارش‌های دیگر نیز از آماری مشابه در اوایل ماه جاری حکایت دارد.

از ژانویه (دی ۹۸) تاکنون، پوند لبنان در مقابل دلار ایالات متحده، ۸۲ درصد از بهای خود را در بازار سیاه از دست داده است. هانکه در این خصوص اظهار داشت:

لبنانی‌ها بهتر است نرخ دلار در صرافی‌های رسمی را به فراموشی بسپارند. پس‌اندازهای آن‌ها در بانک‌های لبنان قفل شده است. بانک‌ها هم هیچ دلاری برای مبادله ندارند و برای جلوگیری از فروپاشی، سیاست کنترل شدید سپرده‌های بانکی را در پیش گرفته‌اند.