هدرا هش‌گراف (Hedera HashGraph) چیست؟

ویژگی‌های بی‌بدیل بلاک چین همچون شفافیت و تمرکززدایی سبب شده است تا این فناوری به حوزه‌های متعددی ورود کند و امکانات کم‌نظیری دراختیار کاربران خود قرار دهد. با‌این‌حال، فناوری بلاک چین در‌کنار مزایای فراوانش، با کاستی‌ها و مشکلات خاص خود دست‌وپنجه نرم می‌کند. به‌عنوان مثال، کُند و گران بودن تراکنش‌ها یکی از ایرادهای اصلی در بسیاری از شبکه‌های بلاک چینی برتر محسوب می‌شود. فناوری هدرا هش‌گراف یکی از مدعیان رفع این مشکلات است.

هدرا هش‌گراف دفتر‌کل توزیع‌شده (DLT) به‌شمار می‌رود؛ اما مبتنی‌بر زنجیره بلاک‌ها نیست و به‌گونه‌ای طراحی شده است که به ماینر یا سهام‌گذار نیازی ندارد. هش‌گراف خود را ایمن‌تر و کارآمدتر و سریع‌تر از بلاک چین معرفی می‌کند. این پروژه حتی پا را یک گام فراتر می‌گذارد و ادعا می‌کند که می‌تواند چنددَه برابر بهتر از بهترین شبکه‌های پرداخت دنیا، ازجمله ویزا و مسترکارت عمل کند.

در این مطلب، قصد داریم ابتدا تفاوت‌های اصلی هدرا هش‌گراف و بلاک چین را بررسی کنیم و ببینیم هدرا چگونه می‌تواند فناوری دفترکل توزیع‌شده را به سطح جدیدی ارتقا دهد. سپس، با جزئیات عملکرد هش‌گراف و مسیر متفاوتی آشنا می‌شویم که درمقایسه‌با بلاک چین طی می‌کند و به‌طور‌مفصل درباره توکن بومی این ارز دیجیتال به‌همراه کیف‌پول‌ها و نحوه خرید این ارز دیجیتال صحبت خواهیم کرد. پس تا انتهای این مطلب ما را همراهی کنید.

هدرا هش‌گراف (Hedera Hashgraph) چیست؟

هدرا هش‌گراف شبکه‌ای غیرمتمرکز با الگوریتم اجماعی منحصربه‌فرد است و مدعی جدی جایگزینی بلاک چین به‌شمار می‌رود. این پلتفرم ادعا می‌کند که می‌تواند پاسخ‌گوی نیازهای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز با حجم تراکنش بسیار زیاد باشد. هدرا از مفاهیمی همچون رأی‌گیری مجازی (Virtual Voting) و پروتکل گاسیپ (Gossip) برای پردازش ایمن و بسیار سریع تراکنش‌ها استفاده می‌کند.

بیشتر بخوانید: بلاک چین چیست؟

هدرا هش‌گراف که نسل جدید فناوری‌های دفترکل توزیع‌شده محسوب می‌شود، با شعار بهبود نقایص بلاک چین وارد میدان شد و توانست به محبوبیت و شهرت فراوانی دست پیدا کند. این پلتفرم همتابه‌همتا نیاز به تکمیل عملیات تراکنش را نیز از میان برداشته است و هزاران تراکنش را در مدت‌زمان یک ثانیه می‌تواند پردازش کند.

هش‌گراف می‌تواند میزبان اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی باشد که حجم تراکنش‌های بسیار زیادی دارند. برای اینکه ادعای این فناوری را بهتر درک کنید، فقط کافی است در نظر بگیرید که سقف تراکنش شبکه پرداخت ویزا ۲۴,۰۰۰ تراکنش در ثانیه است و این میزان برای هدرا به حدود ۵۰۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه می‌رسد. بد نیست یادآوری کنیم که سرعت پردازش اطلاعات در بلاک‌چین‌های بزرگ بیت کوین و اتریوم به‌ترتیب حدود ۷ و ۳۰ تراکنش در ثانیه است.

هش‌گراف به‌جای استفاده از بلاک‌ها و ماینرها، از گراف جهت‌دار غیرمدوّر (Directed Acyclic Graph) یا به‌اختصار DAG برای پردازش تراکنش‌ها بهره می‌برد. اساس شکل‌گیری این گراف پروتکل گاسیپ است که کمک می‌کند اطلاعات به‌‌طورایمن بین نودهای (Nodes) شبکه منتشر شود و به‌دست تمام اعضا برسد. در‌ادامه‌، با این پروتکل و شیوه کار آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

