آیا بیت کوین بیش از اندازه پیچیده است؟

آیا بیت کوین پیچیده است یا ما آن را برای خودمان پیچیده کرده‌ایم؟ به‌طورکلی، این پرسش جالب و بحث‌برانگیز است. بسیاری از ما به‌خاطر داریم زمانی که اینترنت در حال گسترش بود و می‌خواستیم ایمیلی بفرستیم، چقدر دردسر می‌کشیدیم و چقدر برایمان این کار دشوار بود. هنگامی که آدرس گیرنده و موضوع و متن ایمیل را وارد می‌کردیم، به نظرمان پیچیده‌ترین کار دنیا را انجام می‌دادیم. همین ذهنیت نیز درباره بیت کوین وجود دارد. خیلی‌ها احساس می‌کنند کارکردن با بیت کوین و ارسال و دریافت این ارز دیجیتال کاری عجیب و پیچیده است و باید از الگوریتم‌ها و قوانین پشت‌پرده آن آگاهی کامل داشته باشیم؛ در‌صورتی‌که چنین دیدگاهی درست نیست.

درحال‌حاضر، تعداد کاربران بیت کوین به بیش از ۱۳۰میلیون نفر رسیده است و این تعداد هر‌روز در حال افزایش است. البته مشخص‌کردن تعداد کاربران، تنها یک تخمین است و نمی‌توان رقم دقیق آن را تعیین کرد. تنها راهی که می‌توان برای یافتن تعداد کاربران شبکه بیت کوین استفاده کرد، بررسی تعداد آدرس‌هایی است که در این شبکه استفاده می‌شوند.

در این مطلب، قصد داریم یادداشتی از سیلویان سورل (Sylvain Saurel) از وب‌سایت مدیوم را بررسی کنیم. در این یادداشت، وی به پیچیدگی بیت کوین می‌پردازد و از مقایسه‌های جالبی استفاده می‌کند تا نشان دهد آیا این ارز دیجیتال درحقیقت پیچیدگی‌های مختلفی دارد یا ما آن را برای خودمان سخت و نامفهوم کرده‌ایم. پس برای آنکه پاسخ این پرسش را بیابیم، تا انتهای مطلب ما را همراهی کنید.

بعضی‌ها می‌گویند بیت کوین بیش از اندازه پیچیده است

همان‌‌طور‌که اشاره کردیم، باید تعداد کاربران در شبکه بیت کوین را بر‌اساس آدرس‌های موجود تخمین بزنیم. تا دسامبر‌۲۰۲۰، حدود ۱۰۰میلیون نفر کاربر به شبکه بیت کوین پیوسته‌اند و یک سال بعد، یعنی در دسامبر‌۲۰۲۱، این تعداد از مرز ۱۳۰‌میلیون نفر عبور کرد؛ بنابراین، می‌بینیم که بیت کوین در میان عموم مردم محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.

آنچه از ۳‌ژانویه‌۲۰۰۹، یعنی تاریخ آغاز به‌ کار بیت کوین به دستان ساتوشی ناکاموتو به‌دست آمده، واقعاً کم‌نظیر و استثنایی است؛ اما راه زیادی تا استفاده گسترده بیت کوین در میان مردم باقی مانده است. اگر شما هم یکی از طرفداران دو‌آتشه بیت کوین و ارزهای دیجیتال باشید، این مسیر طولانی و پرفرازونشیب برایتان هیجان انگیز خواهد بود.

بعضی‌ها مدام تکرار می‌کنند که سیستم بیت کوین بسیار پیچیده است و این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا بیت کوین برای استفاده عمومی بیش از اندازه پیچیده نیست؟ جای تعجب ندارد که مردم این سؤال را بارها‌و‌بارها را مطرح می‌کنند. ما به‌عنوان طرفداران و اهالی بیت کوین در این‌جا مسئولیتی روی شانه‌هایمان داریم. من در سال ۲۰۱۴ جذب بُعد فنی بیت کوین شدم. ترکیب خاص و منحصربه‌فرد ساتوشی ناکاموتو در تلفیق فناوری‌ها برای ساخت پروتکل بیت کوین موجب شد تا بیشتر درباره بیت کوین یاد بگیرم.

