آیت‌الله فاضل‌ لنکرانی: بیت کوین حباب ارزی بوده و اشکال فقهی دارد!

آیت‌الله فاضل‌ لنکرانی: بیت کوین حباب ارزی بوده و اشکال فقهی دارد!

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به اشکالات فقهی بر بیت کوین گفت: بیت کوین حباب ارزی بوده و ممکن است در یک‌لحظه به‌صورت کامل از بین برود، این شکل از اقتصاد و معامله در حکم اکل مال بالباطل است.

به گزارش ارزدیجیتال و به نقل از خبرگزاری تسنیم از قم، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی ظهر امروز در نشست علمی«بیت کوین از منظر فقه» که در سالن جلسات مرکزی فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، اظهار داشت:

مسائل محدثه باید به‌صورت دقیق و سنجیده‌ای در حوزه علمیه بررسی شود.

وی با اشاره مسئله بیت کوین افزود:

پول در منطق اقتصادی تعریف خاص خود را دارد، پول در تعریف کلی آن چیزی بوده که به‌جای کالا قرارگرفته و به‌وسیله آن محصول و یا کالای خریداری می‌شود.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ادامه داد:

در دنیای اقتصاد و پشتوانه پول رایج، دولت متبوع آن است، اما این سؤال در بیت کوین مطرح می‌شود که پشتوانه چنین پولی چه چیزی است. در اقتصاد و بازار نیز پول جای کالا نشسته و به‌وسیله آن معامله اتفاق می‌افتد، تفاوتی ازنظر فقهی بین پول فیزیکی و دیجیتالی نیست.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد:

پشتوانه داشتن مهم‌ترین معیار و مصداق پول در هر کشور و اقتصادی است، در حال حاضر سرمایه بیت کوین بالغ‌بر ۲۰۰ میلیارد دلار بوده که در صورت خروج این مبلغ از این شرکت دیگر این شرکت هیچ اعتباری نمی‌تواند داشته باشد.

آیت‌الله فاضل‌ لنکرانی: بیت کوین حباب ارزی بوده و اشکال فقهی دارد!

وی ادامه داد:

طبق فقه شیعی غرر و خطر در انجام معامله مورد نهی و اشکال واقع‌شده است، ازنظر فقهی معامله در بیت کوین ضرر و خطر داشته و از این نظر دارای اشکال اساسی است، یکی از اشکالات مهم بیت کوین است که به‌جای سرمایه موجود در بیت کوین هیچ‌گونه پشتوانه‌ای در نظر گرفته نشده و در این شکل از معامله به‌جای معاوضه فقط کد و رمزی به‌جای دلار به افراد دخیل در آن داده می‌شود.

آیت‌الله فاضل لنکرانی با اشاره به برخی از اشکالات دیگر بیت کوین خاطرنشان کرد:

از نظر علم اقتصاد معامله‌ای درست بوده که در آن به دو طرف معامله سودی نصیب شود اما در این شکل از معامله طرف عوضی وجود نداشته و اعتبار آن را هم نه می‌توان مال دانست و نه نام پول بر آن نهاد.

وی تأکید کرد:

بیت کوین حباب ارزی بوده و ممکن است در یک‌لحظه به‌صورت کامل از بین برود، این شکل از اقتصاد و معامله در حکم اکل مال بالباطل است، بیت کوین شباهت زیادی به قماری داشته که فرد در آن پول و دارایی خود را داده اما چیزی در آن نصیبش نمی‌شود.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ادامه داد:

یکی از اشکالات اساسی بیت کوین این است که در آن صدق معامله به‌عنوان یکی از مصادیق مهم معامله درست در فقه اسلامی وجود ندارد بنابراین نمی‌توانیم ازنظر فقهی بر درستی آن صحه بگذاریم، در بیت کوین تبانی بر اصل مفهوم مال صورت می‌گیرد اما در حقیقت بیرونی ماجرا خبری از پول و مال نیست.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه در ادامه اشکالات فقهی بیت کوین تصریح کرد:

