کارمندانی شایسته یا مجرمانی ماهر؛ آشنایی با مهمترین افراد صرافی FTX
اگر از دنبالکنندگان اخبار ارزهای دیجیتال باشید، احتمالاً ماجرای سقوط صرافی FTX را که همین چند ماه پیش اتفاق افتاد شنیدهاید. این صرافی که سم بنکمنفراید (Sam Bankman-Fried) بنیانگذار آن بود، در سال ۲۰۱۹ راهاندازی شد و بعد از بایننس و کوین بیس، سومین صرافی بزرگ ارز دیجیتال در جهان بود؛ اما در اوایل نوامبر۲۰۲۲، این صرافی محبوب با سرعتی باورنکردنی در طی چند روز از هم فروپاشید.
این سقوط فقط محدود به صرافی FTX نبود و تبعات آن شرکت معاملاتی آلامدا ریسرچ (Alameda Research) را هم دربرگرفت. آلامدا ریسرچ یکی از بزرگترین شرکتهای معاملاتی ارزهای دیجیتال بود که سم بنکمنفراید همبنیانگذار آن بود. امروز از این شرکت چیزی جز انبوهی از توکنهای بیارزش و شرطبندیهای ناموفق باقی نمانده است.
اینکه این صرافی بزرگ ۳۲میلیارددلاری دقیقاً چطور سقوط کرد، همچنان در دست بررسی است. سه آژانس فدرال آمریکا شامل وزارت دادگستری و کمیسیون بورس و اوراق بهادار و کمیسیون معاملات آتی و کالای این کشور مسئولیت تحقیق درباره چندوچون فروپاشی این صرافی را برعهده دارند.
بااینحال، درباره مدیران و کارمندان این صرافی چه میتوان گفت؟ آیا آنان هم در این سقوط تأثیرگذار بودهاند؟ واقعیت این است که مدیران عالیرتبه FTX اکثراً از دوستان بیتجربه بنکمنفراید بودند؛ گروهی از نزدیکترین افراد به او که کنترل صرافی را برعهده داشتند.
اطلاعات زیادی درباره این گروه در دست نیست؛ چراکه بسیاری از آنان حسابهای شبکههای اجتماعی خود را حذف یا از دسترس خارج کردهاند. بااینحال، در این مطلب با کمک اطلاعاتی که وبسایت کویندسک از مصاحبهها و پادکستها و سایر منابع معتبر جمعآوری کرده است، مهمترین افراد صرافی FTX را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: صرافی FTX چیست؟
آیا سقوط صرافی FTX پیشبینیشدنی بود؟
جان ری سوم (John Ray III) فردی است که وزارت دادگستری آمریکا او را بهعنوان مدیر اجرایی جدید FTX منصوب کرد تا به پرداخت مطالبات سرمایهگذاران کمک کند. وی گفته است فروپاشی شرکت بنکمنفراید بزرگترین نمونه از «شکست در کنترل شرکت» است که تاکنون دیده است.
تصور کنید این جمله را کسی میگوید که قبلاً روی پروندهای به بزرگی رسوایی شرکت انرژی انرون (Enron) هم کار کرده است. براساس پروندههای بایگانیشده، بیش از یکمیلیون نفر از مشتریان FTX سرمایه خود را از دست دادهاند.
هرچند هنوز بهطورقطعی ثابت نشده است، بهنظر میرسد معاملهگران شرکت آلامدا با پول مشتریان FTX شرطبندیهایشان را انجام میدادند! هنوز معلوم نیست که این رویه عملیاتی استاندارد بین شرکت و صرافی بوده است یا فقط بخشی از برنامهای ضعیف برای جبران کاستیهای موجود در ترازنامه آلامدا. تنها مسئلهای که واضح است این است که ماجرای صرافی FTX، بزرگترین سقوط جهان کریپتو بعد از سقوط صرافی Mt. Gox بوده است؛ درحالیکه جهان هنوز نتوانسته انگیزههای پشت این سقوط را درک کند.
آیا سم بنکمنفرایدِ ژولیده که عاشق رسانههاست، واقعاً آنطورکه میگویند، جامعهستیز است، یا محصولی از جهانبینی موسوم به «نوعدوستی مؤثر» (Effective Altruism) که افراد را به دروغگفتن یا تقلب یا دزدی در مسیر ثروت تشویق میکند؛ فقط بهشرطیکه نیت خوبی داشته باشند؟
البته باید این را هم اعلام کنیم که از مدتها قبل علائم هشداردهندهای درباره این صرافی وجود داشت. بهعنوان مثال، برایان آرمسترانگ (Brian Armstrong)، مدیر صرافی کوین بیس، گفته است که نرخ توکنسوزی شرکت بنکمنفراید همیشه کنجکاوی او را برمیانگیخت؛ علیالخصوص با درنظرگرفتن اندازه این شرکت و مقایسه آن با خود صرافی کوین بیس.
علاوهبراین، نشانههایی از اختلاس و فرار از مالیات هم وجود داشت که بخش حسابداری FTX را در هالهای از ابهام قرار میداد. به همه اینها انتخاب شرکت حسابرسی بیتجربهای مانند پراگر متیس (Prager Metis)، با دفتر آن در دیسنترالند را هم اضافه کنید.
عمق فاجعه زمانی مشخص میشود که میبینیم تمام مدیران رده C شرکت بنکمنفراید و برخی از کارمندان اصلی آن، از دوستان بیتجربه او بودند. در بین این افراد، فقط یک نفر همان کاری را انجام میداد که در آن تجربه داشت. بیایید با این افراد بیشتر آشنا شویم.
