گفت‌وگو با عسل علیزاده؛ هیچ‌کس در بازار ارزهای دیجیتال علامه نیست

«این فضا آن‌قدر نو و جدید است که هیچ‌کس در آن علامه نیست»؛ این جمله توصیف عسل علیزاده از فضای متفاوت ارزهای دیجیتال است. او ۵ سالی می‌شود که با بیت کوین و ارزهای دیجیتال آشنا شده و با اینکه در این مدت خودش به یکی از چهره‌های آشنای جامعه ارز دیجیتال ایران تبدیل شده است، می‌گوید کاربران این حوزه باید به جای دنبال‌کردن شخصیت‌های شناخته‌شده یا اینفلوئنسرها، برای یادگیری بیشتر از منابع رسمی، مقالات آموزشی و ابزارهایی مثل یوتیوب استفاده کنند.

او به‌عنوان یک زن، شرایط کنونی بازار ارزهای دیجیتال که بیشتر جمعیت افراد فعال در آن را هم مردها تشکیل می‌دهند، یک فرصت می‌داند و تصور می‌کند فارغ از بحث جنسیت، این حوزه همچنان آن‌قدر نوپا است که به همه اجازه رشد می‌دهد.

مطلبی که در ادامه می‌خوانید، مصاحبهٔ ارزدیجیتال با عسل علیزاده است. در این گفت‌وگو فعالیت زنان ایرانی در فضای ارزهای دیجیتال را مرور کرده‌ایم، سری به آخرین وضعیت بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال زده‌ایم و بحثی هم درباره روش‌های سرمایه‌گذاری و ترید داشته‌ایم. ضمن اینکه برای سؤال کلیشه‌ای و البته مهم «چی بخریم؟» هم پاسخ تازه‌ای از زبان عسل علیزاده گرفته‌ایم.

گفت‌وگو با عسل علیزاده

عسل علیزاده عزیز، خودت رو کوتاه معرفی کن و از کارهایی که انجام می‌دی برامون بگو.

سلام. من عسل علیزاده هستم، ۲۳ سالمه و از سال ۲۰۱۷ وارد بازار کریپتو شدم. ورود من به واسطه کار محتوا بود، البته در دانشگاه هم در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل کردم و به اقتصاد علاقه داشتم. به همین دلیل (پیش از ورود به دانشگاه) به‌عنوان نویسنده و محقق در این حوزه شروع به کار کردم. توی این مدت با شرکت‌های مختلفی در زمینه‌های تحقیق و توسعه (R&D)، محتوا، مارکتینگ، آموزش، تحلیل بازار (بخش سرمایه‌گذاری و ترید) و توسعه کسب‌وکار (BD) به‌صورت تخصصی در حوزه بلاکچین و رمزارزها همکاری داشتم. البته حدود یک سال و نیم پیش هم تولید محتوای ویدیویی رو در قالب ویدیوکست‌های تحلیلی و آموزشی شروع کردم.

نهایتاً فعالیتم علاوه بر تحلیل فاندامنتال کلاسیک، در تحلیل داده‌های بازار (از جمله تحلیل داده‌های آن‌چین و سایر داده‌های بازار کریپتو) ادامه پیدا کرد و با یک تیم حرفه‌ای شروع به توسعه مدل‌ها و الگوریتم‌های تحلیل بازار و مدیریت ریسک عددی، با استفاده از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین (Machine learning) و مهندسی داده کردیم. البته علاوه بر این تیم، در حال حاضر در بخش توسعه کسب‌وکار یک شرکت بین‌المللی بازارساز (Market Maker) در بازار کریپتو هم مشغول هستم.

توی بازارهای مالی بیشتر جمعیت افراد فعال رو مردها تشکیل می‌دن و یه جورایی می‌شه گفت زن‌های فعال توی این صنعت همچنان توی اقلیت هستن. توی صنعت ارزهای دیجیتال و بلاک چین هم همین طوره. نظر کلیت چیه؟ فکر می‌کنی این برای جامعه زنان کریپتوی ایران فرصته یا محدودیت؟

