درخت بیت کوین – بخش اول: گونه

درخت بیت کوین – بخش اول: گونه

کاشتن نهال بیت کوین مجموعه‌ای دنباله‌دار است که داستان حقیقی بیت کوین را از آغاز تا دهمین سالروز تولدش (۳۱ اکتبر ۲۰۱۸) بازگو می‌کند. این مجموعه به قلم آقای دان هلد (Dan Held) نگاشته شده است که با زبانی ساده و شیرین از بیت کوین می‌گوید. بخش اول این مجموعه را در ادامه می‌خوانید.

هدف من از نوشتن این مجموعه، بازگو کردن حقیقت بیت کوین است. احساس می‌کنم تاکنون هیچ‌کس داستان بیت کوین را به‌ شکلی جامع و کامل که به آسانی قابل‌فهم باشد، روایت نکرده است. به‌ همین‌ دلیل تصمیم گرفتم این مطلب دنباله‌دار را بنویسم و قبل از هر چیز باید از جیل کارلسون که در این کار مشوقم بود تشکر کنم.

معرفی

داستان ایجاد بیت کوین در اصل چیزی شبیه به کاشتن یک درخت است. بیت کوین فقط کدی نیست که ساتوشی نوشته باشد، بلکه مواردی مانند فصل (زمان‌بندی)، خاک (توزیع) و باغبانی (جامعه) را هم دربرمی‌گیرد که همگی برای موفقیت آن ضروری بوده‌اند. بیت کوین باید برای قوی‌تر شدن رشد می‌کرد. باید با وجود خشک‌سالی‌ها، طوفان‌ها و شکارچیان زنده می‌ماند. ریشه‌های عمیق آن می‌بایست تاب تحملِ تبدیل‌شدن به ارز جدید قابل‌ ذخیره در جهان را می‌داشتند.

گونه

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

پول چیست؟

اگر بخواهیم پول را به ساده‌ترین شکل ممکن تعریف کنیم، باید بگوییم «پول وسیله‌ای برای انتقال ارزش است». اما پول فقط تکه کاغذی که در کیف‌پولتان دارید یا اعدادی که در حساب بانکیتان وجود دارد نیست. پول نشان‌دهنده چیزی بسیار فراتر از این تعریفِ بنیادین است:

  • پول شکل اولیه حافظه یا محلی برای ثبت سوابق است. پول نوعی حافظه جمعی است که قابلیت تخصیص ثروت را دارد.
  • پول نشان‌دهنده کاری است که برای دستیابی به کالاها و خدمات باید انجام شود، بنابراین می‌تواند آن را ذخیره انرژی هم دانست.
  • پول در واقع اصلی‌ترین ابزار اطلاعات در دنیای اقتصاد است. پول به‌عنوان ابزار مبادله، ذخیره ارزش و واحد حساب، مجرای اصلی اطلاعات درباره شرایط بازارهاست.

کاربردهای اصلی پول شامل ذخیره ارزش (SoV)، ابزار معامله (MoE) و واحد حساب (UoA) هستند. این‌طور نیست که همه پول‌ها در آغاز پیدایش، هر سه ویژگی فوق را داشته باشند؛ هر یک از گونه‌های جدید پول مسیر تکاملی متمایزی را دنبال می‌کنند که بعداً به آن خواهیم پرداخت. اما ابتدا بیایید با جدیدترین گونه پول یعنی بیت کوین شروع کنیم و آن را خوب بشناسیم.

اری پال

اری پال

این پروتکل‌ها را نمی‌توان مانند اشیای بی‌جان توصیف کرد. باید آنها را مانند سیستم‌های زنده در نظر گرفت.

بیت کوین شکلی نوین از زندگی و گونه‌ای جدید از پول است که ارز دیجیتال نامیده می‌شود. از همه مهم‌تر، بیت کوین «پول سالم» است. معادل لاتین این عبارت در علم آرایه‌شناسی به‌صورت سانوم پکونیام «sanum pecuniam» است. پول سالم به‌عنوان پولی تعریف می‌شود که قدرت خرید آن را بازارها تعیین می‌کنند و وابسته به هیچ حکومت و احزاب سیاسی نیست. اینها همان ویژگی‌های ضروری برای آزادی فردی هستند.

ساتوشی ناکاموتو:

من مجبور بودم همه کدها را قبل از اینکه بتوانم خودم را متقاعد کنم که از پس حل‌کردن هر مشکلی برمی‌آیم به‌صورت‌کامل بنویسم، آنگاه پیپر را نوشتم.