۱. کارولین الیسون (Caroline Ellison)
کارولین الیسون تمام دوران حرفهای خود را بهعنوان معاملهگر کار کرده است. زمانیکه الیسون در رشته ریاضی در دانشگاه استنفورد تحصیل میکرد، اولین دوره از دو دوره کارآموزی خود را در جین استریت گذراند. جین استریت صندوق پوشش ریسکی در والاستریت بود و بهدلیل استفاده بیشازحد از الگوریتمها شهرت زیادی داشت. کارولین برای اینکه تماموقت در شرکت کار کند، حتی دوره کارشناسی ارشد یکسالهاش را بهتعویق انداخت.
در سال ۲۰۲۱، الیسون در مصاحبهای که برای پادکست آلامدا داشت گفت:
انجام ترید بزرگترین عاملی است که به من امکان داد تا در ترید بهترین باشم.
شاید هرکسی این جمله را بشنود، آن را نوعی شعار بداند؛ اما الیسون شخصی بود که از ابتدا با تردید وارد حوزه ارزهای دیجیتال شد، و این جمله برای او معنای مهمی دارد. او حتی فکرش را هم نمیکرد که روزی یکی از تأثیرگذارترین صندوقهای پوشش ریسک داراییهای دیجیتال را مدیریت کند.
داستان ورود الیسون به آلامدا ریسرچ از این قرار است که پس از یکونیم سال کار در جین استریت، روزی با سم بنکمنفراید، همکار سابقش در همان صندوق، ملاقات میکند. حین نوشیدن قهوه، بنکمنفراید مختصری درباره کاری که آلامدا انجام میداد با او صحبت میکند و بدینترتیب، الیسون به آلامدا ملحق میشود. الیسون میگوید وقتی وارد آلامدا شد، از بسیاری از تریدرهای این شرکت در آن زمان باتجربهتر بود.
آلامدا از ابتدای تأسیس، نوعی بازارساز برای آلتکوینهای با نقدینگی اندک بهحساب میآمد. این شرکت بیشتر روی بازارهای بدون روند کار میکرد؛ اما بعدها به شرطبندی روی روندهای بازارِ برخی از ارزهای خاص روی آورد.
الیسون میگوید آنها از روش کشت سود (Yield Farming) در پروتکلهای دیفای استفاده میکردند. خود او تا قبل از تابستان دیفای (تابستان۲۰۲۰ که دیفای رشد شگفتانگیزی کرد)، هرگز از کیف پول اتریومی متامسک استفاده نکرده بود.
بهنظر میرسد شکافهای امپراتوری بنکمنفراید اولینبار در آلامدا و بعد از ترکیدن حباب ارز دیجیتال لونا ظاهر شدند. الیسون در پادکست بیستوپنجم «المومنتو» که به زبان اسپانیایی است، گفته بود بسیاری از تریدهایش را با تکیه بر ریاضیات مدرسه ابتدایی و حس درونی خودش انجام میدهد.
در اکتبر۲۰۲۱، الیسون و سم ترابوکو (Sam Trabucco) بهطور مشترک بهعنوان مدیرعامل آلامدا منصوب شدند. این زمانی بود که بنکمنفراید از شرکت کنارهگیری کرد تا بین آلامدا و صرافی FTX کمی فاصله ایجاد کند. وقتی ترابوکو از شرکت رفت، الیسون بهتنهایی مدیرعامل شرکت شد.
مانند بسیاری از افراد دیگر که در آلامدا و FTX کار میکردند، الیسون هم «نوعدوست مؤثر» بود. درباره این اصطلاح در جای خود بیشتر صحبت خواهیم کرد؛ اما فعلاً همینقدر بدانید که نوعدوست مؤثر به کسی میگویند که پول دربیاورد و با آن کارهای خوب را به بهترین وجه انجام دهد.
بهگزارش وبسایت فیوچریسم (Futurism) که اخبار فناوری را پوشش میدهد، الیسون مغز متفکر پشت وبلاگ «ورد آپتیمایزیشن» (World Optimization) بود؛ وبلاگ جنجالیای که مباحث چالشبرانگیز و رایجی شامل چندمهری (پلیآموری) و علم نژاد در آن مطرح میشد.
قبل از آنکه FTX با مشکل مواجه شود، الیسون با ۹ همکار دیگرش و خودِ سم بنکمنفراید در پنتهاوس ۳۰میلیوندلاری بنکمنفراید در باهاما زندگی میکردند. طبق گزارشها، الیسون به سم اجاره پرداخت میکرد و گاهی باهم رابطه عاشقانه داشتند. در سال ۲۰۲۱، الیسون در توییتی از مصرف تفریحی مواد مخدر سخن گفت.
والاستریت ژورنال بهتازگی گزارش داده است که الیسون در تماسی ویدئویی به کارکنان آلامدا گفته که او یکی از چهار نفری است که از تصمیم ارسال وجوه مشتریان FTX به آلامدا خبر داشته است. ظاهراً دلیل آنان برای این کار کمک به صندوق آلامدا برای انجام تعهداتش بوده است.
در اوایل نوامبر، ایان آلیسون (Ian Allison) از کویندسک گزارش داد که آلامدا ازنظر ساختاری ورشکسته است؛ زیرا حجم زیادی از موجودی آن آلتکوینهایی با نقدینگی اندک، مخصوصاً توکن خودِ صرافی FTX، یعنی FTT بود.
الیسون از دوران کودکی طرفدار داستانهای مجموعه هری پاتر بود و در اوقات فراغت خود، بازیهای نقشآفرینی یا LARP خلق میکرد. طبق گزارشها، وی مشغول نوشتن رمان هم بوده است.
گلن الیسون (Glenn Ellison)، پدر کارولین، استاد اقتصاد در دانشگاه MIT و رئیس بخش اقتصاد این دانشگاه است. او از زمانیکه گری گنسلر (Gary Gensler)، رئیس فعلی کمیسیون بورس و اوراق بهادار، دوره آموزشی بلاک چین را در MIT تدریس میکرد، ریاست این بخش را برعهده داشت. مادر کارولین، سارا فیشر الیسون (Sara Fischer Ellison) هم مدرس اقتصاد در همین دانشگاه است.
