اتریوم ۲؛ چه بر سر ماینرها می‌آید؟

وقتی اتریوم به اثبات سهام کوچ کند، چه بر سر ماینرهای اتریوم خواهد آمد و تکلیفشان چیست؟

پس از مدت‌ها وقفه و تعویق، با راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ در سال جاری، این شبکه بالاخره به‌سمت مدل اثبات سهام حرکت خواهد کرد.

اتریوم در نهایت الگوریتم اجماع اثبات کار (ماینینگ) را ترک خواهد کرد و ماینرهای آن باید از میان گزینه‌های ممکن یکی را انتخاب کنند. البته راه‌اندازی کامل اتریوم ۲.۰ چند فاز اصلی دارد و می‌توان گفت که حداقل تا پایان سال ۲۰۲۰، استخراج اتریوم ادامه پیدا خواهد کرد. پس از کوچ کامل اتریوم به اثبات سهام، از آنجایی که تجهیزات ماینینگ منسوخ خواهد شد، استخراج‌کنندگان مجبور هستند ارزهای دیجیتال دیگر را استخراج کنند و یا این‌که تجهیزات خود را بفروشند و اترهایشان را سهام‌گذاری کنند. وضعیت فعلی استخراج اتر چگونه است؟ با کوچ شبکه اتریوم به اثبات سهام، دقیقاً چه سرنوشتی در انتظار این صنعت خواهد بود؟ کوین تلگراف در مقاله‌ای به این سؤالات پاسخ داده است. این مقاله را در ادامه می‌خوانید.

الگوریتم اجماع اتریوم در حال حاضر بر اساس اثبات کار (Proof Of Work) است. الگوریتم اجماع به هر روشی گفته می‌شود که طبق آن بلاک‌های جدید در یک بلاک چین ساخته خواهد شد. به‌عبارت دیگر، الگوریتم اجماع مشخص می‌کند که اعضای یک شبکه غیرمتمرکز چگونه اعتبار بلاک‌های تراکنش را تأیید کنند، یا به‌طور دقیق‌تر یک بلاک باید چگونه ساخته شود تا اعتبار داشته باشد. الگوریتم اجماع بیت کوین هم اثبات کار است که ما آن را با نام «ماینینگ» (mining) می‌شناسیم.

مانند بیت کوین، ماینرها در شبکه اتریوم با استفاده از قدرت پردازش کامپیوترهای خود به حفظ امنیت شبکه و تأیید تراکنش‌ها کمک می‌کنند و در ازای این کار پاداش دریافت می‌کنند و این پاداش همان واحدهای اتر است.

GPU در مقابل ASIC

استخراج بیت کوین و اتریوم در مواردی با یکدیگر متفاوت هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به نوع تجهیزات استخراج اشاره کرد. تقریباً تمام فعالیت استخراج بیت کوین وابسته به دستگاه‌های مخصوصی تحت عنوان ای‌سیک (ASIC) است. دستگاه‌های ای‌سیک با تراشه‌ای که مخصوص استخراج ارزهای دیجیتال طراحی شده است، دستگاه‌هایی تقریباً بزرگ و پر سروصدا هستند که در مناطقی با برق ارزان به‌صورت گسترده و صنعتی برای استخراج بیت کوین و چند ارز دیجیتال دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مقابل، الگوریتم استخراج اتریوم که «Ethash» نام دارد، برای فعالیت کارت گرافیک (GPU) ساخته شده است که شرکت‌های تولید تراشه بزرگی همچون Nvidia و AMD آنها را می‌سازند. قدرت ای‌سیک‌ها بسیار بالاتر بوده و از سوی دیگر دسترسی به کارت‌های گرافیک راحت‌تر است. توماس هلر (Thomas Heller)، یکی از مدیران استخر استخراج F2Pool در این خصوص گفت:

از آنجا که ای‌سیک‌ها دستگاه‌های بسیار تخصصی هستند، زمانی که یک نسل جدید عرضه می‌شود، اغلب اوقات پیشرفت چشم‌گیری در فناوری آن حاصل شده است. بنابراین، نرخ هش آنها بالاتر است و بازده انرژی بهتری نسبت به نسل قبل دارند. این یعنی که تولیدکنندگان آنها برای تحقیق و توسعه مقدار زیادی پول خرج کرده‌اند. این دستگاه‌ها اغلب خیلی گران هستند، در حالی که دسترسی به GPU‌ها بسیار راحت است.

