نظر یک ریاضیدان: بیت کوین آینده ارزهای دیجیتال نیست
مطلب زیر توسط درک سورنسن، ریاضیدان دانشگاه کمبریج، نگاشته شده است. وی در این مقاله با چند محاسبه سرانگشتی نشان میدهد که بیت کوین برای پذیرفتن اقتصادهای بزرگ جهانی در آینده نامناسب است. به عقیده او باید سازوکارهای بهتر و موثرتری را در ارزهای دیجیتال برای رسیدن به مقیاسپذیری که مدنظر است، دنبال کنیم.
با وجود تمام توجهاتی که به بلاک چین و مصارف آن شده است، ما نباید از هدف اصلی بلاک چین بیت کوین و رویای بزرگ ناکاموتو غافل شویم. بلاک چین و ارزهای دیجیتال به منظور اینکه ارزهای غیرمتمرکزی باشند و همینطور جایگزین و یا مکمل ارزهای فیات باشند، ایجاد شدند.
برای طرفداران دو آتشه ارزهای دیجیتال، این نوع از ارز، آینده ارزهاست و در نهایت در تمام ابعاد اقتصاد به کار خواهد رفت. ما رویای روزی را داریم که در حالی که میخندیم، به فرزندان و نوههایمان میگوییم که کیف پول فیزیکی، پول کاغذی و چیزهایی به نام کارت اعتباری داشتیم.
آمادهسازی اقتصاد ارزهای دیجیتال برای پذیرش بیشتر
چه اتفاقی باید بیافتد تا اقتصادهای گوناگون را بر روی بستر بلاک چین پیادهسازی کنیم؟
چندین مانع بر سر راهمان وجود دارد که باید ابتدا آنها را از میان برداریم. یکی از این موانع این است که باید ارزش این ارزها را پایدار و ثابت نگه داریم، حریم خصوصی را به صورت منطقی کنترل کنیم و سرعت تایید تراکنش را برای خرید و فروش افزایش دهیم.
با این حال، بزرگترین مانع توان عملیاتی است. ما باید قادر به پردازش تعداد بسیار بیشتری تراکنش در ثانیه باشیم، بسیار بیشتر از توان بلاک چینهای فعلی.
با ۱۳ تراکنش در ثانیه که یک تقریب دست بالاست، بلاک چین بیت کوین تنها میتواند حدود یک میلیون تراکنش در روز انجام دهد. شاید برای اقتصادهای کوچک این شرایط امکانپذیر باشد، اما مطمئنا این کار برای اقتصاد ایالات متحده جوابگو نیست.
بیایید از منظر دقیقتری این موضوع را بررسی کنیم. در سال ۲۰۱۷، تولید ناخالص داخلی ایالات متحده تقریبا ۲۰ تریلیون دلار بود. تولید ناخالص داخلی معیار مناسبی از اینکه چه مقدار پول در طول سال دست به دست میشود نیست، اما برای اهداف ما به اندازه کافی نزدیک است.
اگر در سال ۲۰۱۷ در ایالات متحده حدود ۲۰ تریلیون دلار در دست مردم جابهجا شود، این بدان معناست که روزانه ۵۴ میلیارد دلار پول رد و بدل میشود.
بدون در نظر گرفتن کندی فرآیند تراکنشهای بیت کوین، اگر قرار بود که بلاک چین آن ۵۴ میلیارد دلار تراکنش را در یک روز پردازش کند، هر تراکنش باید حدود ۵۴,۰۰ دلار میبود. (با تقسیم ۵۴ میلیارد بر ۱ میلیون این عدد به دست میآید.)
حتما دارید فکر میکنید که تراکنشهای شما در یک روز ۵۴,۰۰۰ دلار نیست. خب مسلما نیست! بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷، مصرفکنندگان آمریکایی تقریبا به طور متوسط ۸۰ دلار تراکنش آنلاین داشتند.
در سال ۲۰۱۶، تراکنشهای روی کارت اعتباری امریکن اکسپرس (Amex) به طور متوسط حدود ۱۴۱ دلار بود و این مقدار بر روی کارت اعتباری ویزا (Visa) در حدود ۸۰ دلار بود.
درست است که شرکتها تمایل به معامله با ارزشهای بالاتری دارند، به نظر میرسد که جامعه ارزهای دیجیتال هنوز چند مرتبه پایینتر از چیزی هستند که بتواند تمام تراکنشهای اقتصادی را بر روی یک بلاک چین اداره و مدیریت کنند.
بر اساس آمارهایی که پیشتر مطرح شد، فرض کنیم که متوسط تراکنشها در حدود ۱۰۰ دلار است، آنگاه ۵۴ میلیارد دلار باید طی ۵۴۰ میلیون (۵۴ میلیارد تقسیم بر ۱۰۰) تراکنش رد و بدل شود. که این یعنی ۶,۰۰۰ تراکنش در ثانیه!
اگر این واقعیت را که بیشتر مردم در طول روز معاملات خود را انجام میدهند را نیز در نظر بگیریم، با یک حساب و کتاب سرانگشتی به این نتیجه میرسیم که باید به طور متوسط ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه در طول روز انجام شود. (به جای تقسیم بر ۲۴ ساعت شبانه روز، عدد را بر ۱۶ تقسیم کردیم با احتساب ۸ ساعت زمان خواب)
این تخمین احتمالا درست است. جمعیت ایالات متحده حدود ۳۲۴ میلیون نفر است و ۵ میلیون کسب و کار وجود دارد. اگر فرض کنیم که مردم و کسب و کارها، به طور متوسط ۱.۵ بار در روز معامله انجام میدهند، آنگاه ما در حدود ۵۰۰ میلیون تراکنش در روز خواهیم داشت (با ضرب ۳۲۹ در ۱.۵).