بیشتر بخوانید: نود یا گره (Node) چیست؟

هدرا، تنها به نودهای تأییدشده اجازه می‌دهد در تعیین تاریخچه تراکنش‌ها ایفای نقش کنند. با محدودکردن تعداد نودها در انجام عملکردهای مهم مانند ترتیب‌بندی تراکنش‌ها و تعیین مُهر زمانی (Timestamp)، تراکنش‌ها سریع‌تر به مرحله نهایی می‌رسند و دست‌کاری‌ناشدنی می‌شوند. تیم توسعه هدرا معتقد است چنین شیوه‌ای می‌تواند به کسب‌وکارها و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دارای حجم تراکنش فراوان تضمین دهد که تمام داده‌ها به‌‌صورت صحیح و سریع پردازش می‌شوند. همین امر موجب جلب اعتماد و همکاری شرکت‌های بزرگی همچون ال‌جی (LG) و آی‌بی‌ام (IBM) و بوئینگ با این شبکه شده است.

تاریخچه و بنیان‌گذاران هدرا هش‌گراف

هدرا هش‌گراف دو بنیان‌گذار اصلی دارد: دکتر لیمون بیرد (Leemon Baird) و منس هارمون (Mance Harmon).

در سال ۲۰۱۵، این دو دانشمند شرکت سوئیرلدز (Swirlds) را تأسیس کردند؛ نهادی که فناوری نوینی به‌ نام الگوریتم هش‌گراف را ابداع و حق امتیاز آن را به نام خود ثبت کرد. در سال ۲۰۱۹، سوئیرلدز توانست پروژه مجزای هدرا را راه‌اندازی کند. دکتر لیمون بیرد، دانشمند خوش‌سابقه کامپیوتر، به‌عنوان سرمایه‌گذار اصلی الگوریتم اجماع توزیع‌شده هش‌گراف شناخته می‌شود و در‌حال‌حاضر، دانشمند ارشد شرکت هدراست. بیرد بیش از یک دهه تجربه در زمینه‌های مختلف علوم کامپیوتر و امنیت شبکه دارد و پیش‌تر به‌عنوان دانشمند ارشد تحقیقات در مرکز آکادمی «تحقیقات فضای مجازی» فعالیت می‌کرد.

منس هارمون نیز یکی از اعضای اصلی هیئت‌مدیره هدرا محسوب می‌شود. هارمون سابقه‌ای ۲۰ساله و درخشان درزمینه کارآفرینی و مدیریت اجرایی شرکت‌های فعال در صنعت امنیت فناوری اطلاعات دارد. علاوه‌بر بنیان‌گذاران اصلی، تیم رهبری هدرا متشکل از ۱۲ محقق است که بسیاری از آنان پیشینه و کارنامه درخشانی در مشاغل گوناگون دارند. فناوری و ایده هش‌گراف توانست از همان ابتدا توجه بسیاری را به خود جذب کند. تنها در سال ۲۰۱۸، هدرا هش‌گراف ۱۲۴میلیون دلار از فروش ارز بومی خود سرمایه کسب کرد. گفتنی است در ماه‌های اولیه فعالیت این شبکه چند شرکت محدود کد‌های هدرا را بررسی می‌کردند؛ اما اخیراً تعداد بیشتری از توسعه‌دهندگان به آزمایش عمومی این پلتفرم مشغول شده‌اند.

تفاوت میان بلاک چین و هدرا هش‌گراف

بلاک چین و هش‌گراف هر دو پرچم‌دار فناوری دفترکل توزیع‌شده هستند؛ اما از چند جنبه مختلف از یکدیگر متمایز می‌شوند. در این بخش، ۴ نمونه از تفاوت‌های اصلی‌ این دو فناوری را با‌هم مرور می‌کنیم.

بلاک چین دفترکل توزیع‌شده متن‌باز است و امکان مشارکت افراد بسیاری را در ساخت ارزهای دیجیتال و توکن‌های کاربردی مهیا می‌کند. برخی از علاقه‌مندان به بلاک چین اعتماد مؤسسه‌ها را به خود جلب کرده‌اند و پس از اثبات توانمندی‌های بلاک چین، از ماهیت غیرمتمرکز آن به‌خوبی بهره گرفته‌اند. درمقابل، هش‌گراف برمبنای الگوریتمی بنا شده که حق امتیاز آن منحصراً در دست شرکت سوئیرلدز است. به‌عبارت دقیق‌تر، اِعمال هرگونه تغییر یا ورودی جدید فقط ازطریق تصمیم‌گیرندگان این شرکت امکان‌پذیر است.

