طلا، بیت کوین یا دیفای؛ چگونه از سرمایه خود در برابر تورم محافظت کنیم؟

بیت کوین پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ و برای حل مشکلات ناشی از سیاست‌های پولی ناکارآمد ایجاد شد. ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، در اواخر سال ۲۰۰۸ اعلام کرد که عرضه این ارز دیجیتال محدود است و این محدودیت از شکل‌گیری تورم به‌طور کامل جلوگیری خواهد کرد.

نرخ تورم بیت کوین ثابت است و عرضه کل آن به ۲۱ میلیون واحد محدود شده است که انتظار می‌رود استخراج این تعداد تا سال ۲۱۴۰ میلادی طول بکشد. پس از پایان استخراج نرخ تورم بیت کوین به صفر خواهد رسید. در مقابل ارزهای فیات عرضه محدودی ندارند و ممکن است برای تنظیم سیاست‌های پولی مدنظر کشورها، در ابعاد گسترده‌ای پول جدید چاپ شود.

هدف از اجرای سیاست‌های پولی انبساطی، مانند سیاستی که در چند سال اخیر توسط اکثر کشورهای جهان دنبال شده است، گسترش عرضه پول از طریق کاهش نرخ بهره بانکی و مشارکت بانک مرکزی در تسهیل کمی است. تسهیل کمی یک سیاست پولی است که در آن بانک مرکزی با هدف ایجاد تحرک در بازارهای مالی اقدام به خرید اوراق بهادار می‌کند.

کارشناسان مدت‌هاست بر این باورند که این سیاست پولی انبساطی منجر به افزایش تورم می‌شود؛ به این معنی که با کاهش ارزش ابزار پرداختی رایج در سیستم اقتصادی یک کشور، هزینه کالا و خدمات افزایش می‌یابد. چند روز پیش اعلام شد که تورم در ایالات‌متحده به بالاترین سطح خود در ۴۰ سال گذشته رسیده است. این در حالی‌ است که تورم کشورهای عضو اتحادیه اروپا هم به سطوح ۲۵ سال پیش رسیده است.

وقتی از کارشناسان مختلف درباره این آمار و ارقام سؤال شد، تقریباً تمامی آنها انگشت اتهام را به سمت سیاست‌های پولی انبساطی نشانه گرفتند. کریس کلاین (Chris Kline)، مدیر عملیات و هم‌بنیان‌گذار پلتفرم بیت کوین آی‌آر‌ای (Bitcoin IRA)، گفته بود که تورم موقت نیست و مردم را مجبور خواهد کرد تا به‌جای پول‌های رایج «جایگزینی برای محافظت از دارایی‌های خود» پیدا کنند.

کلاین گفته است طلا و املاک‌ در گذشته گزینه‌های قدرتمندی برای مقابله با تورم بودند، اما قیمت املاک و مستغلات اکنون «بیش از حدِ معمول» است و یک شهروند معمولی با درآمد متوسط به طلا دسترسی ندارد. او معتقد است که اکنون بیت کوین بخشی از یک «ترکیب مقاوم در برابر تورم» است؛ چراکه نمی‌توان عرضه کل آن را مانند ارزهای فیات تغییر داد.

مارتا رِیِس (Martha Reyes)، مدیر بخش تحقیقات صرافی ارز دیجیتال بی‌کوانت (Bequant)، گفته است نوسان قیمت‌ها پس از اعلام نرخ تورم که می‌تواند منجر به افزایش نرخ بهره بانکی شود، نشان می‌دهد که بازار به‌سرعت به این موضوع واکنش نشان داده است. از نظر رِیِس، افزایش قابل‌توجه عرضه پول دلیل اصلی بالابودن رقم تورم است؛ چراکه برای رفع مشکلات اقتصادی ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا، تریلیون‌ها دلار پول جدید چاپ شده است.

با بررسی روندهای تاریخی متوجه می‌شویم که طلا همواره به‌عنوان مانعی در برابر تورم کاربرد داشته است. بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اغلب به عنوان «طلای شماره ۲» شناخته می‌‌شوند، چون ویژگی‌هایی دارند که آنها را به نسخه دیجیتالی این فلز گران‌بها تبدیل می‌کند.

در این مطلب که بر اساس گزارشی از وب‌سایت کوین تلگراف نوشته شده است، با استفاده از نظر کارشناسان تعدادی از ابزارهای مقابله با تورم را معرفی و مزایا و معایب هر کدام را بررسی کرده‌ایم. جدای از بیت کوین و طلا، یک ابزار ضدتورمی دیگر هم وجود دارد که شاید تاکنون کمتر راجع به آن شنیده باشید.

استفاده از ارزهای دیجیتال برای مقابله با تورم؛ بیت کوین تنها راه نیست!