ازآنجایی‌که مقصد پول در بیت کوین مشخص نیست به‌راحتی می‌توان در آن دست به پول‌شویی زد، متأسفانه بیت کوین در کشورهای متمدن ارزش و جایگاهی ندارد و اغلب ۱۰۰ هزار کاربر آن را مردم کشورهای جهان سوم تشکیل داده‌اند، مشکل بیت کوین این است که یک فرد نمی‌داند چگونه باید سرمایه خریداری‌شده خود را برگرداند.

guest

استفاده از محتوای توهین‌آمیز، غیراخلاقی، دیدگاه‌های غیراقتصادی، تبلیغات و اطلاعات تماس یا لینک‌های نامرتبط ممنوع است.

نقض قوانین ممکن است منجر به عدم تأیید دیدگاه‌ها یا مسدودسازی حساب کاربران شود.

47 دیدگاه
حجت بهمد
حجت بهمد
5 سال قبل

جناب آقای لنکرانی، شما فقط به یک سوال من جواب بده که پشتوانه ریال چی هست که تو شش ماه زحمت 4 ساله شخص بنده ارزشش یک سوم شد؟؟؟؟ این اشکال شرعیش چطور حل میشه؟؟
اگر چیزی رو عموم مردم بپذیرند عاقلانه تر هست تا یک نفر به نمایندگی از آنها حتی تصمیم درست بگیرد، چون در این سیستم که مردم قدرت تصمیم گیری ندارند عملا رشدی اتفاق نمیوفته!!!! امیدوارم به این نظر کوچک منم توجه داشته باشید.

محمد
محمد
5 سال قبل


راجب پولشویی در همین ماه های گذشته هم شاهد پولشویی هایی بودیم که ارزهای دزدیده شده طی یک روز مسدود شده تا به قضیه رسیدگی بشه(بایننس ) ولی همچنان پول های کاغذی در صدر لیست پولشویی هستن!

علی
علی
5 سال قبل

واقعا که من دو تا نظر گذاشتم آخه کدومشون بی احترامی داشت بلکه علمی و مستدل و کمی هم فقهی بود

کیوان
کیوان
5 سال قبل

سلام به تمام دست اندرکاران سایت
میخواستم بگم دم شما گرم و ممنون
سانسوری که می کنید برای تمام افراد منطقی، قابل قبوله
طرف میاد اینجا با اسم مستعار، هرچی از دهنش درمیاد، میگه، انتظار داره شما پخشش کنی
آدرس دفتر ایشون به سادگی از اینترنت قابل پیدا کردنه، ببینیم چند نفر از افرادی که معترض سانسور نظرشون تو سایت هستن، جراتشو دارن حضوری برن دفتر، با همون ادبیات، نظرشون رو عرضه کنن ؟

م.طالبی
م.طالبی
5 سال قبل

دوستان سخت نگیرید مراجع به دلیل اینکه در مباحث روز همیشه شک و بحث دارندو همیشه سخت گیرند و مردم عام به جای مطالعه دقیق برروی نوع کارای تکنولوژی به دنبال سوال کردن از مراجع میروند پس مجبورند جوابی برای کوهی از سوالات مردم داشته باشند پس عمدتا جواب رد میدهند یا همان خوب نیست دلیل اینکه خود مراجع کارشان موارد فقهی و دینی و مراج عادت کردن هر چیزی رو با تفکر فقهی قاطی کنن وقتی هم به چیزی نمیرسند برای انکه آخرت خودشون رو ضایع نکنن میگن درست نیست چون میترسن واقعا درست نباشه و اشتباه بگن درست و برن جهنم ولی اگر هم درست باشه بگن بده بازم میرن جهنم چون دروغ در فقه حکم اعدام و مرتد البته خیلی ها این موضوع رو نمیدونن با تمام اوصاف در موارد امروزی چون ما رهبر فقهی اصلیمون غایب هستش و نمیتونیم دسترسی بهشون داشته باشیم زیاد هم به این افراد نمیتونیم اعتماد 100درصدی کنیم.
فقط من از شما ها سوالی داریم
با خرید و فروش ارز مجازی یا ماین کردن این ارز های مجازی
آیا کسی آسیب میبیند (از هر لحاظی) ؟
آیا حقی ظایع میشود(به هر شکلی) ؟
آیا کشور دچار مشکلات می شود (چه داخلی چه خارجی) ؟
آیا نفوذ در دین برای تخریب ایجاد میشود (از هر راهی) ؟
آیا راهی برای خروج اطلاعات ملی می باشد(از هر شکلی) ؟
خودتون به این سواالت جواب بدید تا درمورد درست و غلط بودن ارز های مجازی به جوابی درست برسید و دیگر سراغ افراد غیر متخصص نروید.
خودتون قاظی و خودتون مجرم باشید دادگاه در ذهن شماست.