به‌کارگیری پروتکل گاسیپ به هدرا هش‌گراف اجازه می‌دهد تا به زمان کمتری برای انتشار داده‌های تراکنش احتیاج داشته باشد و درنتیجه، تراکنش‌ها را سریع‌تر پردازش کند. روی کاغذ، این سرعت تا ۵۰۰,۰۰۰ تراکنش بر ثانیه برآورد شده است. در‌مقابل، پروتکل‌هایی مانند هایپرلجر (Hyperledger) یا برخی از نوآوری‌ها در بلاک‌چین‌هایی همچون اتریوم و پولکادات و کوردا تلاش می‌کنند مقیاس‌پذیری بلاک‌چین‌ها را بهبود بخشند. باوجوداین، سقف دستاورد این نوآوری‌ها رقمی بین ۱۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه است که با توان بسیار فراوان تعداد تراکنش‌های هدرا هش‌گراف مقایسه‌کردنی نیست. فراموش نکنیم که مقیاس‌پذیری هدرا هنوز به آزمایش نهایی نرسیده و درعمل اثبات نشده است.

تفاوت دیگر این دو فناوری در میزان بهره‌وری و کارایی شبکه است. در بلاک چین، داده‌ها در بلاک‌ ذخیره می‌شوند و کار را برای ماینرها دشوار می‌کنند؛ زیرا هنگامی‌که دو بلاک هم‌زمان استخراج می‌شوند، ماینرها باید فقط یک بلاک را انتخاب کنند. این یعنی یکی از بلاک‌ها حذف می‌شود و بخش درخورملاحظه‌ای از تلاش ماینرها هدر می‌رود. در‌مقابل، ازآن‌جاکه هش‌گراف از رویکرد بلاک استفاده نمی‌کند، کاملاً کارآمد در نظر گرفته می‌شود؛ زیرا با مشکل هدررفت انرژی برای تولید یا حذف بلاک مواجه نیست. درواقع، انتشار داده ازطریق پروتکل گاسیپ باعث اتلاف یا حذف هیچ منبعی نمی‌شود.

سازوکار اجماع نیز یکی دیگر از تفاوت‌های اصلی بلاک چین و هش‌گراف محسوب می‌شود. بلاک‌چین‌ها به‌تناسب نیاز و هدف خود از الگوریتم‌های اجماع مختلفی مانند اثبات سهام یا اثبات کار استفاده می‌کنند. بااین‌حال، هدرا هش‌گراف به‌جای الگوریتم‌ها از روش رأی‌گیری مجازی برای رسیدن به اجماع استفاده می‌کند. رأی‌گیری مجازی راهکاری کم‌هزینه و پربازده و بدون شکست یا نقص است و نیاز به هر نوع الگوریتم را برطرف می‌کند. این روش به توان محاسباتی و صرف انرژی برق زیاد نیز احتیاج ندارد. ناگفته نماند در روش رأی‌گیری مجازی که با تکیه‌بر پروتکل گاسیپ انجام می‌شود، هیچ نودی در اعتبارسنجی نهایی تراکنش‌ها برتری ندارد و رأی‌گیری به‌‌طورعمومی با مشارکت تمام نودهای شبکه انجام می‌شود.

هدرا هش‌گراف چگونه کار می‌کند؟

مشابه با بلاک چین که داده‌ها را در بسته‌هایی به‌ نام بلاک جای می‌دهد، هش‌گراف نیز تراکنش‌ها را به‌صورت گروهی دسته‌بندی می‌کند، با این تفاوت که تمام این دسته‌ها صرف‌نظر از ترتیب یا شرایطشان به دفترکل توزیع‌شده اضافه می‌شوند.

همان‌طور‌که می‌دانید، در بلاک چین با ماینرهایی سروکار داریم که با صرف انرژی بسیار زیاد تلاش می‌کنند در رقابت اضافه‌کردن بلاک به زنجیره اول شوند. در این رقابت، ممکن است دو ماینر هم‌زمان بلاک بعدی را بسازند که این مسئله شبکه را برای چند لحظه دچار فورک می‌کند. درنهایت، نودهای شبکه تصمیم می‌گیرند که مسیر طولانی‌ترین زنجیره را انتخاب و زنجیره کوتاه‌تر را رها کنند. این سازوکار بلاک چین علاوه‌بر اتلاف انرژی بسیار زیاد، به نودی مشخص برای مدتی کوتاه برتری می‌دهد تا برنده و دریافت‌کننده پاداش بلاک باشد.

در‌مقابل، هش‌گراف به ماینر و انرژی زیاد احتیاج ندارد. ساختار گراف مدوّر جهت‌دار (DAG) هش‌گراف را می‌توانید شبیه به قطعات پازلی در نظر بگیرید که به ایجاد تصویری کامل‌تر از داده‌های تراکنش کمک می‌کنند. باوجوداین، برخلاف بلاک چین هیچ قطعه‌ای حذف نمی‌شود؛ بلکه در زنجیره‌ای از «گاسیپ» که به‌معنای لغوی «پراکنده‌کردن خبر» است، داده‌ها به تمام نودها می‌رسند تا صحت آن‌ها در شبکه‌ای غیرمتمرکز سنجیده شود.

