اتریوم ۲.۰: انتخاب بین اثبات سهام شخصی یا استفاده از خدمات سهامگذاری
در حالیکه حداقل ۳۲ سهم اتر برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج در اتریوم ۲.۰ موردنیاز است، سرویسها و استخرهای سهامگذاری قصد دارند مشارکت را برای همه امکانپذیر کنند.
با نزدیک شدن به زمان ارتقاء اتریوم ۲.۰، کاربران علاقه بیشتری به روند سهامگذاری نشان میدهند. سهامگذاری در اتریوم ۲.۰ امکان کسب درآمد غیرفعال از طریق اعتبارسنجی در شبکه جدید را برای کاربران فراهم میکند.
این روند با افزایش تعداد کیف پولهای اتر و سپردههای اتر در صرافیهای ارز دیجیتال مشهود است. براساس گزارشی که بهتازگی شرکت تحلیلی آرکین ریسرچ (Arcane Research) منتشر کرده است، تعداد کیف پولهای اتریوم که حداقل ۳۲ اتر دارند، در طول یک سال گذشته ۱۳ درصد افزایش یافته است و تعداد جستجوهای اینترنتی اتریوم 2.0 با استفاده از موتور جستجوی گوگل از ماه مارس (اسفند) حدود شش برابر بیشتر شده است.
در حالیکه برخی از کاربران تصمیم به اجرای نود (گره) اعتبارسنجی خود گرفتهاند، برخی دیگر هنوز بین اعتبارسنجی مستقل، پیوستن به استخر سهام یا استفاده از سرویسهای ارائهدهندگان خدمات سهامگذاری، تردید دارند. آیا واقعا تفاوتی هم دارد؟ کوین تلگراف در مقالهای به بررسی این موضوع پرداخته است.
سهامگذاری چگونه کار خواهد کرد؟
شبکه بهروزشدهی اتریوم، از الگوریتم اثبات کار به الگوریتم اجماع اثبات سهام تغییر خواهد کرد و ماینرها با اعتبارسنجهایی جایگزین میشوند که برای تأیید معاملات، کوینهای خود را سهامگذاری میکنند. پس از تأیید اعتبار معاملات صحیح، آنها پاداشی را در قالب درآمد غیرفعال دریافت میکنند، این فرآیند سهامگذاری نامیده میشود. (برای مطالعه بیشتر در این مورد، مفاهیم و تفاوتهای اثبات کار و اثبات سهام را بخوانید.)
در حال حاضر، میزان دقیق پاداش سالانه برای سهامگذاری اتریوم مشخص نیست. با این حال، طبق نقشه راه این پروژه این مقدار از ۱.۵۶ تا ۱۸.۱ درصد متغیر خواهد بود. این پاداش با تعداد کل اعتبارسنجهای موجود در شبکه نسبت عکس خواهد داشت و با افزایش تعداد اعتبارسنجان، پاداش کاهش مییابد.
از طرف دیگر، مدل سهامگذاری میتواند برای طیف گستردهای از کاربران ارز دیجیتال جذاب باشد؛ چرا که برای این کار، تجهیزات گرانقیمت استخراج و مهارتهای فنی خاصی لازم نیست و ممکن است بهراحتیِ داشتن سپرده بانکی به نظر برسد. تمام آنچه که برای دریافت بهره سالیانه صندوقهای سهامگذاری لازم است، ذخیره اتر در یک کیف پول سختافزاری است.
با این حال، تحلیل دقیق الزامات برای اعتبارسنجی در شبکه اتریوم نشان داده است که همه چیز بهاندازه آنچه که در نگاه اول به نظر میرسد، ساده نیست. داشتن ورودی حداقلی ۳۲ اتر، فقط یکی از این شرایط است.