بعدها هم انقلاب پولی بیت کوین و آزادی سیستم آن برایم آشکار شد؛ پس طبیعی‌ است که در ابتدا سعی می‌کردم درباره چیزهایی مثل الگوریتم امضاهای منحنی بیضوی (ECDSA) در قلب سیستم کلید عمومی/خصوصی بیت کوین، تابع‌های هش رمزنگاری با الگوریتم SHA-256، الگوریتم اثبات کار (PoW) و معماری همتابه‌همتا (P2P) شبکه بیت کوین صحبت کنم و بنویسم.

من توسعه‌دهنده هستم و این مباحث برایم جذاب است؛ بنابراین، شاید اشتیاقم به این مسائل در ابتدا مردم را گیج کرده باشد که قصد دارم برای چه کسی حرف بزنم و مخاطبم کیست؛ اما بعداً متوجه شدم که رویکردم و صحبت‌کردن درباره مسائل فنی روش صحیحی نیست. عموم مردم علاقه‌ای به دانستن الگویتم SHA-256 بیت کوین و امضاهای حلقوی ندارند و دنبال چیزهای دیگری هستند و دوست ندارند با این مباحث سردرگم شوند.

بعضی‌ها می‌گفتند اینترنت بیش از اندازه پیچیده است

در سال ۱۹۹۷، اینترنت حدود ۱۳۰میلیون نفر کاربر داشت؛ یعنی تقریباً به همان اندازه‌ای که بیت کوین امروز کاربر دارد. در آن زمان، هیجان و اشتیاق توسعه‌دهندگان بسیار زیاد بود. آنان درباره لایه تی‌سی‌پی/‌آی‌پی (TCP/IP) و پروتکل اچ‌تی‌تی‌پی‌اس (HTTPS) و متُدهای متعدد این پروتکل صحبت‌های فراوانی می‌کردند و مقاله‌های متنوعی می‌نوشتند.

به‌طورکلی، موضوعات فنی برای افراد فنی در این حوزه هیجان‌انگیز و جالب است؛ اما برای عموم چندان خوشایند نیست. وقتی مردم این موضوعات و مباحث فنی را می‌شنیدند، احساس می‌کردند که اینترنت موفق نمی‌شود و با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو نخواهد شد؛ چراکه بسیار پیچیده است و هرکسی نمی‌تواند آن را درک کند. شاید شما تیتر این مقاله در روزنامه نیوزویک (Newsweek) در سال ۱۹۹۵ را به‌خاطر بیاورید.

کلیفورد استول (Clifford Stoll) در این مطلب گفته بود که اینترنت به پدیده‌ای پایدار تبدیل نخواهد شد و تنها مُد یا تبی زودگذر است. شاید برای او که از اوایل دهه ۱۹۸۰ در دنیای کامپیوتر کار می‌کرد و منجمی سرشناس نیز بود، این حرف‌ها کمی عجیب به‌نظر برسد و نشان از ناتوانی‌ او در پیش‌بینی آینده باشد. بااین‌حال، نباید او را سرزنش کرد؛ چون حتی افراد مشهوری مانند بیل گیتس، بنیان‌گذار شرکت مایکروسافت که چیزهای زیادی درباره فناوری می‌دانست، در اظهاراتی عجیب گفته بود:

اینترنت، تنها تبی زودگذر است.

این‌‌ها خطا‌های فکری انسان‌ها هستند. وقتی به رشد باورنکردنی اینترنت از سال ۱۹۹۷ تاکنون نگاه می‌کنیم، به‌جرئت می‌توانیم بگوییم که ناباوران به موفقیت اینترنت در آن زمان، افرادی کوته‌فکر بوده‌اند.

امروزه، بیش از ۶۰درصد مردم جهان به اینترنت دسترسی دارند؛ ابزاری که زندگی ما را بهتر کرده است. اگرچه آموختن اینترنت در ابتدا برای عموم دشوار و تا حدودی پیچیده بود، اکنون از آن در بخش‌های گوناگونی استفاده می‌شود.

