اگر بیت کوین را دوست ندارید بخوانید!

دوست عزیز وال‌استریتی، برایت می‌نویسم؛ چون خیرت را می‌خواهم. می‌دانم که باهم فرق داریم. خصوصاً وقتی پای طرزفکرمان درباره مؤسسه‌های مالی‌ای در میان باشد که طی یک قرن پیش بر تاریخ حکمرانی می‌کردند، این تفاوت‌ها خودشان را بیشتر نشان می‌دهند؛ ولی می‌فهمم که این طرزفکر ناشی از چیست.

دوست وال‌استریتی عزیز، تو آدم باهوشی هستی و خیلی خوب با دیگر آدم‌ها ارتباط برقرار می‌کنی. بانک‌ها و رئیس‌رؤسایشان هم توانایی‌هایت را شناخته‌ و حقوق خوبی به تو پیشنهاد کرده‌اند. در این مسیر، فرصت تحصیل در حوزه اقتصاد را هم برایت فراهم کرده‌اند تا بتوانی هم‌سو با همین دنیایی که در آن زندگی می‌کنی، قدم برداری.

در همین گیرودار، من جلوِ راهت سبز می‌شوم و با نگاهی شیفته می‌گویم که یک بنده‌خدایی که کسی او را نمی‌شناسد، پولی دیجیتالی خلق کرده است. این پول سوای آن که مثلش در دنیا نیست، فناوری‌ای است که انقلابی بشری به‌حساب می‌آید و هرچیزی که از میلیاردرهای موفق دور‌و‌برت یاد گرفتی، زیر‌و‌رو می‌کند.

شاید در نگاه اول آدمی دیوانه به‌نظر برسم؛ ولی مهلت بده و این نامه را تا انتها بخوان. از صمیم قلبم می‌نویسم. این نوشته برای آن نیست که تو را قانع کند بیت کوین بزرگ‌ترین فرصت سرمایه‌گذاری‌ای است که تا‌به‌حال دیده‌ای و قرار هم نیست در آن بگویم که بیت کوین بزرگ‌ترین تغییری است که قرن حاضر به خود دیده است؛ بلکه فقط می‌خواهم بگویم که چگونه به این موضوع نگاه کنی تا بتوانی ته‌وتوی دنیای عجیب و رؤیایی بیت کوین را در‌بیاوری.

بیت کوین تهدیدی برای صنعت مالی است

شاید این مسئله ترس در دلت ایجاد کند؛ ولی خب جز این نیست. بیت کوین قطعاً تهدیدی برای صنعت مالی کل دنیاست. هر‌چقدر پذیرش بیت کوین بیشتر شود، هیاهو و علاقه‌ها به سرمایه‌ها، بانک‌ها، کارگزاری‌ها، شرکت‌های تأمین سرمایه و… کمتر می‌شود.

خواهشاً نگذار این حقیقت مانع فهم عمیق بیت کوین شود. آن‌هایی که امروز این سکه نارنجی‌رنگ را می‌فهمند، تنها بخشی از آدم‌هایی خواهند بود که در آینده به‌سمت پذیرش این فناوری حرکت می‌کنند. حتی اگر با عینک بدبینی هم به جنبه سرمایه‌گذاری این صنعت نگاه کنیم، بازهم فرصت آن‌قدر بزرگ خواهد بود که خیلی زود مشکلاتش را فراموش خواهی کرد!

بیت کوین با شرکت فرق دارد

بیت کوین جانور عجیب‌وغریبی است. حالا اگر بخواهی این جانور عجیب‌وغریب را از چشم تحلیل دارایی‌های سودده‌ای مثل شرکت‌ها و مستغلات و امثال آن‌ها ببینی، عجیب‌وغریب‌تر هم می‌شود. حتی برای کسی مثل یک متخصصِ بیت کوین که چند سال از عمرش را صرف شناخت آن کرده، هم سخت است که بخواهد توصیفش کند.

اگر نظر من را بپرسی، می‌گویم که بیت کوین را به چشم یک فناوری شبکه‌ای ببین و آن را بشناس. ببین در توسعه اینترنت و شبکه‌هایی مثل بیت تورنت که برپایه مجموعه‌ای از اجزای غیرمتمرکز و همتا‌به‌همتا کار می‌کنند و حتی مسیر دریایی و هوایی، چه شباهتی با بیت کوین می‌توان پیدا کرد.

یادت نرود که تاریخچه پول را بخوانی. اینکه بیت کوین و پول‌های فیات را روی یک خط زمانی ببینی و روند تکامل را بررسی کنی، می‌فهمی که چقدر این نسخه از داستان پویا‌تر از چیزی است که طرفداران بانک‌های مرکزی برایمان می‌نویسند.

بیت کوین به‌جای آنکه انقلاب نهادی باشد، انقلاب فردی است

دنبال ارزش بیت کوین در نهادهای مالی و کله‌گنده‌ها نباش. این ارزش را پیشِ آن‌هایی پیدا کن که به‌‌طور ناشناس و آگاهانه تلاش می‌کنند تا با تجهیزاتی که در خانه دست‌و‌پا کرده‌اند یا با مقدار ناچیزی که هر هفته بیت کوین می‌خرند، شبکه بیت کوین را سرپا نگه دارند.

