متیس دائو (Metis DAO) چیست؟ ویژگی‌ها و خرید ارز متیس دائو

متیس چیست و چگونه کار می‌کند؟ متیس دائو (Metis DAO) یک راه‌حل مبتنی‌بر رول‌آپ است که هدف اصلی آن رفع مشکل همیشگی مقیاس‌پذیری است. اتریوم بزرگ‌ترین اکوسیستم حال‌حاضر دنیای ارزهای دیجیتال است و برای هزاران پروژه‌ مختلف دیفای، گیم‌فای، متاورس و توکن‌های غیرمثلی نقش میزبان را ایفا می‌کند. ازاین‌رو، بدیهی است که این پلتفرم پیوسته به‌دنبال بهبود سه ویژگی اصلی بلاک چین یعنی تمرکززدایی، مقیاس‌پذیری و تأمین امنیت باشد.

یکی از راهکارهای پرطرفدار برای بهبود این سه ویژگی، راه‌حل‌های لایه دوم مانند رول‌آپ‌ها هستند و پروتکل متیس یکی از همین راه‌حل‌های مبتنی بر رول‌آپ است. اما شبکه متیس دقیقاً چیست و چگونه کار می‌کند؟

متیس از فناوری رول‌آپ‌ برای کاهش ترافیک و کارمزد شبکه اتریوم بهره می‌برد. جالب است بدانید بین هم‌بنیان‌گذاران این پروژه، نام ناتالیا آملین، مادر ویتالیک بوترین را هم می‌توان دید. در ادامه، قصد داریم کندوکاو بیشتری درخصوص این پروتکل بهبود مقیاس‌پذیری و تاریخچه آن داشته باشیم. بررسی فناوری‌های زیربنایی و اشاره به ویژگی‌های کلیدی شبکه متیس نیز بخشی از این مقاله هستند. درپایان هم به متیس‌دائو (MetisDAO)، توکن بومی METIS و برخی از بهترین کیف پول‌های آن نگاهی خواهیم داشت.

متیس چیست؟

متیس‌دائو (MetisDAO) یا همان متیس اندرومِدا (Metis Andromeda) که به‌اختصار متیس (Metis) هم نامیده می‌شود، یک راه‌حل لایه دوم اتریوم برای افزایش مقیاس‌پذیری این شبکه است. متیس با هدف افزایش توان عملیاتی و سرعت پردازش تراکنش‌های اتریوم کار می‌کند و تلاش دارد اقتصاد مبتنی بر وب۳ را بهبود ببخشد.

بیشتر بخوانید: تراکنش‌های سریع و ارزان؛ راهکارهای لایه دوم اتریوم چه هستند؟

پروتکل متیس درواقع هاردفورکی از رول‌آپ‌های آپتیمیزم (Optimism Rollups) است و از این فناوری در ارائه راهکارهای خود بهره می‌برد. رول‌آپ به شبکه لایه دومی گفته می‌شود که روی لایه اول و اصلی بلاک چین کار می‌کند و با پردازش تراکنش خارج از زنجیره اصلی از ترافیک شبکه می‌کاهد. کاهش ترافیک شبکه مساوی با کاهش کارمزد موردنیاز برای پردازش است. زمان موردنیاز برای هر تراکنش در شبکه متیس، تقریباً ۲ثانیه و کارمزد لازم برای آن تقریباً ۱سنت گزارش شده است.

متیس‌دائو‌ چارچوبی منعطف برای ایجاد و پیاده‌سازی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد. این پروتکل با ارائه ابزار و چارچوب لازم برای راه‌اندازی شرکت‌های مستقل و غیرمتمرکز، زیرساخت فناوری را برای توسعه کسب‌وکارهای مبتنی بر وب۳ فراهم می‌کند. درواقع، متیس روی بهبود سرعت، ذخیره‌سازی، امنیت و ساده‌سازی تراکنش‌ها و فرایندهای اتریوم متمرکز است.