ارزهای دیجیتال با نوسانات شدیدشان شناخته می‌شوند؛ حتی ارزهای دیجیتال مطمئن‌تر بازار هم در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت ممکن است تا ۵۰ درصد افت قیمتی داشته باشند. نوسانات این‌چنینی این سؤال را به وجود می‌آورند که آیا بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال می‌توانند به‌عنوان سپری در برابر تورم عمل کنند یا خیر.

استراتژیست‌های جی‌پی‌مورگان (JPMorgan)، در یادداشتی خطاب به مشتریان این بانک گفته بودند که اختصاص‌دادن ۱ درصد از موجودی سبد سرمایه‌گذاری به بیت کوین، می‌تواند از سرمایه آنها در برابر نوسانات دارایی‌های سنتی، محافظت کند. کارل ایکان (Carl Icahn)، سرمایه‌گذار میلیاردر، هم ضدتورمی‌بودن بیت کوین را تأیید کرده است.

آدریان کولودی (Adrian Kolody)، بنیان‌گذار صرافی غیرمتمرکز دومینیشن فایننس (Domination Finance)، گفته‌های کلاین را درباره استفاده از بیت کوین به عنوان راه‌حلی برای مقابله با تورم تکرار کرده است، اما این را هم اضافه کرد که در فضای ارزهای دیجیتال راه‌های دیگری برای مقابله با تورم وجود دارد.

کولودی به بخش امور مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای (DeFi) به‌عنوان یک جایگزین مناسب اشاره کرده است. او گفته است که سرمایه‌گذاران با استفاده از استیبل کوین‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز، می‌توانند از تورم عبور کرده و در عین حال از سرمایه خود در برابر ریسک‌ معامله در بازارهای آنی ارز دیجیتال، محافظت کنند. در واقع سرمایه‌گذاران باید راهی برای کسب سود از طریق استیبل کوین‌ها پیدا کنند، به‌طوری که بازدهی فعالیت آنها بیشتر از نرخ تورم سالانه باشد.

کولودی گفته است:

بهترین روش برای نگاه‌کردن به این مسئله این است که بدانید ارزهای دیجیتال این انعطاف‌پذیری را در اختیارتان قرار می‌دهند تا به‌جای اینکه کنترل امور مالی شما در دست دولت باشد، خودتان کنترل آنها را در دست بگیرید.

همچنین بخوانید: جامع‌ترین آموزش دیفای؛ از سیر تا پیاز پلتفرم‌های غیرمتمرکز

رِیِس گفته است بیت کوین به‌عنوان یک ابزار ذخیره ارزش نسبت به دارایی‌هایی مانند کالاهای قابل‌معامله در بازارهای مالی سنتی، جذاب‌تر است؛ چراکه تقاضای رو‌به‌رشد بیت کوین به‌جای عرضه واحدهای تازه با افزایش قیمت همراه می‌شود.

مدیر بخش تحقیقات صرافی بی‌کوانت افزود که بیت کوین در مراحل ابتدایی پذیرش قرار گرفته است؛ یعنی بازار بیت کوین تمایلی به حفظ همبستگی خود با سایر دارایی‌ها ندارد و افزایش قیمت آن باید از چرخه‌های هاوینگ و رشد شبکه نشأت بگیرد.

رِیِس گفته است هنگام مواجهه بازارهای مالی با افزایش فشار فروش، احتمالاً بیت کوین هم تحت‌تأثیر قرار خواهد گرفت؛ چراکه در چنین شرایطی برخی از سرمایه‌گذاران از موقعیت‌های معاملاتی خود خارج می‌شوند. با این حال او در مجموع معتقد است که بیت کوین در مقایسه با سایر دارایی‌ها، در برابر رکودهای اقتصادی به‌مراتب مقاوم‌تر است.

بیت کوین اوایل این ماه پتانسیل خود را در مقابله با تورم نشان داد و هم‌زمان با سقوط شدید ارزش لیر ترکیه، قیمت بیت کوین در این کشور رکورد زد. با این حال عده‌ای معتقدند که سرمایه‌گذاری در طلا گزینه بهتری برای مردم ترکیه بوده است.

طلا یا بیت کوین؟ پاسخی متفاوت به یک سؤال تکراری

عملکرد بیت کوین در سال جاری، تاکنون بسیار بهتر از طلا بوده است و از اوایل ژانویه (دی ۹۹) تا به امروز قیمت حدود ۸۰ درصد رشد کرده است. این در حالی است که قیمت طلا در همین بازه زمانی حدود ۸ درصد کاهش یافته است. در نتیجه سرمایه‌گذارانی که از طلا به‌عنوان مانعی در برابر تورم استفاده کرده بودند، در این زمینه شکست خورده‌اند.