هلر افزود که ماینرهای GPU درباره ارزهایی که می‌توان با آنها استخراج کرد، انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. به‌عنوان نمونه، یک کارت گرافیک Nvidia GeForce GTX ۱۰۸۰ Ti که در میان ماینرها بسیار محبوب است، می‌تواند ۱۵ ارز دیجیتال مختلف را استخراج کند. این در حالی است که ای‌سیک‌ها معمولاً فقط می‌توانند یک الگوریتم رمزنگاری خاص را استخراج کنند.

با این حال، شبکه اتریوم کاملاً از وجود ماینرهای ای‌سیک مصون نیست، حداقل در این مقطع. در آوریل ۲۰۱۸ (فروردین ۹۷)، بیت مین دستگاه استخراج Antminer E۳ را عرضه کرد. این دستگاه یک ای‌سیک است که برای استخراج اتریوم طراحی شده است. با وجود این‌که این مدل با قدرت ۱۸۰مگاهش بر ثانیه و مصرف برق ۸۰۰ وات در نوع خود بسیار موفق بود، با واکنش‌های مختلفی از سوی جامعه اتریوم مواجه شد. افرادی که با کارت گرافیک استخراج را انجام می‌دادند، نگرانی خود را درباره از دست رفتن سودآوری ماینینگ در مقابل ای‌سیک‌ها ابراز کردند، چون وقتی ای‌سیک‌ها به‌صورت گسترده استفاده شوند، دیگر کارت‌های گرافیک نمی‌توانند برای سودآوری با آنها رقابت کنند. این کشمکش‌ها تا جایی پیش رفت که برخی از اعضای اصلی جامعه اتریوم خواستار تغییر ساختار شبکه شدند تا جلوی این دستگاه‌ها گرفته شود.

یکی از اعضای جامعه اتریوم هنگام عرضه دستگاه جدید بیت مین در انجمن «EtherMining» سایت ردیت نوشت:

در وایت پیپر نوشته شده است که اتریوم باید مقاوم در برابر ای‌سیک باشد. امیدوارم اصول وایت پیپر در نظر گرفته شود.

یکی دیگر از کاربران نوشت:

فقط ۸۰۰ دلار برای ۱۸۰ مگاهش قدرت. یا هارد فورک یا مرگ اتریوم.

برخی از کاربران اتریوم هم در این مورد بحث کردند که دستگاه استخراج بیت مین می‌تواند به تمرکز بیشتر منجر شود و شانس حمله ۵۱ درصد را بیشتر کند. خیلی زود، گروهی از توسعه‌دهندگان اتریوم، الگوریتم «اثبات کار ‌برنامه‌ریزی‌شده» (programmatic proof-of-work) یا به اختصار ProgPow را معرفی کردند. این الگوریتم در واقع افزونه‌ای بر روی Ethash، الگوریتم فعلی اتریوم بود که به GPU‌ها قدرت رقابت بیشتری می‌داد و به‌ این صورت، انگیزه‌ای برای ورود ای‌سیک‌ها نبود که در نتیجه می‌توانست به تمرکززدایی بیشتر منجر شود.