گفتنی است، متیس‌دائو به‌شکلی غیرمتمرکز اداره می‌شود و به دارندگان توکن بومی متیس‌دائو اجازه می‌دهد در فرایندهای تخصیص منابع و تصمیم‌گیری شرکت کنند. علاوه‌براین، افرادی که ارز دیجیتال متیس را دراختیار داشته باشند، می‌توانند در سهام‌گذاری پروتکل هم نقش داشته باشند. به‌این‌ترتیب، متیس‌دائو اطمینان حاصل می‌کند که دو مزیت کلیدی تمرکززدایی و تأمین امنیت شبکه حاکمیتی متیس حفظ می‌شود.

گفتنی است فعالیت‌های این شبکه تحت حسابرسی شخص ثالث قرار دارد و مدارک و اسناد این حسابرسی‌ها به‌طور مرتب در وب‌سایت اصلی متیس بارگذاری می‌شود.

تاریخچه و بنیان‌گذاران متیس

راهکار لایه دوم متیس در سال ۲۰۱۹ توسط بنیاد متیس لبز (MetisLab Foundation) و به‌عنوان هاردفورکی از رول‌آپ‌های آپتیمیزم اتریوم کار خود را آغاز کرد. البته، با اینکه ایده اصلی متیس در سال ۲۰۱۸ کلید خورد، شبکه اصلی (mainnet) متیس در نوامبر ۲۰۲۲ رسماً شروع به کار کرد.

متیس لبز عضو شرکت سرمایه‌گذاری‌ جِنِسی دک (Genesi DAC) است که زیر نظر ناتالیا آملین (Natalia Ameline)، مادر ویتالیک بوترین اداره می‌شود. آملین در شکل‌گیری و مدیریت پروژه متیس نقش مهمی داشته است. درکنار مادر ویتالیک بوترین، مدیرعامل النا سینلنیکوا (Elena Sinelnikova) و مدیر فناوری یوان سیو (Yuan Siu) هم وظیفه هدایت پروژه متیس را برعهده دارند.

النا سینلنیکوا به‌همراه ناتالیا آملین هم‌بنیان‌گذاران کریپتوچیکس (Cryptochicks)، سازمان آموزشی غیرانتفاعی ویژه‌ای نیز هستند که با هدف آشناکردن زنان با بلاک چین فعالیت می‌کند.

اکنون که به نقش زنان برجسته در طراحی و ایجاد این پروژه اشاره کردیم، خالی از لطف نیست که بدانیم نام «متیس» برگرفته از یک شخصیت زن افسانه‌ای در اساطیر یونان است که نماد دانایی، دوراندیشی و مهارت به شمار می‌رود.

تیم توسعه ۲۵نفره متیس شامل هم‌بنیان‌گذار و متخصص مهم دیگری به‌نام کوین لیو (Kevin Liu) هم می‌شود که راه‌اندازی شرکت توکن ایکونومی لبز (Token Economy Labs) و تجربه‌های متعددی در صنعت فین‌تک را در سوابق کاری خود دارد.

متیس لبز و جنسی دک مهم‌ترین حامیان مالی پروژه متیس هستند. بااین‌حال درکنار آنها، نام شرکت‌های دیگری همچون «Gate.io»، «AU۲۱ Capital»، بلاک دریم فاند (Block Dream Fund) و مستر ونچرز (Master Ventures) نیز درمیان حامیان، همکاران و سرمایه‌گذاران این پروژه به چشم می‌خورَد.

متیس چگونه کار می‌کند؟

اکنون که می‌دانیم متیس چیست و داستان این شبکه از کجا آغاز شد، بد نیست نگاهی به شیوه عملکرد آن بیندازیم. متیس به‌کمک فناوری لایه دوم رول‌آپ از بار ترافیک شبکه اتریوم می‌کاهد. فناوری رول‌آپ روشی برای پردازش داده‌ها خارج از بلاک چین اصلی است که می‌تواند سرعت انجام تراکنش‌ها را بیشتر و هزینه آنها را کمتر کند.

