سود و زیان تحقق‌یافته (Realized) و تحقق‌نیافته (Unrealized) چیست؟
اگر اندکی با دنیای ارزهای دیجیتال آشنا باشید، احتمالاً درباره نوسان‌های پیش‌بینی‌ناپذیر و عجیب‌وغریب بازار دارایی‌های دیجیتال مطالبی را خوانده‌اید یا اخباری درباره آن به گوشتان خورده است. در بازارهای پرنوسان، حتی اگر محاسبه‌ها و پیش‌بینی‌ها روی کاغذ سود یا ضرر چند‌ده‌برابری پورتفو را نشان دهد، تا زمانی که وجه نقد به حساب‌های بانکی‌مان واریز نشده باشد، نمی‌توانیم درباره میزان سود یا زیان با قطعیت سخن بگوییم. به‌عبارت‌دیگر، تا وقتی روی گزینه فروش دارایی کلیک نکنید، ضرر یا سود تحقق‌یافته نخواهید داشت.
بی‌شک یکی از رویکردهای مهم برای داشتن استراتژی کارآمد معاملاتی، تعیین زمان درست فروش دارایی و کسب سود واقعی است. اگر ارزش دارایی شما یک‌شبه صد برابر شود یا یک‌شبه به نصف کاهش پیدا کند، تا وقتی درعمل آن را نفروخته‌اید، معامله خود را نمی‌توانید موفق یا شکست‌خورده بدانید.
ازآنجاکه درک عمیق و جامع از مفاهیم سود و ضرر، جزو الفبای استراتژی معاملاتی موفق است، پیشنهاد می‌کنیم در‌ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با عباراتی مانند سود و زیان تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته بیشتر آشنا شوید.
سود و زیان تحقق‌یافته چیست؟
در بازارهای معاملاتی، سود تحقق‌یافته به‌معنای سودی واقعی است که درنتیجه فروش دارایی به‌دستتان می‌رسد. به‌‌بیان ساده‌تر، سود تحقق‌یافته سود حاصل از معاملات تکمیل‌شده است که می‌توانید آن را به وجه نقد تبدیل کنید؛ بنابراین، حتی اگر ارزش دارایی پورتفو شما یک‌شبه ده برابر شود، تا وقتی آن را نفروخته‌اید، نمی‌توانید بگویید سود کرده‌اید. به‌همین‌ترتیب، ضرر تحقق‌یافته نیز فقط در‌صورت فروش دارایی با قیمتی کمتر از قیمت خرید ایجاد می‌شود؛ یعنی اگر ارزش پورتفو شما نصف شود، هنوز تا زمانی که آن را درعمل نفروخته‌اید، نمی‌توانید بگویید دچار ضرر تحقق‌یافته شده‌اید.
همچنین بخوانید: ۱۰ نکته‌ای که باید پیش از سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال بدانید
گفتنی است مفهوم سود یا ضرر تحقق‌یافته به‌طور ویژه برای معامله‌گرهایی بیشتر کاربرد دارد که در کشورهایی مانند ایالات متحده زندگی می‌کنند. این کشورها اغلب قوانین سفت‌و‌سختی درزمینه مالیات بر درآمد و دارایی نقدی افراد اِعمال می‌کنند و معامله‌گرها ترجیح می‌دهند به امید کاهش نرخ مالیات، سود خود را به‌صورت تحقق‌نیافته نگه دارند و درعمل دارایی‌شان را نفروشند و آن را نقد نکنند. با‌این‌حال با‌توجه‌به شدت نوسان‌های بازار، نمی‌توانیم از اهمیت درک درست این مفاهیم مهم برای تمام معامله‌گرها غافل شویم.
در‌واقع، به‌عنوان معامله‌گر باید بتوانید بین سود متلاطمی که در صفحه مانیتور مشاهده می‌کنید و سود قطعی‌شده‌ای که در کیف پول شخصی‌تان به‌دست آورده‌اید، تمایز قائل شوید. همچنین، اگر طبق آمار و ارقام صفحه‌های دیجیتالی در ضرر تحقق‌نیافته هستید، باید تصمیم بگیرید که آیا مایل‌اید این ضرر را به‌صورت قطعی بپذیرید یا طبق پیش‌بینی‌های خود ترجیح می‌دهید فروش دارایی را به‌تعویق بیندازید تا مجدداً وارد بازار صعودی شوید.