ساتوشی ناکاموتو

دوریان ساتوشی ناکاموتو – چهره منتسب به مخترع بیت کوین

کد آغازین بیت کوین درون یک ساختار زنده نوشته می‌شود. ساتوشی معماری دی‌ان‌ای یا کد ژنتیکی بیت کوین را با دقت انجام داد تا بهترین پول سالمی باشد که تا کنون ایجاد شده است. کد ژنتیکی بیت کوین درست مانند دستورالعمل‌هایی است که برای ایجاد انگیزه و هماهنگ‌سازی عملکرد سلولی آن نوشته شده باشند.

بیش از یک سال و نیم گذشته را روی کوچک‌ترین جزئیات کد بیت کوین کار کرده‌ام. تعداد این جزئیات بسیار زیاد بود.

در کد ژنتیکی بیت کوین:

۱- ساتوشی باید راهی پیدا می‌کرد که بیت کوین بتواند از ایده به عمل تبدیل شود، بنابراین ذخیره‌ای ثابت (۲۱ میلیون بیت کوین) را در دی‌ان‌ای آن کدگذاری کرد. افزایش در قیمت بیت کوین به‌شکل اجتناب‌ناپذیری به افزایش شرکت‌کنندگان (کاربران)، امنیت (ماینینگ) و توسعه‌دهندگان می‌انجامد. به‌این‌ترتیب یک حلقه بازخورد ایجاد می‌شود که خودش را تقویت می‌کند.

۲- عمل استخراج و اثبات کار در بیت کوین به‌منزله متابولیسم و سازوکار دفاعی آن هستند. بیت کوین با مصرف انرژی از یک سو سکه‌های جدید را تولید می‌کند و از سوی دیگر با ساخت دیوارهای دیجیتال از شبکه محافظت به‌عمل‌می‌آورد. اثبات کار به پادشکنندگی بیت کوین ختم می‌شود؛ به‌عبارت‌دیگر، هر چه بیت کوین بیشتر رشد می‌کند، در برابر حمله مقاوم‌تر می‌شود.

۳- هر ۱۰ دقیقه یک بلاک جدید بیت کوین ایجاد می‌شود. این امر به کد ژنتیکی سلول‌های بیت کوین امکان می‌دهد تا با وجود فاصله زیادی که با هم دارند، به‌شکلی کارامد و هماهنگ با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. چیزی که میزان سوخت‌وساز (نرخ متابولیک) آن را تنظیم می‌کند، ساعت داخلی آن است.

رالف مرکل

رالف مرکل

بیت کوین در اینترنت زندگی می‌کند و نفس می‌کشد. بیت کوین زنده است زیرا می‌تواند به افرادش انگیزه دهد تا بقایش را تضمین کنند. خدمات مفیدی انجام می‌دهد که کاربرانش حاضرند در ازای آن خدمات هزینه پرداخت کنند. هر کس در هر جایی می‌تواند یک نسخه از کد آن را داشته باشد و اجرا کند، زیرا همه این نسخه‌های درحال‌اجرا به‌طور مداوم با یکدیگر در ارتباط هستند. بیت کوین کاملا شفاف است: هر کسی می‌تواند کد آن را ببیند و بداند که دقیقا چه چیزی در حال انجام‌شدن است. بیت کوین تغییرناپذیر، غیرقابل‌تردید و غیرقابل دستکاری است. نمی‌توان آن را نابود کرد، متوقف کرد یا حتی در کار آن وقفه انداخت. حتی اگر جنگ هسته‌ای نیمی از سیاره ما را از بین ببرد، باز هم به زندگی‌اش بی‌وقفه ادامه خواهد داد و اینها همه نشانه‌های زنده بودن آن است.

کد ژنتیکی بیت کوین خودش را با صفاتش (ویژگی‌های یک موجود زنده) نشان می‌دهد که برخی از آنها ممکن است قابل‌رؤیت و برخی دیگر ممکن است غیرقابل‌رؤیت باشند.

ویژگی‌ها

در زیست‌شناسی، به ویژگی یک موجود زنده صفت یا شخصیت گفته می‌شود. بر اساس نظریه «تکامل از طریق انتخاب طبیعی» چارلز داروین، موجودات زنده‌ای که به واسطه صفات ارثی‌شان بهتر می‌توانند با محیط اطراف‌شان سازگار شوند، در مقایسه با سایر اعضای گونه خودشان شانس بیشتری برای بقا، تکثیر و انتقال ژن‌هایشان به نسل بعد دارند.

پول هم از این قاعده مستثنی نیست. پول ویژگی‌هایی دارد که به آن امکان می‌دهد به‌عنوان ذخیره ارزش، ابزار مبادله و واحد حساب رشد کند و به زندگی‌اش ادامه دهد. بیت کوین گونه‌ای جدید است که ویژگی‌هایی بسیار برتر نسبت به پیشینیانش دارد. در ادامه کاوشی عمیق‌تر در ویژگی‌های گونه‌های مختلف پول خواهیم داشت.

