بازار نزولی سال ۲۰۲۲؛ آیا تاریخ تکرار می‌شود؟

در ۷ ماه گذشته، بازار ارز دیجیتال و بازار سهام و به‌طورکلی اقتصاد جهانی افت چشمگیری را تجربه کرده است؛ افتی که به ایجاد مشکلاتی مانند تورم فراوان، افزایش نرخ بهره، بحران زنجیره تأمین مواد‌غذایی و بحران انرژی و بی‌ثباتی منجر شده است. مجموعه این مشکلات برای هر بازار پر‌ریسکی از‌جمله بازار سهام و ارزهای دیجیتال ضربه‌ای قدرتمند محسوب می‌شود و سرمایه‌گذاران خُرد و نهادی را مجبور می‌کند که در چنین شرایط نامشخصی سرمایه خود را از بازار خارج کنند.

با قیمت فعلی بیت کوین که درمقایسه‌با اوج تاریخی ۶۸‌هزار‌دلاری حدود ۶۵درصد ریزش کرده و نیز سقوط ۷۰درصدی ارزش کل بازار آلت کوین‌ها، نمی‌توان منکر ورود به بازار نزولی دیگری شد. بااین‌حال، در‌این‌میان این پرسش مهم مطرح می‌شود: آیا بازار نزولی ۴ سال پیش بار‌دیگر برای ارزهای دیجیتال تکرار می‌شود؟

در این مطلب، وضعیت بازار خرسی در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ را تشریح می‌کنیم تا دریابیم که آیا وضعیت فعلی با ۴ سال گذشته واقعاً تفاوت دارد یا چنین نوسان‌هایی صرفاً تغییری کوچک در مسیر پرشتاب صعودی است. همچنین، درباره زمان آغاز چرخه صعودی بعدی و نحوه کسب درآمد در بازار نزولی صحبت می‌کنیم؛ پس تا انتهای این مطالب با ما همراه باشید.

بازار خرسی سال ۲۰۱۸

در سال ۲۰۱۷، شاهد اولین هجوم گسترده تراکنش‌های خُرد در فضای ارزهای دیجیتال بودیم. در آن زمان، قیمت بیت کوین افزایش سریعی تجربه کرد و به اوج تاریخی ۱۹,۱۰۰ دلار رسید. به‌دنبال آن، افراد بسیاری با هدف جذب سرمایه ICOهای خود را راه‌اندازی کردند. شرکت‌های معمولی کلمه بلاک چین را به اسامی خود اضافه کردند تا قیمت سهامشان را افزایش دهند. ۲۰۱۷ به‌نوعی سال هرج‌و‌مرج و آشفتگی بود؛ زیرا قوانین کمتری درمقایسه‌با دوران فعلی وجود داشت و فضا پر از فرصت‌طلبانی بود که به‌دنبال به‌دست‌آوردن پول از جیب سرمایه‌گذاران ناآگاهی بودند که برای اولین‌بار در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کردند.

بیشتر بخوانید: عرضه‌ اولیه‌ سکه (ICO) چیست؟

باوجوداین، فضای بازار ارز دیجیتال به‌شدت داغ شده بود و سرمایه‌گذاران پول خود را بدون فکر در هر‌چیزی سرمایه‌گذاری می‌کردند و با کمترین ارزیابی می‌خواستند به این جریان پرهیاهو بپیوندند. با فرارسیدن سال ۲۰۱۸، هیجان از بین رفت و احساس درد در مردم شروع شد. کمتر از شش ماه پس از اوج‌گیری شور‌واشتیاق در ICOها، بیش از ۹۰درصد پروژه‌ها متوقف شدند و بسیاری از پروژ‌های دیگر نیز در ۱۸ ماه باقی‌مانده این بازار به خوابی عمیق فرو‌رفتند. در اواخر سال ۲۰۱۸ تا اواسط سال ۲۰۱۹، قیمت بیت کوین درمقایسه‌با اوج تاریخی‌اش حدود ۸۳درصد کاهش یافت و به کف قیمتی ۳‌هزار دلار سقوط کرد.