اینترنت پذیرفته شد، بیت کوین هم پذیرفته می‌شود

باید از خودمان بپرسیم چرا با وجود پیچیدگی‌های بسیار در فناوری، اینترنت بازهم در میان عموم مردم به‌طور گسترده استفاده شد؟ در پاسخ باید گفت به همان دلیلی که در آینده همگان از بیت کوین استفاده خواهند کرد. موضوع عجیب و پیچیده‌ای در کار نیست. اینترنت زندگی را برای کاربرانش آسان‌تر و بهتر کرده است. کسانی که از اینترنت استفاده می‌کنند، اصلاً اهمیتی به پروتکل اچ‌تی‌تی‌پی (HTTP) یا روش‌های گت (GET) و پست (POST) نمی‌دهند. تنها چیزی که برای مردم مهم است، لذت استفاده از اینترنت در زندگی روزانه‌شان است.

درباره بیت کوین نیز قضیه همین است. بیت کوین سیستم پولی کاملاً جدیدی است و تلاش می‌کند تا کاربران بر دارایی‌‌هایشان کنترل بی‌سابقه‌ای داشته باشند. این سیستم پرداخت غیرمتمرکز تحت مالکیت کاربران است که به‌لطف راهکار لایه‌دوم شبکه‌ لایتنینگ، برای پرداخت‌های روزانه در سطح کلان کاربردی خواهد بود. بیت کوین با تبدیل‌شدن به ذخیره ارزش به‌جای طلا آن‌هم در دنیایی که همه‌چیز در حال دیجیتالی‌شدن است، می‌تواند شما را از آسیب‌های تورم دور نگه دارد.

در ماه‌ها و سال‌های آینده که بیت کوین بیشتر به‌طور گسترده استفاده خواهد شد، همین نکته بالاست که مردم را بیش‌ازپیش جذب آن خواهد کرد. یقیناً شما جزو افراد خوش‌اقبالی هستید که اکنون این مطلب را پیش از آیندگان می‌خوانید. فرض کنید در سال ۱۹۹۷ مبالغی در شرکت‌های اینترنتی سرمایه‌گذاری می‌کردید و مدتی طولانی منتظر می‌ماندید، در‌نهایت چه اتفاقی رخ می‌داد؟ جز اینکه امروز میلیاردر بودید؟! با بیت کوین هم ممکن است چنین اتفاقی برایتان رخ دهد و در‌نهایت، بتوانید کنترل پولتان را در‌اختیار داشته باشید.

جمع‌بندی

به‌‌نظر می‌رسد با خواندن دیدگاه‌های سیلویان سورل، برایمان مشخص شده باشد که آیا بیت کوین پیچیده است یا خیر. اکنون می‌دانیم که بیت کوین اگر هم پیچیده باشد، نباید تأثیر چندانی بر استفاده گسترده مردم و شرکت‌ها از آن بگذارد. اینترنت هم زمانی بسیار پیچیده به‌نظر می‌رسید؛ اما با کناررفتن ابر ابهام و مسائل فنی مرتبط با آن، مردم توانستند به‌خوبی با آن ارتباط برقرار کنند و دیدگاه‌های منفی صاحبان رسانه و افراد مشهود نیز نتوانست مانع چنین فرایندی شود.

اینترنت برای مردم کاربردهای فراوانی داشت و زندگی‌شان را راحت‌تر و بهتر کرد. بیت کوین هم می‌تواند چنین کاری را انجام دهد و قطعاً نیز این اتفاق رخ خواهد داد. نباید فراموش کنیم که بیت کوین برای رسیدن به هدف والای خود، یعنی یافتن جایگاه واقعی‌اش میان عموم مردم و تبدیل‌شدن به ابزار و ذخیره ارزش، مشکلات و موانعی گوناگونی پیش رو دارد. مشکلات مقیاس‌پذیری، نوسان‌های قیمت، رویکردهای نامشخص و خصمانه دولت‌ها و نیاز به مقررات ازجمله موانعی هستند که باید این دارایی دیجیتال برای رسیدن به اهداف والایش آن‌ها را حل‌وفصل کند.