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

(بخش‌های زیر که درباره ویژگی‌های پول سالم است تا حد زیادی از مقاله ویجی بویاپاتی با عنوان «وضعیت روبه‌رشد بیت کوین» (The Bullish Case for Bitcoin) گرفته شده است.)

قابل‌تأیید

ارزهای فیات و طلا به‌شکلی هستند که به راحتی می‌توان درستی آنها را اعتبارسنجی کرد. اما با وجود همه نشانه‌هایی که روی اسکناس قرار داده شده است تا از نوع تقلبی آن مشخص باشد، باز هم کشورها و شهروندانشان ممکن است به آسانی فریب اسکناس‌های تقلبی را بخورند. طلا هم از جعل و تقلب مصون نیست. خلاف‌کارهای پیشرفته‌ای وجود داشته‌اند که از تنگستن با روکش طلا برای گول‌زدن سرمایه‌گذاران و فروختن طلای تقلبی به آنها استفاده کرده‌اند. اما برای تأیید و بررسی بیت کوین، از قطعیت ریاضیات مطلق استفاده می‌شود که تقلب در آن راه ندارد.

تعویض پذیر

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

طلا برای تعویض پذیری استاندارد مشخصی را ارائه می‌کند. هنگامی‌که طلا ذوب می‌شود، هر اونس طلا تقریبا از هر اونس دیگر آن غیرقابل‌تشخیص است. ارزهای فیات فقط تا همان اندازه که مؤسسات صادرکننده آنها اجازه می‌دهند تعویض پذیر هستند. شاید این درست باشد که در تجارت همه اسکناس‌های فیات مانند هم درنظرگرفته می‌شوند، اما مناطقی هستند که در آنها رفتاری که با اسکناس‌های درشت دارند متفاوت از مقادیر کوچک است. به‌عنوان‌مثال، دولت هند در تلاش برای مقابله با مردم که مالیات پرداخت نمی‌کردند، به‌طورکامل اسکناس‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ روپیه‌ای را از گردش خارج کرد.

اما درباره بیت کوین‌ها، این ارزهای دیجیتال در سطح شبکه‌ای تعویض پذیر هستند و این بدان معناست که هر بیت کوین در هنگام انتقال رفتاری مشابه با سایر بیت کوین‌ها در شبکه دارد. اما ازآنجاکه بیت کوین‌ها روی بلاک چین قابل‌ردیابی هستند، یک بیت کوین خاص ممکن است به‌دلیل استفاده در معامله غیرقانونی بدنام شود و تجار یا صرافی‌ها آن را نپذیرند. بااین‌حال، از نظر قیمت‌گذاری هیچ تفاوتی بین بیت کوین‌ها و بیت کوین‌های بدنام وجود ندارد؛ بنابراین همچنان تعویض پذیر باقی می‌مانند.

قابل‌حمل

بیت کوین‌ها قابل‌حمل‌ترین ذخیره ارزشی هستند که تا کنون بشر دیده است. در یک فلش USB می‌توان یک میلیارد دلار ذخیره کرد و به آسانی آن را به هر جایی برد و تقریبا فوری انتقال داد. ارزهای فیات دیجیتال هم قابل حمل‌اند، اما یادمان باشد که حکومت می‌تواند جریان سرمایه آزاد را کنترل کند. البته می‌توان برای اجتناب از کنترل سرمایه از پول نقد استفاده کرد، اما ریسک ذخیره‌سازی و هزینه حمل‌ونقل آن بسیار بالاست.

طلا از نظر فیزیکی چگالی بالایی دارد و بنابراین قابلیت حملش از همه گونه‌های دیگر سخت‌تر است. به‌همین‌دلیل هنگامی‌که شمش بین خریدار و فروشنده انتقال می‌یابد معمولا این فقط عنوان طلاست که رد و بدل می‌شود نه خود شمش فیزیکی (آلمان چند وقت پیش نیمی از ذخایر طلایی را که در خارج از کشور داشت به وطن بازگرداند و این کار مبلغ ۹ میلیون برایش هزینه برداشت).

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

با دوام

طلا پادشاه دارایی‌های بادوام است. مقدار بسیار زیادی از طلای استخراج‌شده یا ضرب شده (حتی طلاهای به‌جا مانده از دوره فرعون‌ها) تا به امروز باقی است و تقریبا تا ابد هم از بین نخواهد رفت (طلا فقط ممکن است از طریق تغییرشکل در سطح هسته‌ای نابود شود). با اینکه ارز فیات هم به‌شکل فیزیکی و هم به‌شکل دیجیتال موجود است، فقط می‌توانیم شکل دیجیتال آن را دوام‌پذیر بدانیم. در واقع این دوام‌پذیری به موسسه‌ای بستگی دارد که آن را صادر می‌کند.