درواقع، کار پردازش به‌صورت برون‌زنجیره‌ای انجام می‌شود، اما داده‌های تراکنش همیشه روی زنجیره اصلی دسترس‌پذیر هستند. نودهای فعال در شبکه متیس شامل تولیدکننده بلاک (block producer)، سازمان‌دهنده‌ها (sequencer) و اعتبارسنج‌ها (verifier) می‌شوند. فرایند پردازش تراکنش‌ها هم به این ترتیب طی می‌شود:

• تولیدکننده بلاک، تراکنش را از کاربر دریافت می‌کند.
• سپس تولیدکننده، بلاک‌هایی برای لایه دوم شبکه ایجاد و آنها را توزیع می‌کند.
• سازمان‌دهنده داده‌های تراکنش را تکمیل، دسته‌بندی و محاسبه می‌کند.
• پس از آن، سازمان‌دهنده داده‌های تکمیل‌شده تراکنش را به یک پروتکل ذخیره‌سازی فضای ابری ویژه به‌نام مِمو (Memo) ارسال می‌کند تا درصورت بروز اختلاف، اعتبارسنج بتواند از داده‌های ذخیره‌شده روی ممو برای حل مشکل استفاده کند.
• درپایان، سازمان‌دهنده داده‌های پردازش‌شده و معتبر را به لایه اول ارسال می‌کند.   

نودها برای انجام فعالیت صحیح و کارآمد خود پاداش دریافت می‌کنند. همچنین، آنها ملزم به سهام‌گذاری و قفل‌کردن سرمایه در شبکه هستند. اشتباه یا عدم دسترسی نود باعث کسر جریمه از سهام او در شبکه می‌شود؛ به‌این‌ترتیب، متیس عملکرد صادقانه نودها را تضمین می‌کند.

علاوه‌براین، در شبکه متیس نودهایی تحت‌عنوان رینجر (ranger) هم با هدف پرکردن خلا اعتبارسنج‌ها فعالیت می‌کنند تا از یکپارچگی شبکه به‌طور کامل اطمینان حاصل شود.

درمجموع، کاربران شبکه متیس از مزایای اساسی شبکه اتریوم مانند امنیت و تمرکززدایی بهره می‌برند، درحالی که می‌توانند قراردادهای هوشمند را سریع‌تر و مقیاس‌پذیرتر اجرا و فعال کنند.

سایر ویژگی‌های متیس چیست؟

اکنون، نوبت به مرور برخی از مشهورترین فناوری‌ها، ویژگی‌ها، محصولات و ابزارهای اکوسیستم متیس می‌رسد. بهتر است بدانیم درکنار به‌کارگیری فناوری نوین رول‌آپ و سازوکار کارآمد پردازش تراکنش، مزایای رقابتی برتر متیس چیست. فناوری‌ها و محصولاتی که در ادامه مطالعه می‌کنید، تنها بخشی از اکوسیستم متیس‌دائو هستند.

این اکوسیستم بستر مناسبی برای رشد پروژه‌های مختلف مهیا کرده‌ و زمینه‌ساز راه‌اندازی پلتفرم‌های معاملاتی و پل‌های بین‌زنجیره‌ای شده‌ است. علاوه‌براین، دستاوردهای متیس توانسته کارایی اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مختلف در حوزه دیفای، گیم‌فای، متاورس و شبکه‌های اجتماعی را تاحد زیادی بهبود ببخشد.

رول‌آپ‌های هیبرید در شبکه متیس چیست؟

رول‌آپ‌های‌ هیبرید (Hybrid Rollups) در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۳ عرضه شدند و ترکیبی از دو فناوری رول‌آپ‌های‌ آپتیمیستیک (Optimistic Rollups) و رول‌آپ‌های‌ زی‌کی (ZK Rollups) هستند.

هر دو فناوری آپتیمیستیک و زی‌کی در جهت بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش کارمزد تراکنش کار می‌کنند. بااین‌حال، رول‌آپ‌های آپتیمیستیک برای اعتبارسنجی به جامعه اتکا و اعتماد دارد و همچنین، درصورت بروز اختلاف و مشکل، روند حل اختلاف ویژه‌ای را طی می‌کند. درمقابل، رول‌آپ‌های زی‌کی از فناوری پیشرفته‌ای برای اثبات ریاضی تراکنش‌ها بدون نیاز به اعتماد بهره می‌برند.