طبق مقاله‌ای که کریستی لی مینهان (Kristy-Leigh Minehan)، یکی از سازندگان ProgPoW در ماه مارس (اسفند ۹۸) منتشر کرد، حدود ۴۰ درصد هش ریت اتریوم را دستگاه‌های استخراج بیت مین تولید می‌کنند. آلخاندرو د لا توره (Alejandro De La Torre)، معاون استخر استخراج Poolin، ششمین استخر استخراج بزرگ اتریوم، تأیید کرد که همچنان GPU‌ها بر شبکه اتریوم سطله دارند. او افزود:

در حال حاضر، سود استخراج اتریوم خیلی بالا نیست و سختی مدیریت و هزینه دستگاه‌های GPU از ای‌سیک‌ها بالاتر است. با این حال، کارت‌های گرافیک نسبت به دستگاه‌های ای‌سیک انعطاف‌پذیرتر هستند و شما می‌توانید ارزهای دیجیتال دیگر با الگوریتم‌های مختلف را استخراج کنید.

به‌روزرسانی ProgPoW هنوز روی اتریوم پیاده‌سازی نشده است و مشخص نیست که سرانجام آن به کجا خواهد رسید. در ماه مارس، توسعه‌دهندگان اتریوم حدود دو ساعت درباره این‌که آیا این الگوریتم برای اتریوم مزیت دارد یا نه، بحث کردند که در نهایت توافقی شکل نگرفت. نکته قابل‌توجه اینجاست که یکی از نمایندگان بیت مین قبلاً در مصاحبه‌ای گفته بود که این شرکت قصد ندارد بعد از اکتبر ۲۰۲۰، طول عمر دستگاه Antminer E۳ را افزایش دهد. بعد از اکتبر سال جاری میلادی، این دستگاه استخراج به‌دلیل خصوصیتی که در شبکه اتریوم وجود دارد، دیگر نمی‌تواند اتریوم استخراج کند و شرکت بیت مین برای فعال کردن مجدد آن باید به‌روزرسانی ارائه دهد. نماینده بیت مین گفت:

تا جایی که می‌دانیم، ماینینگ [با دستگاه E۳] تقریباً در اکتبر یا کمی بعد از آن به اتمام می‌رسد.

آینده نامعلوم

از طرف دیگر، اتریوم در آینده از ماینینگ خارج خواهد شد. اتریوم ۲.۰ به‌روزرسانی بزرگ اتریوم است که قرار است فاز صفر آن امسال راه‌اندازی شود. این به‌روزرسانی طراحی شده است تا الگوریتم اثبات کار فعلی را به اثبات سهام تغییر دهد، جایی که دیگر ماینری وجود ندارد و نام مشارکت‌کنندگان به «اعتبارسنج‌های بلاک» تغییر کرده است.

همچنین بخوانید: اتریوم ۲.۰؛ هر آنچه باید درباره به‌روزرسانی بزرگ اتریوم بدانید

اعتبارسنج‌های بلاک نسبت به میزان اتری که به شبکه اختصاص داده‌اند یا به عبارتی «سهام‌گذاری» کرده‌اند، از سوی شبکه انتخاب می‌شوند. به‌عبارت دیگر، هر چقدر که سرمایه بیشتری به شبکه اختصاص داده شود، پاداش بیشتری دریافت خواهد شد.

طبق اعلام ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، با این انتقال، شبکه امن‌تر خواهد شد و نسبت به بیت کوین برای حمله به آن باید هزینه بیشتری پرداخت شود. با این حال، با توجه به وجود مشکلات فنی و مدیریتی، هنوز تاریخ دقیق راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ مشخص نیست.

یکی دیگر از مزیت‌های سیستم اثبات سهام، بازده انرژی بهتر نسبت به اثبات کار است. طبق داده‌های شرکت Digiconomist، مصرف برق یک سال شبکه بیت کوین ۵۹.۳۱ تراوات بر ساعت است که با مصرف برق یک سال کل کشور یونان برابری می‌کند. با این حال، طبق گزارشی که در ژوییه ۲۰۱۹ (تیر ۹۸) منتشر شد، منابع ۷۴ درصد از فعالیت‌های استخراج بیت کوین تجدیدپذیر هستند.

