سرمایه در گردش (Circulating Supply)، عرضه حداکثر (Max Supply) و عرضه کل (Total Supply) چیست؟

مفاهیم مرتبط با بازار ارزهای دیجیتال ممکن است برای کاربرانی که به تازگی وارد این عرصه شدند، کمی گیج‌کننده باشد. سرمایه در گردش، عرضه حداکثر و عرضه کل از جمله اصطلاحاتی هستند که تنها با شنیدن نام واژه‌ آن‌ها شاید نتوانید درک کاملی از آن چیزی که نشان می‌دهند، به دست آورید. پیش‌تر در سایت ارزدیجیتال مفاهیمی چون حجم بازار (Market Cap) شرح داده شده‌اند. پیشنهاد می‌شود پیش از مطالعه‌ی این مطلب، مقاله «ارزش بازار (Market Cap) چیست و چه ارتباطی با قیمت دارد؟» را بخوانید.

عرضه و تقاضا اصلی‌ترین عامل تعیین قیمت یک ارز هستند. کاهش عرضه و افزایش تقاضا منجر به افزایش قیمت یک ارز خواهد شد. بنابراین توانایی تجزیه و تحلیل عرضه یک ارز پیش از سرمایه‌گذاری و استخراج آن، بسیار مهم و ضروری است.

تقریباً بیشتر ارزهای دیجیتال به مقداری معینی محدود شده‌اند. تنها تعداد اندکی از آن‌ها از این قائده مستثنی هستند و به صورت نامحدود عرضه می‌شوند. از طرف دیگر ارزهایی وجود دارند که عرضه‌ی آن‌ها توسط شخص یا سازمانی محدود شده‌ است؛ مانند ریپل. عرضه‌ی سکه یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر ارزش بازار است و بسیاری از تازه‌واردان دنیای ارزهای دیجیتال این مفهوم را به درستی درک نمی‌کنند.

برای مثال ارزش بازار لایت‌ کوین در زمان نگارش مقاله ۴,۴۶۷,۸۳۱,۵۰۳ دلار و سرمایه در گردش ۶۳,۲۵۹,۹۴۲ واحد لایت کوین است. این در حالی است که ارزش بازار یا مارکت کپ بیت کوین ۱۸۵,۵۳۵,۲۳۳,۲۱۵ دلار و عرضه در گردش آن ۱۷,۹۳۷,۰۸۷ واحد بیت کوین است. عرضه‌ی بیت کوین هیچ‌وقت به عرضه‌ی کنونی لایت کوین نمی‌رسد، چرا که عرضه بیت کوین به ۲۱,۰۰۰,۰۰۰ واحد محدود شده است. در واقع ۲۱ میلیون بیت کوین، بالاترین عددی است که برای تعداد بیت کوین‌های موجود، می‌تواند وجود داشته باشد.

پیش از شرح سیستم عرضه ارز دیجیتال، توضیح کوتاهی در رابطه با این‌که اطلاعات عرضه یک ارز خاص را چگونه می‌توان به دست آورد ارائه خواهیم کرد. دو منبع برای پیدا کردن اطلاعات عرضه‌ی یک سکه وجود دارد:

۱- انجمن بیت‌ کوین تاک: هر یک از آلت‌کوین‌های جدید ابتدا در انجمن بیت کوین تاک (Bitcoin Talk) معرفی خواهند شد. در صفحه‌ی معرفی اگر به مشخصات یک ارز نگاه کنید می‌توانید اطلاعات عرضه‌‌ی سکه و حداکثر عرضه‌ی آن را بیابید.

۲- سایت رسمی ارز دیجیتال مورد نظر: یک ارز وقتی راه‌اندازی می‌شود قطعاً دارای وب‌سایتی است که وایت پیپر (White Paper) و اطلاعات دیگر مربوط به آن ارز در آن قرار می‌گیرد.

سرمایه در گردش

سرمایه در گردش یا عرضه در گردش، مقداری از توکن یا ارزی است که استخراج یا تولید شده است. این تعداد، مقداری تقریبی است که در دست عموم مردم قرار دارد و در بازار در حال گردش است. عرضه در گردش یک ارز دیجیتال در طول زمان می‌تواند افزایش یا کاهش داشته باشد. برای مثال استخراج بیت کوین با آزاد کردن بیت کوین‌های بیشتر در شبکه، سبب افزایش سرمایه در گردش می‌شود. از سوی دیگر فرایندهایی مانند سوزاندن سکه، سرمایه در گردش را برای یک ارز دیجیتال کاهش می‌دهد.