بسیاری از حکومت‌هایی که ارز فیات منتشر می‌کردند، طی قرن‌ها آمده و رفته‌اند و ارزهایشان هم با آنها ناپدید شده است. با نگاهی به تاریخ، این کاملا غیرمنطقی است که ارزهای فیات را در درازمدت پایدار و بادوام بدانیم. البته دلار امریکا و پوند بریتانیا در این مورد نسبتا خلاف‌معمول رفتار می‌کنند.

درباره دوام‌پذیری بیت کوین که هیچ سازمانی وجود ندارد که آن را منتشر کند، ممکن است بتوان تا زمانی آن را با دوام دانست که شبکه تأمین‌کننده امنیت آن باقی بماند. با توجه به اینکه بیت کوین هنوز کاملا به بلوغ نرسیده است، خیلی زود است که درباره دوام‌پذیری آن نتایجی قطعی بگیریم. بااین‌حال، نشانه‌های دلگرم‌کننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد این شبکه سطح قابل‌توجهی از پادشکنندگی را داراست.

تقسیم‌پذیر

بیت کوین‌ها می‌توانند به یک صد میلیونیم بیت کوین تقسیم شوند و در مقادیر بی‌نهایت کوچک انتقال یابند. ارزهای فیات معمولا تا حد پول توجیبی تقسیم‌پذیر هستند که می‌توانند قدرت خرید کالاهای کم‌قیمتی را فراهم کنند. بنابراین تقسیم‌پذیری آنها عملا قابل‌قبول است. طلا، از نظر فیزیکی قابل‌تقسیم است اما تقسیم آن به مقادیر کوچکی که بتواند برای معاملات کم‌ارزش‌تر روزانه سودمند باشد، استفاده از آن را کمی دشوار می‌کند.

کمیابی

ویژگی که بیت کوین را کاملا از ارزهای فیات و طلا متمایز می‌سازد، این است که تعداد قطعی آن از قبل تعیین شده است. همین امر سبب می‌شود که بیت کوین کاملا کمیاب باشد: فقط ۲۱ میلیون بیت کوین می‌تواند ایجاد شود (البته این ۲۱ میلیون با توجه به واحد آن است، چرا که کل بیت کوین‌ها می‌توانند به ۲۱۰ کوادریلیون ساتوشی تقسیم شوند). معین بودن تعداد بیت کوین، به دارندگان آن اجازه می‌دهد تا بدانند مالک چه درصدی از کل ذخایر احتمالی هستند. طلا به لحاظ تاریخی کاملا کمیاب باقی می‌ماند، اما هیچ تضمینی برای افزایش ذخایر آن نیست. اگر روزی برسد که روشی جدید برای استخراج یا دستیابی به طلا پیدا شود که از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر باشد، ذخیره طلا به‌شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت.

درباره ارزهای فیات، باید گفت که همیشه مستعد افزایش در ذخایرشان هستند و این امر اثبات شده است. دولت‌ها نشان داده‌اند که تمایل شدیدی به افزایش ذخایر پول‌شان برای حل مشکلات سیاسی کوتاه‌مدت دارند.

قدمت تاریخی

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

هیچ کالای پولی تاریخچه‌ای به قدمت طلا ندارد. این کالا از زمانی‌که تمدن بشر وجود داشته است ارزشمند بوده است. سکه‌هایی که در دوران عهد عتیق ضرب شده‌اند هنوز ارزش قابل‌توجهی دارند. این را نمی‌توانیم درباره ارزهای فیات هم بگوییم. ارزهای فیات از زمان آغازشان تقریبا در همه جای دنیا همواره به سمت کاهش ارزش گرایش داشته‌اند. استفاده از تورم به‌عنوان ابزاری توطئه‌آمیز برای تخصیص مالیات‌هایی به شهروندان تحت عناوین مختلف، وسوسه‌ای است که هیچ کشوری در تاریخ قادر به مقاومت در برابر آن نبوده است.

بیت کوین، با وجود عمر کوتاهش نشان داده است که به‌عنوان نوعی دارایی ارزشمند احتمالا به این زودی‌ها از بین نخواهد رفت. علاوه‌براین، اثر لیندی نشان می‌دهد که هر چه بیشتر از عمر بیت کوین می‌گذرد، جامعه بیشتر باور می‌کند که این دارایی تا مدت‌های طولانی به زندگی‌اش ادامه خواهد داد. میانه سنی انسان‌ها حدودا ۳۰ سال است، بنابراین تاریخچه بیت کوین را می‌توان به‌طور متوسط نزدیک به ۳۳٫۳ درصد از میانه عمر انسان‌ها دانست. اگر بیت کوین به‌مدت ۲۰ سال زنده بماند، تقریبا در سراسر جهان این اطمینان وجود خواهد داشت که تا ابد باقی خواهد ماند؛ خیلی بیشتر از تعداد افرادی که باور دارند اینترنت تا ابد جزء لاینفک جهان مدرن خواهد بود.

