آشنایی با چگونگی تغییرات قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال

نوپایی ارزهای دیجیتال باعث شده تا سوالات زیادی درباره فرایندهای ارزش گذاری و قیمتی برای کاربران ایجاد شود. در این مقاله به بررسی قیمت ارزهای دیجیتال می‌پردازیم.

مقایسه‌ی قیمت ارزهای دیجیتال و ارزهای رایج

ارزهای دیجیتال و ارزهای رایج دولتی (فیات) هیچ‌یک پشتوانه‌ای مانند طلا یا کالای باارزش دیگری ندارند. مهم‌ترین تفاوت آنها این است که ارز فیات توسط دولت‌های مرکزی پشتیبانی می‌شود و قانونی است. اساساً ارزش یک ارز فیات، از آنجا نشأت می‌گیرد که دولت مرکزی این ارز را با ارزش اعلام کرده و طرفین معامله نیز این حقیقت را باور دارند.

امروزه بیشتر کشورها از سیستم ارزی فیات استفاده می‌کنند. در این سیستم بانک‌ مرکزی و ذخایر ارزی، تامین پول را بر عهده داشته و درنتیجه به‌طور غیرمستقیم تورم را کنترل می‌کنند.

ارزهای دیجیتال از سوی دیگر، توسط دولت‌ یا مقامات مرکزی کنترل نمی‌شوند و بسیاری از کشورها آنها را قانونی نمی‌دانند. به‌طورکلی، بیشتر ارزهای دیجیتال تعداد واحدهای ثابتی دارند و بنابراین، تورم سبب کاهش ارزش این ارزها نخواهد شد.

با این وجود، این ارزها و ارزهای فیات ارزش‌های مشابهی نیز دارند. هردوی این‌ها به‌عنوان وسیله مبادله و روشی برای خرید کالا یا سرویس محسوب شده و ذخیره‌ی ارزش مربوط به خود را دارند.

علت نوسان شدید قیمت ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال هنوز نوپا است. این بازار، بازار جدیدی محسوب می‌شود و اکثر مردم فقط اسم آن را شنیده‌اند و اطلاعات زیادی در مورد این صنعت ندارند. بازارهای نوپا خصوصیاتی دارند که باعث ایجاد نوسان در آنها می‌شود.

اگر این بازار را با بازارهای مالی سنتی و پایدار مثل بازار تبادلات ارزهای خارجی مقایسه کنید، متوجه‌ محدود بودن نقدیندگی در آن خواهید شد. برای روشن‌ شدن این موضوع می‌توان گفت که ارزش کل پول در جهان بیش از ۹۰ تریلیون دلار است، درحالی‌که ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال با حدود ۳۶ هزار درصد اختلاف در حال حاضر (۱۶ دی ۹۷)، حدود ۱۳۸ میلیارد دلار است.

حجم معاملات روزانه‌ ارزهای دیجیتال حدود ۱۴ میلیارد دلار بوده درحالی‌که این میزان برای بازار فارکس حدود ۵ تریلیون دلار است. میزان گستره قیمت،(اختلاف قیمت خرید و فروش)، در معاملات ارزهای رایج نهایتاً چند پنی بوده درحالی‌که این میزان برای ارزهای دیجیتال تا چندین دلار می‌تواند باشد.

همه‌ی این موارد نشانه‌ی یک بازار بسیار کم تراکم هستند که تحرکات آن بسیار سریع بوده و درنتیجه باعث افزایش نوسان در قیمت ارزهای دیجیتال می‌شود.

پذیرندگان زیادی نیز همه‌روزه به این بازار می‌پیوندند. در اوایل سال ۲۰۱۸ صرافی‌های ارزهای دیجیتال اعلام کردند که روزانه ۱۰۰  هزار کاربر جدید به این بازار اضافه می‌کنند. بسیاری از این اعضا سهم زیادی در بالا و پایین کردن قیمت ارزهای دیجیتال دارند و این موضوع مکملی برای ذات تخریبی بودن بازار است و افزایش نوسانات را در پی خواهد داشت.

