یادداشت: ارزهای دیجیتال ضدتورمی می‌شوند، اما نه در آینده نزدیک
دسترسی به بیت کوین آسان است، عرضه‌ای قابل پیش‌بینی دارد و بانک‌های مرکزی نمی‌توانند خودسرانه آن را دست‌کاری کنند. در نتیجه، بیت کوین باید به عنوان پوششی در برابر تورم عمل کند. با این حال، سرمایه‌گذاران عمدتاً بیت کوین را یک دارایی ضدتورمی نمی‌دانند. در مقابل، عملکرد بازار ارزهای دیجیتال هم‌بستگی زیادی هم با بازار سهام دارد؛ اما چرا این اتفاق می‌افتد؟
یکی از نویسندگان وب‌سایت کوین تلگراف در یادداشتی که برای پاسخ به این سؤال نوشته است، دو پرسش مهم دیگر را نیز مطرح می‌کند؛ چه چیزی مانع تبدیل‌شدن ارزهای دیجیتال به داراییهای ضدتورمی می‌شود و چه اتفاقی می‌تواند آنها را به ابزاری برای مقابله با تورم تبدیل کند؟
مشکلات پیش رو در مسیر تبدیل‌شدن به دارایی ضدتورمی
ارزهای دیجیتال با کنار گذاشتن حاکمیت متمرکز بانک‌ها، راه‌حل جایگزین منحصربه‌فردی را ارائه می‌کنند. در نتیجه، شما نمی‌توانید اعتماد خود را به چیزی که وجود ندارد (حاکمیت متمرکز) از دست بدهید. همچنین، عرضهٔ ارزهای دیجیتال (معمولاً) محدود است، بنابراین به‌شکل طبیعی ارزش آنها افزایش می‌یابد.
افرادی که از بلاک چین‌های مبتنی بر پروتکل‌های اثبات سهام استفاده می‌کنند، می‌توانند در هر زمانی به داراییهای خود دسترسی داشته باشند. در حالی که بهطور مستمر از موجودی فعلی (سهام‌گذاری‌شده) خود سود دریافت می‌کنند. این بدان معنی است که ارزش واقعی «درصد سود سالانه» از طریق مکانیسم توزیع پاداش سهام‌گذاری و خزانه‌داری به فعالیت اقتصادی درون شبکه گره خورده است.
با اینکه به‌نظر می‌رسد این ویژگی‌ها مشکل ایجاد تورم در سیستم‌های پولی سنتی را برطرف می‌کنند، برخی مشکلات در ارزهای دیجیتال همچنان پابرجا هستند. برای شروع، بیاید دلایل سرمایه‌گذاری مردم روی ارزهای دیجیتال و هودل کردن آنها را بررسی کنیم.
بیشتر سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال پتانسیل (احتمالی) آیندهٔ این فناوری‌ها را می‌بینند و تصور می‌کنند که برخی از این دارایی‌ها کمتر از چیزی که باید ارزش‌گذاری شده‌اند. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها، سفته‌بازانه هستند. بیت کوین توانسته ساختاری غیرمتمرکز ایجاد کند، با این حال هنوز مشکل هزینه بسیار زیاد مصرف انرژی آن رفع نشده و اکثریت ماینرها تنها در چند استخر استخراج خاص دور هم جمع شده‌اند. اتریوم مشابه بیت کوین، درگیر مسئله مصرف انرژی و متمرکزبودن استخر‌های استخراج است (البته با به‌روزرسانی شبکه در شهریور امسال، استخراج اتریوم به پایان خواهد رسید). شبکه اتریوم، با بیش از ۱.۲میلیارد دلار سرمایه به‌سرقت‌رفته در سال جاری، با مشکلات امنیتی زیادی نیز دست‌وپنجه نرم می‌کند.