در آن مقطع زمانی، احساس ترس و بی‌اعتمادی و تردید (FUD) وارد فضای بازار شد. ترس از قانون‌گذاری به‌دلیل رواج کلاه‌برداری‌ و ممنوعیت ارزهای دیجیتال در چین و کره‌جنوبی عواملی بودند که برای فضای ارز دیجیتال چندان خوشایند به‌نظر نمی‌رسیدند. درست زمانی‌که بازار در اوج قرار داشت، بورس کالای شیکاگو (CME) محصول معاملات آتی بیت کوین خود را عرضه کرد که به سرمایه‌گذاران نهادی اجازه می‌داد با بیت کوین کار کنند.

در‌حالی‌که ترس و بی‌اعتمادی و تردید بر اوضاع آن زمان حاکم و بازار در‌انتظار کاهش فشارها بود، نهادها فروش را در بازار آغاز کردند که همین اتفاق موجب کاهش شدید قیمت بیت کوین شد. این کاهش تا اواسط سال ۲۰۱۹ ادامه یافت. اتریوم نیز بازار خرسی ۲۰۱۸ را درمقایسه‌با بیت کوین در شرایط بسیار بدتری سپری کرد. در آن دوره، قیمت اتریوم کاهشی ۹۳.۸درصدی را تجربه کرد و از ۱,۳۹۶ دلار در اوج تاریخی‌اش، بین ژانویه تا دسامبر‌۲۰۱۸ به کف ۸۶.۵۴ دلار رسید.

بازار خرسی سال ۲۰۲۲

پس از پاندمی کرونا، بازار رکودی دوماهه را تجربه کرد. با قرنطینه عمومی، عرضه‌وتقاضا کاهش پیدا کرد؛ اما هنگامی‌که بانک‌های مرکزی چاپ پول را از‌طریق عرضه چک‌های محرکِ حمایتی برای کمک به مردم و کسب‌وکارها آغاز کردند، پول بسیار زیادی در‌اختیار مردم قرار گرفت و عده زیادی برای خرج‌کردن پول‌ها‌یشان به‌سراغ سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال رفتند.

پس از سقوط قیمت‌ها در مارس‌۲۰۲۰ (اسفند۱۳۹۸)، دیگر ایام سال شاهد رونق بازار دارایی‌های دیجیتال بود و این رونق «تابستان دیفای» نام گرفت. تا پایان سال، قیمت بیت کوین ۴۰۰درصد افزایش و پس‌از‌آن نیز، این روند صعودی ادامه یافت.

بیشتر بخوانید: دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز چیست؟

۲۰۲۱ سال توکن‌های غیرمثلی و متاورس و گیمفای بود. این حوزه‌ها با پروژه‌های متعدد به‌سرعت گسترش یافتند و بخشی از ارزش بازار دارایی‌های دیجیتال را ازآنِ خود کردند.

بازار ارزهای دیجیتال پس از رسیدن به اوج در نوامبر‌۲۰۲۱ (آذر‌۱۴۰۰)، روندی نزولی و پیوسته را آغاز کرد. کسانی که ماه نوامبر را زمان اوج قیمت در نظر گرفته بودند، متوجه شدند که بازار قرار است دستخوش تغییرات و تورم چشمگیری شود.

در‌این‌میان، تنها راه دولت‌ها برای مهار این تورم افسار‌گسیخته که آثارش در اوایل و اواسط سال ۲۰۲۲ مشهود شد، آغاز سیاست‌های سخت‌گیری کمّی (Quantitative Tightening) ازطریق افزایش نرخ بهره بود. متأسفانه انکار شروع بازار خرسی در ماه آوریل (فروردین) موجب شد سرمایه افراد زیادی در شرایطی قرار بگیرد که شاید به‌این‌زودی‌ها نتوانند دوباره به آن دست یابند.