شیوه پخش این داده‌ها در شبکه هش‌گراف به‌صورت کاملاً تصادفی اتفاق می‌افتد و برخلاف بلاک‌چین‌ها، در زمان اعتبارسنجی داده‌ها هیچ ماینر یا سهام‌گذار یا فول نود واحدی حتی برای چند ثانیه به تصمیم‌گیرنده اصلی شبکه تبدیل نمی‌شود. همچنین در تصویری گسترده‌تر، نودها علاوه‌بر «گاسیپ»کردن و «رساندن اخبار» درباره هر تراکنش، در ارتباط با داده‌های گراف نیز به‌صورت کلی با یکدیگر در تعامل هستند. در‌واقع، هر نود علاوه‌بر اطلاعات تراکنش‌های اخیر، به‌طورپیوسته تاریخچه‌ای کلی از تمام داده‌های شبکه را هم به‌صورت تصادفی دریافت می‌کند و به سایر نودها انتقال می‌دهد. به‌‌همین‌دلیل، پروتکل هش‌گراف با عنوان «Gossip about Gossip» نیز شناخته می‌شود.

علاوه‌بر‌این، با‌‌توجه‌‌به اینکه تمام نودها به‌طورمنصفانه به اطلاعات کل شبکه هش‌گراف دسترسی دارند، حجم داده‌های موردنیاز برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها در این پلتفرم فقط شامل یک مُهر زمانی، دو هش پیشین، فهرستی از تراکنش‌ها و یک امضای رمز‌نگاری‌شده است. یکی از مزایای اصلی سیستم DAG درمقایسه‌با بلاک چین‌، توانایی کاهش حجم داده‌های هر تراکنش است. این مزیت باعث کاهش هزینه موردنیاز برای پردازش تراکنش‌ها و افزایش سرعت و مقیاس‌پذیری شبکه می‌شود.

الگوریتم اجماع هش‌گراف اولین دفترکل توزیع‌شده‌ای است که از ویژگی نوین «تحمل خطای بیزانس غیرهم‌زمان» (aBFT) استفاده می‌کند. اگر بخواهیم این فناوری پیشرفته را در یک جمله خلاصه کنیم، می‌توانیم بگوییم شبکه هش‌گراف به‌گونه‌ای طراحی شده است که هیچ نود یا گروهی از نودها نمی‌توانند در فرایند اجماع خللی ایجاد کنند یا آن را تغییر دهند. نکته جالب دیگر درباره هش‌گراف این است که ساختار DAG به هیچ نود یا ماینری اجازه نمی‌دهد تا مُهر زمانی تراکنش را تعیین کند؛ بلکه زمان نهایی‌شدن تراکنش به‌واسطه رأی‌گیری خودکار از تمام نودها ثبت می‌شود.

گفتنی است نودهای فعال هر ۲۴ ساعت یک‌ بار برای ارائه خدمات به شبکه، توکن بومی را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. میزان توزیع پاداش به میزان توکن اولیه‌ای بستگی دارد که هر نود در شبکه سرمایه‌گذاری کرده است. در‌ادامه، با توکن بومی این پلتفرم بیشتر آشنا می‌شویم.

توکن HBAR چیست؟

یکی دیگر از ستون‌های اصلی هدرا هش‌گراف ارز دیجیتال بومی این پلتفرم است که برای پرداخت‌های همتابه‌همتا در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز این شبکه و پرداخت پاداش در ازای کار صادقانه به نودها استفاده می‌شود. عرضه کل ثابت این توکن ۵۰میلیارد واحد است که تمام این میزان تولید شده است و فعلاً در خزانه هدرا (Hedera Treasury) نگه‌داری می‌شود. خزانه هدرا وظیفه مدیریت جریان توکن‌ها در شبکه را برعهده دارد.

این خزانه متشکل از افرادی است که می‌توانند با امضای رمزنگاری‌شده خود اجازه عرضه توکن‌ها در شبکه را صادر کنند تا توکن‌ها از حساب‌هایی چندامضایی و رمزنگاری‌شده به شبکه انتقال پیدا کنند. به‌لطف این سازوکار، توکن‌های HBAR فقط می‌توانند از حساب خزانه به شبکه منتقل شوند. با‌این‌حال، این فرایند فقط پس از تصویب اکثر اعضای شورای حاکمیتی هدرا امکان‌پذیر است که باعث می‌شود ارز دیجیتال بومی این شبکه غیرمتمرکز باقی بماند.

در آغاز فعالیت‌های HBAR، خزانه این شبکه ۶.۷میلیون توکن را منتشر کرد تا کاربران اولیه بتوانند شبکه و تمام عملکردهای آن را آزمایش کنند. تا ۱۶سپتامبر۲۰۱۹، «شورای حاکمیت» هدرا این شبکه را دردسترس عموم قرار داد تا هر کاربری بتواند بدون نیاز به مجوز یک حساب کاربری در شبکه هدرا ایجاد کند و هر توسعه‌دهنده‌ای بتواند اپلیکیشن‌هایی را در شبکه بسازد و اجرا کند.

