حیوانات خانگی دیجیتال، بازی و دنیاهای مجازی؛ سال ۲۰۲۱، سال NFT‌ها!

ارزهای دیجیتال پول هستند یا دست‌کم هدف‌شان این است که پول باشند. این بدان معناست که ارزهای دیجیتال نه‌تنها باید به‌عنوان ذخیره ارزش، واسط تبادل و واحد محاسبه عمل کنند، بلکه باید قابل‌معاوضه هم باشند. این یعنی (در صورت عادی‌بودن شرایط) ارزش یک بیت کوین با بیت کوین دیگر برابر است، همان‌طور که یک اسکناس هزار تومانی با اسکناس هزار تومانی دیگر از نظر ارزش فرقی ندارد.

اما توکن‌های غیرمثلی (NFT) از قاعده آخر مستثنا هستند. این توکن‌ها در حالی که سال‌هاست در موقعیت مناسبی قرار دارند، اما در حدود یک سال گذشته با محبوب‌‌شدن توکن‌های مربوط به آثار هنری منحصربه‌فرد، کالاهای کلکسیونی و بازی‌های مجازی، بر شهرت‌شان افزوده شده است.

اگر هنوز درباره NFT‌ها چیزی نمی‌دانید، ابتدا مقاله «توکن غیرمثلی چیست» را مطالعه کنید.

آمارهای تخصصی نشان می‌دهد که بخش NFT احتمال دارد امسال، با افزایش تقاضا برای کالاهای دیجیتال منحصربه‌فرد، شاهد رشد چشمگیری باشد. اما این احتمال هم وجود دارد که این بخش با امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) و دیگر حوزه‌ها تلاقی داشته باشد تا محصولات و خدمات نوینی ایجاد کند. در ادامه، به کمک مقاله‌ای از کریپتونیوز، نگاهی به حوزه NFT می‌اندازیم؛ حوزه‌ای که به نظر می‌رسد در سال ۲۰۲۱ رونق بگیرد.

بخش NFT کوچک، اما در حال رشد است

وب‌سایت NonFungible.com برای ارائه چشم‌اندازی از وضعیت صنعت NFT، داده‌ها و آمار متنوعی تهیه کرده است که شامل حجم مبادلات این بخش و سرعت رشد آن است. در هفته‌ای که به ۲۹ ژانویه (۱۰ بهمن) ختم شد، حجم فروش توکن‌های غیرمثلی معادل ۶ میلیون دلار بود.

اگرچه این مبلغ تنها ۰.۰۰۳ درصد از حجم روزانه در کل بازار ارزهای دیجیتال است، اما رشد قابل‌توجهی نسبت به ماه‌ها و سال‌های گذشته داشته است.

برای نمونه، تا ماه نوامبر (آبان) میانگین حجم هفتگی حدود ۱ میلیون دلار بود. این در حالی است که گزارش NonFungible در سال ۲۰۱۹ حاکی از آن بود که حجم ماهانه در بیشتر سال به‌صورت مداوم کمتر از این مقدار بوده است و حتی در سپتامبر آن سال (شهریور ۹۸) به زیر ۴۰۰,۰۰۰ دلار کاهش یافته است.

به‌گفته سایمون سئوجون کیم (Simon Seojoon Kim)، مدیرعامل و از صاحبان شرکت بلاک چین هشد (Hashed) در کره جنوبی، بازار توکن‌های غیرمثلی تاکنون رشدی تصاعدی نشان داده است. از نظر او، این رشد به‌شدت به محتوای فردی و مالکیت معنوی قدرتمند وابسته است؛ برخلاف دیفای که رشدی طبیعی داشت. وی گفت:

با اینکه انتظار داریم موارد استفاده متنوعی برای NFTها در بازی‌های کارتی پیدا شود، با این حال بسیار سخت است که بتوان حجم رشد بازار NFT را پیش‌بینی کرد. از هیچ معیاری هم نمی‌توان به‌عنوان شاخص جامع استفاده کرد.

زیردسته‌های توکن‌های غیرمثلی

اگرچه NFTها تاحدودی در حاشیه هستند، اما بدون تردید این بخش در حال گسترش است. به‌گفتهٔ جان کرین (John Crain)، بنیان‌گذار فروشگاه کارهای دیجیتال سوپرریر (SuperRare)، پیشران این گسترش، شماری از حوزه‌های خاص در زیردسته‌های توکن‌های غیرمثلی است.

