گزارش هفتگی دیفای؛ اوج‌گیری پروژه‌های لایه دوم در اتریوم
هفته‌ای که گذشت هفته مهمی برای حوزه دیفای بود؛ چراکه اخباری از آمادگی ویزا (Visa) برای ایجاد یک راهکار پرداخت‌های بین‌زنجیره‌ای و جهانی منتشر شد. چنین نشانه‌های مثبتی از پذیرش ارزهای دیجیتال و حوزه دیفای در اقتصاد جهانی، امیدوارکننده هستند، اما همزمان این سؤال را در ذهن متبادر می‌کنند که آیا اتریوم به‌عنوان بزرگترین بستر دیفای، خواهد توانست جایگاه خود را به‌عنوان محبوب‌ترین پلتفرم غیرمتمرکز و غیرقابل‌سانسور حفظ کند یا عرصه را به غول‌های بزرگی مانند ویزا واگذار خواهد کرد؟
چیزی که ممکن است جالب‌تر باشد، این است که تعدادی از مؤسسات مالی، برای ورود به این حوزه به‌جای ایجاد زیرساخت‌های اختصاصی از پروتکل‌های دیفای موجود استفاده می‌کنند و مانند کاربران عادی دیفای، پیشنهاد خود را مطرح کرده و در سیستم حاکمیتی (Governance) مشارکت می‌کنند. درواقع مؤسسات ریسک‌پذیر و آینده‌نگر، برای ورود به حوزه دیفای، در زمین دیفای بازی می‌کنند و زیرساخت خود را ایجاد نمی‌کنند. ورود این مؤسسات باعث رشدِ بیشترِ حوزه دیفای می‌شود و این رشد به‌خوبی در معیارهای مربوط به دیفای قابل‌مشاهده است. در ادامه به کمک مقالاتی از وب‌سایت‌های کوین ۹۸ و دیفای ریت، رشد این معیارها را بررسی خواهیم کرد.
البته ممکن است حوزه دیفای هنوز برای ورود مؤسسات مالی بزرگ به این حوزه آماده نباشد، برای مثال در ماه اخیر تعدادی از پروتکل‌های دیفای از جمله رقبای اتریوم و راهکارهای لایه دوم اتریوم با چالش‌هایی مواجه شدند و حتی شبکه سولانا برای مدتی خاموش شد، مشکلی که در تضاد با آرمان‌های تمرکززدایی و تغییرناپذیری در بلاک چین‌ها است. با این حال، تمام فناوری‌ها و نوآوری‌ها در مسیر توسعه خود با چالش‌هایی همراه بوده‌اند و این اتفاقات برای پروتکل‌هایی که هنوز چند سال از عمر آنها نگذشته است، طبیعی است، همان طور که برای پلتفرم قدرتمندی مانند اتریوم هم چنین اتفاقاتی افتاده است. «هک دائو» در سال‌های آغازین راه‌اندازی اتریوم، نمونه‌ای از این اتفاقات است.
با گسترش فضای رقابتی بر سر بهبود مقیاس‌پذیری و تقاضای روزافزون کاربران برای تراکنش‌های سریع‌تر، بازیگران مخرب و هکرها هم فرصت بیشتری برای سوءاستفاده از این وضعیت پیدا کرده‌اند، این در حالی است که توسعه‌دهندگان دیفای منابع محدودی برای کار بر روی تضمین امنیت شبکه‌ها دارند. ایجاد و رشد راهکارهای لایه دوم هم چالش‌های جدیدتری را به وجود آورده و تأمین امنیت پلتفرم‌های دیفای را سخت‌تر کرده است. راه‌حل تأخیر در برداشت دارایی‌ها از پلتفرم‌های لایه دوم ممکن است کمک‌کننده باشد، اما هکرها هم حوصله زیادی دارند و می‌توانند ماه‌ها یا سال‌ها برای برداشت دارایی‌های قربانیان صبر کنند.
پالیگان در مسیر رشد
با همه این اوصاف و مشکلات ذکرشده، جامعه دیفای گروهی انعطاف‌پذیر و باهوش است و با جریان نقدینگی‌ای که وارد حوزه دیفای می‌شود، می‌توان انتظار داشت که امنیت حوزه دیفای هم بهبود یابد. در این زمینه، پالیگان که یک راهکار لایه دوم برای بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم است، پیشتاز است و با جدیت مشوق‌هایی را برای مقابله با سوءاستفاده از باگ‌های کشف‌نشده ارائه می‌دهد.
این پیشرفت در روند توسعه پالیگان و افزایش تقاضا برای راهکاری مقیاس‌پذیری باعث شد این هفته برای اولین بار تعداد آدرس‌های فعال روزانه پالیگان از اتریوم پیشی بگیرد. پروژه‌های دیگر مانند اولنچ و آپتیمیسم هم که بر بهبود مقیاس‌پذیری تمرکز کرده‌اند، رشد چشمگیری داشته‌اند و انتظار می‌رود که در هفته‌ها و ماه‌های پیشرو، تعداد آدرس‌های فعال آنها هم بیشتر شود.