از متغیر سرمایه در گردش می‌توان برای محاسبه ارزش بازار یک ارز دیجیتال استفاده کرد، به طوریکه اگر ارزش هر واحد را به سرمایه در گردش ضرب کنیم به ارزش بازار آن ارز دیجیتال می‌رسیم.

عرضه کل

عرضه کل به تعداد سکه‌ها یا توکن‌هایی اطلاق می‌گردد که در حال حاضر وجود دارند که می‌تواند به صورت در گردش یا قفل شده‌ باشند.

عرضه‌ کل تعداد کل سکه‌های موجود است که ممکن است کل این تعداد نیز در گردش نباشد. به دلایل مختلفی سکه‌هایی وجود دارند که قفل یا حفاظت شده‌اند و در بازار عمومی فروخته نمی‌شوند و در نتیجه بر روی قیمت آن ارز تاثیری ندارند. میزان عرضه‌‌ی کل معمولاً برابر یا بیشتر از سرمایه در گردش است.

حداکثر عرضه

این مقدار، حداکثر تعدادی است که برای یک ارز دیجیتال وجود خواهد داشت. هنگامی که یک ارز به مقدار حداکثر عرضه خود برسد، دیگر ارزی تولید، استخراج یا صادر نخواهد شد.

معمولا حداکثر عرضه در کدهای اصلی پروتکل هر ارز دیجیتال مشخص می‌شود. سکه‌هایی که برای آن‌ها حداکثر عرضه مشخص شده، می‌توانند از ابتدا تمام سکه‌هایشان را آزاد کرده باشند و یا معمولا آن را با نرخ مشخصی آزاد کنند. این اتفاق سبب به وجود آمدن کمیابی در یک ارز دیجیتال می‌شود.

عرضه‌ی بی‌نهایت

ارزهایی مانند اتریوم عرضه‌ی نامحدود دارند. سرمایه در گردش اتریوم در زمان نگارش مقاله ۱۰۷,۷۵۱,۵۲۳ واحد اتر است و هیچ سقفی برای این رقم وجود ندارد. ممکن است برای شما این سوال پیش بیاید که اگر عرضه‌ی اتریوم بی‌نهایت است، آیا نباید این موضوع ارزش آن را محدود کند؟

ارزش یک ارز دیجیتال

ارزش یک سکه بر اساس کمیابی آن تعیین می‌شود، اصطلاحی به‌ نام «ترجیح زمانی» در علم اقتصاد وجود دارد. کسی نمی‌داند، شاید ارزش اتریوم در آینده کاهش یابد. به هر حال در این دوره‌ی زمانی تعداد اتریوم موجود کم است. علاوه بر این نرخ تولید و عرضه این ارز با گذر زمان کاهش می‌یابد تا ارزش آن افزایش یابد.

طراحی ارزهای دیجیتال به گونه‌ای است که تعداد آن‌ها هرگز از حداکثر عرضه فراتر نخواهد رفت. با این حال سوال اینجاست آیا یک ارز دیجیتال می‌تواند به حداکثر عرضه خود برسد و چه زمانی این اتفاق می‌افتد؟ بهتر است با یک مثال از بیت کوین به این سوال پاسخ دهیم. تخمین زده می‌شود در سال ۲۱۴۰ بیت کوین به حداکثر مقدار عرضه خود می‌رسد. بیت کوین عرضه‌ی خود را کنترل کرده و پاداش بلاک را هر چهار سال کاهش می‌دهد. انتظار می‌رود در سال ۲۰۳۲ حدود ۹۹ درصد از بیت کوین‌ها استخراج شوند. استخراج تنها ۱ درصد باقی‌مانده به ۱۰۰ سال زمان نیاز دارد.

اما در عمل بیت کوین هرگز به حداکثر عرضه‌ی خود یعنی ۲۱ میلیون واحد، نمی‌رسد. یکی از دلایل این امر این است که سرنوشت تعدادی زیاد بیت کوین مشخص نیست و شاید به دلایل مختلف دیگر قابل استفاده نباشند. علاوه بر این اگر پاداش استخراج بسیار کاهش یابد، ماینر‌ها دیگر به استخراج ادامه نخواهند داد. بنابراین اگر بیت کوین به حداکثر عرضه‌ی خود برسد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در این صورت بیت کوین دیگر تورمی نخواهد داشت.