۲. نیشاد سینگ (Nishad Singh)
نیشاد سینگ از همان روزهای اول تأسیس شرکت آلامدا ریسرچ که در آپارتمانی در برکلی کالیفرنیا راهاندازی شده بود و فقط پنج نفر در آن کار میکردند، به استخدام این شرکت درآمد. شغل قبلی او یافتن فرصتهای آربیتراژ و بهرهبرداری از آنها در بازارهای ارز دیجیتال بود و وقتی به آلامدا پیوست، او را بهعنوان مدیریت بخش مهندسی FTX منصوب کردند.
میتوان نتیجه گرفت سینگ از افراد معتمد بنکمنفراید است؛ چراکه سالها در چندین آپارتمان با او بهصورت مشترک زندگی کرده است. آنها حتی در پنتهاوس مجلل ۱۰نفره بنکمنفراید در ناسائوی باهاما باهم زندگی میکردند.
شایعهای وجود دارد که میگوید او یکی از سه نفری است که کلیدهای موتور تطبیقی صرافی را کنترل میکنند؛ بنابراین، ممکن است او هم از برنامه ارسال وجوه مشتریان این صرافی به آلامدا برای جبران ضررهای آن شرکت مطلع بوده باشد.
سینگ درباره این مقاله اظهارنظر نکرده است. پروفایل لینکدین او از دسترس خارج و حساب توییتر او هم قفل شده است. بااینحال، صحبتهای او را در پادکست FTX درباره اینکه چرا شغل رؤیاییاش را در فیسبوک ترک کرد و به آلامدا ریسرچ پیوست، دراختیار داریم.
سینگ فارغالتحصیل دانشگاه برکلی کالیفرنیاست و بهعنوان مهندس نرمافزار روی یادگیری ماشین در فیسبوک کار میکرد. او در پادکست میگوید:
ابتدا بهمدت یک ماه فقط تعطیلات آخر هفته و شبها را در آلامدا کار میکردم. احمقانه بود؛ بنابراین تصمیم گرفتم کارم را رها کنم و تمام زمانم را به آلامدا اختصاص بدهم.
هنوز یک ماه از راهاندازی شرکت آلامدا نگذشته بود که سینگ از آن بازدید کرد و متوجه شد که چگونه بنکمنفراید دنبالهای از معاملات سودآور را در تعداد زیاد انجام میدهد. بهگفته خودش، اینطور به نظرش آمد که کار بنکمنفراید هم بهشدت سودآور بود، هم بهراحتی قابلفهم بود، و هم فرصتهای متعددی داشت. این به او انگیزه داد که فیسبوک را رها و خودش را وقف آلامدا کند.
سینگ یکی از اعضای هیئتمدیره افتیایکس فیوچر فاند (FTX Future Fund) هم محسوب میشود. این گروه بشردوستانه بخشی از بنیاد FTX است و خودِ بنکمنفراید و سایر مدیران ارشد FTX تأمین مالی آن را برعهده دارند.
مشخص است که تعهد فرهنگی شرکت به نوعدوستی مؤثر، سینگ را هم تحتتأثیر قرار داد؛ جنبشی که همانطور که پیشتر اشاره کردیم، درصدد یافتن بهترین راهها برای کمک به دیگران است.
سینگ در پادکست اشاره میکند:
کاملاً واضح بود همه افراد [در آلامدا] انگیزه زیادی داشتند و به نوعدوستی مؤثر پایبند بودند که برای من اهمیت فراوانی داشت. این واقعاً عالی بود. میتوانستم چیزهای زیادی از آنها یاد بگیرم.
سینگ پس از گذراندن یکونیم سال بهعنوان مهندس اصلی آلامدا، در سال ۲۰۱۹ بهعنوان رئیس مهندسان بخش مشتقات صرافی FTX منصوب شد. او برای تعدادی از پروژههای سم بنکمنفراید، ازجمله صرافی غیرمتمرکز سروم (Serum) روی سولانا، کد نوشته است.
اگرچه سروم بهعنوان صرافی سازمانیافتهای معرفی شد که جامعه آن را اداره میکند و قرار بود غیرمتمرکز باشد، کارشناسان این حوزه به کوین دسک گفتهاند گروه FTX که کلیدهای دسترسی به این برنامه را دراختیار دارد، دراصل قدرت پشت این صرافی است و این با غیرمتمرکزبودن آن منافات دارد.
طبق گزارشها، سینگ بیشترِ زیرساختهای فناوری در FTX را طراحی و تیم توسعهدهنده این صرافی را نیز مدیریت کرده است. بنکمنفراید در پست وبلاگ مربوط به شرکت مینویسد:
نیشاد از بهترین دوستان برادرم در دبیرستان بود. او سریعترین و پایدارترین رشد حرفهای را در بین کسانی که تاکنون شناختهام، از خود نشان داده است.
گزارشها نشان میدهند درحالحاضر، مقامهای باهاما، سینگ و بنکمنفراید و گری وانگ را زیرنظر گرفتهاند.
۳. سم ترابوکو (Sam Trabucco)
سم ترابوکو، دوست بنکمنفراید و از مدیران عامل سابق شرکت آلامدا ریسرچ، در سال ۲۰۱۹ بهعنوان تریدر به این شرکت پیوست. قبلازآن، وی در ساسکوهانا اینترنشنال گروپ (Susquehanna International Group) در بخش اوراق قرضه بهعنوان معاملهگر کمّی کار میکرد؛ اما حقوق خوبی دریافت نمیکرد. دو سال بعد از ورود به آلامدا، در اکتبر۲۰۲۱ همراه با کارولین الیسون بهعنوان مدیرعامل انتخاب شد. او بهیاد میآورد که خودش و الیسون بهتنهایی آن شرکت را اداره میکردند.