بهعنوان مثال، با فرض نرخ تبدیل 250 دلاری اتر، کاربر برای اینکه بتواند در بلاک چین اتریوم ۲.۰ به یک اعتبارسنج تبدیل شود، ۸,۰۰۰ دلار لازم دارد؛ اما پاداش چه میشود؟ با در نظر گرفتن هزینه اعتبارسنجی که ۱۸۰ دلار است و میانگین پاداش ۵٪ پیشنهادی توسط جاستین دریک (Justin Drake)، توسعهدهنده اتریوم، سود سالانه حاصل از سهامگذاریِ ۳۲ اتر میتواند چیزی حدود ۱۹۰ دلار باشد. بنابراین با توجه به خطرات احتمالی ناشی از بیثباتی و نوسانات قیمت اتر و فراهم نبودن امکان برداشت وجه برای کاربران، بسیار بعید به نظر میرسد که با این مدل پاداشدهی، یک سهامگذار متوسط بتواند پول کلانی بدست آورد.
کاربران برای اینکه به اعتبارسنج کامل تبدیل شوند (سپردهگذاری ۳۲ اتر)، باید نود اعتبارسنجی خود را اجرا کنند. همانطور که در نظرسنجی منتشرشده توسط کانسنسیس (Consensys) مشهود است، ۳۳ درصد از کاربران اتریوم آماده انجام این کار هستند. اما این همه داستان نیست؛ علاوه بر این، از اعتبارسنجان خواسته میشود تا بدون وقفه از عملکرد کیف پول سختافزاری خود اطمینان حاصل کنند. اگر ارتباط کاربری با شبکه قطع شود، تمام درآمد آن روز خود را از دست خواهد داد. حتی از این بدتر! اگر کاربری کمتر از ۳۲ اتر سپردهگذاری کرده باشد، حق اعتبارسنجی خود را از دست میدهد.
حداقل اتر موردنیاز برای سهامگذاری اتریوم، بهاندازه هزینه اجرای فولنود روی سایر شبکههای بلاک چین مانند دَش (Dash) گران نیست. با این حال، ممکن است برای بسیاری از کاربران، ورود به این فرایند ممکن نباشد. همان نظرسنجی که توسط کانسنسیس انجام شده است، نشان میدهد که ۳۳ درصد از دارندگان اتر قصد شرکت در سهامگذاری شبکهای را ندارند و ۷۱٪ از کسانی که از این کار سر باز میزدند گفتند که اتر کافی برای اعتبارسنجی در اختیار ندارند.
نهادهای ثالث برای کمک به سهامداران خرد وارد میشوند
با پیوستن به استخرهای موسوم به استخرهای سهام که بهعنوان ارائهدهندگان خدمات سپردهگذاری فعالیت میکنند، میتوان محدودیتهای گفتهشده را از بین برد. چنین خدماتی از سوی نهادهای ثالث، چه متمرکز و چه غیرمتمرکز، پیشنهاداتی را به کاربران ارائه میکند و کاربران را از دغدغه راهاندازی نرمافزاری خاص یا آنلاین نگه داشتن مداوم شبکه در طول مدت سپردهگذاری سهام میرهاند. اگر راهاندازی نود شخصی خود را با افتتاح حساب سپردهگذاری در یک بانک مقایسه کنید، ارائهدهندگان سهام بهعنوان واسطه عمل میکنند و کلیه خطرات و هزینههای نگهداری را با کارمزد مشخصی برعهده میگیرند.
