تفاوت بروکر و صرافی ارز دیجیتال چیست؟

برای معامله ارزهای دیجیتال می‌توانید از پلتفرم‌های مختلفی از جمله صرافی (Crypto Exchange) یا بروکر ارز دیجیتاال (Crypto Broker) استفاده کنید که تفاوت های زیادی نسبت به یکدیگر دارند. در صرافی، خرید و فروش را با خود صرافی یا سایر کاربران بر اساس قیمت دلخواه انجام می‌دهید. اما در بروکرهای ارز دیجیتال، معمولاً معامله ارزهای دیجیتال مستقیماً با خود پلتفرم و با حاشیه سود ثبات انجام می‌شود.

بنابراین، برای انتخاب بهترین گزینه جهت ترید ارزهای دیجیتال، ابتدا باید با تعریف بروکر ارز دیجیتال و صرافی کریپتو آشنا شده و مزایا و معایب هر کدام را بشناسید. دراین مطلب، همچنین به این سؤال که برای ایرانیان، صرافی بهتر است یا بروکر نیز پاسخ خواهیم داد.

بروکر ارز دیجیتال چیست؟

کارگزار یا بروکر ارز دیجیتال (Crypto Broker)، یک ارائه‌دهنده خدمات مالی است که امکان خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال را فراهم می‌کند. این پلتفرم‌ها شبیه به کارگزاری‌های سنتی سهام یا فارکس هستند و گزینه‌ای جذاب برای تازه‌کارها یا افرادی محسوب می‌شوند که به‌دنبال روشی سریع و آسان برای خرید ارزهای دیجیتال بدون درگیری با رابط‌های معاملاتی پیچیده می‌گردند.

کارگزاران کریپتویی به‌جای استفاده از اوردر بوک (Order Book) و تطبیق خریداران و فروشندگان، نقدینگی (Liquidity) را از تأمین‌کنندگان مختلف جمع‌آوری کرده و یک نرخ و حاشیه سود ثابت را روی قیمت لحظه‌ای ارزهای دیجیتال اعمال می‌کنند. به این نرخ، مارکت‌آپ (Markup) می‌گویند. این ساختار در زمان نوسان شدید بازار می‌تواند ریسک خرید رمز ارزها با قیمتی بالاتر یا فروش با قیمتی پایین‌تر از قیمت لحظه‌ای را به‌دنبال داشته باشد.

بنابراین، ویژگی‌های کلی بروکرهای ارز دیجیتال را می‌توان به‌صورت زیر خلاصه کرد:

• معامله دارایی‌های مختلف در انواع بازارهای مالی
• پشتیبانی از طیف محدود و خاصی از ارزهای دیجیتال
• اعمال حاشیه سود ثابت روی قیمت لحظه‌ای رمز ارزها
• دریافت کارمزدهای بالاتر نسبت به صرافی‌ها
• امکان دریافت کارمزدهای اضافه (مثلاً برای نگهداری بلندمدت دارایی‌ها در پلتفرم)
• حذف دفتر سفارش و عدم پشتیبانی از معاملات همتابه‌همتا (P2P)
• عموماً دارای رابط کاربری بسیار ساده
• مناسب برای تازه‌واردان
• تنوع پرداخت از جمله کارت اعتباری، انتقال بانکی و پی‌پال
• ارائه معاملات خودکار، مدیریت سبد سرمایه و منابع آموزشی
• ریسک طرف مقابل (Counter-party Risk) به‌دلیل نگهداری وجوه کاربران در داخل پلتفرم

بیشتر بخوانید: اوردر بوک (Order Book) چیست؟ آموزش خواندن و تحلیل دفتر سفارش

تعریف بروکر در بازار کریپتو با مثال

کارگزاری‌های رمز ارزی، امکان معامله ارزهای دیجیتال خاص و بزرگ بازار که معمولاً تقاضای زیادی دارند را فراهم می‌کنند. برای درک بهتر نحوه کار یک بروکر در کریپتو، پلتفرم ای تورو (eToro) را در نظر بگیرید. در این پلتفرم علاوه بر دارایی‌ها سنتی مانند سهام، شاخص‌ها، کالاها، ارزها و ETFها، امکان معامله بیش از ۱۳۰ ارز دیجیتال محبوب بازار وجود دارد.