موضوع دیگر، صرافی‌های غیرمتمرکز هستند که هنوز به اندازهٔ صرافی‌های متمرکز مناسب استفاده نیستند. یونی سواپ، بزرگترین صرافی غیرمتمرکز از نظر حجم تراکنش‌ها، در مقایسه با یک صرافی متمرکز هنوز هم در بخش قیمت‌گذاری ناکارآمد است. یک معاملهٔ ساده برای تبدیل یک میلیون تتر به یو‌اس‌دی کوین نسبت به زمانی که در یک صرافی متمرکز انجام شود، بیش از ۳۰٬۰۰۰ دلار هزینه و لغزش قیمت خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: غیرمتمرکزترین ارز دیجیتال بازار کدام است؟
این مشکلات فنی راه‌حل‌هایی دارند
بدیهی است این مشکلات در مسیر برطرف‌شدن قرار دارند. چندین بلاک چین نسل سوم در حال کار روی مصرف انرژی و مشکل غیرمتمرکزبودن هستند. حفظ حریم خصوصی کاربران بهبود یافته است. سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال این موضوع را پذیرفته‌اند که کیف پول آنها برای همیشه بهطور کامل قابل ردیابی خواهد بود. این مسئله برای کاربران جدیدی که پیش از این درباره شفافیت بلاک چین تردید داشتند، جذاب خواهد بود.
در حال حاضر پروژه‌هایی برای حل مشکل ناکارآمدی صرافی‌های غیرمتمرکز، به‌دنبال ترکیب دقت ریاضیات مالی سنتی با ویژگی‌های بومی ارزهای دیجیتال هستند. ارزهای دیجیتال ابتدا باید به‌شکلی گسترده مورد پذیرش قرار گیرند تا بتوانند به‌عنوان یک سد در برابر تورم عمل کنند. این دارایی‌ها دارای ارزش آتی در اکوسیستمی هستند که اکنون برای استقرار اصول آن تلاش می‌کنند.
اقتصاد ارزهای دیجیتال همچنان منتظر برنامه‌هایی است که بدون فداکردن کیفیت و تجربه کاربری، بهطور کامل از مزایای تمرکززدایی استفاده کنند. این برنامه‌ها در مسئله پذیرش گسترده اهمیت ویژه‌ای دارند. سیستم پرداختی که در آن هر تراکنش ۵ دلار هزینه دارد و ارزش مبادلهٔ آن بهطور مرتب تغییر می‌کند، قابل استفاده نخواهد بود.
تا زمانی که از ارزهای دیجیتال برتر بازار بهطور مؤثری برای پرداخت‌های واقعی استفاده نشود و برنامه‌های غیرمتمرکز به سطح مطلوبی از کاربرد مشابه سیستم‌های متمرکز نرسند، ارزهای دیجیتال به‌عنوان سهم‌هایی درحال‌رشد در نظر گرفته خواهند شد.
تورم ناشی از کمبود اعتماد است
تورم صرفاً با چاپ بیشتر پول ایجاد نمی‌شود، یعنی وجود یک دارایی به‌خودی‌خود باعث کاهش ارزش آن نخواهد شد. در بازه سپتامبر تا نوامبر سال ۲۰۰۸ (شهریور تا آبان ۱۳۸۷)، حجم چندین میلیاردی دلاری‌ها در گردش آمریکا ۳ برابر شد؛ اما تورم کاهش یافت.
ایجاد تورم بیشتر با بی‌اعتمادی مردم نسبت به سیستم پولی مرکزی ارتباط دارد. ترکیب بی‌اعتمادی با افزایش قیمت‌ها، در کنار آشفتگی‌های ناشی از پرداخت بسته‌های کمکی در طول همه‌گیری کرونا و مشکلات ایجادشده در زنجیره تأمین که تا حدی به‌دلیل جنگ اوکراین و روسیه تسریع شده، ما را در این بحران اقتصادی قرار داده است. با این حال، چاپ کلان پول در سال ۲۰۲۱ باعث ایجاد تورم نشد، اگرچه آن را بزرگتر کرد.
