بایت کوین Bytecoin چیست؟

بایت کوین یک ارز دیجیتال حریم خصوصی، غیرمتمرکز و متن‌باز است که به همه این امکان را می‌دهد که در توسعه شبکه آن نقشه داشته باشند. بایت کوین یک راه‌حل مالی برای تمام کسانی است که به حریم خصوصی اهمیت می‌دهند. بلاک چینِ بایت کوین تراکنش‌های بین‌المللی، فوری و خصوصی را بدون کارمزد و بدون امکان ردگیری در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

با وجود اینکه این پروژه توانایی بالقوه زیادی داشت، اما در حال حاضر مدت‌هاست که از سوی توسعه‌دهندگان به‌روزرسانی نمی‌شود و وضعیت آن در بازار ارزهای دیجیتال به شدت افت کرده است. در ادامه بایت کوین را با جزئیات بیشتر بررسی خواهیم کرد.

بایت کوین (BCN) چیست؟

تاریخچه بایت کوین از ماه ژوییه ۲۰۱۲ (تیر ۹۱) و همزمان با مونرو، پرایوسی کوین معروف دیگر که یک فورک از بایت کوین است، شروع می‌شود. هدف و ماموریت بایت کوین توسعه سیستم مالی جدید، پیشرفته و کارآمدی است که خدمات بهتر و بیشتری را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و در عین‌حال از هزینه‌های آنها می‌کاهد. کوین بایت کوین با نماد BCN شناخته می‌شود.

بیشتر بخوانید: مونرو چیست؟

شبکه بایت کوین براساس اصول زیر راه‌اندازی شده است:

خودتنظیمی: سیستم مالی بایت کوین شبکه‌ای غیرمتمرکز است که اجازه کنترل هزینه‌های لازم را برای عملیات ارزی به کاربر می‌دهد. خودتنظیمی بایت کوین باعث می‌شود در زمانی که بهره‌وری عملیات از همیشه بیشتر است، بهینه‌ترین حالت شکل بگیرد.

در دسترس‌بودن: بایت کوین‌ شبکه‌های توسعه بازی را هدایت و مدیریت می‌کند؛ یعنی هر کاربری که به این شبکه می‌پیوندد از این ارز استفاده و سیستم را حمایت می‌کند.

متن‌بازبودن: بایت کوین شبکه‌ای را اجرا می‌کند که همه می‌توانند در توسعه آن نقش داشته باشند؛ یعنی هر کاربری که به این شبکه می‌پیوندد، می‌تواند از این ارز استفاده و آن را پشتیبانی ‌کند.

برابری‌طلبی: پروتکل شبکه طوری توسعه یافته که بهره‌وری منسجمی را برای رایانه‌های اختصاصی و غیراختصاصی موجود در شبکه فراهم ‌کند.

چه کسانی می‌توانند از بایت کوین استفاده کنند؟

سه جزء اصلی بازار، یعنی مشتریان، کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران، می‌توانند از خدمات بایت کوین بهره ببرند.

کاربران و مشتریان معمولی می‌توانند با استفاده از بایت کوین، درایی‌های خود را به‌صورت امن ذخیره کنند، پرداخت‌های بین‌المللی خود را به‌صورت رایگان و فوری انجام دهند، بیشترین میزان ناشناسی را در تراکنش‌ها داشته باشند و با استخراج‌کردن بایت کوین با استفاده از یک کامپیوتر معمولی، به شبکه کمک کنند. نرخ تولید بایت کوین در گذر زمان در حال کاهش است و به همین خاطر، احتمال ثبات قیمت کوین‌های BCN بسیار زیاد است.

کسب‌وکارها می‌توانند از راه‌حل‌های بایت کوین برای سازمان‌هایی که ایده‌های تجارت باز و منصفانه را ترویج می‌کند، استفاده کنند. این مشاغل می‌توانند تراکنش‌های جهانی را به‌صورت فوری و بدون کارمزد، ارسال و دریافت کنند و در عین حال از مقاومت بالای شبکه در برابر هک لذت ببرند و از اطلاعات خصوصی شرکت و مشتریان خود محافظت کنند. لازم به ذکر است که این سیستم به‌عنوان بخشی از سیاست‌های خود برای مقابله با کلاهبرداری، از بازگشت خودکار پول بعد از یک تراکنش جلوگیری می‌کند، گرچه این موضوع هرازگاهی می‌تواند مانند یک چاقوی دولبه عمل کند.

