اینترنت اشیا چیست؟ تاریخچه و کاربردهای IOT

چند سالی است که فناوری با سرعت زیادی در حال پیشرفت است و اصطلاحاتی مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و بلاک چین بیش از پیش به گوش می‌رسند. ادغام اینترنت اشیا و هوش مصنوعی مدت‌هاست که در حال توسعه است، اما ترکیب اینترنت اشیا با بلاک چین گامی تحول‌آفرین در دنیای فناوری محسوب می‌شود. این ترکیب می‌تواند شفافیت، امنیت و کارایی بیشتری را برای دستگاه‌های IoT فراهم کند.

در این مقاله قصد داریم به بررسی اینترنت اشیا و ارتباط آن با بلاک چین و ارزهای دیجیتال بپردازیم. همچنین چالش‌های این فناوری و آینده آن را تحلیل خواهیم کرد. در نهایت، شش ارز دیجیتال برتر مبتنی بر اینترنت اشیا را معرفی کرده و نقش آن‌ها را در این اکوسیستم نوآورانه بررسی می‌کنیم.

اینترنت اشیا چیست؟

اینترنت اشیا (IoT مخفف عبارت Internet of things) به شبکه‌ای از دستگاه‌های فیزیکی اشاره دارد که به اینترنت متصل شده‌اند تا داده‌ها و دستورالعمل‌ها را مبادله کنند. این شبکه می‌تواند وسایل روزمره خانگی باشد یا ابزارهای پیشرفته صنعتی و یا هر زمینه دیگری که به حسگر یا نرم‌افزار یا فناوری‌های دیگر مجهزند و می‌توانند با سایر سیستم‌ها ارتباط برقرار کرده و تعامل داشته باشند.

اینترنت اشیا در بخش‌های مختلفی از جمله مراقبت‌های بهداشتی، کشاورزی، خانه‌های هوشمند و تولید صنعتی کاربرد دارد و نویدبخش افزایش بهره‌وری، اتوماسیون و تصمیم‌گیری مبتنی بر داده است.

ادغام فناوری اینترنت اشیا با بلاک چین

حالا که اینترنت اشیا را شناختیم، ممکن است این سؤال پیش بیاید که اصلاً اتصال چند دستگاه و تبادل اطلاعات چه ارتباطی با بلاک چین و ارزهای دیجیتال دارد؟ پاسخ این سؤال در امنیت بلاک چین نهفته است. دستگاه‌های متصل به اینترنت اشیا گاهی نیاز به انجام تراکنش‌های مالی، مانند خرید خودکار محصولات یا پرداخت قبوض دارند.

در اینجا، بلاک چین با ویژگی‌هایی مانند تمرکززدایی، شفافیت و امنیت رمزنگاری‌شده می‌تواند بهترین راه‌حل باشد. استفاده از بلاک چین در اینترنت اشیا نه‌تنها امنیت تراکنش‌ها را تضمین می‌کند، بلکه باعث جلوگیری از دستکاری داده‌ها و کاهش حملات سایبری می‌شود.

بیشتر بخوانید: بلاک چین چیست

کاربرد ارزهای دیجیتال در حوزه اینترنت اشیا

ترکیب اینترنت اشیا و بلاک چین، به دلیل اضافه‌کردن قابلیت پرداخت امن به دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف، در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارد. در ادامه چند مورد از مهم‌ترین کاربردهای ترکیب این دو فناوری را بررسی می‌کنیم.

تراکنش‌های مقیاس بزرگ

در فضاهای عمومی و شهرهای سراسر جهان، ترکیب اینترنت اشیا و ارز دیجیتال تأثیر گسترده‌ای خواهد داشت. به‌عنوان مثال، برای پرداخت هزینه پارکینگ معمولاً از اپلیکیشن‌هایی استفاده می‌کنیم که نیاز به دسترسی به تلفن و اطلاعات کارت اعتباری دارند، اما این روش چندان امن نیست. ادغام ارز دیجیتال با این سیستم امکان پرداخت امن بدون خطر هک شدن را فراهم می‌کند.