چیزی که یک پاراگراف قبل خواندی، با چیزی که سال‌ها آن را دیده‌ و تجربه کرده‌ای، متفاوت است. در دنیای پول‌های کاغذی رنگ‌و‌وارنگ، اسم‌ها، نام‌های خانوادگی، موقعیت‌های شغلی و نهادها چیزهایی هستند که ارزش و اهمیت را به ما نشان می‌دهند؛ اما در دنیای بیت کوین اینکه جیمی دیمون (Jamie Dimon) و وارن بافت (Warren Buffet) و مدیر‌عامل فلان شرکت بزرگ چه می‌گویند، اهمیت خاصی ندارد. اقلیتِ توقف‌ناپذیری که زیر بار زور و مصالحه نمی‌رود و موجودیت‌های ناشناس ویژگی‌هایی هستند که این فناوری را سرانجامی اجتناب‌ناپذیر خواهد رساند.

سعی کن فکر این اقلیت را بفهمی، سعی کن بفهمی که چه چیزهایی انگیزه آن‌هاست، ببین چطور با بیت کوین تعامل می‌کنند و بفهم چرا متوقف‌کردن آن‌ها تا این اندازه دشوار است. دفعه بعدی که چارلی مونگر (Charlie Munger) در‌این‌باره صحبت کرد، بگذر و توجه نکن!

تفاوت‌های فنی بیت کوین

فکر نمی‌کنم خیلی دلت بخواهد فرق بین کلیدهای نامتقارن رمزنگاری و تابع هش را بفهمی یا بدانی که فلان نوع احراز هویت در یک سیستم کامپیوتری چه فرقی با انواع دیگر دارد. اینکه اهمیت تفاوت‌های حاکمیت در پروژه‌ای متن‌باز را درک کنیم یا بفهمیم سافت‌فورک چیست و چرا بیت کوین دم به تله هاردک‌فورک‌ها نمی‌دهد، هم چندان برایت مهم نیست. درکت می‌کنم، هیچ‌کدام از این موارد چیزهایی نیستند که در زندگی عادی با آن‌ها درگیر می‌شوی.

بااین‌حال، همه این مفاهیم مواردی هستند که تمایز ایجاد می‌کنند. این تمایز زمانی پررنگ‌تر می‌شود که بخواهی بفهمی چرا بیت کوین با تمام آلت‌کوین‌هایی متفاوت است که ما بیت‌کوینرها آن‌ها را «شت کوین» خطاب می‌کنیم. هراندازه که لازم است وقت بگذار و تحقیق کن تا ببینی بیت کوین چگونه کار می‌کند و این کار را در سطحی عمقی‌تر از مقاله‌هایی انجام بده که در وب‌سایت‌ها و پرتال‌های اقتصادی می‌خوانی. بعضی از جزئیات فنی برای درک تضمینی که بیت کوین ارائه می‌کند، ضروری هستند و به تو می‌فهمانند که چرا بیت کوین با تمام پروژه‌های دنیای کریپتو متفاوت است.

اقتصاد اتریشی بخوان

زیاد شنیدم که کله‌گنده‌های وال‌استریت ادعا می‌کنند بیت کوین «ارزش ذاتی» ندارند و آن‌قدر این موضوع را تکرار کرده‌اند که منطقش را از دست داده است. بعد از دو سال نفهمیدن این «پدیده»، به این نتیجه رسیدم خیلی از اقتصاددانان که مدرک‌های دانشگاهی آن‌چنانی ندارند و در اقتصاد فعال‌اند، حتی یک مقاله هم از فردریک هایک و لودوینگ فون میزس نخوانده‌اند.

خوب می‌شود اگر در مسیر بیت‌کوینی‌ات برای مدتی هم که شده، رگرسیون خطی و مفاهیم مشابه را کنار بگذاری و روی ایده‌های کارل منگر و خط فکری آن متمرکز بشوی. قول می‌دهم که با خواندن آن‌ها یک‌شبه طرفدار بی‌چون‌وچرای طلا نشوی و حداقل می‌فهمی که «ارزش ذاتی» خیلی هم با عقل جور درنمی‌آید.

این نیز بگذرد

این سفر بیت کوینی قرار نیست در تخت روان و بالش پَر قو باشد. رسیدن به این درک که صنعت سرمایه‌گذاری که احتمالاً در پنجاه سال اخیر قدرتمندترین بخش اقتصاد بوده، فاصله‌ای با تزلزل ندارد. همچنین، فهمیدن این موضوع که آموزه‌های بهتری از آموزه‌های رؤسای میلیاردرت وجود دارد، شاید خیلی خوشایند نباشد؛ ولی این هم می‌گذرد!

اول این نامه هم گفتم که تو هم باهوش و هم می‌توانی با دیگران به‌خوبی ارتباط برقرار کنی. همین که بخشی از دومینو بیت کوین بشوی، با یکی از بزرگ‌ترین فرصت‌های زندگی‌ات روبه‌رو خواهی شد و قول می‌دهم بعد از وحشتی که اوایل راه برایت پیش می‌آید، چیزی جز خوش‌بینی توقف‌ناپذیر نبینی!

مطلبی که خواندید، صرفاً نظر شخصی یکی از نویسندگان وب‌سایت بیت کوین مگزین به نام ژائو گریلو (João Grilo) بود. این مقاله با عنوان اصلی «یک نامه سرگشاده برای دوستی که در وال‌استریت است و به بیت کوین شک دارد» در این وب‌سایت منتشر شده است.