بیت کوین را فراموش کنید، فیسبوک دلار را هدف گرفته است
تد لیوینگستن، موسس پیامرسان کیک (Kik) و ارز دیجیتال کین، در مقاله‌ای دیدگاه خود را در رابطه با حرکت فیسبوک به سمت دنیای ارزهای دیجیتال و آغاز یک پادشاهی در دنیای اقتصاد توسط غول فناوری بیان کرد. ترجمه کامل این مقاله را در ادامه می‌خوانید.
من از نقشه فیسبوک اطلاع دقیقی ندارم و این پست را بر اساس ۱۰ سال تجربه در زمینه برنامه‌های پیامرسان و ارزهای دیجیتال نوشته‌ام. به عقیده ما فیسبوک در مسیر جایگزینی دلار به عنوان یک ارز ذخیره جهانی است. این مطلب روند اتفاق افتادن این مسئله را مشخص خواهد کرد. امیدواریم که این مقاله به بحث‌های گسترده‌تری درباره تاثیر فیسبوک و ارز دیجیتال بر روی جامعه ختم شود و با نقش خودمان در این قضیه آشنا شویم.
مارک زاکربرگ اخیرا در پستی طولانی اعلام کرد که فیسبوک از یک فضای باز اشتراکی به سوی مکالمات خصوصی تغییر جهت می‌دهد. منطقی هم به نظر می‌رسد. مردم به خاطر فضای باز گاهی اوقات، دچار خشم و افسردگی شده‌اند و بیش از پیش علاقه دارند تا به سوی فضاهای مجازی کوچک و خودمانی حرکت کنند. فیسبوک نیز چاره‌ای جز این ندارد.
اما این تغییر جهت سوال بزرگی را برمی‌انگیزد. شکل درآمد جدید فیسبوک به چه صورت خواهد بود؟
مدل درآمد جدید فیسبوک
شبکه‌های اجتماعی از طریق افزودن پخش عمومی، قرار دادن آن‌ها در قالب خوراک (feed) و گنجاندن تبلیغات در محتوای خوراک، سوخت ماشین پول ساز خود را تامین کرده‌اند. فیسبوک از خوراک خبری، اسنپ‌چت از قابلیت استوری‌ها و توییتر نیز از تایم‌لاین خود بهره می‌برد.
ما هرگز قابلیت پخش عمومی را به برنامه کیک (Kik) اضافه نکردیم. این تصمیم می‌توانست مردم را به جای آنکه خود حقیقی‌شان را نشان دهند، به سمت تظاهر به بهترین نوع خوشان و در واقع فرد دیگری هدایت کند. امروزه برنامه کیک توسط میلیون‌ها نفر مورد استفاده قرار می‌گیرد و آن‌ها زمان بیشتری را در کیک نسبت به توییتر، اسنپ‌چت یا اینستاگرام سپری می‌کنند. مردم از گشت‌وگذار در دنیای مجازی عاری از لایک، خوراک‌ها و انتشار اخبار لذت می‌برند.
اما اگر از خوراک درون تبلیغات برای کسب درآمد صرف نظر کنیم، باید در مورد راه‌های جایگزین بیاندیشیم.
پس از ۱۰ سال جستجو در این حیطه، تنها نتیجه مناسبی که به آن رسیدیم، استفاده از یک ارز دیجیتال بود. با ایجاد یک ارز دیجیتال که به عنوان وسیله مبادله در برنامه ما استفاده می‌شود، می‌توان چیز با ارزشی مانند بیت کوین یا اتریوم خلق کرد. همانطور که اقتصاد درون برنامه‌ای رشد می‌کند و ارز آن با ارزش‌تر می‌شود، هم کاربران و هم ما از طریق فروختن بخش‌هایی از آن ارز دیجیتال می‌توانیم درآمد داشته باشیم.
در سال ۲۰۱۷ کین (Kin) را راه‌اندازی کردیم؛ ارز دیجیتالی برای دنیای دیجیتال. ده تریلیون توکن کین ساخته شد و ۱ تریلیون آن را به مجموع قیمت ۱۰۰ میلیون دلار فروختیم. ۳ تریلیون توکن را برای کیک و ۶ تریلیون دیگر را برای توسعه‌دهندگان برنامه که قصد استفاده از کین را به عنوان روش جدید کسب درآمد داشتند، اختصاص دادیم. ماه گذشته، ۸۰ هزار نفر توکن‌های کین را در ۴۰ برنامه مختلف خرج کردند. هم‌اکنون کین یکی از پراستفاده‌ترین ارزهای دیجیتال در دنیا محسوب می‌شود.