سرمایه‌گذارانِ بایت کوین نیز این فرصت را دارند که به‌صورت امن و خصوصی دارایی‌های خود را سرمایه‌گذاری کنند و سود سالانه خود را در قالب بیت کوین و دلار دریافت کنند. همچنین سرمایه‌گذاران بزرگ نیز می‌توانند از پیشنهادهای ویژه‌ای بهره‌مند شوند.

بایت کوین چگونه کار می‌کند؟

بایت کوین به‌طور کامل با استفاده از کریپتونوت ( CryptoNote) ساخته شده است. کریپتونوت یک پروتکل لایه کاربردی متن‌باز، قدرتمند و با محوریت حریم خصوصی است. برخلاف بسیاری از پروژه‌ها، بایت کوین هیچ ارتباطی با بیت کوین ندارد، غیر از اینکه تیم سازنده آن در تلاشند تا تمام مسائل و مشکلات مربوط به بیت کوین را در بایت کوین برطرف کنند و برای این کار بر حریم خصوصی کاربر، ناشناسی و تراکنش‌های بدون کارمزد تمرکز کرده‌اند. هر کسی می‌تواند با خریدن بایت کوین از صرافی‌ها یا استخراج آن، در شبکه مشارکت کند.

نوع تراکنش‌ها، قابلیت اطمینان، تورم و نحوه صدور کوین‌های جدید، از دیگر ویژگی‌های خاص بایت کوین است که در ادامه این ویژگی‌ها را بررسی خواهیم کرد.

تراکنش‌های بایت کوین

تمام تراکنش‌ها در شبکه بیت کوین، در عرض ۱۲۰ ثانیه کامل می‌شوند. هر انتقال BCN، با الگوریتم‌های رمزنگاری ایمن رمزگذاری شده است. این الگوریتم‌‌ها به کسی اجازه نمی‌دهد که از مبدأ، مقصد و میزان تراکنش اطلاع داشته باشد. در شبکه بایت کوین، تراکنش‌ها از طریق بلاک چین انجام می‌شوند. به این ترتیب، نیازی به واسطه‌هایی مانند بانک، درگاه پرداخت و سیستم‌های متداول وجود ندارد. تنها چیزی که کاربر به آن نیاز دارد، اتصال به اینترنت است.

بلاک چین بسیاری از ارزهای دیجیتال، مانند بیت کوین، تاریخچه تراکنش‌ها را در یک دفترکل عمومی ذخیره می‌کنند و هر کسی می‌تواند تاریخچه تراکنش‌ها بین کیف پول‌ها را ردیابی کند. اما تراکنش‌ها بایت کوین غیرقابل‌ردیابی و تغییرناپذیر است و نمی‌توان ارتباط تراکنش‌ها با آدرس‌ها را مشخص کرد. این کار از طریق امضای حلقوی (ring signature)‌ و جفت‌کلیدهایِ (کلید خصوصی/کلید عمومی) یک‌بارمصرف امکان‌پذیر می‌شود.

کلیدهای عمومی یک‌بارمصرف، مسئله استفاده مجدد از آدرس را حل می‌کنند. این ویژگی، وجوه قابل‌شناسایی را با دیگر کوین‌ها مخلوط می‌کند تا دنباله تراکنش‌ها به‌سمت گیرنده و فرستنده قطع شود. ویژگی‌ امضاهای حلقوی نیز، امضای منحصربه‌فرد شما را در بین مجموعه امضاهای کاربران دیگری که به‌صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، قرار می‌دهد. تشخیص ورود شما به جز برای کاربرانی که امضای آنها هم در همان حلقه قرار دارد، غیرممکن است.

