الگوی پرچم سه گوش چیست؟ آموزش Pennant Pattern در ترید

پیش از اینکه بدانیم الگوی پرچم چیست، باید بدانیم چرا الگوها مهم هستند. تحلیلگران تکنیکال و تریدرها در نمودارهای قیمت یک دارایی یا ارز دیجیتال به‌دنبال الگوهای مختلف می‌گردند. شناسایی این الگوها به تریدرها کمک می‌کند که بر اساس عملکرد گذشته یک دارایی، احتمال چگونگی روند آن در آینده را تخمین بزنند.

یکی از الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال، الگوی پرچم سه گوش است. هنگامی که قیمت ارز دیجیتال یک حرکت بزرگ به سمت بالا یا پایین داشته باشد، به‌دنبال آن یک دوره تثبیت را تجربه کند و سپس در روند ابتدایی خود ادامه دهد، الگوی پرچم سه گوش در نمودار ظاهر می‌شود. در ادامه این مقاله به‌طور کامل توضیح می‌دهیم که پرچم سه گوش چیست و نسخه‌های صعودی و نزولی آن چگونه است و چگونه باید از آن در ترید استفاده کرد.

الگوی پرچم سه گوش چیست؟

الگوی پرچم سه گوش (Pennant Pattern) که به آن الگوی پرچم مثلثی هم می‌گویند یک الگوی ادامه‌دهنده است که می‌تواند در هر دو بازار صعودی و نزولی رخ دهد. این الگو به‌دنبال یک حرکت قدرتمند روند شکل می‌گیرد و نشان می‌دهد که روند قبلی همچنان ادامه دارد.

بیشتر بخوانید: الگوی ادامه دهنده چیست؟ آموزش همه الگوهای ادامه دهنده روند

تصویری کلی از الگوی پرچم سه‌گوش را در زیر مشاهده می‌کنید:

پس از این حرکت تند، قیمت شروع به تثبیت یا حرکت می‌کند. برخلاف روند اولیه، این مرحله با کاهش نوسانات همراه است که در آن قیمت‌های کمینه و بیشینه شروع به همگرایی می‌کنند و محدوده نوسان قیمت باریک می‌شود. این رفتار منجر به شکل‌گیری یک مثلث کوچک و متقارن شده که به‌عنوان «پرچم سه گوش» (Pennant) شناخته می‌شود.

الگوی پرچم سه گوش نسبتاً رایج است و می‌تواند به‌صورت مکرر و در همه بازه‌های زمانی رخ دهد، اما بیشتر در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت دیده می‌شود. الگوهای پرچم سه‌گوش شبیه الگوهای پرچم هستند، زیرا هر دو دارای یک حرکت شدید قبل از مرحله تثبیت هستند که میله پرچم را ایجاد می‌کند.

ساختار الگوی پرچم سه گوش

الگوی پرچم توسط دو خط روند محصور شده است:

• خط روند بالایی: خط روند بالایی در طول مرحله تثبیت در بالای قله‌های قیمت کشیده می‌شود. این خط به‌سمت پایین متمایل شده است و با پیشرفت الگو، قله‌های پایین‌تری را نشان می‌دهد. این نشان‌دهنده فشار فروش است که به‌تدریج با پیشروی الگوی پرچم سه گوش افزایش می‌یابد.
• خط روند پایینی: برعکس، خط روند پایینی در طول تثبیت، در زیر دره‌های قیمت کشیده می‌شود. این خط به‌سمت بالا زاویه دارد، پایین‌ترین سطح قیمت را منعکس می‌کند و نشان‌دهنده فشار خرید است که به‌تدریج در شکل‌گیری الگو تقویت می‌شود.
• همگرایی و رأس مثلث: این دو خط روند به‌سمت یکدیگر همگرا می‌شوند و یک مثلث متقارن را ایجاد می‌کنند که مشخصه الگوی پرچم سه گوش است. نقطه‌ای که این دو خط روند از نظر تئوری از آنجا عبور می‌کنند، به‌عنوان رأس مثلث شناخته می‌شود. این همگرایی نشان‌دهنده تنگ‌تر شدن محدوده قیمت و کاهش نوسانات است.

تشکیل میله پرچم

برای اینکه یک الگوی پرچم سه گوش نسبتاً کامل رخ دهد، باید قبل از آن یک رالی شدید و تند (بازار صعودی) یا کاهش شدید قیمت (بازار نزولی) داشته باشید. بنابراین، قبل از شکل‌گیری الگوی پرچم سه گوش نشانه‌هایی از حجم معاملات نسبی قوی در خرید تهاجمی (پرچم سه گوش صعودی) یا فروش تهاجمی (پرچم سه گوش نزولی) خواهید دید.

برک اوت در پرچم سه گوش

شکست یا برک اوت (Breakout) معمولاً در جهت روند قبل از تشکیل پرچم رخ می‌دهد. تهاجمی بودن روند قبلی یک سرنخ مهم برای این است که وقتی قیمت از شکل‌گیری الگو خارج شد، انتظار چه چیزی را باید داشته باشیم. روندهای تهاجمی‌تر قبل از شکل‌گیری پرچم، حرکت‌های بعدی قدرتمندتری نیز در پیش دارند.

یک پرچم کامل معمولاً طی چند هفته، حداکثر تا سه هفته، تثبیت می‌شود. اگر بیشتر از آن طول بکشد، احتمالاً یا به یک الگوی بزرگ‌تر مانند یک مثلث متقارن (Symmetrical Triangle) تبدیل می‌شود، یا ناموفق می‌شود؛ یعنی قیمت در جهت مخالف آنچه پیش‌بینی شده حرکت می‌کند.

در طول شکل‌گیری پرچم سه گوش، حجم معاملات باید کاهش یابد. با این حال، پس از شکست یا برک اوت، حجم معاملات باید افزایش یابد که منعکس‌کننده خریداران یا فروشندگان مشتاق و ادامه یک حرکت مداوم به‌سمت بالا یا پایین است. یکی از دلایل علاقه زیاد معامله‌گران به استفاده از الگوی پرچم سه گوش همین طولانی‌تر بودن دوره شکست یا برک اوت در آن است.

تفاوت‌ الگوی پرچم سه گوش با الگوی مثلث متقارن

هر دو الگوی مثلث متقارن و الگوی پرچم سه گوش الگوهای تداومی هستند و هر دو شکل یک مثلث متقارن را درون خود دارند. تفاوت اصلی آنها در این است که اندازه مثلث پرچم سه گوش کوچک‌تر از مثلث متقارن است. همچنین، پرچم سه گوش نیاز به یک روند تند و شدید قبل از تثبیت دارد، در حالی‌که مثلث متقارن فقط نیاز دارد در یک روند باشد، هر نوع روندی.

بیشتر بخوانید: آشنایی با ۱۰ الگوی نموداری تحلیل تکنیکال که هر معامله‌گری باید بداند

تفاوت الگوی پرچم سه گوش با الگوی کنج

الگوی پرچم سه گوش یک الگوی تداومی است، در حالیکه الگوی کنج (Wedge Pattern) می‌تواند هم تداومی و هم بازگشتی باشد. همچنین الگوی کنج نیازی به میله پرچم ندارد و تنها باید در یک روند قرار داشته باشد.

تفاوت‌های اصلی این دو الگو را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

انواع الگوی پرچم چیست؟

الگوهای پرچم می‌توانند از دو نظر دسته‌بندی شوند: الگوی پرچم یا پرچم سه گوش و الگوی صعودی یا نزولی. در ادامه توضیح می‌دهیم که انواع الگوی پرچم چیست و هرکدام چگونه شکل می‌گیرد.

الگوی پرچم (Flag Pattern) و پرچم سه گوش

تفاوت الگوی پرچم سه گوش و الگوی پرچم چیست؟ پرچم سه گوش و پرچم‌ها هر دو به‌عنوان الگوهای تداومی در نظر گرفته می‌شوند و شامل یک مرحله تثبیت هستند. تفاوت اصلی آنها در شکل تثبیت پس از ایجاد میله پرچم است که در زیر ذکر شده است.

پرچم سه گوش صعودی و پرچم سه گوش نزولی

یک پرچم سه گوش صعودی در یک روند صعودی رخ می‌دهد و با یک رالی تند و پرشیب به نام میله پرچم شروع می‌شود. به‌دنبال آن یک دوره کوتاه تثبیت (Consolidation) می‌آید که به شکل یک پرچم سه گوش یا مثلث متقارن کوچک است. پرچم صعودی زمانی شکل می‌گیرد که قیمت قبل از ادامه روند صعودی خود به‌سمت قیمت‌های بالاتر متوقف می‌شود.

یک پرچم سه گوش نزولی در یک روند نزولی یافت شده و با کاهش شدید و پرشیب قیمت شروع می‌شود که میله پرچم را تشکیل می‌دهد. به‌دنبال آن یک دوره کوتاه تثبیت برای تشکیل پرچم می‌آید. پرچم سه گوش نزولی زمانی شکل می‌گیرد که قیمت قبل از بازگشت به روند کاهشی خود به‌سمت قیمت‌های پایین‌تر، متوقف می‌شود. هنگامی که قیمت به زیر خط مرزی پایینی می‌رود، سیگنال نزولی فروش ایجاد می‌شود.

نحوه ترید با الگوی پرچم سه گوش

معامله‌گران معمولاً منتظر نقطه شکست یا برک اوت می‌مانند تا با الگوی پرچم سه گوش ترید کنند. چندین استراتژی ورود وجود دارد که می‌توانید با آنها بر روند این الگو سوار شوید:

۱. بسته به اینکه الگوی پرچم سه گوش صعودی یا نزولی است، پس از برک اوت یا برک دون (Breakdown) اولیه و جایی‌که خط مرزی در جهت روند شکسته شده است وارد شوید.

۲. در برک اوت یا برک دون قله‌ها یا دره‌های پرچم سه گوش وارد شوید.

۳. در پولبک (Pullback) اولیه و ادامه روند بعدی پس از شکست اولیه وارد شوید.

بیشتر بخوانید: پولبک چیست

برای اندازه‌گیری الگوی پرچم سه گوش می‌توانید فاصله از شروع میله پرچم تا بالا (در بازار صعودی) یا تا پایین (در بازار نزولی) را قبل از تشکیل پرچم اندازه‌گیری کنید. شکل‌گیری پرچم باید زمانی شروع شود که حرکت تند، یک سطح مقاومت یا حمایت را بشکند.

مثال زیر یک نقطه ورود کلاسیک در محل شکست را برای یک پرچم سه گوش نزولی نشان می‌دهد. میله پرچم از جایی که در ۶.۴۸ دلار (۱) شکسته شده تا پایین پرچم در ۵.۶۸ دلار اندازه‌گیری شده است. اختلاف آنها یعنی ۰.۸۰ دلار را از نقطه محرک شکست ۵.۹۸ دلار (۲) کم می‌کنیم تا به نقطه هدف ۵.۱۸ دلار (۳) برسیم.

سپس حد ضرر اولیه خود را درست بالای خط روند مقاومت قرار می‌دهید تا ضرر را کاهش دهید. برای نسخه صعودی، باید حد ضرر خود را زیر خط روند حمایت قرار دهید.

بیشتر بخوانید: ترید چیست

محدودیت‌های الگوی پرچم چیست؟

تریدکردن با الگوی پرچم سه گوش دارای چندین جنبه منفی است که باید از آنها آگاه باشید. در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

ورود زودهنگام به معاملات

یکی از اشتباهات رایج ورود زودهنگام به معاملات است. برخی از معامله‌گران ممکن است خیلی زود موقعیت‌های خرید یا فروش را آغاز کنند و سعی کنند قبل از وقوع شکست، آن را را پیش‌بینی کنند. این بی‌صبری می‌تواند منجر به ورود به معاملات در مرحله تثبیت شود که خطر سیگنال‌های نادرست را افزایش می‌دهد.

عدم توجه به عوامل فاندامنتال

یکی دیگر از دام‌های موجود در معاملات پرچم سه گوش، نادیده‌گرفتن زمینه بازار گسترده‌تر است. معامله‌گران ممکن است بدون در نظر گرفتن عوامل خارجی که می‌توانند بر معاملات تأثیر بگذارند، فقط بر روی الگوی پرچم تمرکز کنند. به‌عنوان مثال، رویدادهای اقتصادی گسترده‌تری را در نظر بگیرید که ممکن است روی بیش از یک دارایی تأثیر بگذارند. برخی رویدادهای خارج از کنترل می‌توانند روی قیمت‌ها تأثیر منفی بگذارند.

عدم توجه به حد ضرر

آخرین نکته منفی که باید در نظر گرفت مشکل نادیده‌گرفتن ریسک است. عدم تنظیم سفارشات حد ضرر (Stop Loss) مناسب یا نادیده‌گرفتن حجم معامله (Position Sizing) می‌تواند معامله‌گران را در معرض خطر بیش‌ازحد یا غیرضروری قرار دهد. معامله‌گران باید نسبت ریسک به پاداش مشخصی درنظر بگیرند و پورتفولیوی خود را متنوع کنند تا ریسک‌های مرتبط با هر معامله را کاهش دهند.

بیشتر بخوانید: حد ضرر (Stop-Loss) چیست؟ آموزش انتخاب بهترین نقطه

دلایل شکست الگوی پرچم چیست؟

دلایل متعددی وجود دارد که یک الگوی پرچم سه گوش ممکن است شکست بخورد. یکی از دلایل رایج عدم گرفتن تأییدیه از سایر اندیکاتورهای تکنیکال است. گاهی معامله‌گران صرفاً بر روی الگوی پرچم سه‌گوش تکیه می‌کنند و سیگنال‌های دیگر از شاخص‌های دیگر را در نظر نمی‌گیرند.

به عنوان مثال، حجم معاملات کم در هنگام تشکیل پرچم می‌تواند نشانه بدی باشد؛ این به معنای مشارکت ضعیف در بازار و احتمال بالاتر عدم موفقیت الگوی پیش‌بینی‌شده است.

یکی دیگر از دلایل شکست الگوهای پرچم سه گوش، رویدادهای بازار خارجی یا اخباری است که بر سیگنال‌های تکنیکال ارائه‌شده توسط الگو غلبه می‌کنند. بیانیه‌های غیرمنتظره، رویدادهای ژئوپلیتیکی یا انتشار داده‌های اقتصادی می‌توانند به سرعت احساسات بازار را تغییر دهند و الگوی پرچم سه‌گوش را منسوخ کنند.

آیا الگوی پرچم قابل‌اعتماد است؟

جان مورفی (John Murphy)، نویسنده کتاب تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، بر این باور است که الگوی پرچم سه گوش یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تداومی در تحلیل تکنیکال است. با این حال، مطالعه‌ای توسط توماس بولکاوسکی (Thomas N. Bulkowski) در کتاب دایره‌المعارف الگوهای نموداری اعتقاد دارد که الگوی پرچم سه گوش از دیگر الگوها نامطمئن‌تر است.

بولکاوسکی عملکرد بیش از ۱,۶۰۰ الگوی پرچم سه گوش را با پارامترهای متفاوت آزمایش کرد. او دریافت که در ۵۴٪ مواقع، شکست یا برک اوت موردنظر اتفاق و میزان موفقیت برای حرکات صعودی ۳۵٪ و برای حرکات نزولی ۳۲٪ بود. البته این آمار بیشتر نشان می‌دهد که مدیریت ریسک مداوم برای موفقیت در معاملات مهم است، زیرا الگوها در بسیاری مواقع شکست می‌خورند.

به خاطر داشته باشید که نتایج بالا ممکن است نرخ موفقیت را کمی پایین نشان دهد، زیرا آزمایش‌های بولکاوسکی فقط به نوسانات کوتاه‌مدت قیمت نگاه می‌کردند. فرض بر این است که درصورت در نظر‌گرفتن حرکات بزرگ‌تر قیمت، نتایج می‌تواند بهبود یابد.

اغلب اوقات، معامله‌گران باتجربه برای کمک به فرایند تصمیم‌گیری و بهبود شانس موفقیت خود، از الگوی پرچم سه گوش همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست

روانشناسی الگوی پرچم

یکی از دلایل علاقه معامله‌گران به الگوی پرچم سه گوش این است که این الگو با روانشانسی تریدرها سازگار است. اگر بدانید عوامل روانشناسی پشت الگوی پرچم چیست، می‌توانید تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری داشته باشید.

شکل‌گیری الگوهای پرچم سه گوش در نمودارهای قیمت، منعکس‌کننده جریان احساسات سرمایه‌گذاران و کشمکش بین فروشنده‌ها و خریداران است. پرچم‌های سه گوش معمولاً به‌عنوان جلوه‌ای از توقف موقت یا تثبیت در بازار دیده می‌شوند و پویایی جریانات روانی در این مرحله به شکل‌گیری الگو کمک می‌کند.

یکی از عوامل روانشناسی کلیدی که الگوهای پرچم را هدایت می‌کند، مفهوم بلاتکلیفی بازار است. پس از یک حرکت قابل‌توجه قیمت، چه به سمت بالا و چه پایین، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران لحظه‌ای درمورد موقعیت معاملاتی خود فکر کرده و شک می‌کنند. این دوره تثبیت نشان‌دهنده یک تعادل موقت است که در آن خریداران و فروشندگان در وضعیت عدم اطمینان قرار دارند.

معامله‌گران می توانند با هماهنگ‌شدن با جریانات احساسی بازار که الگوی پرچم سه‌سه گوش گوش را هدایت می‌کند، توانایی خود را برای حرکت در این الگوها و سرمایه‌گذاری بر روی حرکات بعدی قیمت افزایش دهند.

جمع‌بندی

الگوی پرچم سه گوش در تحلیل تکنیکال به‌عنوان یک الگوی تداومی در نظر گرفته می‌شود، زیرا انتظار می‌رود شکست یا برک اوت آن در جهت روند پیش از آن رخ دهد. پرچم سه‌گوش یکی از الگوهای بازه زمانی کوتاه‌تر است، چراکه در عرض سه هفته یا کمتر تکمیل می‌شود. این به این معنی است که یک شکست باید قبل از پایان سه هفته رخ دهد تا الگو شکل بگیرد.

الگوی پرچم سه گوش با یک مثلث متقارن کوچک شناخته‌شده که توسط خطوط روند همگرا مشخص می‌شوند. معامله‌گران اغلب از الگوهای پرچم برای پیش‌بینی نقاط شکست استفاده می‌کنند و اوج حرکت قوی اولیه، تخمینی برای اهداف بالقوه قیمت ارائه می‌دهد.