مقاوم در برابر سانسور

یکی از مهم‌ترین منابع اولیه تقاضا برای بیت کوین‌ها کاربرد آنها در خریدوفروش مواد مخدر بود. جاده ابریشم (سیلک رود) یکی از معروف‌ترین نمونه‌های آن است. ویژگی اصلی که بیت کوین را برای فعالیت‌های ممنوعه ارزشمند می‌سازد، این است که بیت کوین در سطح شبکه نیازی به مجوز ندارد.

هنگامی‌که بیت کوین‌ها در شبکه انتقال می‌یابند، هیچ دخالت انسانی در آن وجود ندارد که تصمیم بگیرد آیا این تراکنش مجاز به انجام‌شدن هست یا نه. شبکه بیت کوین به‌عنوان یک شبکه توزیع‌شده همتابه‌همتا ذاتا طوری طراحی شده است که در برابر سانسور مقاوم باشد. این در تقابل کامل با سیستم بانکی فیات است که در آن بانک‌ها و سایر افراد ناظر بر انتقال پول، بنا به قانون می‌توانند کاربردهای غیرقانونی کالاهای پولی را گزارش کرده و از انجام آن جلوگیری به‌عمل آورند. یک نمونه کلاسیک از انتقال پول نظارتی، کنترل سرمایه است.

به‌عنوان‌مثال یک میلیونر که هدفش فرار از یک رژیم سلطه‌جو است به‌سختی می‌تواند ثروتش را به محل سکونت جدیدش انتقال دهد (برای نمونه، دارایی‌های روس‌ها در انگلستان ضبط می‌شوند). درباره طلا، اگرچه دولت‌ها در منتشرکردن آن دخالتی ندارند، اما ماهیت فیزیکی آن به گونه‌ای است که سبب می‌شود انتقال آن در مسافت‌های طولانی بسیار دشوار باشد. به‌همین‌دلیل خیلی بیشتر از بیت کوین مستعد پذیرش قانون‌گذاری از سوی دولت‌ها است. قانون نظارت بر طلا در هند نمونه‌ای از چنین قوانینی است. اگر مأموریت چیزی تخریب بانک‌های مرکزی است، باید دارای سطح بالایی از مقاومت در برابر سانسور باشد.

سیف‌الدین آموس

سیف‌الدین آموس

مزایای بیت کوین در سرعت، راحتیِ کار یا تجربه کاربریِ عالی نیست. ارزش بیت کوین از سیاست پولی ‌تغییرناپذیر آن می‌آید؛ دقیقا به این دلیل که هیچ‌کس نمی‌تواند به آسانی آن را تغییر دهد.

گرانبهایی غیرقابل‌ جعل

به سختی می‌توان ارزش بالای پولی را که ایجاد آن هزینه برمی‌دارد (از یک سو به‌دلیل هزینه اولیه آن (استخراج طلا) و از سوی دیگر به‌ دلیل کمیابی آن) جعل کرد. درباره بیت کوین، فرایند اثبات کار تضمین می‌کند که هزینه استخراج یک بیت کوین تقریبا معادل قیمت آن در یک صرافی باشد.

نیک سابو

نیک سابو

به‌طورکلی الگوی گرانبهایی غیرقابل‌جعل شامل مراحل اساسی زیر است:

۱. یافتن یا ایجاد دسته‌ای از اشیا که تا حد زیادی کمیاب است، ایجاد آن تلاش زیادی را می‌طلبد یا هر دو، به‌طوری‌که مقدار گرانبهایی آنها می‌تواند توسط طرف‌های دیگر تأیید شود.

۲. استفاده از این اشیا برای توانمندسازی یک پروتکل یا موسسه به‌منظور عبور از محدودیت‌های مربوط به اعتماد.

قابل‌برنامه‌ریزی به‌شکل باز

بیت کوین از فناوری منبع باز استفاده می‌کند، طراحی آن عمومی است و هر کسی می‌تواند از آن در هر جا و در هر زمان استفاده کند. توسعه‌دهندگان می‌توانند بدون اینکه نیاز به اجازه کسی داشته باشند، آزادانه برنامه‌های کاربردی را روی پروتکل بیت کوین بنویسند.