رضا صفری
رضا صفری
3 سال قبل
پاسخ  م.طالبی

مشکل این هست که شما ذهن خودتون و یا امثال من رو ملاک قرار میدید، در حالیکه مراجع در موضوعات اینچنینی علاوه بر نگاه فردی، با نگاه به لوازم یک چیز و اثرات اون بر جامعه نظر میدهند. ممکن هست که اونها هم در مراحل استنباط دچار خطا بشند، چون هر چقدر هم که دقت کنند باز هم انسان هستند.اما یه سؤال، حالا اگر همین حرف ها توی آمریکا زده بشه هم اینطور باهاش برخورد میکنیم؟ موضوع رمز ارز حتی در دنیای غرب هم با ابهامات و احتیاط همراه هست و حل نشده. تا زمانیکه مطمئن نباشیم و جزء به جزء اون به صورت دقیق بررسی نشه و قانون و تعهد و تضمین پشت سرش نیاید، تقریبا در حد بازی باقی میمونه. و لو اینکه میلیاردها دلار توش رد و بدل بشه. مهم اینه که سیستم های اقتصادی آیا توان این رو دارند وارد عرصه رمز ارز بشند یا نه؟ همینطوری که نیست. البته در مورد رمز ارز هنوز بنده خودم با وجود مطالعاتی که داشتم به نتیجه ای قطعی نرسیدم و نظر نمیدم.

سید محمد کاظم
سید محمد کاظم
5 سال قبل
پاسخ  م.طالبی

بیان شما بیان صحیحی نبود. یک مجتهد و فقیه واقعی با استفاده از منابع دینی و مقدمات لازم حکم میدهید. اگر حکم واقعی را نیافت حکم ظاهری را از روی اصول عملیه میدهد. حرام یا حلال بودن امری الهی است. یعنی فقیه شیعه در پی این است که حکم خداوند را دریابد. اگر قرار بود که ما با این سوال ها فتوا بدهیم که چرا به منابع دینی رجوع کنیم. البته نه اینکه اینها مهم نباشند. رویه و روش در استنباط احکام شرعی اینگونه نیست. جای بحث از این سوالاتی که شما فرمودید در اصول فقه است.

RahaAzDin
RahaAzDin
5 سال قبل

مثل اینکه شما فقط یک نیروی ویژه فقط برای سانسور دارید. خوبه دیگه شما هم با همین استراتژی برین جلو دیگه اینجا کسی حرف نمی زنه. به غیر از این آقایون...

محمد آذرنیوار
محمد آذرنیوار
5 سال قبل
پاسخ  RahaAzDin

با سلام و عرض ادب
همانطور که خودتون هم احتمالا اطلاع دارید متاسفانه امکان تایید یک سری از کامنت‌ها برای ما وجود نداره و برای همین معذوریم.
ممنون از همراهیتون

