۶ درس بزرگی که از بازار پررمزوراز ارزهای دیجیتال یاد گرفتم
دنیای ارزهای دیجیتال جهانی هیجانانگیز و پُررمزوراز است. هر فرد تجربیات متفاوتی از بازار دارد؛ یکی درباره اینکه چگونه یکشبه پولدار شده صحبت میکند و دیگری درباره ضررهای هنگفت این بازار به دیگران توصیههای مالی میدهد. دلیل این تضادها کاملاً مشخص است؛ هر فرد بسته بهدانش، تجربه، سود و زیانش سعی میکند دیگران را راهنمایی کند.
لو کرنر (Lou Kerner) محقق و کارشناس ارزهای دیجیتال یکی از افراد باتجربه در این عرصه است. او در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ بهقدری در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت داشت که وال استریت ژورنال داستانی درباره بیت کوین نوشت و او را «کارشناس بیت کوین وال استریت» نامید.
کرنر در مقالهای با نام «۱۰ دلیلی که مردم نمیتوانند پرتو نور ارزهای دیجیتال را ببینند» به ماهیت ارزهای دیجیتال اشاره میکند و در بخشی اعتراف میکند که او هم در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۷ و در یک کنفرانس عرضه اولیه سکه (ICO) توانست تابش نور ارزهای دیجیتال را ببیند.
کرنر در نقلقولی در خصوص ارزهای دیجیتال میگوید:
من به این باور رسیدم که ارز دیجیتال بزرگترین اتفاق تاریخ بشریت است؛ بنابراین تمام وقت خود را صرف این حوزه کردهام. این جالبترین و لذتبخشترین اتفاق چهار سال زندگی حرفهای من است.
من بیش از ۲۵۰ پست در وبلاگهای مرتبط با ارزهای دیجیتال نوشتم. اما باید اعتراف کنم هر چه بیشتر یاد میگیرم، احساس میکنم کمتر میدانم.
لو کرنر بهدلیل سابقه طولانی در ارزهای دیجیتال یک صاحبنظر در این عرصه محسوب میشود. مطالبی که در ادامه میخوانید یادداشتهای او در وبسایت مدیوم است. در این مطلب، کرنر تجربیات خود را از بازار پُرپیچوخم ارزهای دیجیتال با ما در میان میگذارد.
هیچکس نمیداند
۷ اکتبر سال ۲۰۱۸ مقالهای با عنوان «۷ درسی که پس از ۳ ماه حضور در دنیای پررمزوراز ارزهای دیجیتال یاد گرفتم» نوشتم که هنوز هم یکی از مقالات پربیننده است. اولین درس من در این مقاله این بود: هیچکس نمیداند!
دنیای ارزهای دیجیتال این روزها مانند اینترنت در سال ۱۹۹۳ یا ۱۹۹۴ و پیش از معرفی مرورگر نت اسکیپ (Netscape) است؛ زمانی که این مرورگر زمینه را برای پذیرش گسترده اینترنت فراهم کرد. در آن مقطع خبری از گوگل، فیسبوک یا خدمات اینترنتی آمازون نبود.
من در مقالهای با عنوان «دو دلیلی که چرا پیشبینیها برای بیت کوین در سال ۲۰۱۸ بسیار اشتباه بود» به این موضوع اشاره کردم که تا چه اندازه کارشناسان در مورد اهداف قیمت بیت کوین در پایان سال اشتباه میکردند. البته ناگفته نماند من هم بهنوبهٔ خود اشتباهات بسیاری داشتم.
با آن که معتقدم سرانجام روزی پیشبینیهای من در مقاله «خودتان را آماده برخورد با سونامی توکن اوراق بهادار کنید» محقق خواهد شد، بهطور کلی پیشبینی و پیشداوری در امر سرمایهگذاری اغلب به شکست منجر میشود.
به هر آنچه متخصصان میگویند، با دیده شک و تردید نگاه کنید. همیشه ذهن خود را باز نگه دارید؛ چون دنیا آن طوری پیش نمیرود که شما فکر میکنید. من شخصاً از هیچ اصل و قاعده تجاری استفاده نمیکنم. دلیل انتخاب چنین رویکردی این است که اصول، شما را از دیدن دنیا به آن شکلی که هست، باز میدارند.
تنها چیزی که با اطمینان درباره ارزهای دیجیتال میدانم این است که پایان آنها با آنچه امروز دیگران پیشبینی میکنند بسیار متفاوت خواهد بود.
ارزهای دیجیتال بزرگتر از چیزی میشوند که همه میگویند
در دهه ۱۹۷۰، روی آمارا (Roy Amara) استاد دانشگاه استنفورد و رئیس مؤسسه فیوچر (Future)، قانونی با نام آمارا را ابداع کرد. این قانون بیان میکرد که ما تمایل داریم درباره اثرات کوتاهمدت یک فناوری غُلُو کنیم؛ اما نتایج آن را در بلندمدت دستکم بگیریم.
زمانی که من برای اولین بار نور ارزهای دیجیتال را دیدم، هنوز هیچکس درباره دیفای صحبت نمیکرد؛ اما اکنون ارزش کل این صنعت بیش از ۵۰ میلیارد دلار است. بیش از ۱۱۰ میلیارد دلار استیبل کوین در گردش وجود دارد و این تنها بخشی یک دقیقهای از کل داراییهای در گردش این عرصه است.
ارز دیجیتال، سرانجام واحد پولی در دنیای متاورس خواهد بود و توکنهای غیرمثلی (NFT) هم بیانگر مالکیت املاک، مستغلات، هنر، کلکسیون و مد میشوند.
با توجه به این دیدگاه و اعتقادم مبنی بر اینکه نمیتوان بازار را زمانبندی کرد، تمرکز من روی جایگاهی است که ارزهای دیجیتال در ۱۰ سال آینده خواهند داشت. من هرروز بیت کوین میخرم. از نظر من هدف بیت کوین در سال ۲۰۳۱، ۱ میلیون دلار است.
تازه اول راه است
فکر میکنم از زمان ساتوشی ناکاموتو، همه معتقد هستند که دیر به این بازی رسیدهاند. من این توییت گِرِگ شُن (Greg Schoen) در سال ۲۰۱۱ را بسیار دوست دارم. او میگوید:
ای کاش بهجای فروختن ۱,۷۰۰ بیت کوینی که با قیمت ۰.۰۶ دلار خریده بودم و آن را با قیمت ۰.۳۰ دلار فروختم، آنها را نگه میداشتم؛ الان قیمت بیت کوین ۸.۰ دلار شده است!
ارزش بازار توکنیزه شده ارزهای دیجیتال، امروز بسیار کمتر از چیزی است که باید باشد. با آن که این عدد کمتر از گوگل (۱.۷ تریلیون دلار)، مایکروسافت (۲.۱ تریلیون دلار) و اپل (۲.۳ تریلیون دلار) است، روزی ارزش بازار آن از تمامی این شرکتها بالاتر خواهد رفت.
دعواها ایراد نیست یک مزیت است
وقتی برای اولین بار وارد حوزه ارزهای دیجیتال شدم، دعواهای درونی این صنعت کوچک مرا غافلگیر کرد. این دعواها بهطور علنی چهره خود را در کنفرانس سال ۲۰۲۱ بیت کوین در میامی نشان داد. در این همایش پنلی با عنوان افراطگرایی سمی یک مزیت است نه یک ایراد، وجود داشت. یوتیوبر بیت کوین، نیکو زیام (Nico ZM) در بخشی از سخنرانی خود در این پنل گفت:
سمیبودن بیت کوین نهتنها مهم است، بلکه فکر میکنم کاملاً ضروری است و اگر مخالف سمیبودن بیت کوین هستید، پس مخالف بیت کوین هستید و اگر با بیت کوین مخالفید، پس مخالف آزادی هستید؛ بنابراین دیگر حرفی برای گفتن باقی نمیماند!
اریک وورهیس (Erik Voorhees) مدیر عامل شرکت ShapeShift.io در بخش بعدی وارد صحنه شد و گفت:
قبل از اینکه شروع کنم، اجازه دهید ببینم آیا درست شنیدم، کسی اینجا گفت اگر شما با افراطگرایی سمی بیت کوین مخالف هستید با بیت کوین و با آزادی مخالف هستید؟ درست شنیدم؟
این حرفها یک مشت مزخرف است!
اکنون به این باور رسیدهام که ارز دیجیتال یک انقلاب است و انقلابها نیز آشفته هستند. نظرات مختلفی درباره بهسرانجامرسیدن این جنبش وجود دارد و البته نباید فراموش کرد که مردم هم در این میان حساس و آتشیمزاج هستند.