برای بررسی دقیق‌تر موضوع مجدداً سری به ترکیه می‌زنیم. قیمت طلا در بازار ترکیه همان طوری رشد کرد که انتظار می‌رفت. در حالی‌ که ارزش لیر پیوسته سقوط می‌کرد، طلا با حفظ ارزش خود از قدرت خرید مردم این کشور محافظت کرد. در ۳۰ روز گذشته، عملکرد طلا در برابر لیر، در مقایسه با بیت کوین بهتر بوده است.

اگر بخواهیم کمی بلند‌مدت‌تر نگاه کنیم، واضح است که بیت کوین گزینه بهتری برای مردم ترکیه بوده است. در یک سال گذشته ارزش بیت کوین در برابر لیر ۲۷۰ درصد رشد کرده و این در حالی‌ است که بازدهی طلا در این مدت ۷۰ درصد بوده است. داده‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در طلا تنها در دوره‌هایی که بحران تشدید می‌شود گزینه بهتری است؛ اما در بلندمدت بیت کوین انتخاب مناسب‌تری خواهد بود.

آدریان کولودی، در پاسخ به این سؤال که سرمایه‌گذاران برای مقابله با تورم باید بین بیت کوین و طلا کدام را انتخاب کنند، گفت که استاندارد اقتصادی بیت کوین و ارزهای دیجیتال جایگزین بهتری برای ارزهای فیات یا استاندارد اقتصادی طلا است. او همچنین افزود که وابسته‌نبودن ارزهای دیجیتال به مجوزهای قانونی و ساختار ویژه آنها که نیازی به‌اعتمادسازی ندارد، به بیشتر دیده‌شدن این دارایی‌ها کمک کرده است.

به گفته کولودی، این ویژگی‌ها به ساختار ارزهای دیجیتال و حوزه دیفای قدرت می‌بخشد؛ چراکه سرمایه‌گذاران دیگر نیاز نیست نگران شخصیت‌های سیاسی‌ای باشند که می‌توانند ارزش پول آنها را با نابودکردن سیستم اقتصادی از بین ببرند. با وجود اینکه کولودی طلا را به‌عنوان ابزاری برای مقابله با تورم مناسب می‌داند، گفته است که انتخاب او مشخصاً بیت کوین است.

بنیان‌گذار صرافی غیرمتمرکز دومینیشن فایننس در این باره گفته است:

سرمایه‌گذارانی که سعی می‌کنند بیت کوین یا طلا را به‌عنوان مانعی در برابر تورم انتخاب کنند، باید از خود بپرسند که آزادی و کارایی برای آنها مهم‌تر است یا سرمایه‌گذاری در یک دارایی سنتی.

کارن سود (Karan Sood)، مدیرعامل سی‌بی‌اوئی وست (Cboe Vest) که بخش مدیریت دارایی سی‌بی‌اوئی گلوبال مارکتس (Cboe Global Markets) است، می‌گوید بیت کوین در تاریخ نسبتاً کوتاه خود «جنبه‌های خوب و بدی داشته» و در دوره‌هایی دیده شده است که قیمت بیت کوین و میزان تورم هر دو پیوسته افزایش یا کاهش یافته‌اند.

کارن سود افزود که نوسانات طبیعی بیت کوین پتانسیل بزرگترکردن این حرکات را دارد. برای مثال، اگر تورم فعلی زودگذر باشد و در اوج سقوط کند، قیمت بیت کوین «هم ممکن است به‌شدت کاهش یابد و سرمایه‌گذاران را در معرض ضرر قابل‌توجهی قرار دهد».

همچنین بخوانید: نابودی اقتصاد جهان با پول‌های دولتی: ابرتورم روم باستان و شباهت آن به امروز

سود گفته است سرمایه‌گذارانی که به‌دنبال استفاده از بیت کوین به‌عنوان مانعی در برابر تورم هستند، ممکن است بتوانند «با استفاده از یک استراتژی برای مدیریت نوسانات قیمت بیت کوین، از سرمایه‌گذاری در این ارز دیجیتال بهره‌مند شوند.»

یوری کووالف (Yuriy Kovalev)، مدیرعامل و بنیان‌گذار صرافی ارز دیجیتال زنفیوز (Zenfuse)، گفته است سقوط شدید ارزش لیر ترکیه نشان داد که سرمایه‌گذاری روی طلا گزینه خوبی بوده است؛ اما برای سرمایه‌گذاران آمریکایی این‌طور نیست.

