توییت‌های ایلان ماسک؛ از سرگرمی تا دستکاری بازار

خیلی بعید است که دوستدار ارزهای دیجیتال باشید و از توییت‌های ایلان ماسک و تأثیر آنها در دنیای ارزهای دیجیتال اطلاعی نداشته باشید. البته این طور که به نظر می‌رسد ایلان ماسک به‌طور کلی به توییتر علاقه‌مند است و این فقط محدود به ارزهای دیجیتال نیست. او به رشته‌توییت‌هایش درمورد مسائل مختلف معروف است و اصولاً یکی از کاربران فعال توییتر است.

اما در این مورد به‌خصوص، توییت‌های او تأثیری بر بازار گذاشته است که شاید برای خیلی‌ها غیر‌قابل‌تصور بود. بسیاری از افراد رشد قیمت دوج کوین را از پایه و اساس مدیون ایلان ماسک و حمایت‌های او از این ارز دیجیتال می‌دانند. البته حق هم دارند، چراکه دوج کوین سال‌ها پیش و صرفاً برای شوخی متولد شده بود و هیچ ویژگی‌ خاصی نداشت. حتی توسعه‌دهندگان دوج کوین نیز این پروژه را رها کرده بودند، تا اینکه ایلان ماسک شروع به حمایت از آن در توییتر کرد و توجه افراد زیادی از سراسر جهان را به آن جلب کرد. با وجود اینکه خود او در مواقعی اشاره کرده که توییت‌های او درمورد دوج کوین شوخی است و نباید جدی گرفته شود، اما حمایت او از این ارز دیجیتال آنقدر واضح است که به هیچ شکلی نمی‌توان آن را انکار کرد.

البته ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. مسئله مهم‌تر این است که ایلان ماسک، این میلیاردر آمریکایی، با توییت‌های خود حتی قیمت بیت کوین را هم تغییر می‌دهد. اینکه یک شخص بتواند تنها با توییت‌های خود، دارایی چنین قدرتمندی را تحت‌تأثیر قرار دهد، در نوع خود جای تأمل دارد.

در یک کلام، اتفاقات مرتبط با توییت‌های ایلان ماسک و تأثیر آنها بر قیمت ارزهای دیجیتال باعث نگرانی خیلی‌ها شده، سؤال‌های جدیدی را در جامعه ارزهای دیجیتال ایجاد کرده و موضوعاتی را مطرح کرده است که پیش از این درمورد آنها فکر نشده بود.

مت لوین (Matt Levine)، یکی از ستون‌نویس‌های وب‌سایت بلومبرگ (Bloomberg) که سابقه کار در شرکت‌های مالی بزرگی نظیر گلدمن ساکس را در کارنامه خود دارد، در مقاله‌ای همین موضوع را بررسی کرده و برخی از توییت‌های معروف ایلان ماسک را به‌همراه تأثیری که بر قیمت دو ارز بیت کوین و دوج کوین داشته‌اند در این مقاله گردآوری کرده است. ادامه مقاله را از زبان مت لوین می‌خوانید.

همچنین بخوانید: ایلان ماسک کیست و چگونه ثروتمندترین مرد جهان شد؟ بیوگرافی کامل

ایلان ماسک؛ جادوگر عصر مدرن

راستش را بخواهید، خیلی برایم جالب نبود که بخواهم یک مقاله کامل را به ایلان ماسک و توییت‌هایش و نقش این توییت‌ها در دست‌کاری قیمت ارزهای دیجیتال اختصاص دهم. حقیقت این است که ترجیح خود من نگارش مقاله‌های آموزشی مفیدی است که هم به تازه‌واردان و هم به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران باتجربه کمک کند و گامی در راستای گسترش این صنعت باشد. رسانه‌هایی مانند ما باید مقاله بنویسند، اخبار مهم مالی را منتشر کنند، نقد و بررسی انجام دهند، تحلیل بگذارند و کارهایی از این دست.