بهگزارش اینسایدر، ترابوکو در یکی از اردوهای ریاضی پنجهفتهای در کالج مانت هولیوک (Mount Holyoke) در سال ۲۰۱۰ سم بنکمنفراید را ملاقات کرد. او میگوید که بنکمنفراید در دوران اقامتشان در آن اردو خیلی کم میخوابید. آن دو باردیگر در دانشگاه MIT یکدیگر را ملاقات کردند؛ درست زمانیکه ترابوکو مدرک کارشناسی ریاضی و علوم کامپیوتر را دریافت میکرد.
ترابوکو بهعنوان یکی از مدیران عامل آلامدا، تلاش میکرد این کسبوکار را که فقط بر بازارهای رنج متمرکز بود، به چیزی فراتر از آن گسترش دهد. او میخواست آلامدا بهجای اینکه بهعنوان بازارساز برای ارزهای دیجیتال با حجم معاملات کم کار کند، راهبردهای معاملاتی پرخطرتری را بپذیرد. دراصل او بود که گفت معاملهگران آلامدا بررسی کشت سود را در امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای شروع کنند.
برای مثال، پس از اینکه ترابوکو دریافت هربار که ایلان ماسک درباره دوج کوین توییت میکند، قیمتش بهشدت افزایش پیدا میکند، راهبردهای شرکت را بهسمت استفاده از اهرمهای بالا روی دوج کوین سوق داد و از این طریق سود هنگفتی بهدست آورد.
در اوت۲۰۲۲، ترابوکو خود را بازنشسته کرد. بعد از کنارهگیری از سِمَتش در توییتی نوشت:
اگر یک چیز در آلامدا یاد گرفته باشم، این است که چطور درست تصمیم بگیرم و این همان چیزی است که میخواهم.
بهنظر میرسد ترابوکو درست در زمانیکه باید، شغل پراسترسش را رها کرد؛ چراکه فقط چند ماه بعد بود که وبسایت کویندسک گزارش داد آلامدا ریسرچ با ۸میلیارد دلار بدهی و ۱۴.۶میلیارد دلار دارایی، نمیتواند از پسِ تسویه بدهیهایش برآید. همانطور هم شد و ۱۰ روز بیشتر طول نکشید که امپراتوری ارز دیجیتال سم بنکمنفراید اعلام ورشکستگی کرد.
صندوق پوشش ریسکی که ترابوکو اداره میکرد، احتمالاً در زمان تصدی خودِ او همه آن آلت کوینهای با نقدینگی اندک ازجمله مقدار بسیار زیادی توکن FTT (توکن مخصوص صرافی FTX) را به موجودی خود افزوده بود.
اگرچه هنوز داستان کامل را نمیدانیم، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد آلامدا هم در آغاز رکود بزرگ بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۲ ضرر کرد. طبق گزارش والاستریت ژورنال، الیسون نام ترابوکو را در فهرست افرادی که میدانستند قرار است وجوه مشتریان FTX به آلامدا منتقل شود قرار نداد.
ترابوکو بعد از کنارهگیری از آلامدا، مدتی بهعنوان مشاور این شرکت به کارش ادامه داد. در ۸نوامبر که قرار شد FTX را به بایننس بفروشند، ترابوکو در توییتی نوشت:
با عشق فراوان به همه، امید که راه پیش رو روشنتر باشد.
ترابوکو درباره این مقاله اظهارنظری نکرده است.
۴. گری وانگ (Gary Wang)
گری وانگ برخلاف سم بنکمنفراید که عاشق شهرت است و دوست دارد خودش را همیشه در کانون توجه عموم قرار دهد، کمی محافظهکار است و اطلاعات زیادی از او در دست نیست. درواقع، وانگ مهره پشتپرده محسوب میشود که نقشی مهم در ظهور و سقوط FTX ایفا کرده است.
وانگ هم در اردوی ریاضی در دبیرستان با سم بنکمنفرید آشنا شد. آنها بعدها در دانشگاه MIT هماتاقی شدند. در آن زمان، وانگ در مقطع کارشناسی رشته ریاضی و علوم کامپیوتر تحصیل میکرد و سم در رشته فیزیک.
وانگ قبل از تأسیس آلامدا در گوگل کار میکرد. هنگامیکه بنکمنفراید در سال ۲۰۱۷ صندوق پوشش ریسک جین استریت را ترک کرد تا آلامدا را راهاندازی کند، وانگ هم گوگل را ترک کرد.
آنها در یک آپارتمان سهخوابه در برکلی کالیفرنیا شروع به کار کردند. طبقه پایین دفتر کارشان بود. بعد از مدتی، برای استفاده از فرصتهای آربیتراژ در بازارهای بیت کوین آسیا، مخصوصاً اختلاف قیمت بیت کوین در ژاپن و جاهای دیگر، شرکت را به هنگکنگ انتقال دادند.
در آنجا بود که وانگ و بنکمنفراید وجوهی را از آلامدا برای راهاندازی صرافی مشتقات خود (FTX) برداشت کردند. بنکمنفراید دراینباره به اینسایدر گفت:
من کدنویس خوبی نیستم. هیچیک از کدهای پایگاه کد FTX را من ننوشتهام. افراد مهم دیگری هستند که این کدها را مینویسند.
همچنین نیشاد سینگ درباره وانگ میگوید:
او مربی خوبی بود و پیشنهادها و توصیههایی برای پیشبرد امور در بازههای زمانی کوتاهمدت به ما ارائه میکرد.