با‌این‌حال، مسیر پیش‌ رو واضح به‌نظر می‌رسد. سیاست پولی سخت‌گیرانه فدرال رزرو به‌منظور کنترل تورم و افزایش نرخ بهره دردسرهای زیادی برای بازارها ایجاد کرده که این مسئله ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. از‌آن‌جا‌که چاپ پول از زمان آغاز کووید-۱۹ در سطح بی‌سابقه‌ای قرار گرفته، برای فدرال رزرو دشوار است که تورم را بدون آسیب‌های زیاد کاهش دهد. درنتیجه این امر هم‌زمان با گسترش تورم، رکود درخورتوجهی شکل گرفته و این در حالی است که درآمد مردم تغییری نکرده و هزینه‌ها نیز در حال افزایش است.

با تطبیق کف‌های قیمتی بیت کوین در بازار خرسی سال‌‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ این احتمال وجود دارد که این روند نزولی ۱۸ماهه بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹، برای سال ۲۰۲۲ حدود ۱۱ ماه دیگر ادامه پیدا کند.

قیمت بیت کوین

با نگاه به تعداد کاربران فعال روزانه بیت کوین بین دو اوج قیمت سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، می‌توان دید که این تعداد حدود ۱۰درصد افزایش یافته است. تعداد آدرس‌های فعال روزانه از ۹۶۶,۷۰۱ آدرس در دسامبر‌۲۰۲۱ (دی۱۴۰۰) به ۱.۰۴۱میلیون آدرس در آوریل‌۲۰۲۲ (فروردین‌۱۴۰۱) رسیده است. علاوه‌براین، ارزش بازار بیت کوین در مدت مشابه ۳۰۰درصد رشد کرده است.

در‌حالی‌که تعداد آدرس‌های کاربران فعال روزانه بین دو اوج تاریخی حدود ۱۰درصد افزایش یافته است، تعداد کل آدرس‌های بیت کوین در همان دوره زمانی تقریباً ۳ برابر شده و از ۳۵۴میلیون به ۹۷۶میلیون رسیده است. این افزایش در تعداد آدرس‌های فعال و تعداد کل آدرس‌های بیت کوین کمک کرده است که در چرخه بازار فعلی، پذیرش و معامله در شبکه درمقایسه‌با سال ۲۰۱۷ در سطح گسترده‌تری انجام شود.

در‌حال‌حاضر، میانگین حجم معاملات روزانه بیت کوین نزدیک به ۵ تا ۶میلیارد دلار است که در سال ۲۰۱۷، این رقم حدود ۰.۸ تا ۰.۹میلیارد دلار بود.

قیمت اتریوم

اگر بخواهیم مقایسه‌‌ کنیم، در‌حال‌حاضر قیمت فعلی اتریوم درمقایسه‌با اوج تاریخی‌اش در سال ۲۰۲۱، حدود ۶۴درصد کاهش یافته است.

باید توجه کرد که قیمت اتریوم بین دو اوج تاریخی خود در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۱، حدود ۲۴۴درصد افزایش یافته است و در‌عین‌حال ارزش کل قفل‌شده (TVL) در دیفای که بیشترین فعالیت آن روی شبکه اتریوم وجود دارد، با راه‌اندازی برنامه‌هایی مانند یونی سواپ، کامپاند، سینتتیکس و یِرن فایننس به ۶۶.۷میلیارد رسیده دلار و توانسته است اوج ۱۸۴.۵میلیارددلاری را تجربه کند. ناگفته نماند تعداد کل توکن‌های فهرست‌شده در وب‌سایتی مانند کوین‌مارکت‌کپ نیز از ۱,۳۵۹ توکن فراتر رفته و به حدود ۲۰,۰۰۰ توکن رسیده است.

اگر کاهش قیمت اتریوم را با کاهش ۹۳.۸درصدی آن در بازار خرسی سال ۲۰۱۸ مطابقت دهیم، قیمت آن می‌تواند در بدبینانه‌ترین حالت تا حدود ۳۰۰ دلار هم کاهش پیدا کند! البته این امر مستلزم کاهش ۶۷درصدی دیگری درمقایسه‌با کف قیمتی در بازار نزولی چندماهه اخیر است که محتمل به‌نظر نمی‌رسد.