اما چه کنم که اخیراً یک میلیاردر باهوش به این دنیا وارد شده و کارهایی می‌کند که اخبار آن، کل جامعه ارزهای دیجیتال را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. اگر با دنیای ارزهای دیجیتال آشنا باشید و اگر اخبار مربوط به این حوزه را دنبال کنید، قطعاً از توییت‌های پی‌در‌پی «ایلان ماسک» درباره بیت کوین و دوج کوین مطلع هستید. تأثیر این توییت‌ها بر قیمت این دو ارز دیجیتال به‌قدری زیاد بوده که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد یا ساده از کنار آن گذشت.

از زمانی که ماسک شروع به توییت‌کردن درمورد بیت کوین و دوج کوین کرد و با این کار خود باعث افزایش و کاهش قیمت آنها شد، عکس‌العمل‌های مختلفی را از افراد مختلف شاهد بودیم. برخی از آنها انتقادهای شدیدی به این اتفاق داشتند که قابل‌درک بود. بالاخره ما همیشه می‌گوییم ارزهای دیجیتال، دارایی‌های غیرمتمرکزی هستند که هیچ‌کس آنها را کنترل نمی‌کند؛ اما این اتفاق به‌نوعی این ادعا را نقض کرد. خیلی از افراد می‌گفتند: «این چه دارایی غیرمتمرکزی است که یک شخص و آن هم با یک توییت، می‌تواند قیمت آن را کنترل کند؟»

برخی دیگر اما، چنین اتفاقاتی را طبیعی می‌دانستند و معتقد بودند هر بازار آزادی، چنین تبعاتی را هم خواهد داشت. در طرف دیگر طرفداران دوج کوین (موسوم به ارتش دوج کوین) را داشتیم که خیلی از افزایش قیمت دوج کوین در پی توییت‌های ایلان ماسک ناراضی به نظر نمی‌رسیدند.

اما به‌تازگی، قضیه از این حرف‌ها فراتر رفته و انتقادهای جدی‌تری مبنی بر «دست‌کاری عامدانه ایلان ماسک در بازار ارزهای دیجیتال» مطرح شده است. حتی برخی خواستار ورود کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) به ماجرا و تحقیق درباره این اقدامات ماسک شده‌اند.

ایلان ماسک با این توانایی خود انگار رویای داشتن چراغ جادو (و برآورده‌شدن‌ آرزوها تنها با یک حرکت) را به حقیقت تبدیل کرده است. هرچه بیشتر به اتفاقات عجیبی که در دنیای ما می‌افتد فکر می‌کنیم و آنها را تحلیل می‌کنیم، بیشتر به این نتیجه می‌رسیم که داستان‌های قدیمی ما افسانه نیستند و واقعاً امکان‌پذیرند.

تصور کنید که چندین سال پیش، چنین داستانی را برای وارن بافت (Warren Buffet) یا جی‌پی مورگان (J.P. Morgan) تعریف می‌کردیم:

در آینده‌ای نزدیک، دو دارایی به وجود خواهند آمد که دقیقاً مانند سهام معمولی می‌توان آنها را معامله کرد؛ با این تفاوت که ۲۴ ساعت روز و ۷ روز هفته قابل‌معامله هستند و مانند سهام‌های دیگر، تحت‌نظارت نهادهای امنیتی آمریکا نیستند. یکی از این دو دارایی، حجم بازاری حدود ۱ تریلیون دلار دارد و حجم بازار دیگری (با این حال که کوچک‌تر است) معادل ۶۵ میلیارد دلار است. نقدشوندگی آنها بسیار بالاست و ارزش معاملات روزانه آنها به میلیاردها دلار می‌رسد. بنابراین در هر زمانی که بخواهید، می‌توانید به‌راحتی آنها را به پول نقد تبدیل کنید. از همه اینها گذشته، می‌توانید در عرض چند ساعت و با کوچک‌ترین اقدام خود، قیمت آنها را بالا و پایین ببرید و سپس با خرید یا فروش در زمان مناسب، سود میلیاردی کنید. کافی است فقط با یک اشاره، دستور پامپ یا دامپ را برای آنها صادر کنید. جالب‌تر آن است که شما و تنها شما، توانایی انجام چنین کاری را دارید.