در یک دنیای غیرمتمرکز جامعه حرف اول را میزند
موضوع مورد علاقه من در دنیای ارزهای دیجیتال، «قوانین، بدون قانونگذار» است. ما برای اولین بار در تاریخ بشر، بهجای واسطه، ابزارهای جایگزین داریم؛ اما هنوز در ابتدای راه بهینهسازی جامعه و آغاز راه اقتصادِ توکنی و مراحل اولیه مسائل حاکمیت و اجماع هستیم.
من برنامه کریپتوماندیز (CryptoMondys) را راهاندازی کردم تا افراد علاقهمند به دنیای ارزهای دیجیتال در بیش از ۶۰ شهر در سراسر جهان بتوانند با یکدیگر دیدار کنند. قصد داشتم با استفاده از این برنامه افرادی را که علایق مشترک دارند گرد هم بیاورم.
من اوایل سال ۲۰۲۰ پس از حضور در رویداد اتدنور (ETHDenver) و تجربه ژرفای شوروشعف جامعه اتریوم، در مطلبی نوشتم که چرا به اتریوم و جامعه آن علاقهمندم.
ارزهای دیجیتال راهشان را پیدا میکنند
موضوع اصلی در ارزهای دیجیتال تعداد افراد نیست، بلکه مشارکت آنهاست که اهمیت دارد. بهطور کلی این جوامع یا در حال افزایش مشارکت میان اعضای خود هستند یا در حال نابودشدناند. باید به این موضوع توجه داشت که وجود نوآوری پیرامون جوامع، موجب قرارگرفتن آنها در مسیر جریان اصلی میشود.
یکی از سه سؤالی که اغلب از من پرسیده میشود این است که «چه زمانی ارزهای دیجیتال به جریان اصلی تبدیل می شوند؟» من این پرسش را با تعریف داستان یکشنبه تنبل (Lazy Sunday) پاسخ میدهم. این داستان درباره ویدئو برنامه تلویزیونی ستردی نایت لایو (Saturday Night Live) اندی سمبرگ (Andy Samberg) است که پنج ماه پس از راهاندازی یوتیوب در این وبسایت آپلود شد.
پس از آپلود ویدئو اندی سمبرگ، یوتیوب بهسایتی تبدیل شد که سریعترین رشد را در جهان تجربه کرده است. شش ماه بعد، گوگل یوتیوب را به قیمت ۱.۶۵ میلیارد دلار خرید. این موضوع نشان میدهد کار غیرممکن هم میتواند به موفقیت برسد. البته این موفقیت اغلب در حوزه فناوری رخ میدهد؛ موفقیتی که با داشتن محصول مناسب در زمان مناسب و با چاشنی شانس حاصل میشود.
در کل نمیدانم چه چیزی باعث میشود که ارزهای دیجیتال به جریان اصلی تبدیل شوند؛ در واقع هیچکس نمیداند. اما این را میدانم با وجود تمامی نخبگانی که در حوزه ارزهای دیجیتال کار میکنند، سرانجام برای ارزهای دیجیتال هم فرصتی مانند یوتیوب و برنامه یکشنبه تنبل، به وجود خواهد آمد و آنها روزی به جریان اصلی تبدیل خواهند شد.
اگر به عمر و زمان فراگیر شدن کامپیوتر در زندگی خودمان نگاه دقیقتری کنیم، متوجه میشوم که حدودا از سال۱۳۶۷ تا الان چه رشد عظیمی صورت گرفته که قابل مقایسه با هیچ فناوری در حال حاضر نمیباشد.
تنوع در علوم و زمینه کامپیوتر بقدری گسترده شده که هیچ کسی نمیتواند بر آن محاط شود و در انحصار و کنترل شخصی خود داشته باشد و هر لحظه شاهد شکوفایی در شاخه های این درخت بسیار بسیار بزرگ هستیم.
اما آغاز راه این چنین سرعتی در رشد را شاهد نبودیم.
به طبع آن ، علم و صنعت کریپتو در عنفوان جوانی و در بلوغ قرار دارد سپس با چنان سرعتی رشد خواهد کرد که همه حيران خواهند ماند.
پس اندکی صبر صبر صبر ، سحر نزدیک است.