در ای تورو، بازار خرید و فروش دارایی‌ها به‌صورت OTC (فروشگاهی) است و یک حاشیه سود مشخص روی قیمت لحظه‌ای ارزهای دیجیتال اعمال شده است. به‌همین‌خاطر، شما ممکن است قیمتی بالاتر از قیمت لحظه‌ای بیت کوین برای خرید آن پرداخت کنید.

صرافی ارز دیجیتال چیست؟

صرافی ارز دیجیتال (Crypto Exchange) یک واسط تبادل است که در آن کاربران می‌توانند با خود صرافی (OTC) یا با دیگر کاربران (P2P) معامله کنند. این پلتفرم‌ها برای معاملات همتابه‌همتا از سیستم دفتر سفارش استفاده کرده و خریداران و فروشندگان را براساس قیمت‌های موردنظرشان به هم وصل می‌کند. این ساختار، امکان ثبت انواع سفارش از جمله مارکت (Market)، لیمیت (Limit)، استاپ لیمت (Stop-limit) و OCO را به کاربران می‌دهد.

بیشتر بخوانید: انواع سفارش خرید و فروش ارز دیجیتال را بشناسید

یکی از تفاوت های صرافی ارز دیجیتال با بروکر کریپتو، تنوع ارزهای دیجیتال پشتیبانی‌شده در آن‌هاست. صرافی‌ها معمولاً از رمز ارزهای متنوع و جدید پشتیبانی کرده و ابزارهای معامله حرفه‌ای مانند لوریج (Leverage)، معاملات مارجین (Margin Trading) و قراردادهای آتی (Futures) را در اختیار تریدرها قرار می‌دهند.

بنابراین، ویژگی‌های صرافی‌ها شامل موارد زیر است:

• پشتیبانی از طیف متنوع ارزهای دیجیتال
• کارمزدهای کمتر نسبت به بروکرها
• امکان معامله فروشگاهی و همتابه‌همتا
• امکان سفارش‌گذاری‌های مختلف
• پشتیبانی از ابزارهای معامله حرفه‌ای مانند فیوچرز، مارجین، اهرم
• سخت‌گیری‌های کمتر واریز و برداشت و امکان برداشت آنی
• امکان انتقال لحظه‌ای ارزها به کیف پول ارز دیجیتال شخصی (Crypto Wallet)
• مناسب برای هر دوی تازه‌واردان و حرفه‌ای
• دارای رابط کاربری پیچیده‌تر

برای آشنایی بیشتر با جزئیات نحوه کار صرافی‌ها، مطلب صرافی ارز دیجیتال چیست ما را بخوانید.

تفاوت کلیدی بین بروکر و صرافی ارز دیجیتال

با توجه به تعاریفی که ارائه کردیم، مشخص است که صرافی‌ها و کارگزاری‌های ارز دیجیتال تفاوت‌های بنیادینی با یکدیگر دارند. در این قسمت، این تفاوت‌ها را به‌صورت جزئی‌تر بررسی می‌کنیم.

تفاوت در نوع دسترسی به بازار

از نظر بازارها و نوع معاملات، صرافی‌ها انواع مختلفی از جمله مارجین، فیوچرز، معامله آپشن (Options) و معاملات غیرمتمرکز در دکس‌ها (DEX) را ارائه می‌دهند. این ویژگی‌ها برای تریدرهای حرفه‌ای مناسب‌تر هستند و نیاز به دانش عمیق از نحوه کار آن‌ها دارد.

بیشتر بخوانید:‌ صرافی غیرمتمرکز یا DEX چیست؟

 در مقابل، بروکرها بر ساده‌سازی معاملات تمرکز داشته و فقط خرید و فروش عادی رمز ارزها در قیمت مشخص را ارائه می‌دهند. البته این پلتفرم‌ها ممکن است برخی ابزارهای پیشرفته مانند کپی تریدینگ (که بیشتر برای ساده‌سازی تریدهاست) را نیز داشته باشند. این پلتفرم‌ها برای افراد تازه‌کار بدون نیاز به نگرانی درخصوص نگهداری شخصی ارزهای دیجیتال، بسیار مناسب‌تر است.

بااین‌حال، کاربران ایرانی در دسترسی به هر دو پلتفرم معاملاتی (Trading Platform) صرافی و کارگزار رمز ارزی با مشکلاتی مواجه هستند و چالش افراد بسته به موقعیت جغرافیایی‌شان از نظر خدمات، زیرساخت‌های فنی، چارچوب‌های قانونی و استفاده از روش‌های پرداخت هر کدام از آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

بیشتر بخوانید: معامله در بازار ارز دیجیتال با معامله در بورس چه تفاوتی دارد؟

تفاوت در مالکیت دارایی

هنگام خرید ارز دیجیتال در اکثر صرافی‌ها، دو گزینه در اختیار دارید؛ نگهداری دارایی در داخل کیف پول صرافی یا انتقال آن به کیف پول شخصی. در‌صورت انتخاب گزینه دوم هنگام خرید، خودتان مسئول نگهداری ارزهای دیجیتال‌تان هستید و مالکیت واقعی آن‌ها در اختیار شماست.

اما در بروکر، شما معمولاً مالک مستقیم و فنیِ ارزهای دیجیتال‌تان نیستید. بروکر به‌عنوان واسط، قیمت لحظه‌ای یا قراردادی برای خرید یا فروش را به شما ارائه می‌دهد، اما اغلب ارزهای دیجیتال اصلی نزد بروکر باقی می‌مانند. یعنی شما بیشتر از تفاوت قیمت‌ها سود یا زیان می‌برید و لزوماً امکان انتقال ارز به کیف پول شخصی‌تان را ندارید.

تفاوت در مدل درآمدی یا کارمزد

صرافی و بروکر ارز دیجیتال از نظر مدل درآمدی نیز با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند که باعث گران‌تر یا ارزان‌تر شدن خدمات و کارمزدهای آن‌ها می‌شود. صرافی ها به دو صورت فروشگاهی (OTC) و همتابه‌همتا (P2P) می‌‌توانند فعالیت داشته باشند. در معاملات فروشگاهی، معمولاً صرافی‌ها کارمزدی از کاربر دریافت نمی‌کنند، اما بین قیمت لحظه‌ای خرید و فروش یک تفاوت و اسپرد (Spread) وجود دارد که منبع درآمدی‌شان محسوب می‌شود.

برای معاملات همتابه‌همتا در صرافی‌ها که کاربران خودشان قیمت‌گذاری می‌کنند، صرافی‌ها بسته به سطح کاربران (مثلا VIP0 و VIP5 که براساس حجم معاملات ماهانه‌شان تعیین می‌شود)، مقداری کارمزد معامله (Trading Fee) از هر دو طرف دریافت می‌کند.

اما در بروکرها که فقط روش معامله فروشگاهی در دسترس است، دو نوع روش درآمدی وجود دارد؛ یکی هزینه و نرخ مارک‌آپ که پلتفرم، درصد مشخصی را به قیمت لحظه‌ای بازار اضافه می‌کند و آن را به کاربر نمایش می‌دهد. دیگری نرخ اسپرد که همان تفاوت بین قیمت خرید و فروش است.