کاربران بایت کوین می‌توانند سطح محرمانگی امضای خود را کنترل کنند. بدیهی است که هرچقدر که بخواهید میزان ناشناسی بیشتر باشد، منابع بیشتری از شبکه مصرف می‌شود و کارمزد تراکنش بالاتر می‌رود.

امنیت شبکه بایت کوین

مانند بیشتر بلاک چین‌هایی که تماما غیرمتمرکز هستند، امنیت شبکه به قدرت محاسباتی کل رایانه‌های موجود در سیستم متکی است. هر چه قدرت پردازش بیشتر باشد، امنیت نیز بالاتر است. در همین راستا، امنیت وجوه ذخیره‌شده در کیف پول‌های بایت کوین، به‌طور خودکار توسط شبکه تأمین می‌شود.

بایت کوین از الگوریتم اجماعِ «اثبات کار تساوی‌گرا» استفاده می‌کند. این الگوریتم از مقدار زیادی از حافظه دستگاه استفاده می‌کند و باعث می‌شود کارایی پردازنده‌های گرافیکی (GPU) نسبت به پردازنده‌های مرکزی (CPU) کمتر باشد. این طراحی عمدا انتخاب شده است تا شرایط بازی برای کسانی که با CPU ماین می‌کنند، نسبت به ماینرهایی که از دستگاه‌های قدرتمند GPU و ASIC استفاده می‌کنند، برابر و عادلانه باشد.

تولید کوین‌های جدید و تورم

عرضه کل کوین‌ها در بایت کوین به ۱۸۴,۷۴۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد محدود است. در حال حاضر، ۱۸۴,۰۶۶,۸۲۸,۸۱۴ کوین از این تعداد، یا به‌عبارتی بیش از ۹۹ درصد بایت کوین‌ها، استخراج شده است.

هر کسی می‌تواند به‌عنوان استخراج‌کننده در شبکه بایت کوین مشارکت کند. ماینرها درستی و صحت تمام تراکنش‌ها را تأیید می‌کنند و از اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها و اشخاص محافظت می‌کنند. در این شبکه، ماینرها نمی‌توانند به اطلاعات مالی کاربران دسترسی داشته باشند.

هر بلاک در بلاک چین بایت کوین در ۱۲۰ ثانیه استخراج می‌شود و بعد از استخراج هر بلاک، پاداش بلاک کاهش می‌یابد. کاهش تدریجی پاداش باعث می‌شود تقریبا بعد از ۴ سال، پاداش استخراج به نصف برسد. روی کاغذ، با کاهش تعداد کوین‌های تولیدشده، تورم بایت کوین نیز در طول زمان کاهش می‌یابد.

با این وجود، نظر رایجی وجود دارد که طبق آن، در بلاک چین‌‌هایی مانند بیت کوین و بایت کوین که پاداش بلاک در طول زمان کاهش می‌یابد، ماینرها به‌تدریج از شبکه خارج می‌شوند و کاهش قدرت محاسباتی باعث می‌شود شبکه آسیب‌پذیر شود. البته وب‌سایت بایت کوین ادعا می‌کند که این موضوع مسئله مهمی برای بلاک چین بایت کوین نیست؛ چراکه برخلاف بیت کوین، در شبکه بایت کوین پاداش بلاک به‌تدریج کاهش می‌یابد.

استخراج بایت کوین

همان طور که پیش‌‌تر اشاره شد، بایت کوین ارز دیجیتالی است که با CPU‌ و با استفاده از الگوریتم اثبات کار تساوی‌گرا استخراج می‌شود. به این ترتیب، می‌‎توان به آسانی و با استفاده از یک کامپیوتر شخصی آن را استخراج کرد. پاداش بلاک بعد از هر ۱۲۰ ثانیه کاهش می‌یابد و تاکنون بیش از ۹۹ درصد کوین‌ها استخراج شده‌ و در گردش قرار گرفته‌اند. هر کسی می‌تواند به‌عنوان یک ماینر در استخراج بایت کوین مشارکت داشته باشد.