این عدد به برآورد پیشین ما که ۵۴۰ میلیون تراکنش در روز بود نزدیک است. همانطور که پیشتر گفته شد، این عدد در نتیجه منجر به انجام حدود ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه در ساعات بیداری در ایالات متحده میشود.
بیت کوین برای جایگزین شدن با ویزا باید تلاش بیشتری کند
برگردیم به سوال اصلی، برای پشتیبانی از اقتصاد آمریکا، یک بلاک چین باید قادر به انجام چند تراکنش در ثانیه باشد؟
محاسبه تقریبی ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه قطعا کافی نیست، اما میتواند مبنایی برای شروع کار باشد. برای اینکه یک دید کلی داشته باشید، بد نیست بدانید که ویزا به طور متوسط ۱,۷۰۰ تراکنش را در ثانیه پردازش میکند، اما در زمانهای اوج میتواند تا حدود ۲۴,۰۰۰ تراکنش در ثانیه را نیز اداره کند.
بیشینه مقدار تراکنشها تنها یک مرتبه از میزان متوسط بالاتر است تا بتواند پاسخگوی روزهایی که حجم تراکنش بسیار بالاست، مثل جمعه سیاه و یا موج بازگشتهای پس از کریسمس باشد.
با در نظر گرفتن دادههای ویزا به عنوان نمونه، از آنجایی که برآورد تقریبی ما ۱۰,۰۰۰ تراکنش درثانیه است، ما احتمالا باید قادر به پردازش حدود ۱۰۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه باشیم تا بتوانیم از پس آن بربیاییم (درست همانند ویزا، یک مرتبه بزرگتر از میانگین). و این رقم خیلی زیادی است.
به طور دقیقتر، این مقدار حدود ۱۰,۰۰۰ برابر سریعتر از بیت کوین کنونی است، یک تفاوت بزرگ از نوع مرتبه ۴!
به نظر میرسد که این آمار نشاندهنده این واقعیت است که روش ما در رسیدن به یک اجماع بر روی بلاک چینی که به اندازه کافی سریع و قدرتمند باشد که بتوان از ارز دیجیتال به عنوان ارز رایج استفاده کرد، پاسخگو نیست.
ما برای اینکه امیدوار باشیم که میتوانیم به این شرایط دست پیدا کنیم، نیاز به نوآوری در زیرساختها، سختافزارها و الگوریتم اجماع داریم.
بیت کوین آینده ارزهای دیجیتال نیست
این بدان معناست که به استثنای برخی تغییرات اساسی و بهبودها، بیت کوین قطعا آینده دنیای ارزهای دیجیتال نخواهد بود.
فناوریهایی همچون شبکه لایتنینگ (Lightning Network)، برای حل مساله مقیاسپذیری بیت کوین ارائه شدند، اما این کار را به طرز ناشیانه و ناکارآمدی انجام میدهند.
باز کردن کانال برای انجام تراکنشهای برون زنجیرهای، در واقع به معنای استفاده از پول به صورت بسیار ناخوشایندی است. در عمل، این فناوری کاربران را وادار میکند که به جای اینکه چند کانال باز کنند، کانالی تکی با یک ارائهدهنده نقدینگی متمرکز باز کنند. در واقع یک بانک غیرمجاز و متمرکزی ایجاد میکند و از دید عدهای، برخلاف اصول اصلی فناوری بلاک چین است.
حتی بدتر از آن، از آنجایی که تراکنشها خارج از زنجیره انجام میشوند، دادهها و اطلاعات کانال را نمیتوان به طور قطعی و دقیق بازسازی کرد. اگر یک نود لایتنینگ از کار بیفتد و متوقف شود، سرمایه هر دو سمت معامله میتواند خیلی راحت از دست برود. شاید لایتنینگ را بتوان یکی از بدترین ایدههای حوزه ارز دیجیتال دانست.
با این وجود، بلاک چین آینده ممکن است چندان دور از دسترس نباشد. تحقیقات جدیدی در ریاضیات نتایج امیدبخشی در مبانی ریاضی اجماع را نشان میدهد، که میتواند بلاک چینی با توان پردازش ۵۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه و یا بیشتر را بدون به خطر انداختن امنیت و یا غیرمتمرکز بودن تولید کند.
هر روز مقاله جدیدی در رابطه با اینکه استارتاپهای حوزه ارزهای دیجیتال محصول جدیدی ارائه کردند، منتشر میشود. ذهنهای درخشان بسیاری برای تحقق رویای ارز دیجیتال در حال فعالیتاند.
شاید اگر تا ۲۰ سال دیگر شما بتوانید برای خرید از سوپر مارکت از ارز دیجیتال استفاده کنید، آنگاه میتوانیم بگوییم که این پدیده موفق بوده است.
با احترام خدمت نویسنده
مشکل این دیدگاه باز هم مقایسه بیت کوین با پول فیات هست، اگر ما بیت کوین را طلای دیجیتال در نظر بگیریم یا به عبارتی دیدگاهی که به طلا داریم در مورد بیت کوین هم همان دیدگاه رو داشته باشم، یعنی یک کالای لوکس جهت ذخیره ارزش در نظر بگیرم، (به زبان ساده پس انداز یک چیز ارزشمند.) این سوال مطرح می شه که ایا ما برای یک خرید ساده از طلا استفاده می کنیم یا نقره به فروشنده پرداخت می کنیم یا حتی مس یا الومینیوم!؟ جواب از نظر من خیر است. ما در اینده با بیت کوین معامله های تجاری و خرید فروش های بزرگ یا پر ارزش انجام خواهیم داد و برای خرید مثلا اب از سوپر مارکت قطعا راه های دیگری خواهد بود.