بدترین بحران اقتصادی قرن: سکوی پرتاب بیت کوین!

همه‌گیری وسیع ویروس کرونا باعث شده است بسیاری از اقتصادهای جهان با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند. اما این بحران اقتصادی مزایای فناوری‌های غیرمتمرکز و ارزهای دیجیتال را بیش از گذشته نمایان کرده است.

همه‌گیری بیماری کووید-۱۹، اقتصاد کشورهای مختلف را در سراسر جهان ویران کرده است و هیچ نشانه‌ای از توقف این روند نیز به چشم نمی‌خورد. واکنش قاطع دولت‌های جهان در برابر این ویروس، اعمال قرنطینه جزئی یا حتی کامل بوده است. اگرچه این تصمیمات به نجات جان تعداد قابل‌ملاحظه‌ای از انسان‌ها کمک کرده؛ اما پیامدهای وحشتناکی را نیز برای اقتصاد به همراه آورده است. برای مثال، ایالات متحده به تنهایی شاهد افزایش نرخ بیکاری به ۳۰ درصد و افت بی‌سابقه ۳۰ درصدی در تولید ناخالص داخلی بوده است که یک رکورد تاریخی به حساب می‌آید. چین، اتحادیه اروپا، ژاپن و انگلیس نیز وضعیت چندان بهتری نداشته‌اند.

طبیعتا در چنین شرایط بلاتکلیفی، سرمایه‌گذاران عصبی می‌شوند. بعد از اوج گرفتن همه‌گیری ویروس کرونا و سقوط چشم‌گیر بازارها در ماه مارس (اسفند ۹۹) و همچنین در بحبوحه افزایش بیکاری و ترس، شاخص بازارهای در حال بهبود و ثبت سقف‌های بالاتری است. به‌ نظر می‌رسد خیابان‌های مِین استریت (Main Street) و وال استریت (Wall Street) آمریکا که محل بورس‌های بزرگ دنیا هستند، در جهان‌های موازی به‌ سر می‌برند. این موضوع نشان می‌دهد که آخرین بهبود قیمتی ممکن است کمی بیشتر از یک حباب خطرناک باشد.

زمانی که در ماه مارس، ارزهای دیجیتال افت قیمت قابل‌توجه و کم‌سابقه‌ای را تجربه کردند و ارزش بیت کوین به ۳٬۶۰۰ دلار رسید، ایمان بسیاری از افرادی که تا پیش از این بیت کوین را به‌ عنوان پناهگاهی امن برای حفظ ارزش سرمایه حساب می‌کردند، سست شد. با این حال، در هفته‌های پس از آن بیت کوین خیلی سریع‌تر از هر نوع دارایی دیگری ارزش خود را بازیابی کرد و حتی به مرز ۱۰٬۰۰۰ دلاری نیز نزدیک شد. اگر اوضاع کلان جهانی بدتر شود، ممکن است در کوتاه‌مدت شاهد افت قیمت بیت کوین باشیم. البته ممکن است در بلندمدت نیز این ارز دیجیتال روند صعودی‌تری را تجربه نکند. به همین دلیل، بدترین بحران قرن (همه‌گیری ویروس کرونا) در واقع نحوه عملکرد بیت کوین در آینده را تعیین می‌کند. کوین تلگراف در مقاله‌ای به بررسی تاثیر بحران اقتصادی اخیر بر بیت کوین پرداخته است.

تسهیل پولی نامحدود

در کنار سیاست‌های قرنطینه و تعطیلی‌های سراسری‌، اقدام دیگری که مخصوصا کشورهای ثروتمند در دستور کار خود قرار دادند، چاپ پول بیشتر برای مقابله با ویروس کرونا بود. در مجموع بیش از ۸ تریلیون دلار برای مبارزه با آثار سوء ناشی از همه‌گیری این بیماری هزینه شده و با این حال هنوز این بحران به پایان نرسیده است! در واقع می‌توان دریافت که این ۸ تریلیون دلار نیز کافی نبوده است. پس چه عددی کافی خواهد بود و تحمل اقتصاد جهانی چقدر است؟

در شرایطی که تولید ناخالص ملی در برخی کشورها به پایین‌ترین حد خود رسیده، بیکاری رکورد زده است و بسیاری از کسب‌وکارها نیز برای همیشه تعطیل شده‌اند، سیاست‌های تسهیل پولی نامحدود، حتی اقتصاد ثروتمندترین کشورها را نیز با خطرات جدی روبه‌رو کرده است.