درنهایت، دستکاری قیمت‌ها نیز موضوع رایجی در بازارهای نوپا است. صرافی‌های مرکزی بیشتر جریانات مربوط به ارزهای دیجیتال را کنترل کرده و درنتیجه با هدف افزایش درآمد خود، قیمت این ارزها را به‌طور ساختگی دستکاری می‌کنند. یکی از راه‌های انجام این کار ترغیب تریدرها به خریدوفروش از طریق نمایش این قیمت‌های غیرواقعی در سایت صرافی‌هاست.

اما درصورتی‌که از هزاران تریدر جدید و تازه‌وارد به این بازار سوءاستفاده شود، تأثیر این نوع دستکاری بیشتر خواهد شد. علاوه بر آن، اثبات و کنترل دستکاری قیمت در بازارهای  قانون‌گذاری نشده کار دشواری است.

صرافی‌های مرکزی نیز از خود نقطه ضعف نشان می‌دهند. این صرافی‌ها میزان زیادی ارز دیجیتال را ذخیره و کنترل می‌کنند و درنتیجه اگر هک شوند، تأثیر زیادی روی قیمت ارزهای دیجیتال خواهند گذاشت.

مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده‌ی قیمت ارزهای دیجیتال

عرضه و تقاضا مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده‌ی قیمت ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. این یک اصل اساسی در اقتصاد محسوب می‌شود. اگر میزان عرضه‌ی توکن یک ارز دیجیتال زیاد باشد اما تقاضای کمی از سوی کاربران و تریدرها وجود داشته باشد، ارزش این ارزها کاهش خواهد یافت و برعکس آن، اگر عرضه‌ی یک ارز دیجیتال به خصوص محدود بوده و تقاضا برای آن زیاد باشد، ارزش آن ارز افزایش خواهد یافت.

این موضوع به عنصری به نام کمیابی مربوط می‌شود. این عنصر سبب افزایش قیمت می‌شود و یکی از عوامل تأثیرگذار در افزایش قیمت بیت کوین به بالاترین حد خود بوده است. میزان عرضه‌ی بیت کوین  محدود به ۲۱ میلیون واحد است و این میزان نسبت به دیگر توکن‌ها به‌مراتب کمتر است. درحالی‌که میزان تقاضای این ارز در سال‌های اخیر به‌شدت افزایش یافته است.

رسانه‌ها و احساسات عمومی نیز تأثیر بسیار زیادی روی قیمت این ارزها می‌گذارند. به‌عنوان‌مثال، اگر در مورد یک توکن یا پلتفرم، تبلیغات منفی در رسانه‌ها دیده شود، خواهید دید که قیمت ارز مربوطه کاهش پیدا می‌کند. درحالی‌که اگر همان ارز از حمایت و پوشش رسانه‌ای خوبی برخوردار باشد، قیمتش افزایش خواهد یافت.

قیمت‌ها به‌شدت تحت تأثیر عواطف و احساسات جامعه هستند.

یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در قیمت توکن ها، میزان استفاده از آن توکن است و بدین معناست که چقدر این توکن می‌تواند مفید واقع شود. همچنین، عامل تأثیرگذار بعدی توانایی پلتفرم بلاک چین بنیادین در حل مشکل دنیای واقعی است .این درحالی‌که سختی استخراج توکن های اثبات کار می‌تواند تعیین‌کننده‌ی ارزش این توکن ها باشد. به طور واضح‌تر، هرچقدر سختی استخراج بیشتر باشد افزایش میزان عرضه نیز سخت‌تر خواهد بود و زمانی که تقاضا بیشتر شود، شاهد افزایش در قیمت‌ها خواهیم بود.