کاهش هزینه تراکنش‌ها

با استفاده از ارز دیجیتال، نیازی به تبادل اطلاعات بانکی بین دستگاه‌ها نیست، که این امر احتمال حملات هکری را کاهش می‌دهد. در نتیجه، شرکت‌ها می‌توانند بر سرمایه‌گذاری‌های جدید و استراتژی‌های تجاری تمرکز کنند و سودآوری خود را افزایش دهند.

اینترنت اشیا به کمک ارز دیجیتال، هزینه‌های تراکنش را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. برخلاف سیستم‌های پرداخت سنتی، ارزهای دیجیتال نیازی به واسطه‌هایی مانند بانک‌ها یا پلتفرم‌های پردازش پرداخت ندارند. در نتیجه، کسب‌وکارهای تجارت الکترونیک کارمزدهای کمتری می‌پردازند.

همچنین، دیگر نیازی به نگرانی درباره نوسانات نرخ ارز و هزینه‌های تبدیل برای تراکنش‌های فرامرزی نیست، که این امر به افزایش دسترسی جهانی و ایجاد فرصت‌های بین‌المللی بیشتر کمک می‌کند.

استخراج ارز دیجیتال

برای استخراج ارز دیجیتال به توان پردازشی بالایی نیاز است، زیرا ارزش ارزهای دیجیتال بر اساس حل معادلات پیچیده ریاضی تعیین می‌شود. با استفاده از اینترنت اشیا، این توان پردازشی را می‌توان میان دستگاه‌های مختلف در یک شبکه متصل توزیع کرد. پروژه‌هایی برای این کار وجود دارند که امکان اتصال ۱۵,۰۰۰ دستگاه اینترنت اشیا برای استخراج ارز دیجیتال را فراهم کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: ماینینگ چیست

پرداخت خودکار قبوض

با ادغام اینترنت اشیا و ارز دیجیتال، گزینه‌های پرداخت ایمن‌تری برای دستگاه‌های هوشمند فراهم می‌شود. به‌زودی می‌توانیم وسایل هوشمند خود را به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که در زمان مناسب، محصولات مورد نیازمان را تأمین کنند.

برای مثال، سامسونگ یخچال هوشمندی ساخته است که می‌تواند مواد غذایی را ردیابی و مدیریت کند، کالاهای ضروری را به شما یادآوری کند و حتی به‌صورت خودکار سفارش دهد. اینجاست که ارز دیجیتال به‌عنوان یک راهکار امن برای خرید و فروش از طریق دستگاه‌های IoT وارد می‌شود.

یا در آینده نزدیک خانه‌های هوشمند می‌توانند با اتصال به کنتورهای برق و گاز، دستور پرداخت قبوض را به‌صورت خودکار بدهند.

چالش‌ها و محدودیت‌های پروژه‌های اینترنت اشیا مبتنی بر بلاک چین

با وجود پتانسیل بالا، ادغام فناوری بلاک چین و رمز ارزها در زیرساخت‌های اینترنت اشیا (IoT) با چالش‌هایی هم همراه است. در ادامه ۴ مورد از چالش‌های پیش‌روی این فناوری را بررسی خواهیم کرد.

۱. مشکلات مقیاس‌پذیری

یکی از چالش‌های اصلی پروژه‌های اینترنت اشیا مبتنی بر بلاک چین، مقیاس‌پذیری است. شبکه‌های بلاک چینی، به‌ویژه آن‌هایی که از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند، در پردازش حجم بالای تراکنش‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. این در حالی است که کاربردهای IoT اغلب به تراکنش‌های سریع و گسترده نیاز دارند.

به عنوان مثال، شبکه بیت کوین تنها می‌تواند حدود ۷ تراکنش در ثانیه را پردازش کند، که بسیار کمتر از نیازهای یک شبکه بزرگ اینترنت اشیا است.

بیشتر بخوانید: مقیاس پذیری در بلاک چین چیست

۲. پیچیدگی ادغام

ادغام فناوری بلاک چین با سیستم‌های موجود اینترنت اشیا یک چالش فنی اساسی محسوب می‌شود. تنوع بالای دستگاه‌های IoT که هرکدام از استانداردها و قابلیت‌های متفاوتی برخوردارند، باعث می‌شود ایجاد یک راهکار بلاک چینی یکپارچه و همه‌جانبه دشوار باشد. این پیچیدگی می‌تواند روند پذیرش گسترده این فناوری را با موانع جدی روبه‌رو کند.