رول‌آپ هیبرید متیس ترکیبی از مزایای معماری هردو فناوری است تا هم‌زمان به کارایی و امنیت بیشتری دست پیدا کند. اگر بخواهیم ساده‌ توضیح بدهیم، در رول‌آپ‌های هیبرید، پردازش تراکنش‌های برون‌زنجیره‌ای به روش رول‌آپ‌های آپتیمیستیک، اما با اثبات ریاضی رول‌آپ‌های زی‌کی انجام می‌شود. به‌این‌ترتیب رول‌آپ‌های هیبرید، علاوه بر بهبود کارایی، امنیت بسیار بالای شبکه را هم تضمین می‌کنند.

تمرکززدایی به‌واسطه پردازش موازی تراکنش‌ها، انعطاف‌پذیری، سازگاری با ماشین مجازی اتریوم، کاهش زمان لازم برای تکمیل تراکنش از ۷روز به حدود ۴ساعت، تعامل‌پذیری با اپلیکیشن‌های سایر بلاک چین‌ها و توان عملیاتی بالا برخی دیگر از مزایای رول‌آپ‌های هیبرید شبکه متیس هستند.

ماشین مجازی متیس چیست؟

متیس جایگزینی برای ماشین مجازی اتریوم (EVM) به‌نام ماشین مجازی متیس (MVM) طراحی کرده است. ماشین مجازی متیس عملکردی مشابه ماشین مجازی اتریوم دارد، اما ارزان‌تر، سریع‌تر، آسان‌تر و مقیاس‌پذیرتر کار می‌کند. علاوه‌براین، ماشین مجازی متیس با ماشین مجازی اتریوم و زبان برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند اتریوم یعنی سالیدیتی (Solidity) سازگار است.

ماشین مجازی متیس به کاربران این شبکه اجازه می‌دهد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز مختلفی را که روی اتریوم ساخته‌ شده‌اند، به شبکه لایه دوم متیس انتقال دهند. به‌این‌ترتیب، ماشین مجازی متیس ابزار کارآمدی برای ارتقا تجربه کاربری و افزایش توان عملیاتی قراردادهای هوشمند درنظرگرفته می‌شود.

پل توکن غیرمثلی با اتریوم

متیس‌دائو پل (bridge) ویژه‌ای برای انتقال NFT از شبکه متیس به بلاک چین اتریوم طراحی کرده است. این پروتکل کمک می‌کند افراد با کارمزد بسیار کمتر نسبت به بلاک چین اتریوم، بتوانند یک توکن غیرمثلی روی شبکه متیس ایجاد (mint) کنند و سپس، آن را به بلاک چین اتریوم انتقال دهند تا در بازارهایی مانند اوپن‌سی (OpenSea) بفروشند. به‌همین‌ترتیب، NFTهای بلاک چین اتریوم را هم می‌توان به شبکه متیس فرستاد تا در بازارهای این شبکه به فروش برسند؛ البته، ایجاد توکن غیرمثلی روی شبکه متیس و سپس انتقال آن به شبکه اتریوم، کم‌هزینه‌تر خواهد بود.

سازگاری متیس با ماشین مجازی اتریوم سبب شده کاربران این پل ارتباطی بتوانند از تمام ابزارهای موجود در بلاک چین اتریوم همچون کیف پول متامسک برای ایجاد و انتقال توکن‌ها استفاده کنند. گفتنی است توکن‌های NFT شبکه متیس را روی پروتکل غیرمتمرکز ذخیره‌سازی و به‌اشتراک‌گذاری داده سیستم فایل بین‌سیاره‌ای (IPFS) هم می‌توان ذخیره کرد.   