چند ساعت پس از عمومی‌شدن دسترسی به شبکه، خزانه هدرا توزیع توکن‌های HBAR بین سرمایه‌گذاران اولیه را آغاز کرد. در روزهای بعد، این توکن‌ها بین کارمندان و مشاوران و فروشندگان توزیع شدند. سپس، این توکن‌ها وارد صرافی‌ها شدند و توسعه‌دهندگان و کاربران توانستند آن‌ها را دادوستد کنند. طرح عرضه ارز بومی هدرا هش‌گراف به‌‌طور تدریجی و مشخص در مدت ۱۵ سال انجام می‌شود. در زمان نگارش این مطلب، بیش از ۲۰.۷میلیارد توکن HBAR عرضه شده و در‌گردش است.

ویژگی‌های توکن HBAR

مانند همه توکن‌ها، HBAR هم ویژگی‌ها و عملکردهای مشخصی دارد. توکن HBAR را می‌توان «سوخت» اصلی برای پرداخت هزینه خدمات شبکه و تشویق نودها به‌منظور فعالیت صادقانه در شبکه دانست. کارمزد ثابت در هدرا هش‌گراف حدود ۰.۰۰۰۰۱ دلار برای هر تراکنش است؛ اگرچه بسته به قراردادهای هوشمند در هر تراکنش، هزینه‌ها هم ممکن است اندکی بیشتر باشند.

افزون‌بر‌این، با تلاش شبکه برای پذیرش نودهای بیشتر و افزایش تمرکززدایی، توکن‌های HBAR جایگاه مهم‌تری در محافظت از شبکه دربرابر حملات سایبری خواهند داشت؛ زیرا از این توکن‌ها برای پرداخت پاداش نودهای شبکه استفاده می‌شود. گفتنی است درحال‌حاضر، شبکه هدرا کنترل‌کننده این پرداخت‌هاست که به‌تناسب سرمایه نود و فعالیت صادقانه‌اش در شبکه، بین فول‌ نودها توزیع می‌شوند. نکته جالب در پرداخت کارمزد تراکنش در هدرا هش‌گراف این است که به چهار قسمت تقسیم می‌شود:

• کارمزد نود: هربار که کاربر یا اپلیکیشن بخواهد تراکنشی در شبکه انجام دهد، باید این کار را ازطریق ارسال داده‌ها به یک نود انجام دهد تا آن نود با صرف اندکی انرژی داده‌ها را به شبکه بفرستد. در ازای کاری که نود انجام می‌دهد، کاربر باید کارمزد بسیار کمی به‌صورت مستقیم به نود بپردازد. بدین‌ترتیب، نودها برای ایفای این نقش حیاتی در شبکه تشویق می‌شوند.
• کارمزد شبکه: هنگامی‌که تراکنش به شبکه ارسال می‌شود، در حافظه موقت شبکه ذخیره می‌شود تا نودبه‌نود به گوش همه برسد و اجماع اتفاق بیفتد. منابع مصرف‌شده برای پردازش داده‌ها به‌ اندازه فایل تراکنش و تعداد امضاهای رمزنگاری لازم برای تأیید آن بستگی دارد. کاربران در ازای این روند، کارمزدی را به‌صورت کلی به شبکه می‌پردازند که به تمام نودهای مشارکت‌کننده تعلق می‌گیرد. شایان ذکر است کارمزد شبکه به حسابی تحت‌کنترل هدرا واریز می‌شود.
• کارمزد خدمات: کارمزد خدمات در ازای سرویس‌هایی ازجمله انتقال ارز دیجیتال، پردازش قراردادهای هوشمند، ذخیره‌سازی فایل‌ها یا ترتیب‌بندی پیام‌ها پرداخت می‌شود. این کارمزد باتوجه‌به اندازه و مدت‌زمان درخواستی ذخیره فایل و توان محاسباتی و حافظه موردنیاز برای انجام این کار تعیین می‌شود. کارمزد خدمات نیز مشابه با کارمزد شبکه به حساب هدرا واریز می‌شود.
• کارمزد اپلیکیشن (اختیاری): توسعه‌دهندگانی که روی شبکه هدرا اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ایجاد می‌کنند، ممکن است بخواهند از آن اپلیکیشن‌ها در ازای ارزشی که برای کاربران ایجاد می‌کنند، درآمد به‌دست آورند. به‌عنوان مثال، یک کیف پول ممکن است درصد کمی از هر واریز یا برداشت را به‌عنوان کارمزد اپلیکیشن کسر کند یا یک برنامه درخواست وسیله نقلیه که رانندگان و مسافران را بدون واسطه به‌هم متصل می‌کند، ممکن است از هزینه پرداختی هر سفر درصد اندکی را به‌عنوان کارمزد بردارد.