بر سر ماینرهای فعلی اتریوم چه خواهد آمد؟ براساس مستنداتِ به‌روزرسانی کسپر (Casper) که بخشی از نقشه راه اتریوم ۲.۰ است، در ابتدا شبکه از هر دو الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام پشتیبانی خواهد کرد. بنابراین، در مرحله اول، هم ماینرها و هم علاقه‌مندان به اثبات سهام می‌توانند در شبکه فعالیت کنند.

جک هولرن (Jack O’Holleran)، یکی از فعالان اتریوم گفت:

قطعاً یک دوره گذار وجود خواهد داشت، جایی که هر دو شبکه کار می‌کنند.

او ضمن بیان این‌که این فرایند به زمان نیاز دارد گفت:

قطعاً زمان خواهد برد تا اکثریت اتریوم ۱.۰ به اتریوم ۲.۰ منتقل شود. این موضوع نه تنها چند ماه بلکه می‌تواند چند سال زمان ببرد. درباره کند بودن این انتقال، خبر خوب این است که پلتفرم‌های DApp و DeFi فرصت خواهند داشت که براساس شواهد موجود از اعتماد، امنیت و مقبولیت، نسبت به انتقال اقدام کنند. این برای اکوسیستم اتریوم کاملاً مثبت است.

استخراج کنیم یا نکنیم؟

پس از انتقال کامل شبکه به اثبات سهام (پس از فاز ۱ اتریوم ۲.۰) که احتمالاً در سال ۲۰۲۰ رخ نخواهد داد، استخراج‌کنندگان دو گزینه پیش‌روی خود دارند. اول این‌که تجهیزات خود را بفروشند و شروع به سهام‌گذاری اتر کنند، یا به‌طور کل از این حوزه خارج شوند. دومین گزینه این است که از تجهیزات فعلی خود برای استخراج ارزهای دیجیتال دیگر استفاده کنند. نیک فاستر (Nick Foster)، یکی از فعالین صنعت استخراج، اظهار داشت که بیشتر ماینرهای اتر گزینه دوم را انتخاب می‌کنند. او گفت:

می‌توانم بگویم ماینرها این کار را برای به‌دست آوردن اتر یا یک ارز دیجیتال خاص انجام نمی‌دهند. بله، برخی از ماینرها استخراج می‌کنند و نگه می‌دارند، اما با این گفته که جمعیت زیادی از ماینرها ارزهای دیجیتال خودشان را نگه می‌دارند و نمی‌فروشند، مخالفم.

فاستر خودش را مثال زد که با کارت گرافیک ۳ گیگابایتی خود، به‌دلیل این‌که دیگر روی اتریوم سودآوری نداشت، به استخراج ریون کوین (Ravencoin) روی آورده است. او در این مورد گفت:

این [کارت گرافیک] ریون استخراج می‌کند و بلافاصله برای ثبات قیمت آن را به بیت کوین و سپس برای پرداخت برق آن را به دلار تبدیل می‌کنم. می‌توانم بگویم بسیاری از افراد رویکردی مشابه با این را به‌کار می‌گیرند.

همان‌طور که فاستر تأکید کرد، او انتظار دارد ماینرهای اتریوم به‌راحتی این شبکه را ترک کنند و بازیگران جدید، کسانی که هزینه‌ای برای زیرساخت برق و سخت‌افزار نکرده‌اند، در سهام‌گذاری اتر شرکت کنند. او سناریوی زیر را شرح داد:

نمی‌توانم تصور کنم چقدر می‌توانم احمق باشم اگر با یک قرارداد اجاره پنج ساله و برق ۴ سنتی، همه چیز را بفروشم و همچنان اجاره بدهم و به‌جای آن سهام‌گذاری اتر انجام بدهم.

مارک فرسا (Marc Fresa)، یکی از فعالان ماینینگ، با نظر فاستر موافق است. او در این مورد گفت:

اگر در ماینینگ سرمایه‌گذاری کرده باشید، قصدی برای سهام‌گذاری ندارید.