وحید علیرضالو
وحید علیرضالو
5 سال قبل

سلام.بنده خودم با وجود اینکه یک طلبه هستم . حدود 3 سالی هم هست در زمینه ارزهای دیجیتالی فعالیت و معامله و.. دارم لازم میدونم برخی مطالب رو بگم،یکی اینکه وقتی اشخاصی از مراجع دینی اظهار نظر میکنند متاسفانه عده ای فقط شروع به تخریب و توهین و...میکنند که نه تنها با آموزه های اسلامی ،بلکه انسانی هم نیست،باید توجه کنید وقتی ایشون میفرمایند در فقه شیعه، در معامله نباید ضرر کرد و...و.. و با مقدمات متعدد در حال اثبات نظر حرمت معامله با رمز ارزها هستند، به جیب ایشون چیزی نمیرود که یک عده ای ایشان رو تخطئه میکنند، خوب ایشان بعنوان یک فقیه شیعی قطعا باید در مسائل مستحدثه وارد شده و نظرات خودشون رو مطرح کنند و بالاخره کسی مجبور به تبعیت نیست، و اتفاقا اگر همه نظرات با یک نظریه موافق بود،هیچ گونه پویایی در علم اتفاق نمی افتاد و همین اختلافات باعث اکتشافات و تحقیقات علمی دقیقتر و بهتر میشود.
و اینکه ایشان میگویند در بیت کوین بجای دلار و... کد و.. معامله میشود،بنظ بنده قابل نقد هست،چرا که با توجه ب ه این نظریه باید خرید و فروش شارژ و وبسایتها و. وبلاگها و... چون دارای ماهیت خارجی نیستند حرام میشه و حال اینکه بنظر بنده حتی خود آقای فاضل هم قائل به این مطلب نیستند و قطعا اگر موبایلی داشته باشند براش شارژ میخرن.
با توجه به پیشرف تکنولوژی میتوان مثالهای متعددی رو زد که معامله کاملا صحیح بوده ولی مصداق خارجی ندارد(وقتی موبایل رو شارژ میکنید،آیا چیزی جز اعداد و ارقام در سیم کارت خود ذخیره میشود؟؟ آی وقتی یک سایت و وبلاگ به فروش میرسد و مصداق خارجی ندارد و هر لحظه هم امکان نابودی اون سایت وجود داره، مصداق خارجی و... داره؟؟؟
التبه نقدهای دیگری هم وجود داره و مجال توضیح نیست.
ولی خواهشا به نظرات دیگران(مخالف و موافق ) احترام بگذارید، و اگر نمیتوانید جواب بدهید حداقل توهین و ... نکینید،
حرف منطقی با استدلال بوده و باید جواب منطقی وبا استدلال داده شود.
یاعلی

RahaAzDin
RahaAzDin
5 سال قبل

اینجا فقط جایگاهی برای مباحث علمی و تکنولوژی ست.

محمدباقرعلیرضالو
محمدباقرعلیرضالو
5 سال قبل
پاسخ  RahaAzDin

اگر شما مباحث فقهی تشیع رو در مورد بانکداری صحیح بررسی کنید از جعاله تا مضاربه و .... خوب به این نتیجه میرسید که دقیق ترین نظرات علمی در حوزه بانکداری رو لای کتب فقهی میشه پیدا کرد کتبی به قدمت هزاران سال

RahaAzDin
RahaAzDin
5 سال قبل

هر بحثی جای خودش را داره، شما بهتر است در همان حوزه با هم درباره مسائلی که فکرتون را مخدوش می کنه بحث کنید. اینجا فقط جایگاهی برای مباحث علمی و تکنولوژی ست.

سید محمد کاظم
سید محمد کاظم
5 سال قبل
پاسخ  RahaAzDin

اینجا هم جای همین مباحث هست. در حوزه هم جای طرح این مباحث هست. اینجا هم اگر جای علم و تکنولوژی بود نباید سخنی از آیت الله فاضل لنکرانی گذاشته میشد. در نتیجه اینجا جای شما نیست....