کاربردهای توکن HBAR

شبکه هدرا به‌لطف طراحی منحصربه‌فرد خود توانسته است با پروژه‌های معتبر در صنایع مختلف وارد همکاری شود. برخی از پلتفرم‌های فعال در شبکه هدرا عبارت‌اند از:‌ پلتفرم‌ ایجاد کیت توسعه قراردادهای هوشمند سیج‌وایز (Sagewise)، پلتفرم‌های خریدوفروش قطعات موسیقی هیرو (Hearo.fm) و آربیت (Arbit)، پلتفرم گیمینگ آلتو (Alto.io)، پلتفرم محصولات مالی کربن (Carbon)، پلتفرم خدمات فریلنسری کریپتوتسک (Cryptotask) برای فریلنسرها، پلتفرم خریدوفروش املاک ردسوان (Redswan) پیام‌رسان چندمنظوره مینگو (Mingo)، پلتفرم خدمات بهداشت اینتیوا هلث (Intiva Health) و پلتفرم خدمات پرداخت سی‌یولجر (CULedger).

استفاده از این اپلیکیشن‌ها به‌لطف ارز بومی HBAR امکان‌پذیر است. برخی دیگر از صنایعی که روی این پلتفرم فعال هستند، شامل خدمات پرداخت، ایجاد استیبل کوین، توکنیزه‌‌کردن دارایی‌های فیزیکی، ایجاد توکن‌های غیرمثلی و هویت‌های دیجیتالی، زنجیره تأمین و… می‌شوند. برای کار با این اپلیکیشن‌ها، باید ارز HBAR را ترجیحاً از صرافی‌ها تهیه کنید. در بخش‌های بعدی، به شیوه خرید HBAR از صرافی‌ها و مکان مناسب برای ذخیره آن نگاهی خواهیم انداخت.

مزایا و معایب هدرا هش‌گراف

اکنون که با اصول کلی این شبکه آشنا شدیم، بهتر است نکات مثبت و منفی هدرا هش‌گراف را به‌طورکلی ارزیابی کنیم.

مزایای هدرا هش‌گراف

• امنیت کم‌نظیر: هدرا هش‌گراف اولین شبکه غیرمتمرکزی است که از الگوریتم پیچیده و بسیار قدرتمند aBFT (تحمل خطای بیزانس غیرهم‌زمان) به بیشترین سطح امنیت ممکن دست می‌یابد؛ حتی زمانی که عوامل مخرب در شبکه حضور دارند.
• سرعت فراوان: هدرا هش‌گراف سریع‌تر از بیت کوین یا اتریوم است؛ زیرا در این شبکه می‌توان تراکنش‌ها را به‌صورت موازی و نه سریالی پردازش کرد؛ بنابراین، به زمان انتظار کمتری برای پردازش تراکنش احتیاج دارد. ارسال و نهایی‌شدن تراکنش در هدرا تقریباً پابه‌پای سرعت اینترنت انجام می‌شود.
• کارمزد اندک و ثابت: با وجود تراکنش‌هایی که تنها در مدت چند ثانیه نهایی می‌شوند، کارمزد تراکنش‌های هدرا کمتر از ۱ سنت است. در مقام مقایسه، تراکنش‌های بیت کوین که ممکن است بیش از ۱۰ دقیقه طول بکشند، سابقه رسیدن به سقف ۶۳ دلار را نیز دارند. همچنین، یکی دیگر از مشکلات انجام تراکنش در بسیاری از شبکه‌های برتر بی‌ثباتی در میزان کارمزد است. طبق آمار وب‌سایت مساری، در ۳۰آوریل‌۲۰۲۲ کارمزد تراکنش اتریوم حدود ۱۱ دلار بود که این میزان در کمتر از ۲۴ ساعت به بیش از ۲۰۰ دلار رسید! نبود ثبات در کارمزد می‌تواند انجام تراکنش‌های مکرر و فوری را دشوار کند. طراحی منحصربه‌فرد شبکه هدرا فرایند پردازش داده‌ها را بسیار سریع کرده است؛ بنابراین، در این شبکه با ترافیک تراکنش روبه‌رو نیستیم و نودها نیز برای پردازش تراکنش‌ها کارمزد بیشتری طلب نمی‌کنند.
• سازگار با سالیدیتی: پلتفرم هدرا هش‌گراف از زبان برنامه‌نویسی‌ای مشابه با اتریوم، یعنی ‌سالیدیتی (Solidity)، استفاده می‌کند که اغلب برای قراردادهای هوشمند به‌کار گرفته می‌شوند. این مسئله کار را برای توسعه‌دهندگانی راحت می‌کند که با ایجاد قراردادهای هوشمند روی اتریوم آشنا هستند. با فعال‌سازی قراردادهای هوشمند می‌توان از این پلتفرم برای ساخت اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بهره گرفت.