در رابطه با فعالیت‌های شبکه متیس در زمینه توکن‌های غیرمثلی، بد نیست اشاره کنیم که متیس‌دائو یک مجموعه NFT به‌طور ویژه برای سهام‌گذاران ارز دیجیتال متیس عرضه کرد که اولین نسخه آن در سال ۲۰۲۲ درقالب ایردراپ به این کاربران پاداش داده شد.  

شرکت مستقل غیرمتمرکز (DAC)

یکی از دستاوردهای مهم و مشهور متیس تغییر سازوکار و مفهوم سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (decentralized autonomous organization) یا به‌اختصار DAO است. متیس معتقد است سازمان‌های غیرمتمرکز و مستقلی که از پروژه‌های کریپتو پشتیبانی می‌‌کنند، باید بتوانند کاری بسیار بیشتر از رأی‌گیری حاکمیتی یا تصمیم‌گیری برای ساخت پروتکل‌های مختلف انجام دهند. به‌این‌ترتیب، متیس‌دائو بیشتر روی مفهوم شرکت‌های مستقل غیرمتمرکز (Decentralized Autonomous Company) یه به‌اختصار DAC تأکید دارد.

 شرکت‌های مستقل غیرمتمرکز می‌توانند عملکردهای بیشتری نسبت به سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز انجام دهند. این شرکت‌ها قادرند وظیفه پرداخت حقوق، ارتباطات عمومی، مدیریت پروژه یا مدیریت منابع انسانی را هم برعهده بگیرند. درواقع، هدف از تأکید متیس بر این شرکت‌ها ایجاد شرایطی مشابه کسب‌وکارهای سنتی اما درقالبی کاملاً غیرمتمرکز است.

علاوه‌براین، گزینه‌ای به‌نام «امتحان‌پیش‌ازخرید» (try-before-they-buy) نیز در شرکت‌های مستقل غیرمتمرکز مبتنی بر متیس درنظرگرفته‌شده است. این گزینه به افراد اجازه می‌دهد پیش از استخدام در یک شرکت، کار در آن را تجربه کنند و پس از پیوستن به مجموعه هم بتوانند در تصمیم‌گیری‌های شرکت مشارکت بیشتری داشته باشند.

گفتنی است پروژه‌های مختلف می‌توانند با سهام‌گذاری حداقل ۱۰ ارز دیجیتال متیس (METIS) شرکت‌های مستقل غیرمتمرکز خود را در این شبکه ثبت و راه‌اندازی کنند تا با اعضای جامعه خود در ارتباط مستقیم باشند. برای دسترسی کاربران به این ویژگی، متیس نرم‌افزاری به‌نام پولیس را طراحی کرده است.

پولیس

پولیس (Polis) نام نرم‌افزار مدیریتی است که متیس‌دائو در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد تا هر شرکت یا اپلیکیشن غیرمتمرکز بتواند به‌راحتی به شبکه لایه دوم متیس منتقل شود. همچنین، افراد به کمک پولیس می‌توانند بدون هیچ‌گونه دانش خاصی در برنامه‌نویسی یا کدنویسی، اپلیکیشن غیرمتمرکز و شرکت مستقل غیرمتمرکز خود را ایجاد کنند. توسعه پولیس و افزایش قابلیت‌ها و ابزارهای آن یکی از مواردی است که در نقشه مسیر متیس‌دائو درنظر گرفته شده است.

به‌عنوان مثال، یک کلاینت کیف پول برای سهام‌گذاری ارز دیجیتال متیس و توکن‌های NFT قرار است روی پولیس راه‌اندازی شود. این کیف پول در آینده می‌تواند معیاری برای سنجش وفاداری کاربران به اکوسیستم باشد. به‌این‌ترتیب، حق رأی‌گیری و نفوذ بیشتر در اپلیکیشن‌ها و شرکت‌های غیرمتمرکز به کاربرانی داده می‌شود که سرمایه بیشتری در پلتفرم قفل کرده‌اند.

درواقع، متیس قصد دارد از تاریخچه تراکنش‌های ارز دیجیتال متیس به‌عنوان مزیت کاربران استفاده کند. این مزیت در اکوسیستم متیس، «قدرت شهرت» (Reputation Power) نام دارد و براساس میزان اعتبار و فعالیت‌های کاربر در شبکه، به او قدرت همکاری و حق رأی می‌دهد.