بزرگترین مزیت چنین راهحلهایی، امکان کسب سود با هر مقدار اتر، حتی کمتر از ۳۲ کوین است. این برای بسیاری از کاربران که قادر به راهاندازی نود خود نیستند، یک راه گریز محسوب میشود. طبق ادعای کانسنسیس، حداقل ۳۳ درصد از کاربران اتریوم قصد دارند از خدمات نهادهای ثالث استفاده کنند و ۲۰ درصد از پاسخ دهندگانی که پيش از اين قصد اجرای نودهای اعتبارسنجی خود را داشتند، گفتند به استفاده از سرویسهای سهامگذاری نیز فکر میکنند. اینجا این سؤال مطرح میشود که کدام یک گزینه بهتری است؛ استخر سهام یا ارائهدهندگان خدمات سهامگذاری؟
خدمات سهامگذاری در صرافیهای ارز دیجیتال
امروزه بسیاری از صرافیهای ارز دیجیتال با پرداخت سود روزانه به صاحبان کوینهای مبتنی بر اثبات سهام (PoS)، خدمات سهامگذاری ارائه میدهند. بهعنوان مثال پولونیکس (Poloniex) شرایط خاصی برای سپردهها تحمیل نمیکند؛ کاربر میتواند در هر زمان معامله کند و هر زمان که خواست پول خود را پس بگیرد. با وجود این، کاربران باید ۲۵ درصد از سود خود را بابت کارمزد این خدمات پرداخت کنند. گفته میشود از این کارمزد برای تأمین هزینههای عملیاتی و پوشش ریسکهای مرتبط با مدیریت خدمات استفاده میشود.
بیتفینکس (Bitfinex)، یکی دیگر از صرافیهای بزرگ ارز دیجیتال، ادعا میکند هیچ هزینهای برای برنامههای سهامگذاری فعلی خود ندارد و بهجای آن، بخش کمی از پاداش سهام را نگه میدارد. از این گذشته، همانطور که در وبسایت بیتفینکس آمده است، در بعضی موارد ارائهدهنده خدمات سهامگذاری میتواند بخشی از جوایز و پاداشهای جمعشده از طریق صرافی را برای خود بردارد. همچنین سرویسهای سهامگذاری مهیاشده توسط بیتفینکس برای هر تعداد از کاربران قابلدسترسی است؛ زیرا برای آغاز دریافت پاداش در این پلتفرم، داشتن مبلغی به کمی ۱۰ سنت نیز کافی است.
پائولو آردوینو (Paolo Ardoino)، مدیر ارشد فناوری بیتفینکس میگوید كه این صرافی دارای بزرگترین کیف پول سرد اتریوم است و قصد دارد در سهامگذاری اتریوم نقش کلیدی داشته باشد. به گفته وی، سهامگذاری اتریوم برای کاربرانی که داراییهای خود را در صرافیها نگه میدارند، بسیار سودآور خواهد بود:
صرافیهای مانند بیتفنیکس، برای تأمین هزینههای عملیاتی خود کارمزد ناچیزی دریافت میکنند؛ اما بیشتر پاداشها مستقیماً وارد جیب کاربران میشود. همه کاربران نمیخواهند داراییهای خود را به امانت سپرده و سهامگذاری را بهدرستی یاد بگیرند.
چانگ پنگ ژائو، مدیرعامل صرافی بایننس معتقد است که کاربرانی که بهطور فعال از طریق بایننس سرمایهگذاری میکنند، نسبت به کسانی که ارز دیجیتال خود را در کیف پولشان نگه میدارند، نرخ بهره بالاتری بدست میآورند:
بایننس بخش کوچکی از اتریوم نگهداریشده توسط کاربران را سهامگذاری خواهد کرد؛ زیرا لازم است که برخی از منابع مالی برای استفاده کاربران در هر زمان نقدشدنی باشد، در حالیکه پاداشها بهطور خودکار و متناسب به کاربران داده میشود.
یکی دیگر از تسهیلات پلتفرمهای متمرکز و خدمات امانی این است که آنها بهروزرسانی اتریوم به اتریوم ۲.۰ را برعهده خواهند گرفت. بهعنوان مثال، صرافی «بیت کوین سوئیس» (Bitcoin Suisse) ادعا میکند که برای چنین خدماتی هیچ کمیسیونی دریافت نمیکند؛ با این حال، ۱۵ درصد از پاداشهای دریافتشده مشتریان خود را میگیرد. همچنین این پلتفرم تضمین میکند که بهروزرسانی بهموقع نرمافزار خود را انجام دهد تا روند سهامگذاری برای کاربر بدونوقفه و مفید باقی بماند.