تفاوت در احراز هویت و مقررات

بااینکه اکثر صرافی‌های کریپتویی احراز هویت را برای همه کاربران اجباری کرده‌اند، اما هنوز پلتفرم‌هایی مانند کوینکس (Coinex) هستند که بدون احراز هویت و صرفاً با ثبت‌نام عادی می‌توان از خدماتشان استفاده کرد. البته استفاده از برخی خدمات این صرافی‌ها مانند فیوچرز و سقف برداشت روزانه بدون احراز هویت، محدودیت‌هایی دارد.

بیشتر بخوانید:‌ صرافی کوینکس چیست؟ آموزش کار با CoinEx برای ایرانیان

در مقابل، تقریباً همه بروکرهای معتبر و بزرگ به‌دلیل الزامات سختگیرانه قوانین مالی و رگولاتوری بین‌المللی مانند ضدپولشویی، احراز هویت را اجباری کرده‌اند. برای باز کردن حساب واقعی، واریز یا برداشت پول و حتی شروع معامله، باید مدارکی مانند کارت شناسایی، مدرک محل سکونت و گاهی منبع درآمد الزامی است.

تفاوت در امنیت و کنترل دارایی

تا زمانی که کاربران دارایی‌هایشان را در صرافی‌ها نگهداری کنند، صرافی مسئول تأمین امنیت دارایی‌هایی آن‌هاست. این پلتفرم‌ها از روش‌هایی مانند احراز هویت دو عاملی (2FA)، رمزگذاری‌های پیشرفته و کیف پول‌های سرد برای حفاطت از رمز ارزها استفاده می‌کنند. پس از انتقال ارزها به کیف پول شخصی، همه چیز دیگر بر عهده خودتان است.

در بروکرها، نگهداری و مدیریت دارایی‌ها بر عهده خود پلتفرم است؛ این موضوع برای کاربران تازه‌کار یا کسانی که نمی‌خواهند درگیر مدیریت کلید خصوصی شوند، مزیت محسوب می‌شود. اما از سوی دیگر، یک ریسک جدی به نام ریسک طرف مقابل ایجاد می‌کند؛ اگر بروکر دچار مشکل مالی یا حمله سایبری شود، کاربران ممکن است دسترسی خود به دارایی‌ها را از دست بدهند. این مورد برای صرافی‌ها نیز مطرح است.

تنوع ابزار معاملاتی

ازآنجاکه هدف کارگزاری‌ها، سادگی معاملات است، ابزارهای معاملاتی پیشرفته آن‌ها معمولاً به کپی تریدینگ و مدیریت سرمایه محدود است. اما صرافی‌ها امکان دسترسی به طیف پیشرفته‌تری از ابزارهای معاملاتی از جمله اهرم، ربات‌ها، بازارهای پیش‌ازعرضه، لانچ پدها، معاملات آتی، اختیار معامله و موارد بسیار دیگر را فراهم می‌کنند.

بیشتر بخوانید: لانچ پد چیست؟ آشنایی با بهترین لانچ پدهای ارز دیجیتال

تفاوت در نقدینگی و نقدشوندگی

نقدشوندگی یا لیکوییدتی (Liquidity) که به آن نقدینگی هم می‌گویند، یعنی میزان سادگی فروش یک دارایی بدون اثرگذاری بر قیمت بازار. در صرافی‌ها، نقدشوندگی به تعداد کاربران و حجم معاملات بستگی دارد. صرافی‌های بزرگ با حجم معاملات بالا معمولاً سفارش‌ها را سریع اجرا می‌کنند و لغزش قیمتی یا همان اسلیپیج (Slippage) کمی دارند. اما در صرافی‌هایی با نقدشوندگی پایین، ممکن است سفارش‌ها با تأخیر انجام شوند یا اختلاف قیمت بیشتری بین سفارش‌ها ایجاد شود.

بروکرها نقدینگی را از تأمین‌کنندگان مختلف دریافت کرده و معاملات را تقریباً بلافاصله انجام می‌دهند. این امر برای کاربرانی که خواهان خرید سریع (مثلاً بیت کوین) بدون انتظار برای تطبیق سفارش هستند، بسیار مفید است. در زمان نوسانات شدید بازار، کارگزاری‌ها ممکن است برای کاهش ریسک، اختلاف قیمت خرید و فروش را افزایش داده یا معاملات را موقتاً متوقف کنند.