به نظر شما ممکن بود وارن بافت و جی‌پی مورگان این داستان را باور کنند؟ اما می‌بینیم که پس از گذشت چند سال، چنین چیزی ممکن شده است.

توییت‌های مداوم ایلان؛ ابزاری برای سرگرمی یا راهی برای افزایش سود؟

خیلی از افراد معتقدند که دومین فرد ثروتمند جهان و مدیرعامل شرکت‌های تسلا و اسپیس‌ایکس و نورالینک، نیازی ندارد که برای کسب سود و «پول درآوردن» به چنین کارهایی روی بیاورد و بسیاری از آنها حتی فکرکردن به چنین ایده‌ای را مسخره و خنده‌دار می‌دانند.

بسیار خوب، من هم قصد ندارم بدبینانه به ماجرا نگاه کنم و فکر نمی‌کنم که ایلان از این قدرت جادویی برای کسب سود استفاده می‌کند؛ اما تحت هر شرایطی، قابل‌انکار نیست که او توانایی‌های زیر را دارد:

• او قطعاً این قدرت را دارد که هر وقت که بخواهد، قیمت بیت کوین و دوج کوین را جابه‌جا کند.
• او قطعاً از این قدرت به‌دفعات زیاد و بدون الگوی مشخصی استفاده خواهد کرد (به‌بیان دیگر، او جابه‌جاکردن قیمت ارزهای دیجیتال را متوقف نمی‌کند).
• او قطعاً پول کافی برای خرید مقدار زیادی بیت کوین و دوج کوین قبل از بالابردن قیمت آنها دارد.
• اگر او بتواند یک ارز دیجیتال خریداری کند، قیمت آن را بالا ببرد و سپس آن را بفروشد، حتی نیازی به افشای آن هم ندارد (شرکت‌هایی مانند تسلا موظفند در صورت خریداری ارزهای دیجیتال، آن را در گزارش مالی خود بیان کنند؛ اما این گزارش مالی هر سه‌ ماه یک‌ بار ارائه می‌شود و اگر در طول این سه ماه ارز دیجیتال موردنظر فروخته شود، دیگر نیازی به گزارش آن نیست. تازه این در صورتی است که تصور کنیم شرکت تسلا این بیت کوین‌ها یا دوج‌کوین‌ها را خریداری کند، نه خود ایلان ماسک).
• مقرراتی که برای نظارت بر معاملات بیت کوین و دوج کوین وجود دارد به‌اندازه بازار سهام سخت‌گیرانه نیست.

اگر همه این موارد را در کنار هم قرار دهیم، می‌بینیم که ایلان ماسک واقعاً می‌تواند هرکاری که بخواهد را انجام دهد و هر تصمیمی که داشته باشد را اجرایی کند. حالا شرایط از دو حال خارج نیست: یا او از این امکان برای کسب سود استفاده می‌کند، که در این صورت می‌تواند پرسودترین معامله‌های تاریخ را انجام دهد و در کنار آن، به یک ترول اینترنتی تبدیل شود؛ یا چنین کاری نمی‌کند و تنها برای سرگرمی قیمت ارزهای دیجیتال را بالا و پایین می‌کند، که در این صورت می‌توان گفت او مظهر یک ترول اینترنتی واقعی است و با تمام وجود به ایده ترول‌ها وفادار است.

همه آن چیزی که تا به اینجا گفتیم، تاریخچه‌ای از ایلان ماسک، توصیفی از شرایط او و حدس و گمان‌هایی درمورد اتفاقات چند وقت اخیر بود. حالا می‌رسیم به قسمت هیجان‌انگیز مقاله. در این قسمت قصد دارم مروری بر توییت‌هایی که ایلان ماسک در چند ماه گذشته منتشر کرده داشته باشم و تأثیر هریک را بر بازار ارزهای دیجیتال بررسی کنم. اگر اهل توییتر نیستید و از توتییت‌های جنجالی ایلان خبر ندارید، پیشنهاد می‌کنم این بخش را از دست ندهید.

اما پیش از بررسی این توییت‌ها، بد نیست اطلاعات مختصری درمورد حساب کاربری ایلان ماسک در توییتر داشته باشیم.

ایلان ماسک با نام کاربری Elon Musk, the 2nd@ در توییتر فعالیت می‌کند. او در ماه ژوئن سال ۲۰۰۹ به توییتر پیوست و در زمان نگارش این مقاله، ۵۷.۲ میلیون دنبال‌کننده دارد. او همچنین ۱۰۸ حساب کاربری را دنبال می‌کند، که از میان آنها می‌توان به حساب رسمی خبرگزاری کوین دسک (CoinDesk@)، حساب رسمی دوج کوین (dogecoin@) و حساب توسعه‌دهندگان دوج کوین (dogecoin_devs@) اشاره کرد. همین امر نشان‌دهنده علاقه ایلان ماسک به ارزهای دیجیتال و علی‌الخصوص دوج کوین است. ایلان ماسک تاکنون ۱۴ هزار و ۵۰۰ توییت در صفحه خود منتشر کرده که همان طور که گفتیم، از علاقه او به این شبکه اجتماعی خبر می‌دهد.

برخی از معروف‌ترین توییت‌های ایلان ماسک + نتایج آنها

در این قسمت از مقاله قصد دارم برخی از توییت‌های مهم ایلان ماسک را که تأثیر بسزایی بر قیمت ارزهای دیجیتال داشته‌اند مطرح کنم. البته توییت‌های ایلان غالباً درمورد دو ارز بیت کوین و دوج کوین است و بنابراین تأثیر مستقیم آنها هم بر قیمت همین دو ارز است؛ اما فراموش نکنید که بیت کوین اولین و پرارزش‌ترین ارز دیجیتال جهان است و نوسانات قیمت بیت کوین می‌تواند بر قیمت سایر ارزها هم تأثیرگذار باشد.

حمایت‌های ایلان ماسک از دوج کوین

ایلان ماسک بارها و بارها در توییتر خود از دوج کوین حمایت کرده و با همین حمایت‌ها، باعث افزایش قیمت این ارز دیجیتال شده است. او بارها عکس سگ شیبا اینو که نماد دوج کوین است را روی ماه منتشر کرده و یا از عبارت «پیش به سوی ماه» (To the Moon) برای دوج کوین استفاده کرده است.

اصطلاح To the Moon وقتی برای قیمت چیزی به کار برده شود، به‌معنی سیر صعودی و افزایش چشمگیر قیمت در آینده است. از همین رو، کاربران ارزهای دیجیتال از این عکس‌ها و اصطلاح پیش به سوی ماه ایلان ماسک دو پیام را دریافت کرده‌اند: برخی از آنها معتقدند این اصطلاح به افزایش تصاعدی قیمت دوج کوین اشاره دارد و ماسک قصد دارد به‌صورت استعاری، تمایل خود را برای بالابردن قیمت این ارز دیجیتال ابراز کند و برخی دیگر معتقدند او قصد دارد برای پروژه‌های سفرهای فضایی خود در آینده از دوج کوین به‌عنوان ابزار پرداخت استفاده کند.

البته شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد حدس و گمان‌های کاربران، خوش‌بینی‌های بی‌پایه و اساس نیست و احتمال اینکه ایلان ماسک چنین کاری بکند زیاد است. به توییت زیر که در تاریخ ۱ آوریل (۱۲ فروردین) منتشر شده دقت کنید:

در متن این توییت آمده است:

اسپیس‌ایکس (SpaceX) قصد دارد یک دوج کوین واقعی را به ماه واقعی برساند.

شاید تأکید ایلان ماسک بر صفت «واقعی» و تکرار دوباره آن در یک جمله، نشان‌دهنده این باشد که منظور او صرفاً افزایش قیمت این ارز دیجیتال نیست و دوج کوین قرار است به ماه سفر کند.

توییت‌های این‌چنینی ایلان ماسک محدود به همین یک مورد هم نیست. در تصاویر زیر، برخی دیگر از این توییت‌ها را مشاهده می‌کنید:

او این توییت را در تاریخ ۲۴ فوریه (۶ اسفند ۹۹) منتشر کرده و در توضیح آن نوشته است:

به‌معنای واقعی کلمه، روی خود ماه

می‌بینید که او در این توییت هم روی عبارت «به‌معنای واقعی کلمه» تأکید کرده است.

ایلان ماسک همچنین توییت زیر را در تاریخ ۱۵ آوریل (۲۶ فروردین) منتشر کرده و در توضیح آن نوشته است: «دوج در حال پارس‌کردن روی ماه».

ماسک در ۱۸ ژوییه ۲۰۲۰ (۲۸ تیر ۹۹) توییتی را منتشر کرده بود که نشان می‌داد دوج کوین در حال تسخیرکردن سیستم مالی جهانی است و در توضیح آن نوشته بود: «(این امر) اجتناب‌نا‌پذیر است». او در ۱۶ آوریل ۲۰۲۱ (۲۷ فروردین) دوباره همین توییت را بازنشر داد. به نظر می‌رسد قصد او از انجام این کار، نمایش به‌حقیقت‌پیوستن ادعایی بود که پیش‌تر مطرح کرده بود.

در کنار همه این توییت‌ها (که نوعی از طنز و شوخی در آنها دیده می‌شود)، ایلان ماسک در توییتی که در تاریخ ۱۴ مه (۲۴ اردیبشهت) منتشر کرد، رسماً از همکاری خود با توسعه‌دهندگان دوج کوین و با هدف افزایش بهره‌وری تراکنش های دوج کوین خبر داد.

در متن این توییت آمده است:

در حال همکاری با توسعه‌دهندگان دوج کوین برای افزایش بهره‌وری تراکنش‌های سیستم (هستم). (این همکاری) به‌صورت بالقوه امیدوارکننده است.

در پی انتشار این توییت، قیمت دوج کوین ۳۰ درصد افزایش یافت. صبح روز جمعه، ۱۴ مه (۲۴ اردیبهشت)، قیمت این ارز دیجیتال به بیشترین حد خود یعنی ۵۶ سنت رسید و سپس با کمی کاهش به ۵۳ سنت نزول کرد.

یکی از اتفاقات جالب در توییتر ایلان ماسک، نظرسنجی او از کاربران توییتر در ارتباط با پول آینده دنیاست. ماسک در تاریخ ۶ فوریه (۱۸ بهمن) یک نظرسنجی را در حساب توییتر خود قرار داد و از مخاطبان خود خواست که پول آینده دنیا را انتخاب کنند. دو گزینه در این نظرسنجی وجود داشت که یکی از آنها دوج کوین بود و دیگری، سایر ارزهای دیجیتال روی هم بودند (همه ارزهای دیجیتال دیگر به‌جز دوج کوین). بیش از ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در این نظرسنجی شرکت کردند که ۷۱.۳ درصد از آنها گزینه دوج کوین را انتخاب کردند و ۲۸.۷ باقی‌مانده، به ارزهای دیجیتال دیگر رأی دادند.

البته از آنجا که شرکت‌کنندگان این نظرسنجی غالباً دنبال‌کنندگان ایلان ماسک و یا طرفداران او هستند، نمی‌توان این نتیجه را به کل جامعه تعمیم داد؛ اما چنین نتیجه‌ای در همین حجم از مشارکت هم جالب و قابل‌تأمل است.

او همچنین یک نظرسنجی دیگر در توییتر خود انجام داده بود و در از آن از دنبال‌کنندگان خود پرسیده بود که آیا آنها مایل هستند دوج کوین در شرکت تسلا پذیرفته شود یا خیر. همان طور که در تصویر می‌بینید، ۷۸.۲ درصد از شرکت‌کنندگان به این سؤال پاسخ مثبت دادند و ۲۱.۸ بقیه، پاسخ منفی.