کووالف می‌گوید:

طلا در سال جاری عملکرد ضعیفی داشته و ارزش آن در برابر دلار ۸.۶ درصد سقوط کرده است. این در حالی‌ است که شاخص هزینه‌های مصرف‌کننده (CPI) در ایالات‌متحده ۶.۲ درصد افزایش‌ یافته است. در نتیجه باید گفت که سرمایه‌گذاران طلا موفق نبوده‌اند. از سوی دیگر بیت کوین تا به امروز ۹۲.۳ درصد رشد داشته است و به کسانی که به عملکرد آن [به‌عنوان یک دارایی ضدتورمی] ایمان داشته‌اند سود رسانده است.

رِیِس، مدیر بخش تحقیقات صرافی ارز دیجیتال بی‌کوانت، گفته است با اینکه که بیت کوین با در نظر گرفتن داده‌های مربوط به معیار «نسبت شارپ» بازده بهتری دارد، سرمایه‌گذاران ممکن است با وجود عملکرد نامطلوب طلا در سال جاری، با هدف ایجاد تنوع در سبد خود باز هم بخواهند در این فلز گران‌بها سرمایه‌گذاری کنند.

ایجاد تنوع در سبد سرمایه، حداقل برای سرمایه‌گذاران محافظه‌کار، می‌تواند راه‌حل معقول‌تری برای مقابله با تورم باشد؛ چراکه هنوز مشخص نیست در صورت افزایش تورم، قیمت بیت کوین چگونه حرکت خواهد کرد.

یک حقیقت مبهم

نمی‌توان به این سؤال پاسخ داد که آیا بیت کوین و ارزهای دیجیتال واقعاً راه‌حل نسبتاً بهتری به سیستم مالی کنونی ارائه می‌کنند یا خیر. به گفته استفن استونبرگ (Stephen Stonberg)، مدیرعامل صرافی ارز دیجیتال بیترکس گلوبال (Bittrex Global)، «ترکیبی متعادل از هر دو سیستم چیزی است که باید برای رسیدن به آن تلاش کنیم».

استونبرگ می‌گوید:

هر دو مدل مزیت‌هایی دارند، اما برای رسیدگی به افرادی که به بانک‌ها و خدمات مالی دسترسی ندارند، لازم است تا بیت کوین و به‌طور کلی اقتصاد ارزهای دیجیتال با سیستم مالی سنتی تعامل بیشتری داشته باشد.

کالب سیلور (Caleb Silver)، سردبیر وب‌سایت شناخته‌شده اینوستوپدیا (Investopedia) که پورتالی برای دسترسی به اطلاعات مختلف مالی است، گفته است وقتی از بیت کوین به‌عنوان مانعی در برابر تورم صحبت می‌شود، «حقیقت ماجرا روشن نیست».

به گفته سیلور، بیت کوین در مقایسه با دارایی‌های ضدتورم سنتی مانند طلا یا ین ژاپن، دارایی نسبتاً جوانی است و با اینکه ویژگی‌هایی دارد که «باعث می‌شود به‌عنوان یک دارایی ضدتورمی شناخته شود»، نوسانات شدید قیمت بر اعتبار این دارایی تاثیر می‌گذارد. از نظر سیلور، سرمایه‌گذاران باید نوسانات بیت کوین را در یک دهه گذشته در نظر داشته باشند.

[بیت کوین] طی ده سال گذشته وارد ۲۰ دوره نزولی متفاوت شده و در ۸۰ درصد از تاریخ خود افتی بیش از ۲۰ درصد را تجربه کرده است. تا قبل از همه‌گیری ویروس کرونا، هزینه‌های مصرف‌کننده [در آمریکا] برای یک دهه کاملاً بدون نوسان بوده است.

سیلور افزود حتی با وجود اینکه سرمایه‌گذاران نهادی بیش از دو سال است که بیت کوین را پذیرفته‌اند، بازار این ارز دیجیتال همچنان ریسک زیادی دارد و دلالی در آن زیاد اتفاق می‌افتد. او در پایان گفت اینکه اکثر فعالان بازار بیت کوین را به‌عنوان یک ذخیره ثروت در نظر نمی‌گیرند، «اعتبار آن را به عنوان مانعی در برابر تورم زیر سوال می‌برد».

علاوه بر بیت کوین، سرمایه‌گذاران ابزارهای متعدد دیگری هم دارند که می‌توانند از آنها برای مقابله با تورم استفاده کنند. تنها زمان است که می‌تواند عملکرد یک دارایی را مشخص کند، بنابراین داشتن یک سبد سرمایه متنوع گزینه مناسبی برای بسیاری از سرمایه‌گذاران خواهد بود. به عقیده کارشناسان، بیت کوین، طلا و حتی پروتکل‌های فعال در حوزه امور مالی غیرمتمرکز، همگی ابزارهایی هستند که می‌توان با کمک آنها از تورم جان سالم به در برد.