۳. نگرانی‌های امنیتی

اگرچه بلاک چین به بهبود امنیت کمک می‌کند، اما خود دستگاه‌های اینترنت اشیا همچنان در برابر تهدیداتی مانند دستکاری فیزیکی و حملات سایبری آسیب‌پذیر هستند. تأمین امنیت کامل و سراسری در یک اکوسیستم بلاک چینی اینترنت اشیا به‌دلیل تعداد زیاد دستگاه‌های متصل، یک چالش بزرگ محسوب می‌شود.

۴. هزینه‌های عملیاتی

اجرای یک شبکه بلاک چینی، به‌ویژه آن‌هایی که از مکانیزم اثبات کاراستفاده می‌کنند، هزینه‌های عملیاتی بالایی به همراه دارد. این موضوع در کاربردهای اینترنت اشیا که شامل حجم عظیمی از تراکنش‌ها و تبادل مداوم داده هستند، به یک نگرانی اساسی تبدیل می‌شود.

ارزهای دیجیتال برتر مبتنی بر اینترنت اشیا

در زمینه اینترنت اشیا و ارز دیجیتال، چندین پروژه ارائه شده‌اند که به‌طور خاص به نیازهای معاملات ماشین به ماشین (M2M) و اکوسیستم گسترده اینترنت اشیا پرداخته‌اند. این ارزهای دیجیتال ویژگی‌های مختلفی دارند که برای بهبود عملکرد، سرعت و مقیاس‌پذیری سیستم‌های اینترنت اشیا طراحی شده‌اند.

از مطرح‌ترین ارزهای دیجیتال مبتنی‌بر اینترنت اشیا می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• وی چین (VET)
• آرتیفیشال سوپراینتلیجنس الاینس (ASI)
• جسمی کوین (JASMY)
• آیوتا (IOTA)
• هلیوم (HNT)
• آیوتکس (IOTX)

وی چین (VET)

وی چین یک پلتفرم بلاک چینی است که مدیریت زنجیره تأمین و فرایندهای تجاری را بهبود می‌بخشد. هدف آن ساده‌سازی این فرایندها و جریان اطلاعات برای زنجیره‌های تأمین پیچیده از طریق استفاده از فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) است.

توکن بومی وی چین، VET، عمدتاً به‌عنوان ارز پرداخت هوشمند برای انجام تراکنش‌ها در پلتفرم وی چین استفاده می‌شود. همچنین برای استیکینگ هم کاربرد دارد، و البته برای تولید VTHO که برای پرداخت هزینه‌های تراکنش و انرژی در بلاک چین وی‌چین‌تور (VeChainThor) استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: استیکینگ چیست

پروژه وی چین برای ردیابی اقلام در طول زنجیره تأمین چیپ هوشمند خود را ساخته است. این پروژه از تقلب و سوءاستفاده از منابع جلوگیری می‌کند و مشکل اساسی ردیابی را آن هم در دنیای خودکار اینترنت اشیا که در آن نظارت بر هزاران تراکنش ضروری است حل می‌کند.

وی چین با شرکت‌های مختلف چندملیتی از جمله والمارت چین و BMW همکاری‌هایی دارد. این مشارکت‌ها نشان‌دهنده اعتماد قابل توجه بازار و پذیرش وسیع آن است. چالش اصلی وی چین، پذیرش گسترده آن در صنایع مختلف است. با این حال، چشم‌انداز آن امیدوارکننده به نظر می‌رسد، به‌ویژه در صنایعی که به مدیریت شفاف زنجیره تأمین نیاز دارند.

بیشتر بخوانید: وی چین (VeChain) چیست؟

آرتیفیشال سوپراینتلیجنس الاینس (Artificial Superintelligence Alliance)

آرتیفیشال سوپراینتلیجنس الاینس (Artificial Superintelligence Alliance) یا به‌اختصار ASI یک پلتفرم بلاک چینی مبتنی بر هوش مصنوعی است که هدف آن اتصال دستگاه‌های اینترنت اشیا و الگوریتم‌ها برای ایجاد یادگیری جمعی است.