چه زمان چرخه صعودی بعدی آغاز می‌شود؟

در‌حال‌حاضر، نشانه‌های روشنی مبنی‌بر این موضوع وجود ندارد که بانک‌های مرکزی سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه را محدود کرده‌ باشند. ممکن است چند ماه طول بکشد تا شرایط به حالت عادی بازگردد. هنگامی‌که فدرال رزرو محدودیت‌های پولی را کاهش دهد، می‌توانیم برای چرخه صعودی بعدی آماده شویم.

دو پارامتر «افزایش صندوق‌های قابل‌معامله بیت کوین در بورس (ETFs)» و «به‌روزرسانی مرج (Merge) اتریوم» که موجب می‌شود شبکه اتریوم از سازوکار پرمصرف اثبات کار (Proof-of-Work) به سازوکار اثبات سهام (Proof-of-Stake) انتقال پیدا کند، می‌توانند نویدبخش آغاز روند صعودی در بازار باشند. البته نباید فراموش کرد که اتفاق‌های دیگری مانند پایان جنگ اوکراین، تغییر در سیاست‌های پولی فدرال رزرو، قانونی اعلام‌شدن ارزهای دیجیتال و پذیرش کشورهای بیشتر از این دارایی‌ها می‌توانند شکل‌گیری بازار گاوی (صعودی) بعدی را تسریع کنند.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره ETF بیت کوین به زبان ساده

چگونه در بازار نزولی درآمد کسب کنیم؟

همیشه در شرایط دشوار فرصت‌های بزرگ نیز به‌دست می‌آیند و این بازار نزولی نیز از این قاعده مستثنی نیست. این دوران زمانی برای یادگیری و خرید در قیمت‌های ارزان و توجه بیشتر به بازار است. در این بخش، استراتژی‌‌هایی را مرور می‌کنیم که به‌عنوان سرمایه‌گذار می‌توانید از آن‌ها برای به‌حداکثر‌رساندن سود خود تا فرارسیدن روند صعودی بعدی استفاده کنید.

۱. میانگین‌سازی هزینه دلاری (DCA) در سرمایه‌گذاری‌ها: به‌جای تلاش برای یافتن کف‌های قیمتی و سرمایه‌گذاری کل دارایی در یک مرحله، بهتر است ۲۰درصد از سرمایه خود را در دوره زمانی طولانی‌تری سرمایه‌گذاری کنید. بدین‌ترتیب، احتمال بیشتری وجود دارد که میانگین قیمت ورودی مطلوب‌تری به‌دست آورید و از این روش سود کسب کنید.

۲. انجام تحقیقات کافی: تحلیل فاندامنتال پروژه‌ها بهترین راه برای اطمینان از سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌هایی است که ظرفیت واقعی دارند و اکنون زمان انجام این کار است. بسیاری از پروژه‌ها طی بازار نزولی از بین می‌روند؛ بنابراین، مهم است که اطلاعات مستند و مطمئنی به‌دست آورید و همه‌چیز را دقیق قضاوت کنید تا در بازار گاوی بعدی، جایگاه مستحکمی داشته باشید.

۳. متنوع‌کردن سبد سرمایه‌گذاری: همان‌طورکه در ماه‌های گذشته شاهد بودیم، شکست و ازدست‌رفتن سرمایه در فضای ارز دیجیتال می‌تواند بسیار دردناک باشد. به‌جای سرمایه‌گذاری در یک پروژه، توزیع ریسک و سرمایه‌گذاری در چند پروژه مختلف تضمین می‌کند که سرمایه‌تان از ایمنی بیشتری برخوردار است.