احتمال اینکه ارزهای بزرگ جهانی با خطر ابرتورم مواجه شوند افزایش خواهد یافت. اگرچه این احتمال برای ارز رایج ایالات متحده یا انگلیس نسبت به کشورهای در حال توسعه مانند ونزوئلا یا آرژانتین کمتر است، اما چاپ بی‌وقفه پول در بهترین حالت می‌تواند پتانسیل ارزش یک ارز رایج برای ذخیره ارزش و سرمایه‌گذاری را تا حد محسوسی کاهش دهد و بدین ترتیب سپرده‌گذاران در بانک‌ها با بازدهی منفی روبه‌رو شوند.

در شرایط فعلی، اکثر افراد عادی صرفا به دنبال گذران زندگی خود هستند و برای بسیاری از آن‌ها، تهیه مایحتاج اولیه نسبت به سرمایه‌گذاری در اولویت قرار دارد. اما با این حال، سرمایه‌گذاران ثروتمند و باتجربه کم‌کم به بیت کوین و پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری آن توجه بیشتری خواهند کرد. سرمایه‌گذار کلان، پل تودور جونز (Paul Tudor Jones) اخیرا بیت کوین را هم به سبد سرمایه‌گذاری خود اضافه کرده و به آن لقب «سریع‌ترین اسب» را داده است. وی همچنین توضیح داد که بیت کوین را برای ایجاد حصاری در برابر تورم ناشی از چاپ بی‌رویه پول خریداری کرده است. این یک پیام بسیار مهم و واضح است.

جدا از هم‌بستگی مختصر با بازار سهام در اوایل سال میلادی جاری (زمستان ۹۸)، بیت کوین تا حد زیادی مستقل از بازارهای دیگر عمل می‌کند. مدیران ریسک از اهمیت تنوع سبد سرمایه‌گذاری، به‌خصوص در شرایطی مشابه وضعیت فعلی آگاهی دارند و بسیاری از سرمایه‌گذاران احتمالا نسبت به صحبت‌ها و توصیه‌های مطرح شده توسط تودور جونز مطمئن هستند.

بیت کوین کمیاب‌تر می‌شود

سومین رویداد هاوینگ در شبکه بلاک چین بیت کوین در می ۲۰۲۰ (اردیبهشت ۹۹) اتفاق افتاد و پاداش استخراج بلاک برای ماینرها به نصف کاهش یافت. این رویداد بدین معنی است که برخلاف پول فیات، میزان عرضه بیت کوین‌های جدید روندی نزولی خواهد داشت. این تضادِ کاملا آشکار بین بیت کوین و پول رایج باعث می‌شود تا حتی افراد بدبین نیز مجبور شوند در خصوص پتانسیل سرمایه‌گذاری بر روی بیت کوین تجدیدنظر کنند یا حداقل اظهارنظرهای منفی درباره بیت کوین را کنار بگذارند.

به‌ نظر می‌رسد وضعیت بیت کوین در حال بهبود است و با توجه به اینکه پس از هاوینگ برای رسیدن به محدوده قیمتی ۱۰ هزار دلاری تلاش کرده و چند بار هم موفق به شکستن این مقاومت روانی شده، انتظار می‌رود قیمت این دارایی در محدود امنی قرار بگیرد. علی‌رغم رویداد پنجشنبه سیاه (۲۲ اسفند ۹۸) و تمام بی‌ثباتی پیرامون آن، میزان بهبود قیمت بیت کوین نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته، رقم قابل‌توجه ۳۵ درصد است.

در حقیقت، پس از سومین رخداد هاوینگ شبکه بیت کوین و همزمان با افزایش قیمت طلا، بیت کوین که به‌ عنوان «طلای دیجیتال» شناخته می‌شود، اکنون بیشتر از هر زمان دیگری مهم تلقی می‌شود. میزان تقاضا برای خرید طلا باعث می‌شود تا میزان تولید آن نیز افزایش یابد؛ اما خیلی زود نرخ تورم در بیت کوین حتی از طلا نیز کمتر خواهد شد.