ارز دیجیتال متیس چیست؟

ارز دیجیتال متیس‌دائو با نماد METIS توکنی حاکمیتی مبتنی بر استاندارد ERC۲۰ است که در اوت ۲۰۲۱ عرضه شد. این توکن به‌عنوان مشوق و سوخت فعالیت‌های مختلف اکوسیستم متیس از جمله فرایندهای سهام‌گذاری و رأی‌گیری عمل می‌کند. علاوه‌براین، ارز دیجیتال متیس برای انتقال داده‌ها از بلاک چین اصلی اتریوم به شبکه لایه دوم متیس و استفاده از محصولات و خدمات اکوسیستم متیس‌دائو نیز کاربرد دارد.

از عرضه کل ۱۰میلیون واحدی متیس، تاکنون بیش از نیمی وارد بازار شده است. این توکن درحال‌حاضر (اوایل خرداد ۱۴۰۲)، با قیمتی حدود ۲۲.۵دلار معامله می‌شود و ارزش کل بازاری حدود ۱۰۰ میلیون دلار دارد که آن را در رتبه ۲۵۴ جدول کوین‌مارکت‌کپ جای داده است. متیس اواسط سال ۲۰۲۱ با ۳دلار معامله می‌شد، اما درعرض چند ماه شاهد رشد قدرتمندی بود و در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۲ (۲۶ دی ۱۴۰۰) به قیمت خیره‌کننده ۳۲۳دلار دست یافت. این توکن از آن زمان تاکنون، بیش از ۹۳درصد افت قیمت تجربه کرده است.

خرید متیس دائو

اگر قصد خرید متیس دائو را دارید، بهترین روش استفاده از صرافی‌های ایرانی است. احراز هویت در صرافی‌های داخلی برای ایرانی‌ها بلامانع و به‌راحتی یک ثبت نام اینترنتی است. همچنین تعداد این صرافی‌ها امروزه بیشتر از گذشته و تنوع خدمات آن‌ها هم بالاتر است.

اگر در بین همه صرافی‌های ایرانی، نمی‌دانید که کدام صرافی این ارز را فهرست کرده و کدام صرافی بهترین نرخ خرید آن را ارائه می‌کند، پیشنهاد می‌کنیم از صفحه راهنمای خرید متیس دائو استفاده کنید. در این صفحه فهرستی از مطرح‌ترین صرافی‌های ایرانی را مشاهده می‌کنید که ارز متیس را فهرست کرده‌اند. همچنین کافی است گزینه می‌خواهیم متیس دائو بخرم را انتخاب کنید و مقدار را تعیین کنید تا صرافی‌ها به‌ترتیب بهترین نرخ خرید برایتان فهرست شوند.

همین مسئله درباره فروش هم صدق می‌کند. گزینه می‌خواهم متیس دائو بفروشم را انتخاب کنید و مقدار را تعیین کنید تا صرافی‌ها را به‌ترتیب بهترین نرخ فروش مشاهده کنید.

پس از انتخاب یک صرافی، روی گزینه خرید (یا فروش) در انتهای نام آن کلیک کنید تا به وب‎سایت صرافی منتقل شوید. حتماً می‌دانید که احراز هویت در صرافی‌های ایرانی الزامی است. بنابراین اگر پیش‌تر در صرافی موردنظر احراز هویت نکرده‌اید، ابتدا این مرحله را طی کنید.

کیف پول‌های متیس

ارز دیجیتال متیس یک توکن ERC20 است، پس هر کیف پول سازگار با این استاندارد برای ذخیره‌سازی، نگهداری و انتقال METIS مناسب به نظر می‌رسد. بااین‌حال در این بخش، ما هم به برخی از رایج‌ترین و بهترین کیف پول‌های متیس اشاره می‌کنیم.

سوالات متداول

در این قسمت، به تعدادی از رایج‌ترین پرسش‌ها درخصوص شبکه متیس پاسخ می‌دهیم: