پولکادات بهتر است یا کاردانو؟ به جنگ قراردادهای هوشمند خوش آمدید!

همواره این سؤال که کدام پروژه بهتر از دیگری است، ذهن سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به حوزه ارزهای دیجیتال را به خود درگیر کرده است؛ کمتر کسی است که نخواهد بداند پتانسیل‌های کدام پروژه بیشتر از دیگری است.

اتریوم ۲.۰، پولکادات و کاردانو؛ سه ارز دیجیتالی که قرار است دنیای غیرمتمرکز را تغییر بدهند و در حال مبارزه برای پیش‌گامی در حوزه قراردادهای هوشمند هستند. همان طور که می‌دانید، اتریوم ۲.۰ نسخه جدید و به‌روزرسانی‌شده اتریوم فعلی است که مهم‌ترین تفاوت آن با نسخه فعلی اتریوم، استفاده از الگوریتم اجماع اثبات سهام به‌جای اثبات کار است.

اتریوم اولین بلاک چین جهان است که از فناوری قرارداد هوشمند پشتیبانی کرد و آن را در اختیار همگان قرار داد؛ اما این شبکه به‌دلیل بهره‌گیری از الگوریتم اجماع اثبات کار و ترافیک بالا، همواره با مشکل مقیاس‌پذیری روبه‌رو بوده است. تیم توسعه اتریوم امیدوار است با روی‌آوردن به اثبات سهام، مشکل مقیاس‌پذیری را تا حد زیادی رفع کند و به رقیبی شکست‌ناپذیر تبدیل شود.

از سوی دیگر، شبکه‌هایی مثل پولکادات و کاردانو را داریم که مانند اتریوم از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند و خود را «بلاک چین‌های نسل سوم» می‌نامند. این شبکه‌ها از ابتدا مشکل مقیاس‌پذیری را در نظر گرفتند و با بهره‌گیری از انواع مختلف الگوریتم اجماع اثبات سهام، اقدام به رفع این مشکل کردند.

با این حال، ویژگی مشترکی در بلاک چین‌هایی مانند پولکادات و کاردانو وجود دارد و آن این است که هردوی این بلاک چین‌ها (و بلاک چین‌های مشابه آنها) قصد دارند به «قاتل اتریوم» تبدیل شوند؛ بنابراین همین مسئله، این دو بلاک چین را به رقبای جدی‌تر تبدیل می‌کند. سؤالی که پیش می‌آید این است که کدام‌یک از این دو بلاک چین شانس بیشتری برای پیروزی دارد؟

اشعیا مک‌کال (Isaiah McCall)، کمدین معروف ساکن نیویورک و یکی از سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال، در مقاله‌ای که به‌تازگی در وب‌سایت مدیوم منتشر کرده، جنگ بین کاردانو و پولکادات را بررسی کرده و با مقایسه ویژگی‌ها و نقاط قوت و ضعف هریک از آنها، برنده را مشخص کرده است. این مطلب را از زبان خود نویسنده می‌خوانید.

اتریوم و قاتلانش

اتریوم از نظر اکوسیستم و ارزش بازار، به‌اندازه چندین کهکشان با پولکادات و کاردانو فاصله دارد. با این حال، این دو بلاک چین هم با سرعت زیادی در حال حرکت پشت‌سر اتریوم هستند. به همین دلیل است که آنها را «قاتل اتریوم» می‌نامند.

به‌لحاظ نظری، هدف هر سه پروژه مشابه یکدیگر است. آنها می‌خواهند نوعی پول قابل‌برنامه‌ریزی ایجاد کنند و یک پلتفرم قراردادهای هوشمند داشته باشند که توسعه‌دهندگان به‌آسانی بتوانند اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزشان را روی آن ایجاد کنند؛ اما نحوه دستیابی به این هدف در هر سه آنها متفاوت است.

این دو رقیب جدی اتریوم، یعنی پولکادات و کاردانو، در هدف مشترک خود برای شکست اتریوم هم رقبای یکدیگر محسوب می‌شوند. در این مقاله قصد داریم نگاهی به این پرسش داشته باشیم که کدام‌یک از این دو پروژه شانس بیشتری برای موفقیت دارد. برای پاسخ به این پرسش، آنها را از جنبه «بنیان‌گذاران»، «مشخصات فنی»، «جامعه کاربران»، «اکوسیستم‌ها» و «اقتصاد توکنی» بررسی می‌کنیم.

دور اول: بنیان‌گذاران

خالق کاردانو شخصی به نام چارلز هاسکینسون (Charles Haskinson) است. چارلز ریاضی‌دان، کارآفرین فناوری و یکی از هم‌بنیان‌گذاران اتریوم است. درست در اوایل توسعه اتریوم بود که او به‌طرز شرم‌آوری از تیم اتریوم اخراج شد.

البته او بنیان‌گذار شرکت IOHK هم هست. IOHK یک شرکت نرم‌افزاری انتفاعی (سودمحور) است که طراحی، ساخت و نگهداری کاردانو را برعهده دارد.

نکته جالب اینجاست که دکتر گوین وود (Gavin Wood)، خالق پولکادات هم از هم‌بنیان‌گذاران اتریوم بوده است و گویا چارلز از همان ابتدا، رقابتی تنگاتنگ با گوین وود داشته است.

متیو لیزینگ (Mathew Leising)، نویسنده کتاب «خارج از اتر» (Out of the Ether) که درباره تاریخ اتریوم است، در این کتاب توضیح داده است که گوین و چارلز در هیچ موردی با هم توافق‌نظر نداشتند. آنها به‌دلیل تفاوت دیدگاهشان درباره فلسفه اصلی اتریوم از یکدیگر بیزار بودند.

گوین دانشمند علوم رایانه است. او بود که زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی را اختراع کرد، معماری اولین بلاک چین کاربردی اتریوم را انجام داد و یلو پیپر (Yellow Paper) یا همان اوراق زرد اتریوم که یکی از تأثیرگذارترین بیانیه‌های برنامه‌نویسی موجود است را نوشت. گوین وود بر این باور بود که باید به رشد و توسعه اتریوم بیشتر از جنبه تجاری آن اهمیت بدهند؛ اما چارلز به‌وضوح برنامه‌های دیگری داشت.

البته این‌طور که به نظر می‌رسد، این دو اختلافات قدیمی را تا حدی حل کرده‌اند؛ اما فلسفه‌های متفاوتشان همچنان آنها را از هم دور نگه می‌دارد.

دور دوم: مشخصات فنی

کاردانو و پولکادات هر دو هدف مشابهی دارند؛ اما آن را به روش‌هایی کاملاً متفاوت دنبال می‌کنند.

هر دوی آنها بلاک چین‌هایی هستند که از اثبات سهام استفاده می‌کنند؛ اما پولکادات از نظر فناوری رمزنگاری جلوتر است. پولکادات شبکه‌ای متشکل از بلاک چین‌های متعدد است و همه آنها را در یک شبکه گرد هم جمع کرده است.

بلاک چین اصلی پولکادات رله چین (Relay Chain) نامیده می‌شود و بلاک چین‌های دیگر که کاربران آنها را ایجاد می‌کنند، پاراچین نامیده می‌شوند. با توجه به تعریف کراکن:

پاراچین‌ها را می‌توان برای هر تعداد از کاربردها سفارشی‌سازی کرد و آنها را در بلاک چین اصلی قرار داد؛ بنابراین تراکنش‌های پاراچین از همان امنیت زنجیره اصلی بهره‌مند می‌شوند.

برای مثال، یک پاراچین ممکن است به‌عنوان یک مرکز مالی غیرمتمرکز کار کند، دیگری مکانی برای نقل‌وانتقال استیبل کوین‌ها باشد و حتی یکی از آنها می‌تواند برای ایجاد یک شبکه انرژی سازگار با محیط‌زیست عمل کند. تعداد این کاربردها بی‌پایان است.

اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد پولکادات و نحوه کار آن داشته باشید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «پولکادات چیست؟ همه چیز درباره اینترنت بلاک چین‌ها» را مطالعه کنید.

هرچیزی که وارد پولکادات می‌شود، ابتدا باید از کوساما (Kusama) عبور کند. کوساما پلتفرم پیش‌تولید پولکادات است و به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد که برنامه‌هایشان را قبل از راه‌اندازی روی زنجیره اصلی، ابتدا در کوساما آزمایش کنند.

گوین می‌گوید پولکادات روزی آن‌قدر مقیاس‌پذیر خواهد شد که بتواند با کمک پاراچین‌ها و شاردینگ، یک میلیون تراکنش را در هر ثانیه انجام دهد. تا به اینجا پولکادات حرف ندارد! اما کاردانو چطور؟

کاردانو سعی نمی‌کند چرخ را دوباره اختراع کند؛ چراکه این بلاک چین خود چرخ است. می‌توان کاردانو را نوعی بلاک چین آکادمیک دانست. سال‌ها این ارز دیجیتال تحت تحقیقات و بازبینی چندین کارشناس خبره قرار گرفته است تا نحوه عملکرد بلاک چین سنتی را کامل کند.

در کاردانو دو لایه وجود دارد: لایه تسویه‌حساب که موجودی توکن‌ها و نقل‌وانتقالات را پیگیری می‌کند و لایه محاسباتی که اجرای قراردادهای هوشمند را برعهده دارد.

ستون‌ فقرات کاردانو، الگوریتم اثبات سهام منحصربه‌فرد آن به نام اوروبوروس (Ouroboros) است. اوروبوروس اولین پروتکل اثبات سهامی است که امنیت آن تضمین‌شده و قابل‌اثبات است و به شبکه امکان می‌دهد چند صد تراکنش را در ثانیه پردازش کند.

به‌‌گفته تیم کاردانو:

اوروبوروس برای تعریف پارامترهای دنیای جدید به وجود آمده است: پروتکلی ایمن‌تر، مقیاس‌پذیرتر و کم‌مصرف‌تر از هر چیزی که قبل از آن ایجاد شده است.

بزرگ‌ترین دستاورد کاردانو، «قابلیت تعامل‌پذیری» آن است. اوایل سال جاری، توسعه‌دهندگان آدا (ADA) یک مبدل ERC-۲۰ جدید را معرفی کردند که اتریوم را به کاردانو متصل می‌کرد. این مبدل، کاردانو را به یک راه‌حل مقیاس‌پذیری عالی برای اتریوم تبدیل می‌کند.

در نهایت، کاردانو از هایدرا (Hydra) به‌عنوان راه‌حل مقیاس‌پذیری لایه دوم برای رسیدن به حدود ۱,۰۰۰ تراکنش در ثانیه استفاده خواهد کرد. این به این معنی است که اگر ۱,۰۰۰ استخر سهام به‌صورت هم‌زمان در حال فعالیت باشند، کاردانو به بیشترین میزان تراکنش در هر ثانیه یعنی یک میلیون تراکنش خواهد رسید.

نتیجه می‌گیریم که کاردانو هم حرف ندارد!

دور سوم: جامعه

مشارکت کمتر جامعه پولکادات، پاشنه آشیل آن است.

چارلز که یک کارآفرین بسیار باهوش است، برای مشارکت با جامعه کاردانو، وقت بسیار زیادی صرف می‌کند. گوین که یک مهندس فناوری است، از این نظر به پای او نمی‌رسد. این مسئله می‌تواند بروزی از شخصیت‌های متفاوت این دو باشد. چارلز یک کارآفرین خبره است و گوین یک مهندس عاشق فناوری.

البته باید توجه داشت که پولکادات در سال ۲۰۲۰ متولد شد و کاردانو در سال ۲۰۱۵. شاید حمایت کمتر جامعه پولکادات از این ارز، به‌دلیل همین جدیدتربودن آن باشد. در هر صورت، تفاوت بین تعداد پست‌های مرتبط با کاردانو و پست‌های مرتبط با پولکادات در شبکه اجتماعی ردیت (Reddit) کاملاً چشمگیر و تکان‌دهنده است: در انجمن کاردانو ۴۸۱,۰۰۰ موضوع وجود دارد و این عدد برای پولکادات ۲۵,۰۰۰ است.

شاید بتوان گفت که اگر کاردانو یک مزیت آشکار نسبت به پولکادات داشته باشد، همین است.

دور چهارم: اکوسیستم‌ها

بیش از ۳۵۰ پروژه روی شبکه پولکادات ساخته شده‌اند که از محبوب‌ترین آنها می‌توان به کوساما، مون بیم (Moonbeam) و پولکااستارتر (Polkastarter) اشاره کرد. این در حالی است که کاردانو هیچ پروژه‌ای ندارد. کاش این فقط یک شوخی بود؛ اما متأسفانه حقیقت دارد.

در این قسمت هم باید بگوییم که اگر پولکادات یک مزیت نسبت به کاردانو داشته باشد، همین است.

کاردانو پروژه‌های زیادی در دست اجرا دارد؛ با این حال، این موضوع مشکل بزرگی برای کاردانو به شمار می‌رود. آنها پنج سال زودتر از پولکادات شروع به کار کرده‌اند؛ اما در جنگ قراردادهای هوشمند، مزیت پیش‌گامی را از دست داده‌اند.

برخی بر این باورند که سرعت انتشار پروژه‌ها، در بلندمدت اهمیت چندانی ندارد؛ اما من موافق نیستم. به‌نظر من این یک مشکل بزرگ است؛ مخصوصاً اگر کاردانو نتواند به پولکادات برسد.

دور نهایی: توکنومیک یا اقتصاد توکنی

حالا بیایید ابتدا کمی درباره سیاست پولی و اقتصاد توکنی (توکنومیک) این دو پروژه صحبت کنیم.

پولکادات

• ارز بومی: دات (DOT)
• عرضه اولیه کل: ۱۰ میلیون
• عرضه در گردش: ۹۰۸ میلیون
• کل تورم برنامه‌ریزی شده: نامحدود
• کل عرضه توکن: نامحدود
• نرخ تورم: بر اساس کاربرد شبکه تعیین می‌شود و در بیشترین حالت به ۱۰ درصد می‌رسد (نرخ تورم پولکادات در حال حاضر ۱۰ درصد است).

کاردانو

• ارز بومی: آدا (ADA)
• عرضه در گردش: ۳۱ میلیارد
• تورم موردانتظار کل: ۱۴ میلیارد
• حداکثر عرضه توکن: ۴۵ میلیارد
• نرخ تورم: هر ۴ یا ۵ سال یک‌بار، موجودی آن (۱۴ میلیارد) طی فرایند هاوینگ نصف می‌شود. کاردانو ضدتورمی است و مانند بیت کوین هاوینگ دارد.

از آنجا که دات یک ارز تورمی است، مجبورید توکن‌های دات خود را سهام‌گذاری کنید. در غیر این صورت، باید ریسک کاهش سالانه ۱۰ درصد از ارزش دات‌های خود را بپذیرید. این نرخ تورم حقیقتاً چیز جالبی نیست. در اصل، شما چاره‌ای جز سهام‌گذاری در این شبکه ندارید.

اعتبارسنج‌های دات سالانه بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از توکن‌هایشان را به‌عنوان پاداش دریافت می‌کنند. این مسئله می‌تواند تا حدی تورم سالانه را جبران کند؛ اما باز هم برای دریافت پاداش، لازم است حداقل تعداد دات تعیین‌شده را سهام‌گذاری کرده باشید.

پاداش سهام‌گذاری در کاردانو از پولکادات کمتر است و به چیزی حدود ۷.۳۱ درصد در سال می‌رسد؛ اما برخلاف دات، هیچ مقدار حداقلی برای سهام‌گذاری آدا وجود ندارد. شما حتی در ازای ۲ واحد آدا که سهام‌گذاری کنید هم پاداش دریافت خواهید کرد.

بیش از ۷۰ درصد مشارکت‌کنندگان شبکه کاردانو، توکن‌هایشان را سهام‌گذاری می‌کنند. این بلاک چین بیشترین میزان توکن سهام‌گذاری‌شده در دنیای ارزهای دیجیتال را دارد.

برای سهام‌گذاری در دو شبکه پولکادات و کاردانو، می‌توانید به‌ترتیب از کیف پول‌های گاردا (Guarda) و اتمیک (Atomic) استفاده کنید.

کدام پروژه برنده نهایی است؟

بسیار خوب، حالا بیایید نتایج را جمع‌بندی کنیم:

۱. بنیان‌گذاران: با اینکه تسلط گوین وود روی بخش فنی مرا تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، اما این چارلز هاسکینسون است که با هنرنمایی خود، باعث پیش‌گامی جامعه کاردانو شده است.

برنده: کاردانو

۲. مشخصات فنی: کاردانو این پتانسیل را دارد که به کارآمدترین بلاک چین دارای قابلیت تعامل‌پذیری موجود تبدیل شود، اما چیزی برای اثبات (عملی) آن در چنته ندارد. از آن سو، پولکادات یکی از بهترین اکوسیستم‌های قرارداد هوشمند را در کمتر از یک‌سال راه‌اندازی کرده است.

برنده: پولکادات

۳. جامعه: کاردانو از نظر تعداد جست‌وجو، همیشه در بین ده ارز دیجیتال اول است. پولکادات معمولاً در این فهرست، در جایگاه پایین‌تری قرار دارد. علاوه بر آن، حضور فعال هاسکینسون در یوتیوب باعث می‌شود آدا محبوب‌تر از دات باشد.

برنده: کاردانو

۴. اکوسیستم: شاید روزی همه ما به این دوره که تعداد پروژه‌های فعال روی کاردانو صفر است بخندیم؛ اما هنوز کاردانو به این پیشرفت دست نیافته است. این ارز دیجیتال در آن واحد همه‌چیز است و هیچ‌چیز نیست.

برنده: پولکادات

۵. توکنومی: بالاخره به سؤال نهایی می‌رسیم: کدام توکن برتر است؟ صادقانه بگویم، کاردانو. با وجود سهام پربازده پولکادات، با درنظرگرفتن تورم، این مقدار برابر همان متوسط بازده سالانه کاردانو است. کاردانو برتر است؛ چون بدون هیچ‌گونه اکوسیستم برنامه‌های غیرمتمرکزی، همواره پنجمین رده از کل ارزش بازار را در اختیار داشته است.

برنده: کاردانو

برنده نهایی: کاردانو

سخن پایانی

تمام سعی من در این مقاله این بود که بی‌طرفانه قضاوت کنم. من شخصاً هم کاردانو دارم و هم پولکادات و بنابراین به دلایل متفاوت، به هر دو پروژه ایمان دارم.

یکی از کاربران ردیت، پولکادات و کاردانو را به‌طور ماهرانه‌ای توصیف کرده است:

پولکادات مانند سیستم جاده‌ای بین شهرهاست. آدا مانند رُم است که همه جاده‌ها در آن به هم متصل می‌شوند. سؤال این است که آیا سیستم جاده‌ای روی کار خواهد آمد یا رُم همه‌چیز را کنترل خواهد کرد. این احتمال هم وجود دارد که پولکادات مانند یک جاده عوارضی عمل کند و به کاردانو هم متصل شود، اما از یک سیستم دریافت کارمزد مستقل بهره ببرد.

به نظرم نظر جالبی است.

به‌عنوان نکته پایانی، دوست دارم یک چیز دیگر هم به شما بگویم و آن این است که اگر روزی یک تفنگ بالای سرم بگیرند و بگویند فقط یکی از این دو پروژه را می‌توانی انتخاب کنی، من کاردانو را انتخاب می‌کنم.