با این حال، بهگفته برخی از کاربران، برنامههای مهمی که از طرف صرافیها ارائه میشود، میتواند منجر به متمرکز شدن بلاک چین اتریوم شود. سرگئی ژدانوف (Sergey Zhdanov) مدیرعامل شرکت صرافی اکسمو (EXMO) توضیح میدهد که این صرافیها قطعاً به بزرگترین اعتبارسنجهای شبکه تبدیل میشوند و تأثیر این موضوع انکارناپذیر خواهد بود:
دادههای شرکت تحقیقاتی آرکین (Arcane Research) و نانسن ایال (Nansen AI) نشان میدهد که کیف پولهای اتریوم که حداقل ۳۲ اتر دارند، امسال ۱۳ درصد رشد کرده است. ۳۲ اتر دقیقاً همان مقداری است که برای سهامگذاری اتریوم نیاز است. تعداد این کیف پولها به بیش از ۱۲۰,۰۰۰ عدد رسیده است، بنابراین کیف پولهای صرافیها فقط ۱ درصد از این تعداد است.
علاوهبر صرافیهای ارز دیجیتال، به نظر میرسد برخی از بازیگران سازمانی نیز مایل به ارائه خدمات امانی هستند. طبق گزارشات، ۴۲ درصد از صندوقهای سرمایهگذاری کریپتو نیز در سهامگذاری ارزهای دیجیتال نقش دارند.
ژدانوف همچنین خاطرنشان کرد که بسیاری از بازیگران بزرگ این حوزه احتمالاً سهامگذاری اتر را بهعنوان ابزاری برای کاهش ریسک سبد سرمایهگذاری خود به کار میگیرند. او معتقد است محبوبیت اتریوم در بین سایر آلت کوینهایی که از PoS استفاده میکنند، بهکاهش خطر تمرکزگرایی کمک خواهد کرد.
آردوینو از بیتفینکس درباره احتمال متمرکز شدن سهامگذاری گفت که احتمال بروز این خطر فقط در مراحل اولیه بهروزرسانی وجود دارد. وی افزود:
آموزش افراد در مورد اهمیت سرمایهگذاری در کیف پولهای شخصی، عامل اصلی در کاهش تمرکزگرایی خواهد بود.
جدا از این، طبق گفته مدیرعامل بایننس، سهامگذاری مخصوصا در کمک به ثبات قیمت ارزهای دیجیتال مؤثر است، چراکه این کار کاربران را تشویق میکند در زمان خرید ارز دیجیتال (اتر)، با همان قیمت بازار خرید کنند و سپس سفارش فروش خود را در قیمت موردنظر تنظیم کنند تا به سود دلخواه خود برسند. در همین حال، اترهای آنها در حال انجام اثبات سهام هستند و به فرد سهامگذار در حالی که هنوز سفارش فروش تکمیل نشده است، سود میرسانند. او معتقد است:
بنابراین در هنگام سقوط بازار، کاربران بهجای اینکه بازار را رها کنند، سفارشهای محدودتری برای فروش میگذارند و در دورههای صعود بازار، کاربران تشویق میشوند که سریعتر وارد بازار شوند.
استخرهای سهامگذاری غیرمتمرکز
استخرهای سهامگذاری یا صرافیهای غیرمتمرکز میتوانند راهحلی برای کسانی باشند که نگران تمرکز احتمالی و جریمههای تحمیلشده هستند؛ بهعنوان مثال، جریمه برای آنلاین نبودن در زمان موردنیاز. همانطور که از ماهیت غیرمتمرکز بودن برمیآید، همه چیز از پاداش گرفته تا ریسکها، بین اعضای این استخرها تقسیم میشود.