فرمول محاسبه سود تحقق‌یافته
همان‌طورکه توضیح دادیم، سود تحقق‌یافته به میزان سودی گفته می‌شود که با فروش دارایی بیشتر از قیمت خرید به‌دست می‌آورید؛ بنابراین، سود تحقق‌یافته با این فرمول محاسبه می‌شود:
سود تحقق‌یافته = قیمت فروش دارایی – قیمت خرید دارایی
فرمول محاسبه زیان تحقق‌یافته
فرمول ضرر تحقق‌یافته نیز بدین‌ترتیب محاسبه می‌شود:
ضرر تحقق‌یافته = قیمت خرید دارایی – قیمت فروش دارایی
نمونه‌ای از سود تحقق‌یافته
فرض کنید ۳ کوین سولانا را هرکدام به قیمت ۱۰۰ دلار خریده‌اید و پس از چند روز، قیمت سولانا به ۱۳۰ دلار می‌رسد. در این صورت، شما تمام کوین‌های سولانای خود را می‌فروشید و به‌ازای هر کوین ۳۰ دلار سود می‌کنید؛ زیرا اکنون ارزش هر کوین شما ۳۰ دلار بیشتر از ارزش آن در زمان خرید است. در این مثال، سود تحقق‌یافته شما برای هر کوین سولانا با این فرمول به‌راحتی محاسبه می‌شود:
۳۰ = ۱۰۰ – ۱۳۰
ازآنجاکه سه کوین سولانا خریده‌اید، کل سود حاصل از انجام این تراکنش برابر با ۹۰ دلار است:
۹۰ = ۳۰ × ۳
نمونه‌ای از زیان تحقق‌یافته
اکنون، تصور کنید ۲.۵ واحد بایننس کوین هرکدام به ارزش ۴۰۰ دلار خریده‌اید؛ اما بازار بایننس کوین دستخوش تحولات منفی می‌شود و قیمت این کوین به ۳۸۰ دلار کاهش می‌یابد. شما هم برای جلوگیری از ضررِ بیشتر، تمام موجودی بایننس کوین خود را می‌فروشید.
در این صورت، برای هر واحد بایننس کوین دچار ۲۰ دلار ضرر تحقق‌یافته شده‌اید؛ یعنی هر کوین را ۲۰ دلار کمتر از قیمت خرید، فروخته‌اید. ازآنجاکه درمجموع ۲.۵ واحد بایننس کوین خریده بودید، کل ضرر تحقق‌یافته شما برابر با ۵۰ دلار خواهد بود:
۵۰ = ۲۰ × ۲.۵
همچنین بخوانید: بزرگ‌ترین اشتباهات تازه‌کارها در دنیای ارزهای دیجیتال
سود و زیان تحقق‌نیافته چیست؟
ارزش دارایی دیجیتال از هنگام خرید تا زمان فروش ممکن است بارها تغییر کند. تا زمانی که دارایی خود را نفروشید، سود یا ضرر شما فقط روی کاغذ است؛ زیرا آن را هنوز نقد نکرده‌اید. هر قیمتی که دارایی شما از زمان خرید تا فروش نشان می‌دهد، سود یا ضرر تحقق‌نیافته یا به‌اصطلاح کاغذی محسوب می‌شود.
فرمول محاسبه سود تحقق‌نیافته
سود تحقق‌نیافته به افزایش ارزش دارایی‌ای اشاره می‌کند که هنوز دارنده‌اش آن را نفروخته است. سودهای تحقق‌نیافته با عنوان «سود کاغذی» هم شناخته می‌شوند. خیلی ساده می‌توانید آن را سودی در نظر بگیرید که فعلاً فقط روی کاغذ درست است و خریدار انتظار دارد با فروش دارایی در آینده، بتواند این میزان سود را کسب کند.
به‌طورکلی، معامله‌گران زمانی سود تحقق‌نیافته خود را به پول نقد تبدیل نمی‌کنند که انتظار دارند ارزش دارایی به افزایش خود ادامه دهد. همچنین، در کشورهایی همچون ایالات متحده که قوانین مالیاتی سفت‌و‌سختی درزمینه دارایی نقد افراد اِعمال می‌شود، افراد ترجیح می‌دهند به امید اینکه درصد مالیات‌ها کاهش پیدا کند، از نقدکردن دارایی‌شان خودداری کنند.