۴. شورت‌کردن (Shorting) در بازار: به‌طور‌کلی، افرادی که تجربه معامله‌گری ندارند، نباید از این روش استفاده کنند؛ زیرا بدون مدیریت ریسک مناسب و آشنایی کافی با روند نمودارهای قیمتی، همه‌چیز می‌تواند به‌سرعت به‌هم بریزد. در طول روند نزولی، یکی از راه‌های کسب درآمد در بازارهای نزولی، پیش‌بینی کاهش قیمت ارزش یک دارایی یا به‌اصطلاح شورت‌کردن است.

توجه کنید که داده‌های ذکرشده در این مطلب براساس اطلاعات منابع مختلف جمع‌آوری شده است و در‌عین‌حال هیچ‌کدام از روش‌های ذکرشده در این مقاله نباید به‌عنوان توصیه سرمایه‌گذاری یا کسب درآمد تلقی شود.

جمع‌بندی

در چند ماه گذشته، اقتصاد جهان شاهد مشکلات مختلفی مانند تورم فراوان، افزایش نرخ بهره، مسائل زنجیره تأمین و بحران انرژی بوده است. مجموعه این مشکلات می‌تواند به هر بازار پرریسکی مثل سهام و ارز دیجیتال ضربه بزند و سرمایه‌گذاران را مجبور کند که در چنین شرایطی سرمایه خود را از بازارها خارج کنند. با‌توجه‌‌به قیمت فعلی بیت کوین که درمقایسه‌با اوج تاریخی ۶۹هزار‌دلاری خود حدود ۷۰درصد کاهش یافته است و نیز کاهش ارزش کل بازار آلت کوین‌ها، نمی‌توان ورود به بازار نزولی را انکار کرد.

بازار ارز دیجیتال پس از رسیدن به اوج در نوامبر‌۲۰۲۱، به‌طور‌پیوسته روندی نزولی را طی کرده است. برخی به‌درستی دریافتند که تورم از کنترل خارج شده است و تنها راه دولت‌ها برای مهار آن، آغاز سیاست سخت‌گیری کمّی ازطریق افزایش نرخ بهره است. متأسفانه بسیاری شروع بازار خرسی را انکار می‌کردند که این امر موجب شد افراد زیادی در وضعیتی قرار بگیرند که ممکن است نتوانند در آینده نزدیک به سرمایه‌شان دست یابند.

سیاست پولی سخت‌گیرانه فدرال رزرو به‌منظور کنترل تورم دردسرهای زیادی برای بازارها ایجاد کرده که این مسئله ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. ازآن‌جاکه چاپ پول از زمان آغاز کووید-۱۹ به‌میزان بی‌سابقه‌ای انجام شده است، کاهش تورم بدون آسیب زیاد برای فدرال رزرو دشوار به‌نظر می‌رسد. در‌نتیجه هم‌زمان با گسترش تورم و افزایش قیمت‌ها، رکود در حال پیدایش است؛ در‌حالی‌که درآمد مردم تغییری نکرده و هزینه‌ها در حال افزایش است.

در‌حال‌حاضر، نشانه‌های روشنی مبنی‌بر این موضوع وجود ندارد که بانک‌های مرکزی سیاست‌های پولی سخت‌گیرانه را محدود کرده‌اند و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا شرایط به حالت عادی بازگردد. هنگامی‌که فدرال رزرو محدودیت‌های پولی را کاهش دهد، می‌توان برای چرخه صعودی بعدی آماده شد. صرف‌نظر از ادامه آشفتگی‌های ژئوپولیتیک، چرخه صعودی بعدی قطعاً فراخواهد رسید؛ اما دشوار است که بگوییم این بار چه اتفاق‌هایی می‌توانند تنور بازار را داغ‌تر کنند. ETF معاملات آنی بیت کوین و به‌روزرسانی مرج اتریوم می‌توانند دو کاتالیزور مهم برای بازار صعودی بعدی باشند.

دیدگاه شما درباره مدت‌زمان بازار نزولی ۲۰۲۲ چیست؟ با شرایط موجود، فکر می‌کنید چرخه صعودی بعدی چه زمانی آغاز می‌شود؟