تعداد کیف پول‌های پالیگان در حال حاضر به ۹۱ میلیون واحد رسیده است، بنابراین فاصله تعداد کیف پول‌های پالیگان و بایننس اسمارت چین فقط به ۶ میلیون واحد رسیده است.
در حال حاضر نرخ رشد تعداد آدرس‌های پالیگان، حدود ۱.۳ میلیون آدرس جدید در هر روز است و با این نرخ رشد، انتظار می‌رود طی دو هفته آتی، پالیگان از بایننس اسمارت چین پیشی بگیرد.
میزان دارایی‌های قفل‌شده (TVL) در پالیگان، بعد از اینکه در هفته گذشته به اوج ۶ میلیارد دلاری رسید، با کاهشی نسبی به ۴.۸ میلیارد دلار رسیده است. پلتفرم‌های وام‌دهی و دارایی‌ها دو بخشی هستند که بیشترین میزان دارایی‌های قفل‌شده را به خود اختصاص داده‌اند و صرافی‌های غیرمتمرکز در رتبه بعدی هستند.
با فروکش‌کردن هیاهوی حاکم بر بازار پروتکل‌های مربوط به ارائه راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری و جمع‌آوری نقدینگی اولیه توسط این پروژه‌ها، هم‌اکنون وقت آن رسیده است تا برای تجاری‌سازی برندها، جذب مشارکت‌کنندگان معتبر، یکپارچه‌سازی با بسترهای قدرتمند و در کنار آن بالابردن سطح امنیتی پروژه خود برنامه‌ریزی کنند. با توجه به استقبال فوق‌العاده سرمایه‌گذاران از این حوزه آرام آرام شاهد رشد و شکوفایی پروتکل‌ها و پروژه‌های لایه دوم خواهیم بود. امید آن می‌رود که با گسترش جامعه سهام‌داران غیرمتمرکز این پروتکل‌ها به مرور زمان قدرت از دست‌های سرمایه‌گذاران خاص خارج شده و تمرکززدایی بیشتری را نسبت به شرایط امروزه آنها به چشم ببینیم.
پروتکل‌های وام‌دهی؛ اصلی‌ترین عامل رشد TVL
همان طور که پیشتر هم اشاره کردیم، پروتکل‌های وام‌دهی و دارایی‌ها از جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری در بین معامله‌گران نسبت به صرافی‌های غیرمتمرکز برخوردار هستند.
در هفته‌ای که گذشت، سه پروتکل وام‌دهی برتر یعنی میکردائو (Maker Dao)، آوی نسخه دو (Aave v۲) و کامپوند (Compound) با کاهش میزان دارایی‌های قفل‌شده در اکوسیستم خود مواجه شدند. در این بین پلتفرم کامپوند با از دست‌دادن ۸۰ میلیون دلار بیشترین کاهش ارزش سرمایه را متحمل شده است. این رخداد به‌خاطر ویژگی پاداش‌دهی کامپوند به‌وقوع پیوست. جالب است بدانید پلتفرم کامپوند به‌ازای هر تراکنش، واریز، برداشت و وثیقه‌گذاری که معامله‌گران آن انجام می‌دهند، مقادیری ارز COMP به‌عنوان پاداش برای کاربرانش در نظر می‌گیرد. همین مسئله سبب شد تا ۸۰ میلیون دلار از دارایی‌های قفل‌شده در کامپوند از این پروتکل خارج شده و حجم سرمایه آن با افت ۱۲.۸۵ درصدی مواجه شود.
از طرف دیگر، پروتکل اَنکر (Anchor)، با حجم دارایی قفل‌شده ۳ میلیارد دلاری توانست جایگاه چهارم را از چنگال دیگر پروتکل قدرتمند یعنی وینِس (Venus)، خارج کند تا به روند صعودی‌اش همچنان ادامه دهد.
شایان ذکر است پروتکل وام‌دهی پَرِت (Parrot) که بر بستر بلاک چین سولانا فعالیت دارد هم‌اکنون در فاز انباشت سرمایه است و پتانسیل رشد قابل‌توجهی خواهد داشت. در حال حاضر این پروتکل ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار دارایی قفل‌شده را تحت پوشش خود دارد و احتمال می‌رود در آینده‌ای نه‌چندان دور مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار بگیرد.
هفته گذشته حجم کل دارایی‌های قفل‌شده در بلاک چین اتریوم از مرز ۱۰۰ میلیارد دلار عبور کرد، اما این هفته روندی نزولی را در پیش گرفت و ارزش دارایی‌های آن به محدوده ۹۳.۷ میلیارد دلار رسید. اگرچه پروتکل‌های وام‌دهی همچنان قدرتمند به فعالیت خود در بلاک چین اتریوم ادامه می‌دهند و با ۳۹.۵۶ درصد بخش عمده‌ای از این اکوسیستم را در اختیار دارند.