یکی از اصلی‌ترین آلت کوین‌هایی که از کوچ ماینرهای اتریوم نفع خواهد برد، اتریوم کلاسیک است که قصدی برای رفتن به اثبات سهام یا چیزی شبیه آن ندارد. اتریوم کلاسیک اولین بلاک چین اتریوم بود و اتریوم فعلی از این شبکه منشعب شده است. الگوریتم اتریوم و اتریوم کلاسیک یکی است و احتمالاً هش ریت آن با راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ به‌شدت افزایش پیدا خواهد کرد.

استخرهای استخراج اتریوم هم مانند ماینرها دو گزینه پیش روی خود دارند. هلر درباره این‌که شرکتش چه برنامه‌ای برای بعد از اثبات کار دارد گفت که F2Pool در سال ۲۰۱۸ پس از اعلام حرکت به سمت اثبات سهام یک شرکت زیر مجموعه به‌نام stake.fish راه‌اندازی کرده است. از آنجا که این به‌روزرسانی بارها به تعویق افتاده است، این شرکت از خیلی وقت پیش سهام‌گذاری پروژه‌هایی مانند تزوس، کازماس و کاردانو را شروع کرده است. همین‌طور در مورد Poolin، د لا توره، معاون این شرکت گفت:

احتمالا موقتاً پشتیبانی از استخراج اتریوم را رها می‌کنیم.

تأثیر اثبات سهام بر دیگران چه خواهد بود؟

کارشناسان انتظار دارند که انتقال به اثبات سهام به‌شدت در کار کاربران و برنامه‌های غیرمتمرکز ساخته‌شده روی اتریوم تأثیرگذار باشد. ویکتور بونین (Viktor Bunin)، متخص پروتکل به این موضوع واکنش نشان داد. او در مصاحبه‌ای گفت:

شبکه اصلی اتریوم که ما امروز آن را می‌شناسیم در فاز ۱.۵ از اتریوم ۲.۰ روی یک شارد (shard – بخش) قرار خواهد گرفت. تمام چیزی که تغییر خواهد کرد مکانیزم اجماع است، بنابراین برنامه‌های غیرمتمرکز و کاربران متوجه چیزی نمی‌شوند.

او در ادامه گفت:

هر نگرانی در مورد این‌که شبکه منشعب خواهد شد، برخی از کاربران روی زنجیره اثبات کار می‌مانند و برنامه‌های غیرمتمرکز متوقف می‌شوند، اغراق‌آمیز است.

همچنین، در این خصوص هولرن اظهار داشت که «اتریوم ۲.۰ یک شبکه جدید است که روی یک توکن و مدل تورمی جدید اجرا خواهد شد.» او گفت:

ارتباط به‌گونه‌ای است که تماماً با اکوسیستم اتریوم قابل‌ترکیب و سازگار خواهد بود. توکن‌های شبکه اول می‌توانند سوزانده شوند و به توکن‌های شبکه دوم تبدیل شوند. این بدان معنی است که برنامه‌های غیرمتمرکز و کاربران به‌طور مستقیم تأثیر نمی‌بینند، مگر این‌که خودشان به‌طور دستی بخواهند به شبکه دیگر بروند. این تأثیر غیرمستقیم و بدون واسطه با چگونگی عرضه ارتباط خواهد داشت و ارزش از پیش تعیین‌شده، روی قیمت توکن‌ها در هر دو شبکه تأثیر می‌گذارد.

تا به‌اینجا، واضح است که با کمبود اعتبارسنج‌های بلاک مواجه نخواهیم بود. طبق گزارشی از بنیاد Arcane Research، تعداد آدرس‌های کیف پول اتریوم که ۳۲ واحد (حداقل مبلغ مورد نیاز برای سهام‌گذاری) یا بیشتر اتر دارند، رقم چشم‌گیر ۱۲۰,۰۰۰ است.