سختی شبکه با توجه به نرخ هش تغییر می‌کند. این تغییرات این امکان را به شبکه می‌دهد که سرعت تولید بلاک‌های جدید را صرف‌نظر از شلوغی شبکه و تعداد ماینرها ثابت نگه دارد.

اندازه هر تراکنش نامحدود است؛ اما تراکنش‌های بزرگتر نیازمند کارمزد بیشتر هستند. هر ماینر بایت کوین می‌تواند به‌دلخواه خود محدودیتی برای سایز بلاک استخراج‌شده تعیین کند. محدودیت نهایی برای هر بلاک، دو برابرِ متوسط بلاک‌های قبلی است. علاوه بر این، هر کاربر بایت کوین می‌تواند برای تعیین سایز بلاک چین رأی دهد. جریمه‌ای نیز برای ایجاد بلاک‌هایی با سایز بسیار بزرگ تعیین شده است، این جریمه باعث می‌شود پاداش برای تمام بلاک‌های بزرگ کاهش یابد.

حاشیه‌ها پیرامون بایت کوین

از روزهای اول پیدایش بایت کوین، این پروژه در محاصره جنجال‌ها و مشاجرات زیادی قرار گرفت. اولین حاشیه این بود که ۸۲ درصد از کوین‌های BCN قبل از انتشار عمومی پیش‌استخراج شده بود. ریکاردو اسپانی (Riccardo Spagni)، مدیر ارشد توسعه مونرو، در این باره گفت:

واقعیت این است که قبل از عرضه عمومی بایت کوین، ۸۲ درصد از بایت کوین‌ها پیش‌استخراج شده و این فقط یک شایعه نیست. حتی اگر این کار از روی بدخواهی نباشد، بازهم به این معنی است که ۸۲ درصد از کوین‌ها در دست افراد ناشناس قرار دارد. این موضوع اساسا یک پروژه ارز دیجیتال غیرمتمرکز را متمرکز می‌کند.

چنین سطح بالایی از تمرکزگرایی به این معنی است که این کوین در معرض دست‌کاری از سوی توسعه‌‌دهندگان قرار دارد. قبل از اینکه BCN در بایننس لیست شود، حجم معاملات آن بسیار پایین بود و این موضوع نیز به شائبه دست‌کاری قیمت دامن می‌زد.

فهرست‌شدن BCN در بایننس هم بدونِ جنجال نبود. تمام صرافی‌های بزرگی که از BCN پشتیبانی می‌کردند، به‌دلیل بار زیاد غیرمعمولی که بر شبکه وارد شده بود، مجبور شدند معاملات، واریزها و برداشت‌ها را متوقف کنند. این موضوع به ایجاد حباب بایت کوین در بایننس منجر شد، در حالی که بسیاری از سرمایه‌گذاران نمی‌توانستند کوین‌های خود را نقد کنند. چندی نگذشته بود که برخی از سرمایه‌گذاران بایت کوین را به دست‌کاری در بازار متهم کردند.

یک سال قبل از این اتفاق، بلاک چین بایت کوین با یک مشکل دیگر مواجه شد؛ باگ تورم بی‌نهایت. ظاهرا تمام ارزهای دیجیتال که برپایه پروتکل کریپتونوت کار می‌کنند، با یک اشکال نزم‌افزاری روبرو هستند که ایجاد کوین به تعداد نامحدود را ممکن می‌کند، به‌گونه‌ای که شناسایی این کوین‌ها برای افرادی که آگاهی زیادی ندارند غیرممکن است. به این ترتیب، شخصی توانست با بهره‌گیری از این باگ، یک میلیون دلار بایت کوین تولید کند.

اسپانی در توییتی نوشت:

در عرض چند ساعت بعد از افشای این ایراد در کوین‌های کریپتونوت، ۶۹۳ میلیون بایت کوین، معادل یک میلیون دلار، به‌صورت مصنوعی تولید شد.