نیل وودفاین

نیل وودفاین

بیت کوین پویا، قابل‌ارتقا و توسعه‌پذیر است. نیاز نیست آن را دور بیندازیم و ایترشن (تکرار) جدیدی را جایگزین آن کنیم، بیت کوین به‌شکل مداوم بهبود خواهد یافت.

غیرمتمرکز

تمرکززدایی در ساده‌ترین تعریفش، به‌معنای فقدان کنترل مرکزی است. می‌توان آن را سطحی دانست که در آن، یک نهاد در سیستم خاصی بتواند در برابر اجبار به چیزی مقاومت کرده و همچنان به‌عنوان بخشی از سیستم کار کند. اجبار در اینجا لزوما به‌معنای اِعمال فشار نیست، بلکه در واقع نوعی انگیزه منفی برای همراه‌شدن با مقامات قانونی است. تمرکززدایی ویژگی بسیار مهمی برای پول است، زیرا کنترل متمرکز عاملی است که می‌تواند برای هر یک از ویژگی‌های دیگر پول (مخصوصا کمیابی و مقاومت در برابر سانسور) تهدیدی جدی باشد.

اهمیت تمرکززدایی در فراهم‌کردن امکان مقیاس‌پذیری اجتماعی نیز کاملا آشکار است. سیستم‌های طبیعی به‌شکل ذاتی تمایل دارند به سوی تمرکزگرایی یا متمرکزشدن (سلسله‌مراتبی) رشد کنند. ما این ویژگی را در ارزهای دیجیتال نیز می‌بینیم. ویژگی سلسله‌مراتبی یک خصوصیت ظهوریافته (emergent property) از شبکه‌هاست. هنگامی‌که سیستم‌های پیچیده‌تری را در نظر می‌گیریم، باید با روابط پیچیده‌تری بین لایه‌ها روبه‌رو شویم. تعیین یک مقدار عددی برای میزان تمرکززدایی، مسأله‌ای دشوار است.

سارا لویس

سارا لویس

تمرکززدایی مفهومی است که درباره آن سوءتفاهمات زیادی وجود دارد، زیرا افراد معمولا آن را روی کل سیستم پیاده می‌کنند درحالی‌که باید روی لایه‌های متعدد درون سیستم یعنی روی پروتکل، سیاست و عملیات اِعمال شود.

تکامل

هر یک از گونه‌های پول برای بقا، باید بتواند از هر لحاظ با دیگران رقابت کند و همه ویژگی‌هایش واقعا بهتر از بقیه باشد. ویژگی‌ها جمع نمی‌شوند، بلکه ضرب می‌شوند.

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

هنگامی‌که طلا برای اولین بار وارد بازار شد، مهره‌سازان (مثالی از ابتدایی‌ترین شکل پول) سعی کردند جمعیت عوام را قانع کنند که طلا جایگزینی برای مهره نیست. اما به زودی مشخص شد که طلا ویژگی‌هایی داشت که بسیار مفیدتر از مهره بود. مهم نبود که مردم چه فکر می‌کردند. طلا در نهایت به ارز قدرتمندتری نسبت به صدف‌ها و دانه‌های مهره تبدیل شد.

این حقیقت که طلا به مدت هزاران سال کالایی ارزشمند باقی مانده است نشان از اهمیت این ویژگی‌های خاص دارد. در حقیقت، ترکیب ویژگی‌هایی که طلا و سایر فلزات قیمتی دارند، در نهایت مبنایی را برای نسل بعدی پول یعنی ارز فیات فراهم کرد. در تکامل بعدی گونه پول، ارز فیات چندین ویژگی حیاتی را با خود داشت که حتی از طلا هم یک درجه بالاتر بود.

اسکناس قابل‌حمل‌تر بود و می‌توانست راحت‌تر مبادله شود. اما این بدان معنا نیست که ارز فیات از هر لحاظ برتر بود.

به‌عنوان‌مثال ارزهای فیات دوام‌پذیری کمتری داشتند و همان‌طور که خواهیم دید، در نهایت کمیابی آنها کمتر و کمتر شد (به‌دلیل تورم). از همه مهم‌تر اینکه عرضه آن توسط پادشاهان و حکومت‌ها کنترل می‌شد و کاملا به‌عنوان ابزاری برای قدرت و کنترل به کار می‌رفت. هر تکرار جدید از یک گونه، در چهار مرحله زیر تکامل می‌یابند (برگرفته از وضعیت روبه‌رشد بیت کوین):

۱. کلکسیونی (مناسب برای جمع‌کردن). پول در اولین مرحله از سیر تکاملی‌اش، صرفا بر اساس ویژگی‌های خاصش مطلوب خواهد بود و نوعی وسواس در افراد برای جمع‌آوری آنها ایجاد می‌شود. صدف‌ها، مهره‌ها و طلا همگی قبل از آنکه کاربرد دیگری به‌عنوان پول داشته باشند اشیایی کلکسیونی بودند.