پس از فروپاشی FTX و هک ۴۰۰میلیوندلاری متعاقب آن، شبهههایی ایجاد شد که چه کسانی ممکن است از سرمایههای مشتریان سوءاستفاده کرده باشند. بهگفته دِ بلاک، یکی از مظنونان اصلی وانگ است؛ زیرا از معدود کسانی است که به پایگاه کد صرافی FTX کاملاً دسترسی دارد. ناگفته نماند وانگ یکی از اعضای هیئتمدیره مؤسسه خیریه افتیایکس فیوچر فاند هم بهحساب میآید.
والاستریت ژورنال گزارش میدهد وانگ هم یکی از ۱۰ نفری است که بهطورمشترک با سم بنکمنفراید در پنتهاوس مجلل او در باهاما زندگی میکردند و یکی از ۴ نفری است که کارولین الیسون به آنان بهعنوان افراد مطلع از تصمیم آلامدا برای انتقال وجوه مشتریان به این شرکت اشاره کرده است.
چند عکس از وانگ در فضای اینترنت دستبهدست میشود. بااینحال، اطلاعات چندانی از این فرد مرموز دردسترس نیست؛ فردی که ترجیح میدهد در سایهها بماند. یکی از این عکسها وانگ را پشت به دوربین در حالی نشان میدهد که به مونیتورهای روبهروی خود نگاه میکند.
در آوریل۲۰۲۲، وانگ که ۲۸ سال داشت با ثروت خالص ۵.۹میلیارد دلار در صدر فهرست میلیاردرهای جوانتر از ۳۰ سال جهان در نشریه فوربس قرار گرفت. سم بنکمنفراید در توییتی به او تبریک گفت و نوشت:
این باعث مباهات من است.
۵. ویلیام مکاسکیل (William MacAskill)
بسیاری از بررسیهایی که درباره فروپاشی FTX و آلامدا ریسرچ انجام میشوند، تا حد زیادی روی بنیانگذار آن، بنکمن فراید، و گروهی از مدیران و نزدیکترین متحدانش متمرکز هستند. هیچکس حواسش نیست که چهره مهم دیگری هم در این فاجعه عظیم مالی مؤثر بوده است که جزو مدیران و کارمندان این شرکت نیست. این فرد ویلیام مکاسکیل، فیلسوف ۳۵ساله اسکاتلندی است.
مکاسکیل متفکری است که بیش از همه با فلسفه اخلاقی شرکت یعنی «نوعدوستی مؤثر» ارتباط دارد؛ فلسفهای که تأثیر عمیقی بر بنکمنفراید، کارولین الیسون و سایر مدیران شرکت گذاشت. درحالحاضر، او دانشیار فلسفه و پژوهشگر دانشگاه آکسفورد انگلستان است و چند کتاب نوشته است که دوتا از آنها از بقیه مهمتر هستند: یکی «بهتر انجامدادن کارهای خوب» و دیگری «آنچه به آینده مدیونیم».
ممکن است کتابهای مکاسکیل در بررسیهای مربوط به سقوط ناگهانی FTX مجدداً ارزیابی شوند؛ زیرا برخی استدلال کردهاند دیدگاههای اخلاقی مکاسکیل باعث شد بنکمنفراید ریسکهای زیادی را بپذیرد.
بهگفته برجستهترین حامیان مالی بنکمنفراید، مکاسکیل صرفاً فیلسوفی نبود که با دیدگاههایش بنکمنفراید را تحتتأثیر قرار دهد؛ بلکه نقش مستقیمی در هدایت بنکمن فراید در مسیری ایفا کرد که به ایجاد آلامدا ریسرچ و صرافی FTX منجر شد و درنهایت باعث سقوط آنها شد.
پس از اینکه بنکمنفراید صندوق آتی بشردوستانه فیوچر فاند را تأسیس کرد، از مکاسکیل خواست بهعنوان مشاور صندوق توزیع وجوه کمک کند. پس از فروپاشی آلامدا و FTX، مکاسکیل اعلام کرد که مدتی پیشازآن استعفا داده بوده و در زمان تصدی نیز برای این نقش دستمزدی نمیگرفته است. کارکنان صندوق هم اعلام کردند که استعفا دادهاند؛ بنابراین نمیتوانند بسیاری از کمکهای بلاعوض وعدهدادهشده به سازمانها را اعطا کنند.
درحالیکه بسیاری از سیستمهای اخلاقمحور مدعیاند رنج انسانها میتواند با گسترش دموکراتیک ثروت و قدرت کاهش یابد، فلسفه نوعدوستی مؤثر میگوید باهوشترین و سختکوشترین افراد باید بهدنبال ثروت و قدرت باشند و سپس با آن به دیگران کمک کنند. بسیاری از اطرافیان بنکمنفراید (اگر نه بیشتر آنها) به این موضوع اعتقاد داشتند. باتوجهبه گفتههای مکاسکیل، نوعدوستان مؤثر در سراسر جهان درحالحاضر حدود ۳۰میلیارد دلار از صندوقهای بشردوستانه را کنترل میکنند.
یکی از صندوقهای معتبر سرمایهگذاری خطرپذیر مستقر در سیلیکون ولی، سکویا کپیتال (Sequoia Capital) است که مبلغ ۲۱۰میلیون دلار در صرافی FTX سرمایهگذاری کرده بود. در وبسایت سکویا نوشته شده بود که مکاسکیل از همان ابتدا تأثیر مستقیم و درخورتوجهی بر جهانبینی سم بنکمنفراید گذاشت.
درواقع، آشنایی این دو از «انجمن برادری سوپرگیکها» در دانشگاه MIT شکل گرفت. آنها در جلسهای باهم قهوه صرف کردند و مکاسکیل درباره نوعدوستی مؤثر با بنکمنفراید صحبت کرد. این موضوع به سالها قبل از راهاندازی صرافی FTX مربوط است.