در واقع من این موضوع رو یک فرصت می‌بینم. البته که شخصاً به‌خاطر جنسیتم بعضاً با چالش‌ها و تبعیض‌هایی در این فضا روبه‌رو شدم، اما در مجموع همیشه بار حمایت‌ها و انرژی‌های مثبت برام سنگین‌تر بوده. ما در حال حاضر خانم‌های بسیار باسواد و پرتلاشی رو در جامعه کریپتوی ایران داریم و در کل من معتقدم فارغ از بحث جنسیت، این فضا هنوز حتی در حوزه بین‌الملل، اونقدر جوان و نوظهور هست که به همه اجازه‌ی رشد میده و هنوز جای زیادی برای کار داره. نکته اینجاست که خانم‌ها خودشون رو محدود نکنن و پشت نقاب «من به عنوان یک خانم نباید سراغ حوزه‌های فنی برم» قایم نشن. از نظر من همه چیز به علاقه برمی‌گرده و شما هم اگر به فعالیت در این فضا علاقه دارید، فارغ از جنسیت مطمئن باشید که مسیرتون رو پیدا می‌کنید و موفق خواهید شد.

توصیه‌ای برای زن‌هایی که توی حوزهٔ ارزهای دیجیتال فعال هستن، داری؟

تنها توصیه من این هست که جلوی تبعیض بایستید، اما انتظار حمایت بیش از حد هم از شخص یا سازمانی نداشته باشید. دلیل اینکه این موضوع رو مطرح کردم این هست که بارها دیدم خانم‌ها جنسیت خودشون رو به‌عنوان ضعف می‌بینند و در محیط کار به‌دنبال تأیید یا حمایتِ بیش‌تر از تساوی می‌گردند که قطعاً این بیشتر به خودشون آسیب می‌زنه. قصد شعاردادن ندارم، اما چه خانم و چه آقا، مطالعه کنید و به خودتون باور داشته باشید. مطالعه به معنای دنبال‌کردن اینفلوئنسرهای زرد سودجو نیست، به‌معنای مطالعه علمی واقعی و افزایش آگاهیه.

این بازار عمر چندانی نداره و فکر نکنید تمام کارهای بزرگ تا به حال توسط بقیه انجام شده و حالا شما فقط باید از بقیه پیروی کنید؛ خیلی از کارهایی که در ظاهر نشدنی به‌نظر می‌رسن در این حوزه شدنی هستند، فقط هنوز کسی سراغ انجامشون نرفته. پس خلاق باشید و نترسید. از نظر من تا زمانی که دانش کامل درمورد ماهیت این تکنولوژی، این بازار، و پروژه‌های کریپتویی ندارید، هرگز خودسرانه سرمایه‌گذاری نکنید.

پروژه‌ یا کامیونیتی خاصی وجود داره که با کمک زنان ایرانی فعال پیش بره؟ زنان ایرانی این حوزه چه دستاوردهایی داشتن و چه کارهایی توسط اونها انجام شده؟ از زنان ایرانی فعال در حوزه کریپتو که فکر می‌کنی از همه موفق‌تر هستن، سه تا رو نام می‌بری؟

بله کامیونیتی «Women in Blockchain Farsi» تماماً توسط خانم‌های ایرانی بسیار باسواد و بااستعداد توی این فضا مدیریت می‌شه، البته تا جایی که می‌دونم تا حالا بیشتر تمرکزشون روی توانمندسازی خانم‌ها در بخش‌های فنی بلاکچین و توسعه بوده. ما پارسال یک گروه تلگرامی هم اختصاصاً برای اشتراک دانش بین خانم‌ها درست کردیم که تعدادی از خانم‌های عزیز و موفق کامیونیتی توی این مسیر خیلی کمک کردن و فکر می‌کنم درسته که خیلی جای جلو‌رفتن داره، اما نتورکینگ و ارتباطاتی که شکل گرفت خالی از لطف نبود و پیشرفت خیلی از بچه‌ها رو حالا می‌بینم و لذت می‌برم.

با توجه به اینکه قطعاً صدها خانم توی این بازار و حوزه فعال هستند که من شاید ۹۹ درصد اون‌ها رو نشناسم، پس نمی‌تونم کسی رو به‌عنوان «موفق‌ترین» معرفی کنم؛ اما تنها چیزی که می‌دونم این هست که خانم‌های ایرانی پا‌به‌پای آقایون در این فضا در حال رشد هستند و خصوصاً وضعیت فعلی بازار باعث شده خیلی‌ها شروع به یادگیری بیشتر و پیشرفت عمیق‌تر بکنند که از نظر من این نکتهٔ بسیار مثبتی هست.