چگونگی تغییر قیمت ارزهای دیجیتال در طی ۱۸ ماه گذشته

با بررسی قیمت بیت کوین می‌توانیم از وضعیت کلی بازار ارزهای دیجیتال در ۱۸ ماه گذشته اطلاعات کسب کنیم.

قیمت بیت کوین در ابتدای سال ۲۰۱۷ کمتر از هزار دلار بود و هنگامی که دولت چین بیانیه‌ای مبنی بر متوقف ساختن فعالیت صرافی‌های ارزهای دیجیتال در این کشور ارائه داد، ارزش این ارز دیجیتال کمی سقوط را تجربه کرد. در آن زمان، بسیاری از مبادلات بیت کوین در این کشور انجام می‌شد و قیمت این ارز به ۷۷۵ دلار کاهش پیدا کرد. درحالی‌که کل ارزش بازار ارزهای دیجیتال در حدود ۱۵ میلیارد دلار بود.

بعد از آن، قیمت بیت کوین به بالاتر از هزار دلار رسید، اما در  مارس ۲۰۱۷ زمانی که کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) مجوز ادامه‌ی فعالیت ETF بیت کوین را رد کرد قیمت بیت کوین به زیر این مقدار رسید و  کل ارزش بازار در طی دو روز به ۵ میلیارد دلار کاهش یافت.

در  آوریل ۲۰۱۷، دولت ژاپن بیت کوین را ارز قانونی اعلام کرد و در طی آن قیمت بیت کوین دوباره به بالای هزار دلار رسید. در همان زمان، کل ارزش بازار در حدود ۲۶ میلیارد دلار بود.

از آوریل ۲۰۱۷ تا جولای همان سال، قیمت بیت کوین به‌تدریج به نزدیک ۳ هزار دلار رسید و کل ارزش بازار نیز از مرز ۱۰۰ میلیارد دلار گذشت. بااین‌حال، در اواسط ماه جولای سال ۲۰۱۷ در طی چند روز قیمت بیت کوین به زیر ۲ هزار دلار افت پیدا کرد و در همان زمان فورک بیت کوین (بیت کوین کش) اتفاق افتاد.

این اثرات کوتاه‌مدت بودند و در آخر ماه آگوست سال ۲۰۱۷ قیمت بیت کوین دوباره افزایش پیدا کرد و به حدود ۵ هزار دلار رسید. همچنین، کل ارزش بازار نیز در آن مقطع به حدود ۱۷۰ میلیارد دلار رسیده بود. پس از آن، در روز ۴ سپتامبر ۲۰۱۷، دولت چین ICOها را ممنوع اعلام کرد، اما این حرکت به‌اندازه‌ای که انتظار می‌رفت تأثیرگذار واقع نشد. در اواسط ماه سپتامبر سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین به حدود ۳ هزار دلار کاهش یافت اما بعد از آن به سرعت افزایش پیدا کرد و در اواخر ماه سپتامبر سال ۲۰۱۷ به بالای ۴ هزار دلار رسید. در این زمان کل ارزش بازار کمتر از ۱۵۰ میلیارد دلار بود.

از این زمان به بعد، قیمت بیت کوین به‌شدت افزایش پیدا کرد. در پایان ماه اکتبر سال ۲۰۱۷، قیمت آن از مرز ۶ هزار دلار گذشت و در پایان ماه نوامبر همان سال، قیمت هر واحد بیت کوین به حدود ۱۰ هزار دلار رسید.

همچنین بخوانید: چرا نوسانات بازار ارزهای دیجیتال زیاد است؟

در اواسط ماه دسامبر سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین تا مرز ۲۰ هزار دلار افزایش یافت، اما در پایان همان سال به ۱۵,۰۰۰ دلار کاهش پیدا کرد. در آن زمان، ارزش کل بازار بیت کوین حدود ۲۳۵ میلیارد دلار بود.