تا این لحظه همه می‌دانیم که فیسبوک در صدد ساخت ارز دیجیتال خودش است اما به جای ایجاد ارزی برای دنیای دیجیتال، به نظر می‌رسد فیسبوک خواسته بزرگتری در سر دارد. ظاهراً آن‌ها قصد دارند ارزی برای دنیای واقعی ما ایجاد کنند. سابقه آن‌ها در وا داشتن مردم به استفاده از ساخته‌هایشان نیز امری مشهود است.
نگاهی به وی‌چت
در سال ۲۰۱۴ مقاله‌ای تحت عنوان «رقابت برای وی‌چت شدن در غرب» منتشر کردم. نه ماه پس از آن، وی‌چت ۵۰ میلیون دلار در برنامه کیک سرمایه‌گذاری کرد و ارزش‌گذاری کیک در آن زمان از رقم یک میلیارد دلاری خبر می‌داد. روش کار وی‌چت مشخص است:
۱. مردم را مجاب کنید تا پول‌هایشان را به محیط پیامرسان تزریق کنند.
۲. انتقال پول را در بستر پیامرسان برایشان ساده و آسان کنید.
۳. برای آن‌ها هر روز دلایل بیشتری بیاورید تا پول‌هایشان را در داخل پیامرسان نگهداری کنند.
وی‌چت در سال ۲۰۱۴ از پدیده فرهنگی «پاکت‌های سرخ» برای جذب پول کاربران و تزریق آن به درون وی‌چت استفاده کرد. به جای آنکه مردم چین تنها در مراسم‌ها و موقعیت‌های ویژه از پاکت‌های سرخ به عنوان هدیه استفاده کنند، در داخل گفتگوهای مجازی خود می‌توانستند پاکت‌های مجازی را به یکدیگر بفرستند. خیلی زود میلیون‌ها نفر پول خود را در وی‌چت و پاکت‌های سرخ مجازی در سرتاسر کشور به یکدیگر ارسال می‌کردند.
وی‌چت قابلیت برداشت پول را در هر زمان به کاربر می‌دهد، اما آن‌ها دلایل بسیاری برای افراد ایجاد کردند تا پول خود را درون برنامه نگهداری کنند. پرداخت قبض، خرید غذا، رزرو هتل در تعطیلات و بسیاری قابلیت‌های دیگر باعث شد تا انگیزه برداشت پول از برنامه کمتر و کمتر شود.
امروز ۹۰۰ میلیون نفر از مردم وی‌چت را برای تراکنش‌های روزانه خود استفاده می‌کنند و سالانه نزدیک به ۱۰ تریلیون دلار پرداخت با آن انجام می‌شود. در کشور چین، وی‌چت جایگزین پول نقد شده است.
اجرای نقشه
فیسبوک تقریبا تمامی پیش‌نیازهای لازم جهت انجام هر ۳ مرحله‌ای که وی‌چت آن را به مرحله اجرا رساند را داراست.
اصل اول، نیاز مجاب‌کننده: رمیتنس یا انتقال ارز بین کشوری
هر ساله اشخاصی که در کشورهای خارجی زندگی می‌کنند، صدها میلیارد دلار پول را به کشور خود، خانواده‌ها و دوستانشان ارسال می‌کنند. امروزه این فرایند خیلی کند، هزینه‌بر و پیچیده است؛ به طوریکه برای ارسال ۲۰۰ دلار باید ۱۴ دلار هزینه کنید. اگر فیس بوک روشی را معرفی کند که به وسیله آن مردم پول‌هایشان را بدون هزینه به کشورشان بفرستند، تغییر بزرگی اتفاق خواهد افتاد و این موضوع میلیون‌ها نفر را دربرخواهد گرفت.
اصل دوم، انتقال پول: بلاک چین
یکی از دستاورد‌های بلاک چین، امکان انتقال پول به صورت دیجیتال و بدون نیاز به اعتماد به شخص ثالث است. قبل از اینکه بلاک چین سروکله‌اش پیدا شود، این مورد امکان‌پذیر نبود. بلاک چین به فیسبوک این اجازه را خواهد داد تا بدون نیاز به تبدیل شدن به یک بانک، سازوکار پرداختی خود را شکل دهد.