معایب هدرا هش‌گراف

• متن‌ِباز‌نبودن کُد منبع: برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال، هدرا هش‌گراف پلتفرمی متن‌باز نیست و حق امتیاز فناوری زیربنایی آن در دست بنیان‌گذاران شرکت سوئیرلدز است. این مسئله مانع فورک‌شدن پلتفرم می‌شود که می‌تواند به اپلیکیشن‌ها کمک کند کاربرانشان را در شبکه‌ای ثابت حفظ کنند و نگران دودسته‌شدن آنان نباشند. با‌این‌حال، کد منبع بسته حق رأی و اجازه رفع مشکلات به‌‌دست کاربران را بسیار محدود و غیرمتمرکز‌بودن شبکه را تا حدی رد کرده است.
• مسئله حاکمیت: یکی دیگر از نکات بحث‌برانگیز درباره میزان تمرکززدایی «شورای حاکمیت» (Governing Council) هدراست. این شورا متشکل از گروهی از سازمان‌های بین‌المللی برجسته و نوآور است که از حوزه‌های مختلف گلچین شده‌اند و بر کار توسعه هدرا نظارت می‌کنند. وظیفه اعضای شورا میزبانی و حفاظت از نودهای شبکه، نظارت بر نرم‌افزار اصلی شبکه و ایجاد چهارچوب حاکمیتی برای بازارهای جهانی است. باوجوداین، تعداد اعضای شورا محدود به ۳۹ تصمیم‌گیرنده است که در‌حال‌حاضر، فقط ۲۶ صندلی از ۳۹ صندلی آن پر شده است. همچنین، اعضای شورا را نه کاربران معمولی، بلکه سازمان‌های بزرگ و برجسته‌ای همچون شرکت‌های آی‌بی‌ام، بانک استاندارد آفریقای‌جنوبی، گوگل، چین‌لینک، بوئینگ و دویچه‌تلکام تشکیل می‌دهند. ناگفته نماند شرکت سوئیردلز برخلاف سایر اعضا، مسندی دائمی در این شورا دارد و با وجود داشتن حق رأی مساوی، تصمیم‌گیرنده همیشگی آن محسوب می‌شود. بدین‌ترتیب، تصمیم‌گیری و حاکمیت در شبکه هدرا تا حد زیادی با هدف ایدئال فناوری‌هایی نظیر بلاک چین مبنی‌بر حذف نهادهای متمرکز و قدرتمند فاصله دارد. البته طبق نقشه‌راه هدرا، این شبکه در به‌روزرسانی‌های آتی خود قصد دارد به‌واسطه میدان‌دادن به نودهای مبتنی‌بر جامعه به‌طور‌غیرمتمرکزتر فعالیت کند.

کیف‌پول‌های هدرا هش‌گراف

برای نگه‌داری HBAR نیز مانند تمام کوین‌ها و توکن‌های دیگر، به کیف پول دیجیتالی نیاز دارید. خبر خوش این است که کیف‌پول‌های متنوعی از HBAR پشتیبانی می‌کنند و شما می‌توانید باتوجه‌به نیاز و هدفتان، یک یا چند کیف پول را انتخاب کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره امتیازهای هر نوع کیف پول، می‌توانید به این مطلب از ارز دیجیتال رجوع کنید.

در جدول زیر، به برخی از کیف‌پول‌هایی اشاره می‌کنیم که وب‌سایت رسمی هدرا آن‌ها را تأیید کرده است:

نکته‌ای که در استفاده از هر کیف پول دیجیتالی هرگز نباید فراموش کنید، تأمین ایمنی دارایی‌هایتان است. برخی از کیف‌پول‌های این فهرست، به‌ویژه گزینه‌های تحت‌وب، به‌صورت امانی توکن‌هایتان را نگه‌داری می‌کنند. این یعنی شما به عبارت بازیابی (Recovery Phrase) دارایی‌های خود دسترسی نخواهید داشت. این کیف‌پول‌ها کمترین درجه ایمنی را ارائه می‌دهند؛ ازاین‌رو، به‌‌هیچ‌وجه استفاده از کیف‌پول‌های امانی را پیشنهاد نمی‌کنیم.

در کیف‌پول‌های غیرامانی که شاملِ اغلبِ کیف‌پول‌های نرم‌افزاری و تمام کیف‌پول‌های سخت‌افزاری می‌شوند، شما عبارت بازیابی را دریافت می‌کنید؛ اما مسئولیت حفظ و نگه‌داری آن و در‌نتیجه مسئولیت کامل امنیت دارایی‌هایتان صرفاً بر‌عهده خود شماست. عبارت بازیابی همان عبارت ۱۲ تا ۲۴کلمه‌ای است که در مراحل ابتدایی راه‌اندازی کیف پول با ترتیبی مشخص در‌اختیارتان قرار داده می‌شود و باید آن را با دقت و به‌ترتیب روی برگه کاغذ یادداشت کنید.