بیت کوین و به‌طور کلی ارزهای دیجیتال این روزها دارن یکی از بزرگترین بازارهای نزولی تاریخ رو تجربه می‌کنن. به نظرت ادامه این روند و کاهش بیشتر قیمت‌ها می‌تونه چه تأثیری روی صنعت ارزهای دیجیتال و کسب‌وکارهای فعال توی این حوزه داشته باشه؟

جواب این سؤال می‌تونه خیلی طولانی باشه، اما اگر بخوام خلاصه بگم، حتی اگر چرخه قبلی رو در نظر بگیریم، می‌بینیم که این ریزش‌ها و ورود به بازار نزولی همیشه مثل یک صافی عمل می‌کنه؛ درسته که متأسفانه خیلی از افراد متضرر می‌شن و خیلی از افراد سرمایه خودشون رو از بازار بیرون می‌برن و شاید دیگه هرگز اون رو وارد بازار کریپتو نکنند (که خب این موضوع بازگشت فشار خرید و روند صعودی رو تضعیف می‌کنه)، اما دو نکته مثبت وجود داره.

نکته اول اینکه خیلی از افراد به فکر یادگیری بیشتر می‌افتند. سود کردن یا راه‌اندازی بیزنس در بازار کریپتو، در زمان بولران، از نظر من ساده‌ترین کاریه که هر کسی می‌تونه انجام بده. کافیه هر توکنی رو بخرید و سود بگیرید! خطر جاییه که فکر کنید پس حالا استاد مارکت هستید. این ریزش‌ها باعث می‌شه تلنگری به خیلی‌ها وارد بشه و شروع به مطالعه بیشتر بکنند، چه بسا پروژه‌ها هم برای زنده‌موندن در این شرایط، مجبور به ارتقا و پیشرفت بیشتر می‌شن و همه زمان کافی دارند تا روی زیرساخت‌ها و توسعه محصولاتشون بیشتر کار بکنند.

نکته دوم این هست که اگر یادتون باشه توی چرخه قبلی پروژه‌های بسیار زیادی (حتی در بین پروژه‌های صدر جدول) وجود داشتند که حالا نابود شدند. همین طور، اساتید یا تحلیلگرهایی هم بودند که بعد از ریزش قبلی به کلی محو شدند. از نظر من ریزش، که البته لازمه واضح هر بازار مالی هست، معیاری برای تشخیص برترین‌هاست. پروژه‌هایی که مشکلات زیرساختی یا ضعف الگوریتمی دارند، مثل لونا، از صفحه بازی حذف می‌شن و اینجاست که فرق اون‌ها مشخص میشه.

قطعاً برای مدت طولانی، ترندی که حدود دو سال شاهدش بودیم رو نخواهیم دید؛ کسب‌وکارهای زیادی شاید فعالیتشون رو متوقف کنند؛ تمایل سرمایه‌گذارها برای ورود کمتر خواهد شد؛ حتی قطعاً خبرها و تحلیل‌هایی رو خواهیم شنید که پیش‌بینی می‌کنند مارکت کریپتو از بین خواهد رفت! درست مثل اتفاقاتی که قبلاً افتاده. از طرف دیگه نباید فکر کنیم که حالا قطعاً به کف رسیدیم، باید بدونیم که همچنان خطرات خیلی بیشتری وجود داره و اگر کسب درآمد در بازار نزولی رو هم بلدیم، دست به کار بشیم؛ اگر نه، صبور باشیم و طمع نکنیم.

اگرچه بیشتر در تحلیل فاندامنتال فعال بودی، نظر کلی تو درباره تحلیل آن‌چین چیه؟ فکر می‌کنی کجاها می‌تونه مفید باشه؟

درسته من در سال‌های اول فعالیتم بیشتر روی تحلیل فاندامنتال سنتی تمرکز داشتم، بعدها اما متوجه شدم که این نوع تحلیل خوبه، ولی اصلاً کافی نیست. به همین دلیل هست که حالا (با تیمی که داریم) روی تحلیل داده‌های متنوعی مثل آن‌چین، داده‌های صرافی‌ها، حرکات نهنگ‌ها، احساسات بازار و… کار می‌کنیم و همه اینها رو با تحلیل‌های سنتی ترکیب می‌کنیم.