قیمت بیت کوین

در اواخر ماه ژانویه سال ۲۰۱۸، ارزش بیت کوین دوباره به حدود ۱۰ هزار دلار رسید و در طول ماه فوریه، به ۶ هزار دلار کاهش یافت.

در ماه فوریه سال ۲۰۱۸، شاهد افزایش قیمت بیت کوین به بالای ۱۱ هزار دلار بودیم و ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال پس از سقوطی به ۳۰۰ میلیارد دلار در اوایل ماه، به حدود ۵۰۰ میلیارد دلار برگشت.

همچنین بخوانید: تمام دلایل نوسانات دو سال اخیر بیت کوین

از آن زمان تاکنون، در خلال تنش‌ها و بحث‌هایی مبنی بر سخت‌گیری مقررات در بازارهای مختلف، مانند ممنوعیت تبلیغات کریپتو از سوی گوگل، بیت کوین علی‌رغم جهش‌های کوتاه‌مدت، در روند نزولی قرار داشته است.

میزان دقت پیش‌بینی‌های انجام‌شده برای قیمت ارزهای دیجیتال

هیچ تضمینی وجود ندارد که پیش‌بینی‌های انجام‌شده برای بازارهای سنتی و بازار ارزهای دیجیتال دقیق باشند و همه‌ی پیش‌بینی‌های انجام‌شده برای سال ۲۰۱۸ به بعد، افراط گونه بوده‌اند.

افرادی مانند جان مک آفی، مؤسس شرکت مک آفی، جیم کرامر از شبکه‌ی تلویزیونی CNBC و بابی لی مدیرعامل اجرایی صرافی BTCC پیش‌بینی کرده بودند که قیمت بیت کوین از مرز ۱ میلیون دلار فراتر خواهد رفت.

همچنین، افرادی مانند تام لی از Fundstrat، استراتژیست سابق مدیریت دارایی جی‌پی‌مورگان، پیش‌بینی‌های به‌مراتب متعادل‌تری داشتند، اما با این‌ حال، بازهم ارقام بالایی ذکر کرده بودند. تام لی پیش‌بینی کرده بود که در پایان سال ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ قیمت بیت کوین به ترتیب به ۲۵ هزار دلار و ۱۲۵ هزار دلار خواهد رسید.

رابرت اسلایمر نیز از Fundstrat پیش‌بینی کرده بود که قیمت بیت کوین از ۷ هزار دلار فراتر نخواهد رفت. لو کلاسن، مدیر اجرایی بنیاد بیت کوین، اظهار داشت که قیمت بیت کوین در طول سال ۲۰۱۸ به ۴۰ هزار دلار خواهد رسید.

از طرف دیگر عده‌ای نیز سقوط بازار را پیش‌بینی کرده بودند. شرکت سرمایه‌گذاری GP Bullhound برای بازار امسال سقوط ۹۰ درصدی متصور شده بود. این در حالی است که پروفسور هاروارد و رئیس سابق صندوق پول بین‌المللی، کنت روگاف، بر این باور بودند که قیمت بیت کوین به ۱۰۰ دلار خواهد رسید. روی سبگ، مدیرعامل اجرایی شرکت GoldMoney نیز اظهار داشت که در آینده ارزش بیت کوین به صفر خواهد رسید.

کاملاً روشن است که موضعی که در برابر این پیش‌بینی‌ها گرفته می‌شود باید محتاطانه باشد، اما معیارهایی وجود دارند که می‌توانند روی قیمت بیت کوین و به‌طورکلی روی بازار ارزهای دیجیتال تأثیر بگذارند.

این معیارها عبارت‌اند از:

1. میزان و ماهیت قوانین وضع‌شده در بازارهای ارزهای دیجیتال شاخص
2. میزان مقبولیت ارزهای دیجیتال در سال‌های پیش رو و آینده
3. میزان رشد در بازار آینده‌ی ارزهای دیجیتال
4. میزان استفاده از توکن ها و توانایی فناوری بنیادین در حل مسائل دنیای واقعی