اگر قیمت فعلی دارایی از قیمت خرید آن بیشتر بود، شما در وضعیت سود هستید و برای محاسبه میزان سود تحقق‌نیافته خود می‌توانید از این فرمول استفاده کنید:
سود تحقق‌نیافته = قیمت خرید دارایی – قیمت فعلی دارایی
فرمول محاسبه زیان تحقق‌نیافته
زمانی با زیان تحقق‌نیافته سروکار داریم که قیمت دارایی پس از خرید کاهش پیدا می‌کند؛ اما هنوز آن را نفروخته‌اید. زیان تحقق‌نیافته با نام «زیان کاغذی» هم شناخته می‌شود؛ زیرا میزان ضرر شما فقط روی کاغذ به‌دست آمده است و تنها زمانی متضرر می‌شوید که دارایی خود را زیر قیمت خرید بفروشید. بنابراین، اگر دارایی‌تان دچار زیان تحقق‌نیافته شده است و شما هم قصد ندارید سرمایه اولیه خود را از دست بدهید، بهتر است برای فروش عجله نکنید و ارزیابی کنید که آیا احتمال افزایش مجدد قیمت وجود دارد یا خیر.
همچنین بخوانید: چگونه گرفتار فومو در بازار نشویم؟
با‌این‌همه، گاهی اوقات بهترین گزینه شما خلاص‌شدن از شرّ دارایی‌ای است که دچار زیان تحقق‌نیافته شده و با فروش این دارایی، می‌توانید از ضرر بیشتر جلوگیری کنید. در‌صورتی‌که قیمت فعلی دارایی‌تان از قیمت خرید آن کمتر بود، شما متضرر شده‌اید و می‌توانید میزان زیان تحقق‌نیافته دارایی خود را از‌طریق این فرمول به‌دست آورید:
زیان تحقق‌نیافته = قیمت فعلی دارایی – قیمت خرید دارایی
نمونه‌ای از سود تحقق‌نیافته
بیایید به مثال سولانا که پیش‌تر مطرح کردیم، بازگردیم. در این مثال، شما ۳ کوین سولانا را هرکدام به قیمت ۱۰۰ دلار می‌خرید و در مدت کوتاهی، قیمت سولانا به ۱۳۰ دلار می‌رسد. اگر این ۳ واحد کوین سولانا را بفروشید، به مجموع ۹۰ دلار سود تحقق‌یافته دست پیدا می‌کنید؛ اما اگر به هر دلیلی تصمیم بگیرید که آن‌ها را نفروشید، درعمل هیچ سودی نکرده‌اید. فقط روی کاغذ، سود تحقق‌نیافته ۹۰دلاری خواهید کرد که ممکن است به‌زودی تغییر کند.
نمونه‌ای از زیان تحقق‌نیافته
برای زیان تحقق‌نیافته هم می‌توانیم مثال بایننس کوین را دوباره مرور کنیم. شما ۲.۵ واحد بایننس کوین را هرکدام به ارزش ۴۰۰ دلار خریده‌اید و اکنون ارزش هر واحد بایننس کوین ۳۸۰ دلار شده است. در این صورت، اگر تصمیم بگیرید برای جلوگیری از ضرر بیشتر کوین‌هایتان را بفروشید، درمجموع ۵۰ دلار ضرر می‌کنید؛ اما اگر پیش‌بینی کنید که بازار به‌زودی دوباره اوج می‌گیرد و کوین‌هایتان را نگه دارید، فقط روی کاغذ دچار زیان شده‌اید.
جمع‌بندی
اگرچه مفاهیم سود یا زیان تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته بسیار ساده به‌نظر می‌رسند، برای هدف اصلی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران، یعنی کسب سود از بازار، اهمیت فراوانی دارد. ممکن است بین زمانی که یک دارایی را می‌خرید تا زمانی که آن را می‌فروشید، بارها روی کاغذ سود کنید یا متضرر شوید؛ اما تا زمانی که درعمل روی دکمه «فروش» کلیک نکرده‌اید، معامله خود را نمی‌توانید موفق یا شکست‌خورده بدانید.
درک عمیق از زیان یا سود تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته می‌تواند به شما در ایجاد و پیروی از استراتژی معاملاتی قدرتمند و کارآمد کمک کند. سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های معاملاتی همچون بازار ارزهای دیجیتال فقط به سفته‌بازی دارایی محدود نیست. در پایان، شما باید بتوانید در زمانی مناسب و با دلیلی منطقی سرمایه‌تان را از بازار خارج کنید.
مرسی❤️
فقط در قسمت سود و زیان، باید هزینه های کارمزد صرافی و قسمت کمی مالیات، که فعلا در همه جا تایید نیست ولی خواهد شد را نیز حساب کرد