چطور از شر فومو خلاص شویم و به استراتژی خود پایبند بمانیم؟

فومو (FOMO) مخفف عبارت Fear of Missing Out به‌معنای ترسِ ازدست‌دادن یا عقب‌ماندن از دیگران است. فومو بیشتر در حوزه سرمایه‌گذاری کاربرد دارد و جالب است بدانید فقط مختص سرمایه‌گذاران تازه‌وارد نیست. این احساس در بسیاری از مواقع دامن‌گیر سرمایه‌گذاران حرفه‌ای هم می‌شود. مبنای تصمیم‌گیری‌هایی که از پی فومو می‌آیند تحقیق و بررسی نیست، بلکه این احساس است که «نکند من به‌اندازه بقیه سود نکنم» یا به‌بیان دیگر، مبنای آنها «مقایسه خود با دیگران» است.

در بازارهای مالی احساسات مخرب زیادی وجود دارند که فومو یکی از مخرب‌ترین این احساسات است. البته نباید از این غافل شد که فومو یک احساس طبیعی و رایج در بین همه انسان‌ها و مخصوصاً سرمایه‌گذاران است؛ اما برای اینکه سرمایه‌گذاری موفقی داشته باشیم، حتماً باید به‌نحوی آن را مهار کنیم تا کنترل ذهن ما را به دست نگیرد و ما را به‌سمت ضرر نکشاند. خیلی از اوقات می‌بینیم حوزه‌ یا بازاری که در آن سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم به‌سرعت در حال رشد و سوددهی است. در همین زمان است که احساس فومو به‌سراغ ما می‌آید و فکر می‌کنیم همه از ما جلو افتاده‌اند و ما سود زیادی از دست داده‌ایم که طبیعی هم هست؛ اما باید تا می‌توانیم بر این احساس ترس غلبه کنیم.

در ادامه قصد داریم به تأثیرات این احساس ترس و راه‌های خلاص‌شدن از شر فومو بپردازیم. در این مطلب مروری خواهیم داشت بر اینکه سرمایه‌گذاری احساسی چه شکل و ساختاری دارد، چگونه سرمایه ما را به بازی می‌گیرد، چگونه بر میزان سود و ضرر ما تأثیر می‌گذارد، و اینکه چطور می‌توانیم با رعایت خط قرمزهای استراتژی معاملاتی خود، گرفتار فومو نشویم. با ما همراه باشید.

سرمایه‌گذاری احساسی چیست و چه تأثیراتی در پی دارد؟

سرمایه‌گذاری احساسی می‌تواند سرمایه‌گذاران را به‌ سمتی سوق دهد که به‌جای تحلیل و بررسی، بر مبنای احساسات و پالس‌های درونی خود عمل کنند و این مسئله به‌شدت بر راهبرد معاملاتی و سوددهی معاملاتشان تأثیر منفی می‌گذارد.

غلبه بر احساسات یکی از سخت‌ترین موانعی است که سرمایه‌گذاران باید پشت سر بگذارند و یکی از مهم‌ترین دلایل ضرر سرمایه‌گذاران در معاملات ارزهای دیجیتال هم همین فومو است.

متأسفانه، احساسات ما واکنش‌های طبیعی به فراز و فرودهای بازار هستند. وقتی بازار سقوط می‌کند، احساس ترس و نگرانی بر ما غلبه می‌کند یا وقتی قیمت یک دارایی به بالاترین سطوح خود می‌رسد، فومو یا ترس ازدست‌دادن در درون ما تشدید می‌شود.

همه سرمایه‌گذاران موفق می‌دانند که پیروی از این پالس‌ها و احساسات یا به فروش زودهنگام و محروم‌شدن از سودهای بیشتر منجر می‌شود یا به خرید دیرهنگام و افت قیمت‌ها و ازدست‌دادن سرمایه می‌انجامد.

هرچند این احساسات در بازارهای سنتی بسیار رایج هستند؛ اما در دنیای ارزهای دیجیتال خیلی بیشتر به چشم می‌خورند. دلیل آن هم نوسانات شدید و نه‌چندان قابل‌پیش‌بینی قیمت است که به سود و زیان‌های چشمگیر منجر می‌شود.

بیشتر بخوانید: ۶ راه برای کنترل احساسات در زمان خرید و فروش ارزهای دیجیتال

سرمایه‌گذاری احساسی به چه دلایلی اتفاق می‌افتد؟

سرمایه‌گذاری احساسی زمانی اتفاق می‌افتد که منفعت مالی و احساسات هیجانی یک سرمایه‌گذار یا تریدر به‌شدت به هم نزدیک شوند.

به‌بیان دقیق‌تر، یکی از شناخته‌شده‌ترین دلایل غلبه معامله یا سرمایه‌گذاری احساسی این است که فرد به سرمایه‌گذاری خود فقط به چشم سرمایه‌گذاری نگاه نکند یا پولی را که سرمایه‌گذاری کرده صرفاً پول نبیند، بلکه سرمایه‌گذاری خود را ابزاری برای دست‌یابی به احساسات هیجانی خود بداند.

به‌عنوان مثال، اینکه سرمایه‌گذار به سرمایه‌گذاری خود به‌عنوان چیزهایی مثل یک ماشین جدید، یک تعطیلات لاکچری یا خلاص‌شدن از شر بدهی‌های گذشته نگاه کند، به‌خودی‌خود بسیار خطرناک است.