این پروژه حاصل ادغام سه پروژه فچ ای‌آی (Fetch.ai)، سینگولاریتی نت (Singularity.NET) و اوشن پروتکل (Ocean Protocol) است. توکن این شبکه FET است که برای انجام تراکنش‌ها و عملیات شبکه‌ای ASI هم به کار می‌رود.

یکی از ویژگی‌های برجسته آرتیفیشال سوپراینتلیجنس الاینس استفاده از عوامل خودمختار برای انجام وظایفی مانند اشتراک‌گذاری داده‌ها و تصمیم‌گیری است که آن را در حوزه اینترنت اشیا متمایز می‌کند. این پلتفرم از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی این فرایندها بهره می‌برد. توانایی ترکیب بلاک چین با فناوری‌های پیشرفته یادگیری ماشینی، ASI را به یکی از پروژه‌های آینده‌دار در این حوزه تبدیل کرده است.

آرتیفیشال سوپراینتلیجنس الاینس همکاری‌هایی با شرکت‌ها و پروژه‌های مختلف در بخش‌هایی مانند حمل‌ونقل، زنجیره تأمین و انرژی داشته است. چالش اصلی این پروژه، ادغام مؤثر هوش مصنوعی و بلاک چین در کاربردهای دنیای واقعی در مقیاس وسیع است.

جسمی کوین (JasmyCoin)

جسمی کوین پروژه‌ای با هدف ارائه یک پلتفرم اشتراک‌گذاری امن داده میان دستگاه‌های مختلف اینترنت اشیا است. از مهم‌ترین ویژگی‌ها و فناوری‌های جسمی کوین تمرکز آن بر دموکراتیزه‌سازی داده‌هاست، به‌طوری که کاربران کنترل کاملی بر داده‌های خود دارند. این پروژه از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته برای تضمین امنیت و حریم خصوصی داده‌ها استفاده می‌کند.

جسمی کوین ویژگی برجسته‌ای دارد که تمرکز آن بر مدیریت و حفظ حقوق اطلاعات شخصی در شبکه‌های اینترنت اشیا است. بلاک چین جسمی از سرورهای متمرکز استفاده نمی‌کند و به‌طور کامل بر ذخیره‌سازی توزیع‌شده تکیه دارد.

این سیستم به کاربران اجازه می‌دهد تا تمامی داده‌های کلانی که از دستگاه‌های اینترنت اشیا جمع‌آوری می‌شود را از طریق فناوری‌ای به نام «قفل داده شخصی» به‌طور امن مدیریت کنند. این ویژگی زمانی حیاتی می‌شود که دستگاه‌ها داده‌های حساس زیادی را جمع‌آوری و پردازش می‌کنند.

توکن JASMY به‌عنوان یک توکن کاربردی برای تأمین امنیت و تسهیل اشتراک‌گذاری داده‌ها و تراکنش‌ها در شبکه دستگاه‌های اینترنت اشیا استفاده می‌شود. همچنین این توکن به‌عنوان ابزاری برای جبران هزینه‌های کاربران بابت داده‌هایشان و ذخیره‌سازی و مدیریت امن داده‌ها به‌ کار می‌رود.

به‌عنوان یک بازیگر نسبتاً جدید در بازار، جسمی کوین در حال کار روی برقراری همکاری‌ها و گسترش حوزه‌های استفاده خود است. چالش اصلی جسمی کوین در بازار رقابتی‌ای است که بازیگران بزرگ‌تری دارد. و قطعاً پتانسیل رشد آن به توانایی این پروژه در برقراری همکاری‌های مهم و سازگاری با نیازهای در حال تحول اینترنت اشیا بستگی دارد.

آیوتا (IOTA)

آیوتا یک ارز دیجیتال و پلتفرم فناوری پیشگام است که با هدف افزایش کارایی برای معاملات M۲M در اینترنت اشیا ساخته شده است. این ارز دیجیتال به دستگاه‌های اینترنت اشیا این امکان را می‌دهد که به‌طور خودکار منابعی مانند فضای ذخیره‌سازی، پهنای باند یا برق را خرید و فروش کنند.

یکی از مزایای اصلی آیوتا سرعت آن است که قادر به پردازش ده‌ها تراکنش در ثانیه است. برخلاف سیستم‌های سنتی بلاک چین، آیوتا از ساختار تنگل (Tangle) استفاده کرده که هزینه تراکنش را حذف می‌کند.

