بررسی پروژه آربیتروم؛ شبکه‌ای که بدون توکن رشد کرد
آربیتروم (Arbitrum) یکی از راهکارهای مقیاس‌پذیری لایه دوم اتریوم است که در حال حاضر بیشتر از سایر پروژه‌های مشابه در آن سرمایه‌گذاری شده است. این شبکه با اینکه توکن اختصاصی ندارد، توانسته توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کند. با این حال چه ویژگی‌هایی آربیتروم را به این سطح از توسعه رسانده است و آیا این پروژه روزی توکن اختصاصی خود را راه‌اندازی خواهد کرد؟
به گزارش کریپتو اسلیت، آربیتروم یکی از راهکارهای مقیاس‌پذیری لایه دوم اتریوم است که از زمان راه‌اندازی، توجه کاربران فضای ارز دیجیتال را به خود جلب کرده است. داده‌های پلتفرم تحلیلی فوت‌پرینت آنالیتیکس (Footprint Analytics) نشان می‌دهد از مجموع ۵.۶۳ میلیارد دلار سرمایه‌ای که در پروتکل‌های لایه دوم اتریوم قفل شده است، ۴۱.۸۸ درصد یا به عبارتی ۲.۲۵ میلیارد دلار آن، متعلق به آربیتروم است. با این اوصاف می‌توان گفت آربیتروم پرچم‌دار شبکه‌های لایه دوم است.
آربیتروم شبکه اصلی خود را در ۱ سپتامبر ۲۰۲۱ (۱۰ شهریور) راه‌اندازی کرد که در مقایسه با سایر شبکه‌های لایه دوم کمی دیر به نظر می‌رسد. با این حال مقدار سرمایه قفل‌شده در آربیتروم به‌سرعت از سایر پروژه‌ها پیشی گرفت و این پروژه از این نظر فراتر از انتظار ظاهر شد.
همچنین بخوانید: تراکنش‌های سریع و ارزان؛ راهکارهای لایه دوم اتریوم چه هستند؟
دلایل رشد شبکه آربیتروم
ویژگی‌های فنی جذاب برای توسعه‌دهندگان
راهکار تجمیعی آپتیمیستیک (Optimistic) که آربیتروم از آن استفاده می‌کند در مقایسه با روش «ZK» و در کوتاه‌مدت، میان توسعه‌دهندگان محبوبیت بیشتری دارد. با این حال در درازمدت شبکه‌هایی که از راهکار ZK استفاده می‌کنند، ممکن است به‌لطف سرعت و امنیت بیشتر، این پتانسیل را داشته باشند که از آربیتروم پیشی بگیرند.
کارمزدهای کمتر
شبکه آربیتروم می‌تواند در هر ثانیه ۴۰,۰۰۰ تراکنش را پردازش کند که بسیار بیشتر از توان پردازشی ۱۵ تا ۳۰ تراکنش در ثانیه اتریوم است. همین موضوع تراکم در شبکه را تا حد زیادی کاهش می‌دهد، سرعت را بیشتر می‌کند و باعث کاهش هزینه تراکنش‌ها می‌شود. هزینه تراکنش‌ها در شبکه آربیتروم ۱.۸ Gwei و در شبکه اتریوم ۶۴ Gwei است که یعنی انجام تراکنش در شبکه اتریوم حدود ۳۶ برابر بیشتر از آربیتروم هزینه دارد.
اکوسیستم بازتر
بسیاری از مردم ممکن است بپرسند چرا شبکه آپتیمیسم (Optimism) که خود از روش آپتیمیستیک استفاده می‌کند، به خوبی آربیتروم عمل نکرده است. استراتژی آربیتروم به گونه‌ای بود که قبل از راه‌اندازی عمومی شبکه، بیش از ۴۰۰ پروژه دیفای (DeFi) با نحوه کار آن آشنا شده بودند و با راه‌اندازی شبکه هم ده‌ها برنامه در همان ابتدا، کار خود را آغاز کردند. این موضوع به کاربران اجازه می‌داد عملیات مختلفی را در اکوسیستم آربیتروم انجام دهند. از طرفی دیگر، پروتکل آپتیمیسم از سازوکار لیست سفید (Whitelisting) استفاده می‌کند؛ یعنی فقط پروژه‌های خاصی را می‌توان در شبکه اصلی آن مستقر کرد.
با وجود سازوکار آربیتروم که در آن شبکه برای توسعه هر پروژه‌ای باز است، چیزی که آربیتروم را به شهرت رساند، تبدیل‌شدن به پرچم‌دار امور مالی غیرمتمرکز میان شبکه‌های لایه دوم نبود. دلیل اصلی استقبال از این شبکه پروژه‌هایی بودند که سرمایه‌گذاری در آنها با بازدهی نجومی همراه می‌شد.
رشد آربیتروم در ابتدا بیشتر تحت‌تأثیر توکن آربینیان (ArbiNYAN) بود؛ پروژه‌ای که در ازای سهام‌گذاری توکن‌های مختلف به کاربران سودی هزار درصدی پرداخت می‌کرد. این پروژه‌ها با اینکه معمولاً قابل‌اعتماد نیستند، فرصتی را برای اکوسیستم‌های جدید فراهم می‌کنند تا به‌نوعی اظهار وجود کنند.
آشنایی با اکوسیستم آربیتروم
آربیتروم تنها ۴۴ پروژه فعال دارد که چندان هم بزرگ نیستند. در میان آنها بخش دیفای عمدتاً از صرافی‌های غیرمتمرکز، پلتفرم‌های وام‌دهی و برنامه‌های مربوط به دارایی‌های دیجیتال تشکیل شده است. در این میان صرافی‌های غیرمتمرکز ۵۶ درصد، پلتفرم‌های مربوط به دارایی‌های دیجیتال ۱۸ درصد و پروتکل‌های وام‌دهی ۱۷.۸ درصد از سرمایه قفل‌شده در شبکه آربیتروم را به خود اختصاص داده‌اند.
با نگاهی به رتبه‌بندی ارزش سرمایه قفل‌شده پروژه‌های دیفای، نام برنامه‌هایی مانند آربینیان که سود‌های نجومی پرداخت می‌کردند، دیگر در بین ۵ مورد اول دیده نمی‌شود و پروژه‌های مطرح‌تر در حال رسیدن به بالای فهرست هستند. در حال حاضر کرو فایننس (Curve) با ۴۲۰ میلیون دلار سرمایه قفل‌شده در جایگاه اول قرار دارد.
سخن پایانی
آربیتروم نقشی کلیدی در گسترش اتریوم دارد و با ۱۲۴ میلیون دلار سرمایه‌گذاری در سری اول و دوم دوره تأمین منابع مالی پروژه و ارزش‌گذاری ۱.۲ میلیارد دلاری، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. آربیتروم در حال حاضر برنامه‌ای برای راه‌اندازی ارز دیجیتال اختصاصی خود ندارد. آف‌چین لبز (Offchain Labs)، یکی از بنیان‌گذاران تیم توسعه‌دهنده آربیتروم، اعلام کرده است که این شبکه فعلاً و در آینده نزدیک توکنی راه‌اندازی نخواهد کرد. آربیتروم همچنان در آغاز راه است و انتظار می‌رود که در ادامه هم به قوی‌ترکردن اکوسیستم خود و جذب توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران بیشتر ادامه دهد.
نحوه سرمایه گذاری تو شبکه آربیتریوم چه جوریه کسی هست راهنمایی کنه لینک آموزشی معرفی کنه