بهعنوان مثال، استخر غیرمتمرکز راکت پول (Rocket Pool) ادعا میکند که سپرده کاربر نمیتواند به “نود بد” اختصاص یابد؛ زیرا همه اعضای استخر در خطر عملکرد بد نودها و در نتیجه در جریمه سهیم هستند. بنابراین اگر یک نود درست عمل نکند، هر یک از اعضای استخر مقدار کمی از سرمایه خود را از دست میدهند. با این حال در صورت اجرای یک نود مستقل، این کاربر است که خطر از دست دادن همه چیز را به جان میخرد.
راکت پول توکن بومی خود را هم معرفی کرده است که نشاندهنده سپرده سهام توکنیزهشده است و امکان دریافت فوری پاداش را برای سهامگذاران فراهم میکند. آنها میتوانند در هر زمان که بخواهند سهام خود را پس بگیرند. از این گذشته، استخر کارمزدی بابت سهامگذاری دریافت نمیکند. برای پیوستن به این استخر کاربران باید حداقل ۰.۰۱ اتر داشته باشند، در حالیکه افرادی که قصد اجرای یک نرمافزار نود هوشمند راکت پول را داشته باشند، به ۱۶ اتر نیاز دارند، یعنی بهاندازه نیمی از حداقل مقدار موردنیاز برای اجرای یک نود معتبر شخصی، اما خیلی بیشتر از آنچه صرافیهای ارز دیجیتال طلب میکنند.
کاربران چه میگویند؟
حداقل میزان سرمایه برای تبدیل شدن به اعتبارسنج اتریوم به یکی از داغترین موضوعات در میان کاربران علاقهمند به سهامگذاری تبدیل شده است. بسیاری از آنها استدلال میكنند كه ۳۲ اتر خیلی زیاد است و خاطرنشان میكنند كه اگر مقدار موردنیاز کمتر باشد، اعتبارسنجهای بیشتری در شبكه جدید وجود خواهند داشت.
برخی از کاربران میگویند که آنها ۳۲ اتر خود را فقط بهخاطر بالا بردن امنیت شبکه اتریوم فریز نخواهند کرد، مگر اینکه پاداش سالانه سهامگذاری بیشتر از ۱۰ درصد باشد. البته این نکته را هم باید در نظر گرفت که در صورت افت احتمالی قیمت اتر، سود به دست آمده کمتر هم خواهد شد. اگرچه هنوز مقدار دقیق پاداش سهام مشخص نیست؛ اما بسیاری از کاربران که قصد سهامگذاری از طریق نهادهای ثالث را دارند، میگویند پلتفرمی را انتخاب خواهند کرد که حداقل ۷.۶ درصد سود سالیانه داشته باشد.
همچنین در جامعه ارزهای دیجیتال کسانی هستند که بیش از موضوع سهامگذاری، نگران خطر متمرکزسازی اتریوم هستند؛ اما به نظر میرسد که این افراد در اقلیت هستند. نکته قابلذکر این است که بخش قابلتوجهی از کاربران از حداقل میزان ۳۲ اتر برای ورود به سهامگذاری دفاع میکنند و این مبلغ را با دهها هزار دلار برای داشتن نود اصلی (مَسترنود) در برخی از شبکه های بلاک چین مانند دَش مقایسه میکنند.
در حالیکه تاریخ دقیق راهاندازی اتریوم 2.0 هنوز مشخص نیست، کاربران وقت دارند تصمیم بگیرند که آیا میخواهند در سهامگذاری شرکت کنند یا خیر و چطور میخواهند این کار را انجام دهند. همانطور که نمونههای بحثشده در این مقاله نشان میدهد، تقریباً هر کاربر ارز دیجیتال میتواند اعتبارسنج شبکه جدید شود و بدون در نظر گرفتن قابلیتهای مالی و فنی، درآمد غیرفعال کسب کند.
اتریوم رو به افول است