جدول مقایسه بروکر و صرافی ارز دیجیتال

با توجه به مواردی که تا اینجا بررسی کردیم، می‌توانیم تفاوت بروکر و صرافی ارز دیجیتال را به‌صورت زیر خلاصه کنیم:

مزایای بروکر ارز دیجیتال

مزایای بروکرهای ارز دیجیتال شامل موارد زیر است:

• سهولت و راحتی استفاده
• دسترسی بالا و تجربه کاربری خوب
• دسترسی بالا و تجربه کاربری خوب
• روش‌های پرداخت متنوع

سهولت و راحتی استفاده

کارگزاری‌های کریپتویی، فرآیند خرید و فروش ارزهای دیجیتال را ساده می‌کنند و نیازی به تعامل مستقیم با بازار یا استفاده از دفتر سفارش ندارند. این سادگی باعث راحت‌تر شدن ورود مبتدیان به بازار ارز دیجیتال می‌شود.

دسترسی بالا و تجربه کاربری خوب

بروکرها از روش‌های پرداخت مختلف مانند کارت اعتباری، انتقال بانکی و حتی پی‌پال پشتیبانی می‌کنند که سرمایه‌گذاری در رمزارزها را برای کاربران آسان‌تر می‌کند.

روش‌های پرداخت متنوع

برخلاف صرافی‌ها که اغلب به رابط‌های معاملاتی پیچیده نیاز دارند، بروکرها خریدوفروش را با یک مکانیزم ساده فراهم می‌کنند. علاوه‌براین، بسیاری از بروکرها خدماتی مانند ترید خودکار، مدیریت پورتفولیو و منابع آموزشی ارائه می‌دهند.

معایب بروکر ارز دیجیتال

باوجود مزایای کارگزاری‌های ارز دیجیتال، این پلتفرم‌ها مشکلاتی را هم دارند از جمله:

• ریسک نگهداری دارایی در داخل پلتفرم
• هزینه‌ها و کارمزدهای بالا

ریسک نگهداری دارایی در داخل پلتفرم

در برخی بروکرها، دارایی‌ها معمولاً در خود پلتفرم نگهداری می‌شوند و برخلاف صرافی‌ها امکان برداشت مستقیم به کیف پول شخصی را ارائه نمی‌دهند. این موضوع ریسک طرف مقابل را ایجاد می‌کند و در صورت هک یا شکست پلتفرم، احتمال از دست رفتن دارایی‌ها وجود دارد.

هزینه‌ها و کارمزدهای بالا

بروکرها معمولاً کارمزدهای بالاتری نسبت به صرافی‌ها دارند. قیمت‌های ثابت ارائه‌شده توسط بروکرها شامل حاشیه سود است که به‌ویژه در دوران نوسانات بالا، هزینه خرید ارزهای دیجیتال را افزایش می‌دهد. برخی بروکرها نیز کارمزدهای اضافه‌ای برای تراکنش‌ها و نگهداری طولانی‌مدت دارایی‌ها دریافت می‌کنند.

کدام گزینه برای شما مناسب‌تر است؟

برای پاسخ به این سؤال، باید به ترجیحات شخصی و سطح دانش و تجربه‌تان نگاه کنید. در ادامه، مناسب بودن هر کدام از این پلتفرم‌ها بسته به سطح دانش و برای کاربران ایرانی که با مشکلات احراز هویت و تحریم‌ها روربرو هستند را بررسی می‌کنیم.