چگونه می‌توان سرمایه‌گذاری‌هایی فارغ از احساسات انجام داد؟

اگر سرمایه‌گذاران بتوانند در قالب یک شخص سوم و به‌عنوان یک غریبه به سرمایه‌گذاری‌ها و دارایی‌های خود نگاه کنند، شاید بتوانند ذهنیت احساسی را از خود دور کنند.

در قالب شخص سوم یعنی چه؟ یعنی اینکه فرد بتواند بدون اینکه خود را ذی‌نفع محسوب کند، ضرر و زیان معامله را یک اتفاق عادی تصور کند که همیشه می‌تواند رخ دهد. در چنین شرایطی، فرد به‌خوبی متوجه می‌شود که این ضرر و زیان به همان اندازه‌ای است که او در ابتدای سرمایه‌گذاری انتظارش را داشته است، نه کمتر و نه بیشتر.

اگر سرمایه‌گذاری چنین دیدی داشته باشد، سودکردن را هم نوعی برتری شخصی بر افراد دیگر تلقی نمی‌کند، بلکه آن را اتفاقی در نظر می‌گیرد که به‌دلیل قراردادن پول در زمان و مکان درست رخ داده است.

البته چون این فرایند فکری مقداری از طبیعت انسان به‌دور است، لازم است که سرمایه‌گذار با مقادیر پول کمتر شروع کند و کم‌کم ذهنیت درست برای غلبه بر احساسات را شکل دهد.

چه ابزارهایی می‌توانند به سرمایه‌گذاران در مدیریت صحیح دارایی‌هایشان کمک کنند؟

راهکارهای خودکار یا اتوماتیک می‌توانند به پیکره‌بندی راهبرد معاملاتی تریدرها کمک کنند تا وادار به معامله و سرمایه‌گذاری بر مبنای احساسات خود نشوند.

علاوه بر ذهنیت فرد، ابزارهای مختلف هم می‌توانند به غلبه بر سرمایه‌گذاری احساسی کمک کنند. یکی از رایج‌ترین این ابزارها، پلتفرم‌های معاملاتی هستند که تنظیمات از پیش‌ تعیین‌شده‌ای برای خرید‌وفروش دارند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تریدر یک راهبرد معاملاتی را حفظ و رعایت کند و اجازه بدهد یک راهکار یا پلتفرم دیگر به‌جای او فکر و اقدام کند.

ابزارهایی مثل ربات‌ها، تجربه تریدر را بیشتر به یک تجربه غیرفعال تبدیل می‌کنند که در آن تریدر نیازی به بررسی و خواندن چارت‌ها و نمودارها که یک فعالیت زمان‌بر است ندارد.

با این حال، هرچند ثابت شده که ربات‌ها می‌توانند برخی از تأثیرات معامله و سرمایه‌‌گذاری احساسی را از بین ببرند؛ اما ضامن کسب سود یا ایجاد یک محیط خالی از ریسک نیستند. پس بهتر است که تریدرها قبل از سرمایه‌گذاری با ربات‌ها، با شبیه‌سازها کار کنند و اعداد و ارقام غیرواقعی را در آن آزمایش کنند تا دچار ضرر نشوند.

جمع‌بندی

در این مقاله تلاش کردیم به فومو و تأثیرات آن و همچنین راه‌های خلاص‌شدن از شر فومو بپردازیم. گفتیم که فومو به‌معنای ترس از دست‌دادن و عقب‌ماندن از دیگران است. این احساس ترس زمانی به‌سراغ ما می‌آید که شاهد سود دیگران در بازارها و دارایی‌هایی هستیم که ما در آنها حضور نداریم؛ یعنی یک نوع مقایسه خود با دیگران که باعث غلبه احساسات منفی و تصمیم‌گیری غیرعقلانی درباره معامله و سرمایه‌گذاری می‌شود. سرمایه‌گذاری احساسی می‌تواند باعث شود که خارج از قوانین استراتژی سرمایه‌گذاری‌مان عمل کنیم و خط قرمزها را زیر پا بگذاریم. در این شرایط نمی‌توان انتظاری جز زیان داشت.

تلاش ما این بود که دو روش کاربردی و کمک‌کننده برای غلبه بر فومو و سرمایه‌گذاری احساسی به شما معرفی کنیم: اول اینکه به‌عنوان یک شخص سوم به سرمایه‌گذاری‌های خود نگاه کنید و دوم اینکه از ابزارها و پلتفرم‌هایی بهره بگیرید که تنظیمات از پیش تعیین‌شده‌ای دارند و زحمت بررسی چارت‌ها و صرف زمان برای گرفتن داده‌ها را کم می‌کنند.

البته در طول مقاله اشاره کردیم و باز هم تأکید می‌کنیم که این ابزارها و پلتفرم‌های خودکار تا حدودی ریسک سرمایه‌گذاری و معامله را کمتر می‌کنند؛ اما تضمین‌کننده سود یا صفرشدن ضرر نیستند. پس توصیه می‌شود قبل از استفاده از آنها، از نسخه‌های آزمایشی استفاده کنید تا مهارت استفاده از آنها را به‌طور کامل کسب کنید.

و در انتها، توصیه کلی ما به شما این است که یک ذهنیت سازنده برای خودتان به وجود بیاورید؛ ذهنیتی که از احساسات به‌دور است و برای راهبرد از پیش تعیین‌شده‌‌تان احترام زیادی قائل است. به این ترتیب می‌توانید معاملات و سرمایه‌گذاری‌هایی منطقی و به‌دور از احساس ترس انجام دهید.