عرضه دارایی به‌تنهایی موضوع مهمی برای یک ارز ذخیره ارزش نیست. در حقیقت، ذخیره ارزش لزوماً به عرضه در گردش ارتباطی ندارد. برای مثال، حجم طلای ذخیره‌شده به شکل جواهرات و شمش بیشتر از حجم آن در بازار کالا (کامودیتی) است. بازاری که اگر تمام طلاهای استخراج‌شده روی زمین را در نظر بگیرید، قیمت کاملاً متفاوتی خواهد داشت. از آنجا که این جواهرات و شمش‌های طلا در بازار معامله نمی‌‌شوند، پس تأثیری در منحنی عرضه و تقاضا نخواهند داشت. این ویژگی درباره پول نیز صدق می‌کند.
تورم در نتیجه ازدست‌‌رفتن اعتماد به یک دارایی ایجاد می‌شود که قرار بوده ارزش خود را در مدت‌‌زمانی طولانی حفظ کند. در دنیای ما عرضه بیشتر کالاها محدود است، بنابراین هر گروهی که از افزایش عرضه آگاه می‌شود، اما نسبت به سیاست پولی مطمئن نیست، بهطور خودکار تردید خود را در قیمت‌ها لحاظ می‌کند. در نتیجه، تورم به یک پیش‌گویی خودکام‌بخش تبدیل می‌شود (یعنی گروه‌ها خود موجب رفتارها و اقداماتی می‌شوند که در نهایت کمک می‌کنند همان پیش‌بینی به واقعیت تبدیل شود).
ضدتورمی‌شدن ارزهای دیجیتال شدنی است؛ اما نه در حال حاضر
ارزهای دیجیتال هنوز نمی‌توانند به‌عنوان ابزاری برای پوشش ریسک در زمان نوسانات شدید و نبود اطمینان به بازار عمل کنند. گفته می‌شود آنها معمولاً در محیط‌هایی برتری دارند که رشد در آنها ثابت است و در آن می‌توانند به‌راحتی بهتر از سایر بازارهای مالی بهتر عمل کنند و ارزش بازار کم ارزهای دیجیتال در مقایسه با ارزهای فیات، به‌نفع آنها بازی می‌کند.
راه‌حل‌های فعلی برای حل مشکل کاربردپذیری به‌دلیل ماهیت مبتنی بر سفته‌بازی و حجم کم تراکنش‌های ارزهای دیجیتال هنوز پایدار نیستند. سقوط بلاک چین‌هایی که ساختار مالی اشتباهی دارند بر کل اکوسیستم تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود تا قطار توسعه راه‌حل‌های بلندمدت بالقوه از مسیر خارج شود. هرچه جامعه ارزهای دیجیتال مسئولیت‌پذیرتر و محتاط‌تر شود، پروتکل‌های سالم و قابل‌اعتماد، سود بیشتری خواهند برد و در نهایت ارزهای دیجیتال می‌توانند به یک دارایی ضد تورمی واقعی تبدیل شوند.
از آنجا که اکنون ارزهای دیجیتال با الگوهای رشد در بازار سهام هم‌بستگی زیادی دارند، در دوره‌های رشد پایدار به‌خوبی پوششی در برابر تورم هستند؛ اما در زمان بحران‌های مالی شکست می‌خورند. تکامل ارزهای دیجیتال، در طول این رکودها می‌تواند آنها را به یک سنگر واقعی در برابر تورم تبدیل کند.
این روزها، عاقلانه خواهد بود که هنگام سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال در دوره‌های آشفتگی بازار احتیاط کنیم. در حقیقت، استفاده از این داراییهای دیجیتال به‌عنوان تنها ابزار حفظ سرمایه در برابر تورم، کاری غیرعقلانی است. با ادامه روند بلوغ پروتکل‌های بلاک چینی، این شرایط تغییر خواهد کرد و شاهد افزایش پذیرش و ثبات ارزهای دیجیتال به‌عنوان داراییهای ضد تورمی خواهیم بود.
استخراج ارز مخصوص دولت خواهد بود یا مردم هم درش سهیم خواهند بود؟