۲. ذخیره ارزش. پس از آنکه تعداد کافی از مردم پول را برای ویژگی‌های خاصی که دارد قبول کردند، در مرحله بعد آن را به‌عنوان ابزاری برای نگهداری و ذخیره ارزش در طول زمان به‌رسمیت خواهند شناخت. هنگامی‌که کالایی به‌شکل گسترده‌ای به‌عنوان ذخیره ارزش مناسب شناخته می‌شود، قدرت خرید آن به‌دلیل تقاضای بیشتر مردم افزایش می‌یابد. قدرت خرید یک ذخیره ارزش در نهایت هنگامی‌که در مقادیر زیاد نگهداری شود تعداد افراد جدیدی که آن را به‌عنوان ذخیره ارزش مطلوب می‌دانند کاهش یابد، به‌صورت خطی درمی‌آید.

۳. ابزار مبادله. هنگامی‌که پول کاملا به‌عنوان ذخیره ارزش پذیرفته شد، قدرت خرید آن تثبیت خواهد شد. داشتن ثبات در قدرت خرید، سبب می‌شود هزینه فرصت استفاده از پول برای انجام معاملات تا سطحی کاهش یابد که در آن این پول برای استفاده به‌عنوان ابزار مبادله مناسب باشد.

۴. واحد حساب. هنگامی‌که پول به‌شکل گسترده به‌عنوان ابزاری برای مبادله به کار رود، کالاها بر اساس آن قیمت‌گذاری می‌شوند. یعنی نرخ مبادله بر اساس پول، برای بیشتر کالاها در دسترس خواهد بود.

مراد محموداُف (Murad Mahmudov) فرایند تکاملی بیت کوین را به‌شکل مرحله‌ای در تصویر زیر ارائه کرده است:

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

بقا و انقراض

به زبان ساده، انقراض به شکست یک گونه برای رقابت در یک محیط گفته می‌شود که به متوقف‌شدن هستی آن می‌انجامد. عدم توانایی برای رقابت خودش ممکن است نتیجه دو عامل اولیه باشد: رقابت شدید از سوی گونه‌های برتر و یا تغییر چشمگیر در محیط.

رایان واکر

رایان واکر، در «درباره منشأ پول: داروین و تکامل ارزهای دیجیتال»

نظریه انتخاب طبیعی چارلز داروین، در اصل برای ارائه توضیح مبتنی بر مشاهده از گذشته بود. اما درحال‌حاضر ما می‌خواهیم از این نظریه برای نگاه به آینده و درک مفهوم آن درباره آینده ارز استفاده می‌کنیم. با توجه به شرایطی که مدام در حال تغییر است، آیا طلا و ارزهای فیات به رقابت ادامه خواهند داد یا منقرض خواهند شد؟

بر اساس مطالعه‌ای درباره ۷۷۵ ارز فیات که سایت DollarDaze.org انجام داده است، متوسط عمر موردانتظار یک ارز فیات ۲۷ سال است. این مطالعه همچنین نشان داد که رایج‌ترین دلایل انقراض هر ارز را می‌توان ابرتورم، اصلاحات پولی، جنگ و استقلال دانست. با نگاهی به بهترین ارزهای فیات درمی‌یابیم بیشتر ارزهایی که به ارزهای ذخیره‌ای تبدیل می‌شوند، کمتر از ۱۰۰ سال قدمت دارند (توجه کنید که قدمت ارز ایالات متحده به سال ۱۹۳۳ برمی‌گردد چرا که دلار امریکا تا پیش از آن با طلا قابل‌بازپرداخت بود).

درخت بیت کوین - بخش اول: گونه

در مقایسه با ارزهای فیاتی که تا این حد مستعد شکست هستند، طلا دوران طولانی‌تری را به‌عنوان نوعی جایگزین عمل کرده است، زیرا کمیاب و با دوام است. ارزهای فیات بنا به خواسته مقامات قانونی می‌توانند چاپ شده و به بازار عرضه شوند و نمی‌توانند کمیاب باشند.

سیف‌الدین آموس

سیف‌الدین آموس

درست است که بیت کوین اختراع جدید عصر دیجیتال است؛ اما مشکلاتی که قادر به حل آنهاست (یعنی ارائه شکلی از پول که به‌طورکامل تحت‌فرمان صاحب خودش است و به‌احتمال‌زیاد تا مدت‌های طولانی ارزشش را حفظ می‌کند)، قدمتی به اندازه خود جامعه انسانی دارند.