فناوری تنگل این پروژه که یک نوع گراف غیرمدور هدایت‌شده (DAG) است، در حوزه اینترنت اشیا که نیاز به ریزتراکنش‌های زیادی دارد بسیار کاربردی است. این طراحی به‌طور خاص برای برآورده کردن نیازها و محدودیت‌های محیط IoT از جمله مقیاس‌پذیری، بازده انرژی و توانایی پردازش تعداد زیادی ریزتراکنش ایجاد شده است.

این ویژگی‌های فنی باعث می‌شود که آیوتا به‌عنوان یک راه‌حل مقیاس‌پذیر و کارآمد برای ارتباط و تراکنش‌های بین ماشین‌ها در دنیای اینترنت اشیا مطرح باشد.

آیوتا در حوزه اینترنت اشیا همکاری‌هایی با شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف برقرار کرده است. همکاری‌های برجسته این شرکت شامل پروژه‌هایی با فولکس واگن (Volkswagen) و بوش (Bosch) می‌شود. آینده IOTA به پذیرش گسترده‌تر و غلبه بر تردیدهای موجود درباره ساختار غیرمتمرکز آن بستگی دارد.

بیشتر بخوانید: آیوتا چیست

هلیوم (Helium)

هلیوم یک شبکه غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین است که از زیرساخت‌های اینترنت اشیا برای تولید ارزش استفاده می‌کند. این ارز دیجیتال به کاربران این امکان را می‌دهد که با اجرای عملیات ماینینگ در پس‌زمینه دستگاه‌های IoT، هات‌اسپات‌های ارتباطی ایجاد کنند.

به کمک این رویکرد نوآورانه، افرادی که علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری سنگین در ارز دیجیتال و خرید تجهیزات گران‌قیمت ندارند، با استفاده از دستگاه‌‌های معمولی خود می‌توانند وارد عرصه استخراج شوند. هلیوم توان محاسباتی سیستم‌هایی را که به حالت بیکار در آمده است به منابع ارزشمند تبدیل می‌کند.

توکن HNT به عنوان پاداش برای راه‌اندازی و نگهداری شبکه بی‌سیم غیرمتمرکز هلیوم، به‌ویژه برای کسانی که پوشش شبکه را فراهم کرده و داده‌های دستگاه‌ها را انتقال می‌دهند، استفاده می‌شود. علاوه بر این، برای پرداخت هزینه‌های تراکنش و در فرآیندهای حاکمیتی شبکه هلیوم نیز کاربرد دارد.

بارزترین جنبه هلیوم فناوری لانگ‌فای (LongFi) آن است که بلاک چین را با پروتکل بی‌سیم ترکیب می‌کند تا پوشش امن و گسترده‌ای برای دستگاه‌های اینترنت اشیا با هزینه کمتر ارائه دهد. هلیوم به‌ویژه در شهرهای هوشمند به محبوبیت زیادی دست یافته است. مشارکت آن با شرکت‌هایی مانند لایم (Lime) و سیلزفورس (Salesforce) نشان‌دهنده کاربرد و پذیرش گسترده آن است.

چالش اصلی هلیوم در افزایش مقیاس‌پذیری همزمان با حفظ امنیت و قابلیت اطمینان شبکه است. رشد آینده آن بستگی به پذیرش گسترده‌تر پروژه‌های IoT و ابتکارات شهرهای هوشمند دارد.

بیشتر بخوانید: ارز هلیوم چیست

آیوتکس (IoTeX)

آیوتکس یک پلتفرم بلاک چینی است که با هدف ایجاد زیرساختی امن و مقیاس‌پذیر برای اینترنت اشیا توسعه یافته است. این شبکه به دستگاه‌های هوشمند امکان می‌دهد به‌صورت غیرمتمرکز و بدون واسطه با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و داده‌ها را به‌طور ایمن به اشتراک بگذارند. IoTeX از ترکیب بلاک چین، رمزنگاری و محاسبات محرمانه برای تضمین حریم خصوصی و امنیت دستگاه‌های متصل استفاده می‌کند.