نکته آخر اینکه تیم توسعه‌دهنده بایت کوین کاملا ناشناس هستند و هیچ علاقه‌ای به افشای هویت خود ندارند. اگرچه مخفی‌بودن هویت توسعه‌دهندگان کوین‌های حریم خصوصی کاملا منطقی است؛ اما مطمئنا این موضوع هیچ کمکی به پیشرفت پروژه نمی‌کند. تنها سخنگوی این نهاد را می‌شناسیم که جنی گولدبرگ (Jenny Goldberg) است. او همچنین مدیریت جامعه بایت کوین را هم بر عهده دارد.

تمام این مشکلات، باعث نگرانی حامیان و سرمایه‌گذاران بایت کوین شده است. به‌دلیل این مسائل، این کوین جایگاه رهبری خود را در بین سایر کوین‌های حریم خصوصی مانند مونرو و زی ‌کش از دست داده است.

بیشتر بخوانید: زی کش چیست؟

وضعیت فعلی پروژه

علی‌رغم تمام جنجال‌های پیرامون پروژه، تیم بایت کوین همچنان به فعالیت خود ادامه می‌داد. آنها مرتبا به‌روزرسانی‌ها، برنامه‌ها و مشارکت خود با سایر پروژ‌ها را اعلام می‌کردند.

اما به نظر می‌رسد این روند پویا دیگر ادامه ندارد. آخرین به‌روزرسانی از نقشه راه بایت کوین در مارس ۲۰۱۹ (اسفند ۹۷) در وب‌سایت رسمی منتشر شده است. این نقشه‌ی راه، برنامه‌های بایت کوین را برای مارس تا اکتبر ۲۰۱۹ (مهر ۹۸) را مشخص کرده است. اما بعد از آن هیچ آپدیت دیگری در وب‌سایت منتشر نشده است. آخرین پست توییتری بایت کوین نیز در دسامبر ۲۰۱۹ (آذر ۹۸) منتشر شده است. به نظر می‌رسد که توسعه‌دهندگان بایت کوین ماه‌هاست که این پروژه را فراموش کرده‌اند.

وضعیت بازار بایت کوین نیز تعریف چندانی ندارد. این کوین بیش از ۹۹.۳ درصد از اوج قیمت خود فاصله دارد و از لیست معاملات بسیاری از صرافی‌های معتبر کنار گذاشته شده است.

بایننس در ۸ اکتبر ۲۰۱۸ (۱۶ مهر ۹۷) بایت کوین را از لیست معاملات خود حذف کرد. چند روز بعد صرافی OKEx هم با انتشار بیانیه‌ای این کوین را از لیست معاملات خارج کرد. در بیانیه این صرافی ذکر شده بود:

نظارت منظم ما بر بایت کوین نشان داد که این پروژه در معرض یک سری از مشکلات فنی مهم قرار دارد که برای حل‌کردن آنها اقدامی انجام نشده است. برای محافظت از منافع کاربران OKEx، همه جفت‌ارزهای مربوط به BCN‌ از این صرافی حذف خواهند شد و کلیه خدمات واریز و ترید بایت کوین خاتمه می‌یابد.

جمع‌بندی

بایت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است و اولین پروژه مهم در فضای ارزهای دیجیتال است که بر حفظ حریم خصوصی کاربران تمرکز کرده است. علاوه بر این، کارمزد تراکنش‌ها در این شبکه بسیار پایین است.

این ارز دیجیتال یکی از نویدبخش‌ترین پروژه‌ها بود که در سال‌های ابتدایی و قبل از کوین‌های بزرگی مانند اتریوم راه‌اندازی شد و امید زیادی به پیشرفت آن وجود داشت. اما جنجال‌های ایجادشده حول این پروژه، ایرادات فنی، حذف آن از صرافی‌های معتبر و بی‌توجهی توسعه‌دهندگان به انجام به‌روزرسانی‌های جدید باعث شد که بایت کوین از مرکز توجه‌ها خارج شود و بیش از ۹۹ درصد افت قیمت داشته باشد. با این اوصاف، سرمایه‌گذاری روی این ارز دیجیتال و استخراج آن ریسک زیادی دارد و کسی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارد، باید با آگاهی کامل از وضعیت مبهم این پروژه و قبولِ خطرات آن، اقدام به سرمایه‌گذاری کند.