طبق قانون متکالف، ارزش واقعی بیت کوین چقدر است؟
امروزه ما در دنیایی زندگی میکنیم که پیشبینی تمامی حوادث و رخدادها چندان دور از ذهن به نظر نمیرسد. حالا در آخرین پژوهشها ادعاشده که میتوان از قانون «متکالف» بهمنظور پیشبینی قیمت ارزهای دیجیتالی بهره برد یا به عبارت دیگر به این وسیله قانون فهمید که چه زمانی قیمت این ارزها بالاتر خواهد رفت. در ادامه با ارز دیجیتال همراه باشید.
اقتصاددانها و نظریهپردازان، هرکدام راههای مخصوصی و منحصربهفردی را برای تعیین ارزش پول، استفاده میکنند. برخی از آنها معتقدند که ارزش بالای یک پول ناشی از هزینههای سنگین تولید آن است. عدهای دیگر بر این باورند که پولها تنها یک نوع از اعتبارند که به افراد این اجازه را میدهند تا منابع را بین یکدیگر انتقال دهند. به گفته این افراد، از همین رو میتوان تکهای از کاغذ یا حتی نمونههای دیجیتالی را به این منظور استفاده نمود.
ایده دیگری نیز در میان است که میگوید یک ارز زمانی ارزش پیدا خواهد کرد که فردی تمایل به پرداخت مبلغی برای تصاحب آن در مقادیر محدود باشد. این تعریف را میتوان سر منشأ ارزش گاها بالای ارز دیجیتالیای مانند بیت کوین دانست.
تماماً این رویکردها را میتوان بهنوعی مشکلساز دانست. قطعاً در پروتکل «اثبات کار»، هزینه زیادی صرف ماینینگ یا همان ایجاد ارزهای دیجیتالیای مانند بیت کوین خواهد شد. اما ارزش این ارزها وابستگی چندانی به این هزینهها ندارد. در اواخر سال ۲۰۱۷ هر بیت کوین باقیمتی حدود بیست هزار دلار معامله میشد و بازار ارزهای دیجیتالی ارزشی بالغبر ۸۳۰ میلیارد دلار داشت. تنها چند هفته بعد، این بازار رسیدن به قیمت ۲۸۰ میلیارد دلار، از هم پاشید. طبق تحقیقاتی که اخیرا انجام شده است، قیمت واقعی امروز بیت کوین باید زیر ۳,۰۰۰ دلار باشد !
ارزش واقعی بیت کوین چقدر است؟
امروز به نظر میرسد که به جواب این سؤال رسیده باشیم. این جواب به لطف کارهای تحقیقاتی «اسپنسر ویتلی» و همکارانش در «انیستو تکنولوژی فدرال زوریخ» در کشور سوئیس، بهدست آمده است. به گفته وی، کلید اصلی در تعیین ارزش یک ارز دیجیتالی، از طریق افرادی است که از آن ارز استفاده میکنند. با تعیین شدن ارزش دارایی از این طریق، بالا رفتن بیشازاندازه در قیمت آن نیز قابلفهم است و شاید بتوان زمانهایی را که قیمت آن سقوط خواهد کرد را نیز پیشبینی کرد.
ارزش یک شبکه توسط مخترع کابل شبکه و بنیانگذار شرکت 3Com، «باب متکالف»، برای اولین بار معرفی شد. بر اساس قانون متکالف ارزش یک شبکه متناسب با مربعی از تعداد کاربران آن است.
محاسبه ارزش شبکه بیت کوین بهوسیله این اعداد و ارقام و به توان رساندن میزان کاربران فعال آن کار چندان سختی نیست. ویتلی و شرکتش باکمی دستکاری در فرمول قانون متکالف، به عدد ۱.۶۹ رسیدهاند تا بهجای توان دو، مشترکان شبکه بیت کوین را به توان ۱.۶۹ برسانند.