ارزها درحال‌حاضر در وضعیت فرا تکاملی هستند، زیرا به‌شکل مداوم آرایه‌ای متنوع از صفات متمایز را دربرمی‌گیرند که آنها را در اکوسیستم رقابتی خودشان (فیات/کریپتو) از یکدیگر جدا می‌کند.

به‌همان‌اندازه که شکل‌های سنتی پول در معرض تهدید قرار دارند، شرایط محیطی هم که ارزها در آن با هم رقابت می‌کنند به‌شکل مداوم درحال‌تغییر است. بی‌اعتمادی روبه‌رشدی که نسبت به مؤسسات متمرکز در پس‌زمینه در جریان است، افراد را تشویق می‌کند تا ذخایر ارزش جایگزینی را در نظر بگیرند.

قدرت حاکمیت که زمانی ویژگی ضروری برای بقای یک ارز به شمار می‌رفت، ممکن است حالا دیگر طرفدار نداشته باشد. شکست سیستم‌های متمرکز مانند بحران مالی امریکا در سال ۲۰۰۸ یا ابرتورم ارزهای فیات مانند دلار زیمبابوه یا پزوی آرژانتین سبب می‌شوند مردم اعتمادشان را به آنها از دست بدهند. از همه مهم‌تر آگاهی روبه‌رشدی است که در سراسر جهان جریان یافته است: حالا دیگر خیلی‌ها دارند درک می‌کنند که اعتماد غیرمتمرکز امکان‌پذیر است.

بانک‌های مرکزی به‌جای پادشکنندگی که خاصیت قوی‌ترشدن در یک محیط بی‌ثبات و پرتنش است، خطر و نابودی را از شکست حذف کرده‌اند که سبب رقابت برای نابودی یا انحطاط می‌شود.

گاهی اوقات عوامل استرس‌زا بسیار قوی هستند، آن‌قدر که برای گونه‌ای از پول مهلک به شمار می‌روند. با اینکه این عوامل ممکن است سبب نابودی پول شوند، اما آنهایی که بقایشان را حفظ می‌کنند پول بهتری خواهند بود. البته دلیلش این نیست که آنهایی که باقی مانده‌اند توانستند با پشت‌سر گذاشتن عوامل تنش‌زا قوی‌تر شوند، بلکه به این دلیل که پول‌های ضعیف‌تر از دور خارج شدند.

هوگو انگوین

هوگو انگوین

ما انسان‌ها به‌طورمرتب رویدادهای دارای تأثیر شدید و طولانی‌مدت را دست‌کم می‌گیریم. درحالی‌که بررسی دقیق رویدادهای طولانی‌مدت در طراحی یک پروتکل که احتمالا می‌تواند به ستون‌فقرات اقتصاد جهانی تبدیل شود اهمیت به‌خصوصی دارد.

تصور اینکه چارلز داروین از وضعیت کنونی پول چه چیزی ممکن بود ایجاد کند جالب است. تاریخ ما را وادار می‌کند تا باور کنیم که وجود و بقای هر چیزی از گیاه و حیوان گرفته تا پول و شرکت، موضوع بحث قوانین انتخاب طبیعی است.

درک این موضوع سبب می‌شود نتوانیم حتی تصورش را بکنیم که داروین ممکن بود با این عقیده که بیت کوین همه صفات ضروری برای تبدیل شدن به گونه غالب پول را دارد، مخالفتی داشته باشد.

بیت کوین از طریق کد ژنتیکی استثنایی‌اش و ارائه آن کد به‌شکل ویژگی‌های برتر، خودش را برای سازگاری با محیطش کاملا آماده کرده است.

بیت کوین شکارچی یکه‌تاز پول است و به‌شکل مداوم در حال تکامل است. هیچ‌یک از شکل‌های قبلی پول در برابر آن شانسی ندارند.

سایر بخش‌های منتشر شده «درخت بیت کوین»:

درخت بیت کوین – بخش دوم: فصل

درخت بیت کوین – بخش سوم: خاک

درخت بیت کوین – بخش چهارم: باغبانی

guest

لطفا در صورت مشاهده دیدگاه‌های حاوی توهین و فحاشی یا خلاف عرف جامعه لطفا با گزارش سریع آن‌ها، به ما در حفظ سلامت بستر ارتباطی کاربران کمک کنید.

2 دیدگاه
علی
علی
۵ سال قبل

یک مقاله عالی، خدا قوت به نویسنده اصلی و مترجم، مشتاقانه منتظر ادامه این مقاله هستم...

علیپور
علیپور
۵ سال قبل
پاسخ  علی

این مقاله تقریبا ۸ یا نه ماه پیش در سایت دیگری ترجمه شده است.