کرین در مصاحبه‌ای گفت:

هنر دیجیتال، زمین‌های مجازی و NFTهای دیفای، همگی در سال ۲۰۲۱ رشدی انفجاری خواهند داشت. هنر دیجیتال در جایگاه پیشرو است و از لحاظ گستره، پیش‌گام این بخش خواهد بود.

به باور کرین، NFTها راهی را فراهم می‌کنند که با آن می‌توانیم مانند کالاهای فیزیکی، اقلام کلکسیونی مجازی هم جمع‌آوری کنیم و از این طریق، مهر منحصربه‌فرد بودن و بی‌همتایی را بر اقلام دیجیتال می‌زنند.

برای اولین بار یک استاندارد فنی ساده در اختیار ما قرار گرفته که برای اشیای قیمتی دیجیتال، کمیابی دیجیتال ایجاد می‌کند. انسان‌ها هزاران سال اشیای قیمتی را جمع‌آوری کرده‌اند و اکنون ابزاری در دسترس است که همان کار را به شیوه‌ای دیجیتال انجام می‌دهد.

اگرچه نگاه کرین به آیندهٔ اشیای قیمتی دیجیتال خوش‌بینانه است، اما تحلیل‌گران و دیگر کارشناسان این صنعت با پیش‌بینی‌های او موافق هستند.

فردریک هاگا (Fredrik Haga)، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل دون آنالیتیکز (Dune Analytics)، در این‌باره گفت:

من فکر می‌کنم اهمیت هنر کریپتو افزایش می‌یابد، چراکه هنرمندان می‌بینند که می‌توانند با هنر دیجیتال کمیاب درآمد داشته باشند.

او افزود که دنیای بازی هم بخش دیگری است که NFTها در سال ۲۰۲۱ در آن رشد خواهند کرد. بازی اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)، بزرگترین محصول این حوزه که مبتنی بر اتریوم است، در مجموع ۸.۱ میلیارد دلار درآمد داشته است. در این بازی، کاربران با موجودات بی‌همتا که هر کدام یک توکن هستند، مبارزه می‌کنند.

آیسا کیولیگان، مدیر بازاریابی آوی (Aave)، یکی دیگر از افرادی است که بازی Axie Infinity و به‌طور کلی بازی‌های NFT را تحسین می‌کند.

او در یک مصاحبه گفت:

Axi Infinity نمونهٔ عالی از یک بازی است که فضای کریپتو را بازی‌وار (gamify) کرده است. شما بازی می‌کنید و این دارایی‌های اتریومی را به دست می‌آورید و بعد می‌توانید آنها را به چیزهایی که در این اکوسیستم در جریان است، مرتبط کنید. بازی می‌تواند با استفاده از رابط‌های کاربری و مفاهیمی که مردم می‌شناسند و می‌فهمند، روشی عالی برای آموزش مفاهیم مهم دیفای مثل سهام‌گذاری به مردم باشد.

دیفای و NFTها

کیولیگان همچنین احتمال می‌دهد که امسال NFTها در فضای دیفای به‌صورت فزاینده‌ای شهرت یابند و بالعکس. او معتقد است:

فضای دیگری که پتانسیل رشد بالایی دارد، توکن‌های غیرمثلی موجود در حوزهٔ دیفای است. برای نمونه، امکان استفاده از این توکن‌ها به‌عنوان وثیقه، چیزی است که مردم به‌دنبال آن هستند. تلاقی NFT، بازی‌ها و دیفای نیز حوزهٔ دیگری است که ظرفیت زیادی برای رشد دارد.

فراتر از این، درآمیختن توکن‌های غیرمثلی و دیفای هم ممکن است به تولید محصولات جالبی منجر شود. به‌گفتهٔ کیولیگان، NFTهای قفل‌شده هم مشمول این امر می‌شوند. او اظهار داشت:

شما اساساً مجموعه‌ای از NFTها را در یک گروه دسته‌بندی می‌کنید و سپس می‌توانید صاحب بخشی از آن دسته شوید. هر توکن غیرمثلی در این دسته‌بندی باید در یک طبقه‌بندی مشخص جای گیرد و توسط NFTهای منحصربه‌فرد که ارزش خود را دارند، پشتیبانی شود.

کیولیگان به همین شکل انتظار دارد که «NFTهای تقسیم‌شده» نیز ظهور کنند. او گفت:

می‌توانید بخش‌ها یا سهم‌هایی از یک دارایی غیرمثلی را تصاحب کنید تا مالکیت میان شماری از سهام‌داران تقسیم شود.