چنین کاری منطقی به نظر میرسد. قانون اصلی بر پایه تناسب میان ارزش شبکه و تمام مقادیر ممکن برای میزان ارتباطهایی است که با یک شبکه صورت میگیرد. پس در صورت بالا رفتن هر کدام، دیگری نیز رشد خواهد نمود. بهعبارتدیگر اینطور برمیآید که تمام نودها میتوانند با یکدیگر در ارتباط باشند.
ویتلی چنین مسئلهای را واقعگرایانه نمیداند. بنا بر یافتههای او، هر کاربر به طور میانگین با N2/3 دیگر کاربران در ارتباط است. بهعنوانمثال اگر N را یک میلیون در نظر بگیریم، یک کاربر معمولی تنها با ده هزار کاربر دیگر در ارتباط است. به عقیده آنها چنین محاسباتی به واقعیت نزدیکتر است.
با چنین مؤلفههایی، قانونی کلی متکالف در صورتی دقیق خواهد بود که بیانگر این موضوع باشد که ارزش بیت کوین و تعداد کاربرانش رابطه مستقیم دارد.
این مسئله همچنین بازگوکننده زمانهایی بوده که بیت کوین باارزشی بیشازاندازه مواجه شده. ویتلی و همکارانش به چهار مورداشاره کردهاند که بیت کوین ابتدا باارزشی بیشازحد واقعی خود رو به رو شده و بلافاصله بعد سقوط کرده است. بهعبارتدیگر وقتهایی که حباب بیت کوین ترکیده است.
خوشبختانه مدارک بسیاری نیز در مورد هر یک از این سقوطها در دسترس است.
اولین کاهش قیمت در سال ۲۰۱۱ اتفاق افتاد وقتیکه Mt.Gox، یکی از بزرگترین صرافیهای بیت کوین در توکیو هک شد. به دنبال این اتفاق هشتادوهشت درصد ارزش ارزهای دیجیتالی طی سه ماه بعد افت کرد.
سقوط دوم در حالی اتفاق افتاد که در سال ۲۰۱۲، یک برنامه کلاهبرداری بهوسیله طرح پانزی ایجاد شد که بیت کوین در رأس آن قرار داشت. ۲۰۱۳ جایی بود که سومین سقوط بیت کوین با افزایش حجم معاملات در Mt.Gox، اتفاق افتاد؛ این بار تنها در مدت دو روز، نیمی از ارزش بیت کوین سقوط کرد.
در آخرین افت قیمت شدید بیت کوین که در سال ۲۰۱۷ رخ داد، دولت کره جنوبی صرافیها را تهدید کرد که در صورت پیروی نکردن از آئین نامههای ابلاغی، تمام فعالیتهای آنها تعطیل میشود. (همچنین افزایش کارمزدها، کاهش سرعت تراکنشها و حس عدم کاربرد بیت کوین برای کاربران به شدت تاثیرگذار بود.)
بهمنظور بررسی و مطالعه کامل این سقوطها، ویتلی و همکاران وی از مدلی استفاده کردند که توسط «ددیر سورنت» ارائهشده بود. وی یکی از پروفسورهای این انسیتو در زمینه ریسکهای مرتبط با سرمایهگذاری است، که در تهیه این مطلب نیز همکاری داشته. سورنت بر این عقیده است که میتوان بهوسیله پارامترهایی مشخص و بررسی ویژگیهایی خاص در بازار، حبابها را پیشبینی کرد.
رویکرد سورنت در دو بخش ارائهشده. یک، ابتدا او نگاهی به نرخ فوق نمایی انداخته است. بهعبارتدیگر او بازارهایی را مورد بررسی قرار داده در یک نرخ رشد بی نظیر در حال افزایش قیمت هستند.
چنین اتفاقی میتواند در پی بروز رفتارهایی مانند افزایش توجهات توسط یک گروه در یک بازار، ایجاد شود. اما همین مسئله بدون مقدار بینهایت از افراد ادامه نمییابد. از همین رو، یک سقوط یا یک اصلاح اجتنابناپذیر است.