به نظر می‌رسد ایلان ماسک قصد ندارد توییت‌هایش در مورد دوج کوین را متوقف کند و گاه‌وبیگاه درمورد این ارز دیجیتال توییت خواهد کرد. برخی از توییت‌های او هیچ متن خاصی را شامل نمی‌شود و تنها به منتشرکردن کلمه دوج کوین بسنده می‌کند؛ مانند نمونه‌های زیر:

می‌بینید که در این توییت‌ها، کلمه «دوج» مرتباً تکرار شده و در نهایت، دوج کوین به‌عنوان «ارز دیجیتال مردم» معرفی شده است.

در نهایت و به‌عنوان حسن‌ختام، همین بس که ایلان ماسک در موقعیت‌های مختلف خودش را «پدر دوج» یا همان «دوج‌فادر» (Dodgefather) خوانده است. او در حضورش به‌عنوان مجری در برنامه کمدی Saturday Night Live یا همان SNL که درمورد دوج کوین بود، خودش را دوج‌فادر معرفی کرد و از سایرین هم خواست که او را به همین اسم صدا کنند. البته چند روز پیش از شروع این برنامه، ماسک در حساب توییتری خود خبر از حضورش در این برنامه داده بود و در همین توییت هم از کلمه دوج‌فادر استفاده کرده بود.

با اعلام خبر حضور ایلان ماسک در برنامه SNL و صحبت درمورد دوج کوین، قیمت این ارز دیجیتال به‌شدت افزایش یافت. افراد زیادی با این تصور که پس از پخش برنامه قیمت بالاتر می‌رود به خرید آن روی آوردند و همین هجوم برای خرید باعث شد که پیش از پخش برنامه، قیمت دوج کوین به بیش از ۷۰ سنت برسد.

این افراد حتی امیدوار بودند که قیمت دوج کوین به ۱ دلار خواهد رسید؛ اما اوضاع مطابق میل آنها پیش نرفت. حضور ایلان ماسک در این برنامه با اقبال عمومی مواجه نشد و او در بخشی از این برنامه، صفت «hustle» را که به‌معنی کلاهبرداری است به دوج کوین نسبت داد.

همین امر باعث شد که قیمت دوج کوین به زیر ۴۷ سنت سقوط کند. البته از آنجا که این برنامه کمدی بود، نکات مطرح‌شده در آن هم در قالب شوخی بود؛ اما خب همین شوخی هم بالاخره تأثیر خود را گذاشت.

هنوز مشخص نیست که دلیل علاقه ایلان ماسک به دوج کوین چیست و چرا این میلیاردر معروف شروع به حمایت از این ارز دیجیتال کرده است. البته می‌توان حدس‌هایی زد. برای مثال، یکی از ویژگی‌های دوج کوین این است که ارز دیجیتالی با کاربری ساده، راحت، قابل‌فهم و قابل‌استفاده برای عموم است. این فقط نظر ایلان ماسک درباره دوج کوین نیست. یکی دیگر از نهنگ‌های دوج کوین در گفت‌وگو با بلومبرگ، این ارز دیجیتال را این‌گونه توصیف کرد:

از بین همه ارزهای دیجیتال، دوج کوین بهترین سیستم بازاریابی را دارد. اگر شما به نمادهای بیت کوین، اتریوم و لایت کوین نگاه کنید، همه آنها خیلی آینده‌نگرانه و پیشرفته به‌نظرتان می‌رسند؛ اما در مورد دوج کوین این طور نیست. دوج کوین جوری است که انگار دارد می‌گوید: خب، بچه‌ها چه‌خبر؟

منظور از این حرف این است که دوج کوین برای کاربران تازه‌واردی که قصد ورود به دنیای ارزهای دیجیتال را دارند مناسب است و آنها را از این دنیا نمی‌ترساند. این ارز دیجیتال پیچیدگی‌ خاصی ندارد و ماهیت بامزه آن می‌تواند برای تازه‌کاران جذاب باشد.