همچنین صرافی‌های غیرمتمرکز عملکرد بهتری نسبت به هفته گذشته از خود نشان داده‌اند و با رشد ۵.۱۶ درصدی هم‌اکنون ۳۱.۳۱ درصد از مجموع دارایی‌های قفل‌شده را تحت پوشش خود دارند.
دیفای در سایر بلاک چین‌ها
حجم دارایی‌های قفل‌شده در بایننس اسمارت چین هم با کاهش مواجه شد و به ۲۳.۱ میلیارد دلار رسید. البته پروتکل‌های وام‌دهی در فرایند جذب سرمایه موفق بودند و این هفته توانستند با رشد ۲.۷۹ درصدی سهم خود از بازار زنجیره هوشمند بایننس را به ۲۵ درصد برسانند.
در سمت دیگر بازار، اکوسیستم صرافی‌های غیرمتمرکز چندان پررونق نبود. ریزش ۱۱.۵۷ درصدی ارزش بازار در بایننس اسمارت چین باعث شد این پروتکل از میزان تسلط ۶۰.۷۲ درصدی خود در زنجیره بایننس افت قابل ملاحظه‌ای را تجربه کند و تنها به ۵۸.۰۴ درصد از سلطه بر بازار بسنده کند.
همچنین در هفته‌ای که گذشت بخش دارایی‌ها و بازار مشتقات نوسان چشمگیری را تجربه نکردند و به روند تثبیت شده خود ادامه دادند.
پروتکل‌های وام‌دهی و دارایی‌ها در اکوسیستم پالیگان دو بخش پرمخاطب برای جریان نقدینگی و جذب سرمایه بوده‌اند. باتوجه به اینکه در هفته گذشته مجموع دارایی‌های قفل‌شده در پالیگان به ۶ میلیارد دلار رسیده بود این هفته با کاهشی محسوس، ارزش این دارایی‌ها به ۴.۸ میلیارد دلار رسید. لازم به ذکر است که صرافی‌های غیرمتمرکز در این بلاک چین از کمترین توجه برای ورود سرمایه از طرف معامله‌گران برخوردار بودند.
بلاک چین سولانا هم این هفته دچار افت شد. طبق آمار دو هفته قبل، دارایی‌های قفل‌شده در این بلاک چین رقمی معادل ۱۲.۴ میلیارد دلار بود که در حال حاضر به ۸.۲ میلیارد دلار رسیده است. بعلاوه سهم صرافی‌های غیرمتمرکز ۶۹.۸ درصد از این بازار است. همچنین بخش دارایی‌های موجود در بلاک چین سولانا با تشکیل روندی نزولی و کاهش ۶.۷۹ درصدی در حال حاضر ۱۹.۵۸ درصد از مجموع کل دارایی‌های قفل‌شده را شامل می‌شوند.
مجموع دارایی‌های قفل‌شده در بلاک چین اولنچ اوج جدیدی را به ثبت رساند و با افزایش ۱۵.۷۵ درصدی نسبت به هفته گذشته به ۳.۷ میلیارد دلار رسید. بخش پیشرو و پرچم‌دار این بلاک چین از نظر ارزش دارایی‌های قفل‌شده صرافی‌های غیرمتمرکز هستند که با ۴۳.۷۱ درصد در رتبه اول قرار دارند. همچنین پروتکل‌های وام‌دهی با داشتن سهم ۴۱.۲۳ درصدی جایگاه دوم را در بلاک چین اولنچ تصاحب کرده‌اند.
جمع‌بندی
توجه به این نکته از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ صنعت دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز بسیار جوان و نوپاست. ورود به این بازار شما را در زمره اولین نفراتی قرار می‌دهد که پا به این عرصه گذاشته و به‌عنوان پیشگامان دنیای ارزهای دیجیتال به رشد و بلوغ این صنعت کمک کرده‌اند.
از این‌رو هوشیاری کامل و مسئولیت‌پذیری شما در قبال سرمایه‌ای که به این بازار تزریق می‌کنید الزامی است. همان طور که در این مقاله به تفصیل توضیح داده شد، در هفته‌های گذشته حجم سرمایه موجود در بازار دیفای بیشتر و جریان مالی این اکوسیستم بهتر بوده است. از بخش‌های جذابی که همچنان توانسته‌اند برای سرمایه‌گذاری مطلوب باشند می‌توانیم پروتکل‌های وام‌دهی و صرافی‌های غیرمتمرکز را نام ببریم که نمودارهای موجود در این مقاله بیانگر این مسئله نیز هستند. باتوجه به نوسان میزان سرمایه‌ای که پروتکل‌های برتر این حوزه از جمله میکردائو، آوی و کامپوند دچار آن شدند، دارایی‌های قفل‌شده در اکوسیستم بلاک چین‌های اتریوم، بایننس اسمارت چین، پالیگان و سولانا در بخش وام‌دهی عملکرد مورد قبولی از خود نشان داده‌اند. گرچه چرخه بازار ارزهای دیجیتال و حوزه پرنوسان دیفای دائما در حال تغییر روند است ولی روند کلی در بازار امور مالی به هر حال به سمت غیرمتمرکز شدن در حرکت است.
سلام دوستان