طبق گزارشها، از همان جلسه اول مکاسکیل از بنکمنفراید خواست رویکرد «کسب درآمد برای بخشیدن به نیازمندان» را در زندگی در پیش بگیرد. این طرزفکر تا حدودی خطرناک است؛ زیرا افراد ممکن است با تفسیر نادرست، آن را مجوزی اخلاقی برای کسب درآمد از هر روشی تلقی کنند؛ مخصوصاً برای فردی مانند بنکمنفراید که میگوید «هرگز در عمرش کتاب نمیخواند».
بااینحال، تأثیر مکاسکیل فقط ارائه چهارچوب اخلاقی به بنکمنفراید نبود. طبق وبسایت سکویا کپیتال، این مکاسکیل بود که به بنکمنفراید کارآموزی در جین استریت را پیشنهاد داد؛ برخلاف خود بنکمنفراید که روزنامهنگاری یا ورود مستقیم به سیاست را بهعنوان راهی برای نفوذ به افکار عمومی در نظر داشت. بنابراین، میتوان گفت که دراصل مکاسکیل پایهگذار ایجاد صرافی FTX بود.
بعد از اینکه مشخص شد عملکرد بنکمنفراید نهتنها سوءمدیریت، بلکه کلاهبرداری آشکار بوده است، بسیاری از طرفداران نوعدوستی مؤثر تصمیم گرفتند بهطوردقیق در اندیشهها و احساسات و انگیزههای خود تجدیدنظر کنند.
منتقدان ایدههای مکاسکیل سالها بنکمنفراید را زیرفشار قرار میدادند که به پرسشهای اساسی آنان نظیر اینکه «چه معیاری برای تعیین افراد مناسب برای کسب ثروت و نفوذ وجود دارد؟»، پاسخ دهد. البته ظاهراً بنکمنفراید جز این پاسخ کلیشهای پاسخ دیگری ارائه نداده است: افرادی که ذاتاً شایستهترین باشند، گزینههای مناسب هستند؛ زیرا این افراد از همه باهوشترند؛ بنابراین، بهترین راهها را برای بهبود جهان میشناسند.
شاید موج «تغییر جهان» که برای مدتی به افزایش هیجان و جوّسازی درباره شرکتهای فناوری ازجمله متا کمک کرد، نسخهای از همین نوعدوستی مؤثر باشد. مسئله عجیبی هم نیست؛ زیرا دیدگاهی نظیر همین چهارچوب فلسفی بهراحتی میتوانست کسب درآمد از فروش دادههای کاربران را توجیه کند، بدون اینکه ذرهای عذاب وجدان در فرد بهوجود آورد.
برای مثال، این دیدگاه میگوید تا زمانیکه پول زیادی را صرف کارهای خیر میکنید، نیازی نیست احساس بدی درباره آن داشته باشید. آیا این موضوع درعمل با کارهای خیریه سرمایهداران انحصارطلب بیرحمی مانند جان دی. راکفلر (John D. Rockefeller) تفاوتی دارد؟
مکاسکیل پس از فروپاشی FTX نوشت:
همه افرادی که مردم را فریب میدهند و کلاهبرداری میکنند، اصول جامعه نوعدوستی مؤثر را کاملاً زیر پا میگذارند.
بهنظر میآید خود مکاسکیل بیشتر از طرفدارانش به اصولی که ترویج میکند، پایبند است. بهگزارش نیویورکر، مکاسکیل در جوانی بسیاری از هزینههایش را کاهش داده بود تا بتواند به افراد نیازمند کمک کند. حتی کار به جایی رسید که خودش در خانه نان میپخت و برای شام صرف میکرد.
بااینحال، برای سم بنکمنفراید این رویکرد نسبتاً انعطافپذیرتر بود. او پنتهاوسی مجلل در باهاما داشت و ۱۰ نفر با او در آن زندگی میکردند؛ اما بازهم خانه او یک پنتهاوس مجلل بود و این اصل موضوع را تغییر نمیدهد.
۵. رامنیک آرورا (Ramnik Arora)
رامنیک آرورا یکی از افراد برجستهای بود که سم بنکمنفراید در دوره گسترش سریع صرافی FTX استخدام کرد. بهگفته وبسایت «د اینفورمیشن» (The Information) که اخبار فناوریها را منتشر میکند، رامنیک آرورا در سال ۲۰۲۰ از پلتفرمهای متا کنارهگیری کرده بود.
آرورا علاوهبر نظارت بر عرضه محصولات جدید صرافی FTX، مدیر روابط سرمایهگذاران آن هم محسوب میشد. طبق گزارشها، او کانال ارتباطی بین این صرافی و صندوق سرمایهگذار خطرپذیر سکویا کپیتال بود.
سکویا در دور جذب سرمایه سری B صرافی FTX مبلغ ۲۱۰میلیون دلار در آن سرمایهگذاری کرد و در تمام این مدت از سم بنکمنفراید حمایت میکرد. البته درحالحاضر سرمایهگذاری خود را به صفر رسانده و پروفایل معرفی بنکمنفراید را هم از وبسایت خود حذف کرده است.
آرورا نیز نقش مهمی در نهاییکردن تعدادی از معاملات خطرپذیر بنکمنفراید با استارتاپهای ارز دیجیتال ایفا کرد. او یکی از شرکای افتیایکس ونچرز بود و سرمایهگذاریهایی روی پروژههای آپتوس و کورال و لیر زیرو (LayerZero) انجام داد.
در ماه آوریل، آرورا با اشاره به اینکه بیشتر جلسات با سرمایهگذاران را خودش بهتنهایی پیش میبرده و بارها بنکمنفراید را در حال بازی حین جلسه غافلگیر کرده است، به نیویورکتایمز گفت:
در کل جلسه با شرکا، سم داشت لیگ آو لجندز (League of Legends) بازی میکرد.