توکن بومی این شبکه، IOTX، برای انجام تراکنش‌ها، تأمین امنیت شبکه از طریق استیکینگ و اجرای قراردادهای هوشمند در اکوسیستم IoTeX به کار می‌رود. این ارز دیجیتال با پلتفرم پالیگان ادغام شده است. پالیگان شبکه‌ای است که برای اتریوم توسعه یافته و به‌منظور بهبود سازگاری ارزهای دیجیتال مختلف طراحی شده است.

بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال پالیگان چیست

این پروژه تاکنون همکاری‌هایی با شرکت‌های مختلفی در حوزه اینترنت اشیا و فناوری‌های هوشمند داشته است. مشارکت با برندهایی مانند پبل ترکر (Pebble Tracker) و سایر پروژه‌های IoT نشان‌دهنده پذیرش گسترده این پلتفرم است.

بااین‌حال، چالش اصلی آن، گسترش پذیرش فناوری بلاک چین در صنعت اینترنت اشیا و رقابت با راهکارهای متمرکز موجود است. آینده آیوتکس بستگی به توانایی آن در ایجاد همکاری‌های مؤثر و بهبود مستمر زیرساخت‌های خود دارد.

آینده اینترنت اشیا مبتنی بر بلاک چین

با وجود چالش‌های موجود، گزارش تحلیلی MarketsandMarkets نشان‌دهنده روندی مثبت در جهت ادغام بلاک چین با اینترنت اشیا است. بر اساس این گزارش، اندازه بازار جهانی بلاک چین در IoT از ۲۵۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۰ به ۲,۴۰۹ میلیون دلار در سال ۲۰۲۶ خواهد رسید و در این بازه، نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR) ۴۵.۱ درصدی را تجربه خواهد کرد.

راه‌حل‌های نوظهور برای حل مشکل مقیاس‌پذیری

فناوری‌هایی مانند شاردینگ (تقسیم یک بلاک چین به بخش‌های کوچک‌تر و مدیریت‌پذیرتر) و مکانیزم‌های اجماع کارآمدتر مانند اثبات سهام (PoS) از جمله راهکارهای امیدبخش برای رفع مشکل مقیاس‌پذیری هستند. به‌عنوان مثال، اتریوم ۲.۰ که در حال توسعه است، با هدف افزایش ظرفیت پردازش تراکنش‌ها و بهبود کارایی شبکه طراحی شده است.

بیشتر بخوانید: شاردینگ چیست

پروتکل‌های نوآورانه برای امنیت بیشتر

با پیشرفت فناوری‌های بلاک چین و اینترنت اشیا، انتظار می‌رود که پروتکل‌های امنیتی پیشرفته‌تر برای این حوزه توسعه یابند. این پیشرفت شامل روش‌های رمزنگاری پیشرفته و سخت‌افزارهای ایمن‌تر برای دستگاه‌های IoT خواهد بود، که به کاهش آسیب‌پذیری‌های امنیتی کمک می‌کند.

بهبود کارایی و افزایش اتوماسیون

بلاک چین می‌تواند با استفاده از قراردادهای هوشمند، سیستم‌های اینترنت اشیا را کارآمدتر و خودکارتر کند. این قراردادهای خوداجرا قادرند فرایندها را بدون نیاز به واسطه مدیریت کنند و در نتیجه، بهره‌وری سیستم‌ها را افزایش دهند.

بیشتر بخوانید: قرارداد هوشمند چیست

سؤالات متداول

جمع‌بندی

ادغام بلاک چین با اینترنت اشیا پتانسیل بالایی برای تحول در نحوه تعامل ما با فناوری و مدیریت داده‌ها دارد. با وجود چالش‌های فعلی، هم‌افزایی این دو فناوری به‌سرعت در حال پیشرفت است و نیاز به سیستم‌های امن‌تر، شفاف‌تر و کارآمدتر این روند را تقویت می‌کند.

با پیشرفت مداوم فناوری و تمرکز بیشتر بر توسعه راهکارهای مقیاس‌پذیر، ایمن و مقرون‌به‌صرفه، آینده پروژه‌های مبتنی بر بلاک چین و اینترنت اشیا امیدوارکننده به نظر می‌رسد. هرچه این ادغام عمیق‌تر شود، می‌تواند فرصت‌های جدیدی را در صنایع مختلف ایجاد کند و راه را برای دنیایی به‌هم‌پیوسته‌تر و خودکارتر هموار سازد.