علاوه بر قیمت، عوامل بنیادی همچنان خوب به‌نظر می‌رسند. هش ریت پس از هاوینگ دچار کاهش شد؛ اما هنوز هم به بالاترین رکوردهای ثبت‌شده نزدیک است. نکته قابل‌توجه این است که این بازیابی ارزش بیت کوین بدون کمک محرک‌ها و کمک‌های مالی دولتی صورت گرفته است.

صنعت ارزهای دیجیتال به رشد خود ادامه می‌دهد

علی‌رغم نرخ بیکاری بی‌سابقه در دوران همه‌گیری، فضای صنعت ارزهای دیجیتال به لطف استخدام‌های صورت‌گرفته توسط بسیاری از شرکت‌ها، به‌خصوص صرافی‌هایی نظیر کراکن (Kraken) یا اوککس (OKEx) با قدرت به رشد خود ادامه می‌دهد. بزرگ‌ترین موسسه مالی ایالات متحده، یعنی جی‌پی‌مورگان (JPMorgan) اخیرا اعلام کرد حساب‌های بانکی ویژه‌ای را برای دو صرافی ارز دیجیتال جمینی (Gemini) و کوین‌ بیس (Coinbase) افتتاح خواهد کرد.

رینیسانس تکنالژیز (Renaissance Technologies)، یک صندوق سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال با ارزش دارایی ۱۰ میلیارد دلاری، قراردادهای بیت کوین بدون کارمزد را از گروه سی‌ام‌ای گروپ (CME Group) تایید کرده است و صندوق سرمایه‌گذاری گری‌اسکیل (Grayscale) نیز اخیرا در صندوق سازمانی مخصوص خرید بیت کوین خود، شاهد جریان مالی بی‌سابقه بوده است.

افزایش توجهات به بیت کوین

نه تنها حجم زیادی از پول هوشمند و دلارهای نهادی به بازار سرازیر خواهند شد، بلکه بسیاری از افراد عادی، احتمالا برای نخستین بار ارزش پول را زیر سوال می‌برند. این پرسشی است که پیش از این هرگز در ذهن این افراد به ‌وجود نیامده بود؛ اما با دیدن تریلیون‌ها دلار که ظاهرا بدون هیچ پشتوانه‌ای چاپ و به بازار سرازیر شده‌اند، آن‌ها با این پرسش مواجه می‌شوند که پول چگونه ایجاد می‌شود؟ این پرسش‌ها باعث می‌شود تا پرده‌ها از تصمیمات و عملکرد دولت کنار رفته و شرایط برای درخشش بیت کوین میسر شود.

عملکرد بسیار خوب بیت کوین در اثبات ارزش خود و همچنین تبدیل شدن به یکی از دارایی‌های لازم در سبد‌های سرمایه‌گذاری، باعث می‌شود تا توجهات نسبت به این ارز دیجیتال افزایش یابد. بسیاری از افرادی که به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا در خانه و در مرخصی به سر می‌برند، با جست‌و‌جوی بیشتر در خصوص بیت کوین، متوجه خواهند شد که یک جایگزین به‌ مراتب کارآمدتر برای سیستم مالی رایج وجود دارد. اکنون بهترین زمان برای درخشش جامعه ارزهای دیجیتال است تا از طریق ارائه محتوای آموزشی باکیفیت، طیف بیشتری از افراد را به سمت خود جذب کند.

بدین منظور، صرافی OKEx برنامه‌ای تحت عنوان بیکن پروگرم (Beacon Program) را به طور اختصاصی برای منطقه اروپا، که از نظر میزان پذیرش ارزهای دیجیتال از سخت‌گیرترین مناطق دنیاست، در نظر گرفته است. این برنامه فرصتی در اختیار افراد متاثر از بحران جاری قرار می‌دهد تا به فضای بلاک چین و ارزهای دیجیتال بپیوندند. با توجه به محتوای آموزشی که در قالب این کلاس‌ها و توسط اساتید و مدیران برتر OKEx در دسترس قرار خواهد گرفت، این امید وجود دارد که این دسته از افراد آسیب‌دیده ناشی از بزرگ‌ترین بحران قرن، نتایج خوبی به‌دست آورند.

بیماری کووید-۱۹، به‌خاطر تمام سختی‌ها و مرگ‌ومیری که با خود به‌همراه آورد، ممکن است در نهایت به عنوان بزرگ‌ترین کاتالیزور برای بیت کوین عمل کند.