باید بگم تحلیل آن‌چین فرق این بازار با بازارهای مالی دیگه هست. بسیار مفید و کاربردیه و متأسفانه در اکثر مواقع درست فهمیده نشده. حتی می‌بینم که بعضی از افراد درمورد ریزش اخیر گفتند چرا این ریزش رو تحلیل آن‎چین پیش‌بینی نکرده بود! ما هیچ روش یکسان و همگانی‌ای برای انجام تحلیل آن‌چین نداریم. تنها چیزی که مشترک هست داده‌های آن‌چین هستن و هرکس می‌تونه تحلیل و روش استفاده خودش رو از این داده‌ها داشته باشه، پس چیزی مثل الگوهای تحلیل تکنیکال، در تحلیل آن‌چین وجود نداره که همه ازش پیروی کنند و بفهمند چه چیزی رو پیش‌‎بینی کرده و چه چیزی رو نکرده. پس ممکنه فردی از داده‌های یکسان تحلیل ریزشی داشته باشه و فرد دیگه‌ای تحلیل صعودی.

تحلیل آن‌چین می‌تونه دید بسیار عمیقی رو درمورد احساسات و شرایط بازار به شما بده. پیشنهادم این هست که اگر علاقه‌مند هستید، به چند معیار ساده و ابتدایی یا مقالات تحلیلی ساده بسنده نکنید و معیارها رو عمیق‌تر بررسی کنید. قطعاً می‌تونه برای ترید بسیار کاربردی باشه.

یه سؤال دیگه؛ چی بخریم؟!

این سؤال خیلی خوب بود. شاید خیلی‌ها این جواب من رو نپسندن، اما جواب من این هست که چیزی نخرید! من ترکیب «سرمایه‌گذاری روی رمزارزها» به فرم هولد یا سبدچینی رو خیلی نمی‌پسندم چون گمراه‌کننده‌ست. سرمایه‌گذاری یعنی شما به قصد افزایش پول فیات خودتون اقدام به خرید کردید (پس جملاتی مثل «یک بیت کوین همیشه یک بیت‌کوینه» مطرح نیست. اگر به این جمله باور دارید پس سرمایه‌گذاری نمی‌کنید، در واقع دارید دارایی‌تون رو تبدیل می‌کنید.

اگر قصد شما سرمایه‌گذاریه و بازه این سرمایه‌گذاری زیر ۴ الی ۵ ساله، هیچ تضمینی وجود نداره که سال بعد توی سود باشید. البته که برای ۴ تا ۵ سال هم تضمینی نیست، اما حداقل طبق تجربه (درمورد بیت‌کوین) می‌شه امیدوار بود، اما در بازه‌های یکی دو ساله خیر. درکل من ترید کوتاه‌مدت به‌صورت حرفه‌ای و علمی رو شدیداً نسبت به خرید و نگهداری ترجیح می‌دم، چون در هر شرایطی از بازار اگر درست انجام بشه می‌تونه سودآور باشه؛ اما توسط فرد متخصص و باید بگم که اکثر افراد این تخصص رو ندارند. اگر هم قصد شما برای سرمایه‌گذاری طولانی‌مدته، فقط می‌تونم بگم «بیت‌کوین»؛ اما باید انتظار هرچیزی رو داشته باشید.

در آخر اگر حرفی برای مخاطبان ما داری، خوشحال می‌شیم بدونیم.

برای رشد و پیشرفت در فضای کریپتو، دنبال الگو و استاد یا نسخه‌ی آماده نباشید. این فضا انقدر نو و جدیده که هیچکس توی اون علامه نیست. جای زیادی برای پیشرفت هست، پس به جای ورود به حواشی کامیونیتی و تلاش برای یادگیری از اینفلوئنسرهای زرد، از منابع رسمی و حرفه‌ای، مقالات و یوتیوب استفاده کنید. قطعاً در مدت کوتاهی متوجه می‌شید که چقدر بیشتر می‌دونید! ممنونم از ارزدیجیتال که همیشه یکی از بهترین و کاربردی‌ترین منابع فارسی‌زبان این حوزه بوده و امیدوارم که موفق باشید.