محمدباقرعلیرضالو
محمدباقرعلیرضالو
5 سال قبل
پاسخ  RahaAzDin

بهتر هست که شما بیشتر دقت کنید در نحوه حرف زدنتون ؛ چرا که دین برای دنیا و اخرت است و در مسائل مختلف از جمله اقتصاد و... مبانی بسیار مهم و دقیق و ریز داره

یزدانی
یزدانی
5 سال قبل

والله ارز دیجیتال بیت کوین فقط منظورمه : این ارز پشتوانه اش مقبولیتش در بین انسان هاست نه حکومت ها و قدرت دیجیتال هم همینه که حکومت رو به اکثریت انسان ها ترجیح نمی دهد پس فقیه محترم وقتی انسان ها ارزش یه چیز رو مشخص میکنن بجای حکومت ها از نظر شرعی به مراتب حلال تر از پول های ملی در جهان هست که بخاطر قانونی که سازمان ملل(سازمان پیروزان جنگ جهانی دوم که برای همینه این سازمان به درد ایران نمی خوره چون از نظرشون ما مستمره شکست خورده در جنگ جهانی هستیم) به خواسته آمریکا تصویب کرد که در این قانون پشتوانه پول را منابع (طلا ذخایر معدنی و غیره) دیگر تعین نمی کند پس پولی که شما اون رو قبول دارین هیچ پشتوانه حلال و واقعی ندارد و هر حکومت بر اساس قدرتش در اقتصاد جهانی می تونه ارزش پولش رو بدونه هیچ پشتوانه فیزیکی تایین کنند
مثلا اگر ایران مجهز به 1000کلاهک اتمی قاره پیما باشد ارزش پولیمون 20تا 200برابر بیشتر از وضعیت فعلی میشد(قدرت نظامی هم شده پشتوانه پول فیات چقدر اقتصاد امروزی مسخره است)

Scalp
Scalp
5 سال قبل

چرا نظرات رو سانسور میکنید؟؟

amirali
amirali
5 سال قبل
پاسخ  Scalp

داداش اینجا ایرانه‌ها. خودت اگر سایت داشتی هر کامنتیو تایید می‌کردی تا کسب و کارت بره رو هوا و دم عیدی یه عده بیکار بشن؟

ما درک میکنیم شرایطو ممنون از ارز دیجیتال که با این محدودیت‌ها خدمت رسانی میکنه

محمد آذرنیوار
محمد آذرنیوار
5 سال قبل
پاسخ  Scalp

با سلام و عرض ادب
متاسفانه امکان تایید برخی دیدگاه ها بدلیل اهانت و یا بی احترامی به اشخاص ، تفکرها و جناح ها وجود ندارد
با احترام - سردبیر

رها طارمی
رها طارمی
5 سال قبل

هزاران سال واعظان مذهبی پاسخگوی سوالات شرعی و اجتماعی مردم بدلیل عدم وجود مبنا و راهکار بهتری جهت کسب اطلاع از موضوعات بودند و البته هم علمایی که صاحب نظر بودند ( امثال شیخ بهایی ) حلال مشکلات و پایان دهنده مناقشات موجود بودند
طی 500 سال اخیر با انقلاب علمی رخ داده در جهان و طی 50 سال اخیر در ایران ، مبنای پاسخ به سوالات تغییر کرده و از کتب آسمانی به سمت منطق و استدلال تغییر جهت داده است
متاسفانه میبینیم علما بارها یک موضوع جدید را دارای ایراد فقهی ، حرام و یا ... دانسته اند و در نهایت بدلیل عدم وجود امکان ایستادگی در مقابل منطق و استدلال صحیح و یا شرایط سیاسی متفاوت از موضع خود کوتاه آمده اند ، مثال آن از گرد بودن زمین ، گردش زمین به دور خورشید ، دوش حمام ، ماشین لباسشویی ، اینترنت نسل چهارم گرفته تا همین فرگشت و مباحث مالی امروز
اینکه علما با محافظه کاری بیشتری در مورد موضوعی اظهار نظر کنند برای جامعه مذهبی تبعات بسیار کمتری خواهد داشت، زیرا اصول اساسی دین نباید در شرایط مختلف مقتضی با منافع و یا شرایط جدید تغییر شکل دهند .
اینکه بخواهیم بیت کوین را بدلیل اینکه بصورت فیزیکی وجود ندارد و نمیتوان آن را مشاهده و لمس کرد را در مقابل کالا و پولهای فعلی که ماهیت عینی دارند نقض کنیم ، برای مثال این خود ناقض رسالت پیامبران ادیان ابراهیمی است که خداوند یکتا که از دیدگان پنهان بود را در مقابل بت های سنگی و گلی اقوام مختلف که میتوانستند آن را دیده ولمس کنند قرار دادند
آیا این دلیل منطقی بود ؟ در نهایت کدام ایدئولوژی پیروز شد ؟