بیشتر بخوانید: آموزش نصب کیف پول ارز دیجیتال

از‌دست‌دادن عبارت بازیابی مساوی با از‌دست‌دادن تمام دارایی‌هایتان برای همیشه است؛ بنابراین، حتماً آن را به‌صورت آفلاین یادداشت و در مکانی کاملاً ایمن نگه‌داری کنید.

آموزش خرید ارز HBAR

برای خرید HBAR می‌توانید از یکی از دو روش زیر استفاده کنید:

• مراجعه به وب‌سایت یکی از صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی و خرید با کارت بانکی
• خرید استیبل کوینی مانند دای (DAI) یا یواس‌دی‌سی (USDC) از صرافی‌های ایرانی و تبدیل آن به توکن HBAR در صرافی‌های خارجی

خرید HBAR از صرافی ایرانی

برای خرید HBAR به روش اول، فقط کافی است عبارت «خرید HBAR» را در گوگل جست‌وجو کنید تا فهرستی از صرافی‌های ایرانی به شما نشان داده شود. اغلب لینک‌های اول در جست‌وجوی گوگل، پلتفرم‌های معتبری هستند؛ با‌این‌حال حتماً پیش از ثبت‌نام در این صرافی‌ها، درباره قوانین ثبت‌نام و کار با این صرافی‌ها کاملاً تحقیق کنید. پس از ثبت‌نام و احراز هویت، می‌توانید ازطریق کارت بانکی خود در این پلتفرم‌های معاملاتی توکن HBAR بخرید.

خرید HBAR از صرافی خارجی

تعداد صرافی‌های ایرانی که ارز بومی هدرا هش‌گراف ارائه می‌دهند، چندان زیاد نیستند و با کمبود نقدینگی مواجه‌اند. به‌همین‌دلیل، ممکن است هنگام استفاده از صرافی‌های ایرانی مجبور باشید توکن HBAR را با قیمتی اندکی بیشتر از میانگین قیمت جهانی این توکن تهیه کنید. در این صورت، پیشنهاد می‌کنیم ابتدا از یکی از صرافی‌های ایرانی استیبل کوینی مانند تتر یا ارز دیجیتال پرکاربردی مانند بیت کوین و اتر بخرید و سپس، آن را به حساب خود در صرافی غیرایرانی انتقال دهید و با توکن HBAR معاوضه کنید.

با استفاده از وب‌سایت کوین‌مارکت‌کپ می‌توانید فهرستی از صرافی‌های ارائه‌دهنده HBAR را در‌اختیار داشته باشید. با‌این‌حال، با‌توجه‌به اینکه بسیاری از صرافی‌های خارجی به‌‌دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران به کاربران ایرانی خدمات ارائه نمی‌کنند، در‌حال‌حاضر فقط تعداد محدودی از این صرافی‌ها به شما اجازه می‌دهند بدون احراز هویت معامله انجام دهید.

بیشتر بخوانید: آموزش کامل ثبت‌نام و معامله در صرافی کوکوین

جمع‌بندی

در این مطلب، با ایده اصلی و فناوری هدرا هش‌گراف آشنا شدیم و نگاهی به تاریخچه و دستاوردهای این فناوری نوین انداختیم و تفاوت‌های اصلی آن با بلاک چین را بررسی کردیم. همچنین، به شیوه عملکرد هش‌گراف و مزایا و معایب آن درمقایسه‌با بلاک چین اشاره کردیم. در پایان نیز، درباره توکن HBAR، نحوه خرید و نگه‌داری آن و کاربردهای ارز بومی هدرا هش‌گراف به‌طورمفصل صحبت کردیم.

در آینده‌ای نزدیک، به‌روزرسانی‌های متعددی درانتظار هش‌گراف است که قرار است عملکرد شبکه را بهبود ببخشند. این به‌روزرسانی‌ها شامل طیف گسترده‌ای از خدمات می‌شوند؛ از قابلیت‌های گسترده‌تر برای ثبت‌نام در شبکه گرفته تا بهبود کیفیت خدمات قرارداد هوشمند و نیز امکان تعامل با ماشین مجازی اتریوم.

هش‌گراف مدعی اصلی جانشینی بلاک چین به‌عنوان دفترکل توزیع‌شده است که البته هنوز نتوانسته کاملاً به این هدفش دست یابد. باید دید آیا به‌روزرسانی‌های آتی هدرا هش‌گراف و افزایش همکاری‌های این شبکه با پروژه‌های مختلف می‌تواند این فناوری را با توان مضاعف‌تری رو‌به‌جلو حرکت دهد یا بلاک چین هنوزهم صدرنشین بهترین فناوری‌های دفترکل توزیع‌شده باقی خواهد ماند.