آیا میتوان سقوطهای بزرگ بیت کوین را پیشبینی کرد؟
سورنت معتقد است که میتوان زمانبندی این سقوطها را پیشبینی کرد. چرا که یک افزایش ناپایدار در نرخ رشد درنهایت منجر به بیثباتی بسیار خواهد شد. این بیثباتی تا جایی پیش خواهد رفت که کوچکترین اختلال در بازار میتواند باعث ایجاد یک سقوط شود.
پس با نگاهی به رخدادهایی که منجر به کشیدن ماشه در این سقوطها شدهاند، میتوان دریافت که اهمیت آنها چندان هم بالا نبوده است. بر اساس گفتههای سورنت، در تمامی آن مقاطع بازار در فاز بحرانی قرار داشته و اگر هر یک از آن اتفاقات رخ نمیداد، یک اتفاق دیگر موجب سقوط میشد.
آتش گرفتن یک جنگل را میتوان به این موضوع تشبیه کرد. اگر جنگل بهاندازه کافی خشک باشد، تقریباً هر جرقهای میتواند باعث ایجاد یک آتش شود. از طرفی ابعاد آتشی که جنگل را گرفتار میکند در مقایسه با ابعاد جرقهای که آن را ایجاد کرده، غیرقابل قیاس خواهد بود. درواقع فاصله میان شبکه درختان، تعیینکننده میزان آتش و گسترش آن میشود.
در مورد دقت این پیش بینیها بر اساس مدل سورنت، بحث و اختلافنظر بسیار است. مشخصاً اینکه بتوانیم سقوط بیت کوین را در چند ساعت یا چند روز آینده پیش بینی کنیم، بسیار قدرتمند از پیشبینی آن در چند ماه یا چند سال آینده خواهد بود.
با این همه، محققین میگویند که چنین مدلی به آنها این اجازه را میدهد که سقوطهای بازار را بهوسیله اطلاعات گذشته پیش بینی کنند؛ پس باید این امکان را نیز به آنها بدهد که سقوطهای مشابه را در آینده ببینند. آنها برای بیان چنین بحث پیچیدهای میگویند:
مدل ما نشان داده که میتواند قبل از وقوع یک بیثباتی در بازار آن را پیشبینی کند، مشخص نماید که یک سقوط بزرگ در چه محدوده زمانیای رخ خواهد داد. صد البته زمان دقیقاً چنین رویدادهایی قابل پیشبینی نیست.
ارزش واقعی امروز بیت کوین چقدر است؟
بر اساس قانون عمومی متکالف، بیت کوین، حتی پس از سقوط قیمت اش در سال ۲۰۱۷، ارزشی بیشازاندازه دارد. به گفته گروه تحقیقاتی:
آنالیزهای ما که بر پایه قانون متکالف صورت گرفته نشان میدهند که با حمایتهای فعلی، ارزش کل واقعی بازار بیت کوین در حال حاضر چیزی در حدود ۲۲ تا ۴۴ میلیارد دلار خواهد بود؛ رقمی که حداقل چهار برابر کمتر از حد فعلی است.
تمام این توضیحات تنها یک معنی دارد و آن این است که در بهترین حال آیندهای نامعلوم در انتظار حوزه کریپتو است. ویتلی و دیگر پژوهش گران انسیتو با مقایسه وضعیت حال حاضر و سال ۲۰۱۴ که Mt.Gox موجب بحران در حوزه بیت کوین شده بود، میگویند:
وضعیت حالا دقیقاً نمونهای مشابه از سال ۲۰۱۴ است که موجب شد تا یک سال همه فعالیتهای این حوزه رو به پایین باشند.
پس خطاب به تمام ماینرها، سرمایهگذاران، افراد مرتبط با این حوزه و حتی قانونگذاران: مراقب باشید!
میشه بگین ارزش واقعی طلا هم چقدر هست