آرورا مدرک کارشناسی ارشد ریاضی و علوم کامپیوتر را از مؤسسه فناوری هند و دانشگاه نیویورک و استنفورد دریافت کرده است. او قبل از پیوستن به متا، در IV Capital و گلدمن ساکس هم کار میکرد. وی یک صندوق سرمایهگذاری شخصی به نام توی ونچرز (Toy Ventures) هم دارد که آن را با سرمایه شخصی و بهکمک دوستانش راهاندازی کرده است.
آرورا در مصاحبهای گفت بخشی از وظایف او در صرافی این بود که محیط آن را به جایی مناسب برای سرمایهگذاران خُرد تبدیل کند. برای مثال، باید با بهبود رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX)، نقاط گنگ و مبهم کار در حوزه ارزهای دیجیتال را شفافسازی میکرد.
او اشاره کرد که چطور اغلب با بررسی مطالب مربوط به ارزهای دیجیتال در توییتر، سعی میکرد درباره محصولات دلخواه مردم و انتظارات آنها ازجمله لحاظکردن توکنهای غیرمثلی (NFT) در پلتفرمها اطلاعات کسب کند.
همچنین، او دوران حضورش در FTX را با فیسبوک مقایسه کرد و گفت ویژگی مهم FTX را سرعت آن در توسعه محصولات میداند. آرورا به موانع موجود بر سر راه هم اشاره کرد و گفت اغلب برای ارائه خدمات جدید مجبور بودند از قانونگذاران حوزه ارزهای دیجیتال مجوزهایی دریافت کنند.
یکی از ویژگیهای آرورا اخلاق کاری و تعهد شدید او به مسئولیتی بود که برعهده داشت. بیشتر وقتها تنها ۵ ساعت در روز آنهم روی صندلی راحتی میخوابید. او در مصاحبهاش با انکور (Encore) گفت که ۲۰ ساعت در روز کار میکند و با همسرش بهتوافق رسیده است که فعلاً کار در زندگیشان اولویت داشته باشد.
او دراینباره گفته است:
بین کار و زندگی من تعادلی وجود ندارد.
۷. دن فریدبرگ (Dan Friedberg)
دنیل اس. فریدبرگ تا قبل از سقوط صرافی FTX وظیفه نوآوریهای این صرافی برای انطباق (Compliance) را برعهده داشت. او در مارس۲۰۲۰ به این شرکت پیوست.
در سال ۲۰۰۸، فریدبرگ وکالت پرونده راس همیلتون، بنیانگذار پلتفرم شرطبندی آلتیمیت بت (Ultimate Bet) را برعهده داشت. همیلتون متهم شده بود که روی پلتفرم خود حالت خدا (GOD Mode) را نصب کرده است و فقط تعدادی از بازیکنان خاص به آن دسترسی دارند. آنان با این قابلیت ۵۰میلیون دلار اختلاس کردند.
فایلی صوتی نیز وجود دارد که بهصورت مخفیانه ضبط شده است و در آن فریدبرگ دارد به همیلتون توصیه میکند که ادعا کند خودش قربانی کلاهبرداری حالت خدا شده است. سپس، کافی است تقصیر را به گردن یکی از مشاوران ناشناس شرکت بیندازد و او را متهم کند که از سرورهای سایت سوءاستفاده کرده است. صداهای ضبطشده را فردی ناشناس در سال ۲۰۱۳ منتشر کرده؛ ولی کویندسک مستقلاً آن را تأیید نکرده است.
همیلتون در آن فایل میگوید:
من این پول را گرفتم و سعی نمیکنم چیزی را درست کنم دن؛ بنابراین باید فوراً از شرش خلاص شویم. خیلی سریع.
همیلتون مالک پلتفرم پوکر آنلاین «ورلد چمپیون» هم بود. استخدام فریدبرگ با چنین پیشینهای از نظر مارک کودز (Marc Cohodes)، معاملهگر کهنهکار، دور نماند. او یکی از معدود کسانی بود که در مصاحبهای در سپتامبر، از رشد سریع FTX علناً انتقاد کرد. وی در این مصاحبه اشاره کرده بود استخدام فردی که با رسوایی بزرگی مرتبط بوده، ممکن است مشکلاتی جدی برای مسائل مربوط به انطباق در صرافی ۳۲میلیارددلاری FTX ایجاد کند.
فریدبرگ قبل از پیوستن به FTX، یکی از شرکای فنویک اند وست (Fenwick & West LLP) بود که بخش ارزهای دیجیتال شرکتی حقوقی را رهبری میکرد. او مدرک JD در رشته حقوق و MBA را از دانشگاه ویسکانسین مدیسون دریافت کرده است.
۸. رایان سلامه (Ryan Salame)
رایان سلامه یکی از معدود مدیران عالیرتبه FTX است که برای حذف پیشینه اینترنتی خود تلاشی نکرده است. برای نمونه، حسابهای توییتر و لینکدین او هنوز دردسترس هستند؛ هرچند آنها را بهروزرسانی نمیکند تا مشخص شود که او شرکت را ترک کرده است.
سلامه مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته امور مالی از دانشگاه جورج تاون (Georgetown) دریافت کرد و یک مجوز بینالمللی حسابداری (CPA) هم داشت که در سال ۲۰۱۸ منقضی شد.
او در سال ۲۰۱۹ از شرکت صادرکننده استیبل کوین سیرکل اینترنت فایننشال (Circle Internet Financial) به صرافی FTX پیوست و تا قبل از آن، بهعنوان حسابدار ارشد مالیاتی در ارنست اند یانگ (Ernst & Young) فعالیت میکرد.
سلامه یکی از مدیران عامل افتیایکس دیجیتال مارکتس (FTX Digital Markets)، شرکت هلدینگ مستقر در باهاما بود و وظیفه داشت شهرت این صرافی را در سراسر جهان افزایش دهد.