تفاوت بروکر و صرافی ارز دیجیتال برای کاربران مبتدی و حرفه‌ای

با توجه به تفاوت صرافی و بروکر ارز دیجیتال که تا اینجا بررسی کردیم، مشخص است که کارگزاری به‌دلیل رابط کاربری ساده و ابزارهای محدود، بیشتر برای کاربران تازه‌واردی که درصدد خرید و فروش ساده رمز ارزها هستند، مناسب‌تر است. در بروکرها نیازی به نگرانی در خصوص نگهداری امن دارایی‌ها نیز وجود ندارد.

البته اکثر صرافی‌ها دارای بازارهای فروشگاهی و OTC هستند که صرفاً برای خرید و فروش سریع دارایی‌ها طراحی شده‌اند. با استفاده از این بخش از صرافی‌ها نیز می‌توانید ارزهای دیجیتال‌تان را پس از خرید در کیف پول خود صرافی نگهداری کرده یا به والت شخصی منتقل کنید.

اما برای تریدرهای متوسط تا حرفه‌ای که به‌دنبال اجرای استراتژی‌های معاملاتی و سفارش‌گذاری‌های مختلف مانند مارکت و لیمیت هستند، بازارهای P۲P صرافی‌ها مناسب‌ترند. خوشبختانه صرافی‌های خارجی بین‌المللی هستند که بدون احراز هویت در آن‌ها می‌توانید از خدمتشان استفاده کنید. برای آشنایی بیشتر با این پلتفرم‌ها، مطلب بهترین صرافی خارجی بدون تحریم ما را بخوانید.

تفاوت بروکر و صرافی ارز دیجیتال برای کاربران ایرانی

ازآنجاکه احراز هویت در تقریباً تمام کارگزاری‌ها اجباری است و از طرفی به‌دلیل تحریم‌ها، کاربران ایرانی برای تکمیل این فرایند غالباً با مشکل مواجه می‌شوند، کاربران ساکن داخل کشور ناچار به استفاده از صرافی‌ها هستند.

البته گاهی اوقات مشکل حتی از این هم فراتر می‌رود و ایرانیانی که دارای مدارک خارجی و ساکن کشورهای دیگر هستند نیز صرفاً به‌دلیل ملیت ایرانی‌شان، در فرایند احراز هویت دچار مشکلاتی می‌شوند.

بیشتر بخوانید: بهترین بروکرهای ارز دیجیتال برای ایرانیان کدامند؟

امکان استفاده ترکیبی از هر دو پلتفرم

اگر امکان احراز هویت در کارگزاری‌ها را دارید، می‌توانید به‌صورت ترکیبی از هر دوی صرافی و بروکر ارز دیجیتال استفاده کنید. در این روش، در کنار بهره‌مندی از رابط کاربری ساده بروکر، می‌توانید به ابزارهای پیشرفته صرافی‌ها نیز دسترسی داشته باشید.

بااین‌حال، به‌دلیل مدل قیمت‌گذاری و کارمزدهایی که بروکرها دریافت می‌کنند، شاید این روش توجیح اقتصادی نداشته باشد. به‌همین‌خاطر، استفاده از صرافی‌های کریپتویی معروف می‌تواند کافی باشد.

سؤالات متداول

جمع‌بندی

بروکر ارز دیجیتال واسطه‌ای است که خریدوفروش ارز دیجیتال را ساده‌سازی می‌کند و قیمت‌ها را با یک حاشیه سود مشخص اعمال‌شده روی قیمت لحظه‌ای رمز ارزها به کاربر نشان می‌دهد، درحالی‌که صرافی محیطی پیشرفته‌تر برای معامله مستقیم بین کاربران فراهم می‌کند. در بروکر، مالکیت واقعی دارایی معمولاً در دست کاربر نیست، اما در صرافی امکان نگهداری در کیف پول شخصی وجود دارد. از نظر امنیت، صرافی‌ها به شرط برداشت به کیف پول شخصی ایمن‌ترند، اما برای افراد تازه‌کار بروکر راحت‌تر و کم‌دردسرتر است. برای ترید حرفه‌ای و ابزارهای پیشرفته، صرافی گزینه بهتری محسوب می‌شود.