پس فیسبوک به جای آنکه مانند وی‌چت با قانون‌گذاران تعامل داشته باشد، می‌تواند بدون نیاز به طی کردن پروسه‌های قانونی در هر کشور یک سیستم مالی جهانی ایجاد کند.
اصل سوم، نگهداری پول در داخل سیستم: پلتفرم
با افزودن قابلیت انتقال پول درون برنامه‌ای و استفاده از بلاک چین برای رمیتنس، فیسبوک قادر خواهد بود تا راهکار خود را برای ده‌ها میلیون نفر، ده‌ها برابر ارزان‌تر ارائه دهد.
اما مردم پس از دریافت وجوه ارسالی، چه کاری انجام خواهند داد؟
در ابتدا برای مصارف و خرج هزینه‌های زندگی آن را به پول نقد تبدیل خواهند کرد. اما فیسبوک نیز مشابه کاری که وی‌چت در چین انجام داد، رفته رفته گزینه‌های بیشتری مانند پرداخت قبض، سفارش غذا در رستوران، شارژ اعتبار مکالمه تلفن همراه و غیره برای خرج کردن پول درون برنامه اضافه خواهد کرد.
روش‌های خرج کردن پول از طریق برنامه، ساده‌تر و قدرتمندتر از سایر گزینه‌های جایگزین خواهد شد تا اینکه نهایتا کار به جایی برسد که دیگر دلیلی برای خارج کردن پول از برنامه وجود نداشته باشد.
احتمالات پیش رو
در حال حاضر اطلاعات نسبتاً کمی راجع به برنامه‌های فیسبوک در اختیار داریم. می‌دانیم که آن‌ها به دنبال ارائه خدمات رمیتنس با استفاده از استیبل کوین خودشان هستند. این را نیز می‌دانیم که آن‌ها قصد دارند این کار را ابتدا در واتس‌اپ و از کشور هند آغاز کنند.
با عقل هم جور در می‌آید!
هند بیش از هر کشوری در جهان پذیرنده رمیتنس یا وجه ارسالی از کشورهای دیگر توسط مهاجرین است. واتس‌اپ نیز محبوب‌ترین برنامه در این کشور است. یک ارز دیجیتال باثبات نیز امکان انتقال پول در بستر بلاک چین را بدون خطر کاهش یا افزایش ارزش ارز ارسالی نسبت به پول فیات محلی فراهم می‌کند.
دیگر چه چیزی ممکن است؟
بیایید ارز دیجیتال فیس بوک را فعلاً «فیس‌کوین» بنامیم. فیسبوک می‌تواند امکان خرید فیس‌کوین و انتقال آن به کشور و خانواده خود را برای مردم درون واتس‌اپ فراهم کند. همانطور که وی‌چت در چین جایگزین پول نقد شد، فیسبوک نیز به زودی در هند جای پول را خواهد گرفت.
با فراگیر شدن فیس‌کوین در هند، غول فناوری می‌تواند برنامه‌های خود را گسترش دهد. در ابتدا به سمت کشورهایی که رمیتنس در آن‌ها محبوب است. فیلیپین، مصر، مکزیک و ویتنام گزینه‌های مناسبی برای ادامه روند توسعه محسوب می‌شوند. برای افزایش پذیرش در کشورهای توسعه یافته، فیسبوک می‌تواند واتس‌اپ، اینستاگرام و پیامرسان فیسبوک را با هم ادغام کند تا فیس‌کوین در هر سه برنامه امکان انتقال داشته باشد. فیسبوک در هر یک از این کشورها می‌تواند جایگزین پول نقد شده و به ارز اصلی میلیاردها نفر تبدیل شود.
پایان حاکمیت دلار
افرادی که با ارزهای دیجیتال آشنایی دارند، شاید این‌ها برایشان اهمیتی نداشته باشد. از آنجا که ارزش هر فیس‌کوین به ارزش یک دلار وابسته خواهد بود، در واقع آن‌ها دلارهای دیجیتالی خواهند بود که در بستر بلاک چین منتقل می‌شوند. برای من مهمترین بخش قضیه همینجاست.
در گذشته نه چندان دور، طلا ارز ذخیره‌ای جهان محسوب می‌شد و ارزش هر دلار وابسته به آن بود. اما ایالات متحده تصمیم گرفت تا دلار را از طلا جدا کند و مسیر را برای جایگزینی دلار به عنوان ارز ذخیره‌ای جهان با طلا آماده کند.
سوال من این است که چه چیزی فیسبوک را از انجام دوباره این کار باز خواهد داشت؟
فیس بوک تحریم کرده ما را