بهگفته والاستریت ژورنال، سلامه بعد از اینکه خبر فاجعه FTX را شنید، حالش دگرگون شد. او به والاستریت ژورنال گفت که بخشی از حلقه نزدیکان سم بنکمنفراید نبوده است.
سلامه چندین رستوران هم دارد. همانطورکه بنکمنفراید بهخاطر کمکهای مالی خود در سیاست شناخته شده است، سلامه نیز در سال ۲۰۲۲، مبلغ ۲۰میلیون و ۳۶۷هزار دلار به نامزدهای جمهوریخواه اهدا کرد که او را در جایگاه پانزدهمین حامی مالی بزرگ در دوره انتخابات گذشته آمریکا قرار داد.
۹. کنستانس وانگ (Constance Wang)
زمانیکه صرافی FTX سقوط کرد، بسیاری از کنستانس وانگ بهدلیل بیتجربگی انتقاد کردند. این فارغالتحصیل دانشگاه ملی سنگاپور سابقه نسبتاً کمی دارد. او از تحلیلگران شرکت کردیت سوئیس (Credit Suisse) مستقر در سنگاپور محسوب میشد که دو سال درزمینه مدیریت ریسک کار کرده و بعدها مدیر توسعه کسبوکار در صرافی هوبی شده بود. بااینحال، بعد از پیوستن به FTX در سال ۲۰۱۹ بود که در کارش پیشرفت کرد.
همانطورکه در صفحه لینکدین وانگ آمده است، وظیفه او در صرافی در درجه اول مدیریت رشد کاربران در سطح جهانی، مشارکتها، روابطعمومی و بازاریابی، خدماترسانی به مشتریان سازمانها و عملیات توسعه جهانی بوده است.
در ژانویه۲۰۲۲، وانگ بهعنوان یکی از مدیران اجرایی افتیایکس دیجیتال مارکتس (FTX Digital Markets) منصوب شد. بهگفته کویندسک، وانگ هم در پنتهاوس سم بنکمنفراید زندگی میکرد. گفتنی است بعد از سقوط صرافی، او هم از شرکت استعفا داد.
۱۰. جن چان (Jen Chan)
جن چان، مدیر ارشد مالی صرافی FTX، شاید تنها کسی بود که تجربه کاریاش بهطورمستقیم با شغلش در این صرافی ارتباط داشت. بین سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶، چان دستیار مدیر شرکت حسابرسی KPMG بود. بعد از آن چندین سال در شرکت بلکاستون کار کرد و مدیریت سرمایهگذاری و حسابداری کسبوکار آن را برعهده داشت.
چان درست قبل از پیوستن به FTX، رئیس دفتر مدیریت سرمایهگذاری آلتر دوموس (Alter Domus) در هنگکنگ بود و مدتی هم بهعنوان حسابدار در بخش RREEF دویچه بانک سپری کرد.
جن چان اهل هنگکنگ است و در دانشگاه معتبر علموصنعت هنگکنگ تحصیل کرده است. اکتبر۲۰۱۸، وی بهعنوان مدیر یکی از شرکتهای تابعه آلامدا در هنگکنگ که مدتی بعد در جزایر ویرجین بریتانیا ثبت شد، به بنمکنفراید پیوست.
براساس گزارش فایننشال تایمز، جن چان مالک ۱۰۰درصد سهام سالامدا (Salameda Ltd) است؛ گروهی مجزا از FTX مستقر در هنگکنگ که بهنظر میرسد ازطریق برخی قراردادها با آلامدا ارتباط دارد.
کارمندانی شایسته یا مجرمانی ماهر؟
در این مطلب دیدیم که سوءمدیریت سم بنکمنفراید و جهانبینی او درباره کسب درآمد از هر روشی به بهانه بخشیدن بخش بزرگی از آن به اقشار محروم جامعه، یکی دیگر از دلایل فروپاشی صرافی بزرگ FTX بود. توصیههایی که مربی بنکمنفراید، ویلیام مکاسکیل، به او القا کرده بود، نه نادرست بودند نه غیراخلاقی؛ اما تفسیر نادرست بنکمنفراید از اصول مکاسکیل، او را بهسوی انجام کارهایی سوق داد که درنهایت به سقوط کسبوکار او انجامید.
همچنین، با ۱۰ تن از کارمندان و مدیران عالیرتبه صرافی FTX آشنا شدیم که بهاحتمال زیاد در سقوط این صرافی ایفای نقش کردهاند. البته هنوز بهطورقطعی مشخص نیست که کدامیک از آنان از ماجرای تقلب در این صرافی مطلع بودهاند. باید منتظر ماند و دید روند تحقیقات چگونه پیش میرود.
بااینحال، یک موضوع واضح است: این ۱۰ نفر نزدیکترین افراد به سم بنکمنفراید بودند و با او در پنتهاوس مجلل او در باهاما زندگی میکردند. همه آنان تحصیلات عالی داشتند و مدرک خود را از بهترین دانشگاههای جهان دریافت کرده بودند؛ اما تجربه کافی در کارشان نداشتند. همانطور که دیدیم، از بین این ۱۰ نفر فقط جن چان بود که دقیقاً به مقام مرتبط با تجربه کاریاش منصوب شده بود.
بهنظر شما کاربران ارزدیجیتال، باتوجهبه اینکه صرافی FTX قبل از سقوط به رتبه سومین صرافی بزرگ و محبوب دنیا دست یافته بود، این ۱۰ نفر را باید کارمندانی شایسته دانست یا مجرمانی ماهر؟ لطفاً دیدگاههایتان را با ما بهاشتراک بگذارید.
با احترام عرض میکنم تورو به خدا بس کنید این موضوع FTX رو…دیگه شبا کابوس میبینم هرجا رو باز میکنم نمیخواد تموم بشه این موضوع…اگر FTX نبود بازار ارز دیجیتال چی داشت برای گفتن؟!!!