صاحبان بانفوذ

فردریک هاگا به‌صورت ویژه سه پلتفرم را در بخش توکن‌های غیرمثلی نام می‌برد که ممکن است به سرعت رشد کنند. هاگا می‌گوید:

در حال حاضر نیفتی گیت‌وی (Nifty Gateway) و سوپرریر بالاترین حجم را به خود اختصاص داده‌اند. اوپن‌سی (Opensea) هم بستری عالی برای معامله توکن‌های غیرمثلی است.

جان کرین معتقد است هدف سوپرریر این است که با توسعهٔ پلتفرم و خدمات خود در سال ۲۰۲۱، از رشد اخیرش بهره ببرد.

ما نرم‌افزار موبایلی خود را راه‌اندازی خواهیم کرد تا نمایشگاه‌های [واقعیت مجازی] را تقویت کرده و رابط کاربری را برای کمک به کاربرانی که از لحاظ فنی ضعیف‌تر هستند ارتقا دهیم.

از جمله دیگر پلتفرم‌هایی که با حجم بالا فعالیت می‌کنند، می‌توان به پلتفرم فوتبال فانتزی جهانی «سوریر» (Sorare)، پلتفرم هنر مولد «آرت بلاکز» (Art Blocks) و بازی جهان‌باز غیرمتمرکز با اشیای قیمتی «دیسنترالند» (Decentraland) اشاره کرد. با این حال، بزرگترین پلتفرم غیرمثلی کنونی، کریپتو پانکس (CryptoPunks) است که از سال ۲۰۱۷ فعال بوده است.

کریپتو پانکس درست مثل کریپتو کیتیز (CryptoKitties)، امکان خرید «پانک» منحصربه‌فرد (نوعی شخصیت دیجیتال) را در بلاک چین اتریوم فراهم می‌کند. این پتلفرم در کل دوره فعالیتش ۱۲ میلیون دلار فروش داشته است.

شخصیت‌های قابل‌جمع‌آوری بسیار جذاب هستند و همان طور که کیولیگان پیشتر یادآور شد، احتمالاً به‌صورت فزاینده‌ای در ماه‌ها و سال‌های آینده با دیفای هم‌پوشانی داشته باشند. این هم حوزه‌ای است که آویگوچی (Aavegotchi)، شرکت آیتم‌های قابل‌جمع‌آوری رمزنگاری‌شده تحت مشاوره آوی (Aave)، امیدوار است که بتواند از آن بهره‌برداری کند.

کیولیگان در این باره توضیح داد:

آویگوچی‌ها اشیاء قابل‌جمع‌آوری NFT سهام‌گذاری‌شده در دیفای هستند که با توکن‌های آوی اثبات سهام شده‌اند تا ارزش‌شان بالا رود. برای فراخوان‌کردن یک آویگوچی، باید مقدار مشخصی وثیقه سهام‌گذاری کنید که بستگی به مشخصات آویگوچی خاصی دارد که می‌خواهید فراخوانی کنید.

چشم‌انداز رشد

باور قاطعی وجود دارد که در چشم‌انداز پایان ۲۰۲۱ و فراتر از آن، صنعت دارایی‌های غیرمثلی حتی اگر تا مدتی در حاشیه بماند، رشد نسبی قابل‌توجهی تجربه خواهد کرد.

هاگا می‌گوید:

فکر می‌کنم [توکن‌های غیرمثلی] تاحدودی در موقعیت مناسبی باقی بمانند و از لحاظ پذیرش پشت‌سر فضای گسترده‌تر دیفای حرکت کنند، اما همچنان ممکن است شاهد رشد شگرفی در این حوزه باشیم.

جان کرین ضمن موافقت با این برداشت، تأکید دارد که توکن‌های غیرمثلی چارچوب فنی ایده‌آلی برای تسهیل رشد این بازار نوظهور، یعنی اشیای قابل‌جمع‌آوری دیجیتال، فراهم می‌کنند.

او گفت:

به‌گمان من، بازار توکن‌های غیرمثلی در سال ۲۰۲۱ رشد گسترده‌ای خواهد داشت. با وجود آنکه در سال ۲۰۲۰ شاهد هجوم گسترده هنرمندان و کلکسیون‌داران جدید بوده‌ایم، این بازار هنوز نسبتاً کوچک است.