سید محمد کاظم قدمگاهی
سید محمد کاظم قدمگاهی
5 سال قبل

در آغاز بگویم عالم با واعظ و پاسخگوی شرعی تفاوت دارد. بعد اینکه شما از کجا فهمیدید که علمای شیعه مبنا ندارند؟ اصلا میدانید مبنا چیست؟ همه علما صاحب نظر بودند نه صرفا شیخ بهایی.
گفتید "مبنای پاسخ به سوالات تغییر کرده و..." مجتهد شیعه اصولی با یک تسامح در تمام موارد از قیاس منطقی استفاده میکند. یعنی قیاس ها منتج در منطق ارسطویی. برعکس در غرب بود که حملات به منطق ارسطویی اوج گرفت و تجربه گرایی رواج یافت!
آنچه که در بین علمای مسیحی آنهم در سال ها پس از خود حضرت مسیح رخ داده به علمای شیعه نسبت ندهید. این اشکال کلیسا بود که سعی داشت مردم را متعبد بار بیاورد و آن ها را از تفکر در برخی امور بازدارد.
اصول اساسی دین چه چیزهایی هستند که نباید تغییر کنند؟ منظور شما اصول دین است؟ یا مسائل فقهی که اعتباری هستند؟
استدلال به خدای نادیدنی و لمس نشدنی چه ربطی به بیت کوین داره؟ اصلا این یک مسئله اعتقادی و تکوینی هست و بیت کوین یک مسئله ی فقهی و اعتباری .
در پایان هم خواهشمندم بروید و کمی مطالعه کنید. محتوای نظر شما انقدر پرت و پلا بود که آدم متحیر میشه....

محسن خردمند
محسن خردمند
5 سال قبل

متاسفانه وقتی که آدم بدون اطلاع از موضوعی صحبت کنه همین میشه!
شما بین عملکرد و صحبت های کشیش مسیحی و مفتی وهابی با مجتهد شیعه فرق نمی ذاری و همه را از یک منظر نگاه و تحلیل می کنی و حاصلش این نتیجه گیری نادرست میشه.
از کی تا حالا مبنای پاسخ به سوالات از کتب آسمانی تغییر کرده؟ مجتهد شیعه به پیروی از قرانی که دستور به تدبر و تعقل می ده ، روشش تعقل و استدلال بوده و هست ولی شما متاسفانه حرفی می زتی که ازش کاملا بی اطلاعی.
گرد بودن زمین ، گردش زمین به دور خورشید چه ربطی به فقهای شیعه داره؟
دوش حمام دیگه چیه ؟ نکنه نظر مفتی های عربستان را به حساب فقیه شیعه می گذاری!
فکر نمی کنم نظر کسی(هر چه که بوده) راجع به اینترنت نسل چهارم فرق کرده باشه.
یادت باشه احکام بعد از شناخت موضوعی، بر قواعد فقهی باز گردانده می شن و حکمشون استنباط میشه. حال ممکنه در این موضوع شناسی خطا رخ بده که امری طبیعیه و البته فقیه، تبیین موضوع را از عرف یا اهل فن می گیره و با توجهه به اون فتوا می ده لذا گاهی اوقات با توجه به تغییر در موضوع یا حصول شناخت جدید نسبت به موضوع، حکم مساله عوض میشه.
مقایسه بیت کوین با استدلال حضرت ابراهیم علیه السلام خیلی برام جالب بود و از کم دقتی شما حاکی بود

بشار اسد
بشار اسد
5 سال قبل

بسیار عالی توضیح دادین اما مثال اخرتون خوب نبود از کجا معلوم