علاوه بر این، به نظر می‌رسد که ایلان ماسک به فرهنگ «میم» (MEME) علاقه‌مند است. میم‌ها موضوعاتی هستند که در اینترنت گسترش پیدا می‌کنند و اصطلاحاً ترند می‌شوند. این موضوعات اکثراً قالب طنز دارند و مفهوم آنها در سراسر دنیا مشترک است. تصویرهایی که در زیر مشاهده می‌کنید، نمونه‌هایی از میم در دنیای امروزی هستند:

دوج کوین هم به‌نوبه خود و با تصویر بامزه شگ شیبا اینو که نماد آن است، یک میم اینترنتی در دنیای ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. این طور که به نظر می‌رسد، ایلان ماسک از دوج کوین حمایت می‌کند تا هم قدرت خود را به نمایش بگذارد و هم گامی در راستای اشاعه فرهنگ میم برداشته باشد.

به این توییت او دقت کنید:

در تصویری که او به اشتراک گذاشته، میم‌ها را می‌بینیم که در حال دفاع از دوج کوین در برابر کاهش ارزش و قیمت هستند. به‌بیان دیگر، او معتقد است چیزی که باعث محافظت از دوج کوین در برابر کاهش ارزش می‌شود، همین ویژگی میم‌بودن آن است؛ یعنی دقیقاً خاصیتی که ما به‌خاطر آن دوج کوین را جدی نمی‌گیریم.

به نظر می‌رسد خود ایلان ماسک هم از نقشی که در افزایش ارزش دوج کوین داشته مطلع است و با آگاهی کامل این کار را انجام داده است. او با توییت‌کردن تصویری که مشاهده می‌کنید، نوشته «قابلی نداشت» که انگار پاسخی به تشکرات اعضای جامعه دوج کوین است.

انتقاد ایلان ماسک از جامعه متمرکز دوج کوین

با وجود همه حمایت‌های ایلان از دوج کوین و همه توییت‌هایی که تا به اینجا مطالعه کردید، او تنها یک‌ بار از دوج کوین انتقاد کرده است. او در توییتی که در تاریخ ۱۵ فوریه (۲۷ بهمن) منتشر کرد، بیان کرد که «متمرکزبودن» جامعه دوج کوین را تنها مشکل آن می‌داند. بخش زیادی از دوج کوین‌ها در دست دارندگان بزرگ آن قرار دارد و همین امر باعث رعایت‌نشدن اصل «تمرکززدایی» در این ارز دیجیتال شده است. به‌ همین دلیل، ایلان ماسک بیان کرده که اگر دارندگان بزرگ دوج کوین، کوین‌های خود را بفروشند، او حمایت کامل خود را از این ارز دیجیتال اعلام خواهد کرد. در تصویر زیر توییت ایلان ماسک را مشاهده می‌کنید:

متن دقیق توییت او از این قرار است:

اگر دارندگان اصلی دوج کوین بخش بزرگی از کوین‌های خود را بفروشند، این ارز دیجیتال حمایت کامل مرا خواهد داشت. از نظر من تمرکزگرایی بیش از حد تنها مشکل این ارز دیجیتال است. اگر این افراد حاضر باشند از (بخشی از) حساب‌های خود دست بکشند، حاضرم در ازای آن پول واقعی پرداخت کنم.

می‌توان با اطمینان ادعا کرد که این تنها باری بود که ایلان ماسک از دوج کوین انتقاد کرد و به‌جز این مورد، در غالب مواقع حامی این ارز دیجیتال بوده است.

توییت‌های ایلان ماسک درمورد بیت کوین

پیش از اینکه به توییت‌های ایلان ماسک درمورد بیت کوین برسیم، باید ابتدا یک اتفاق مهم را بازگو کنیم. در فوریه ۲۰۲۱ (بهمن ۹۹)، شرکت تسلا اعلام کرد که مبلغ ۱.۵ میلیارد دلار را به خرید بیت کوین اختصاص داده است. انتشار این خبر اتفاق خوبی برای جامعه بیت کوین بود و باعث شد که قیمت این ارز دیجیتال تا حدود ۵۷,۰۰۰ دلار هم پیش برود.

سپس در ماه آوریل (اردیبهشت ۱۴۰۰)، خبرهایی مبنی بر فروش بیت کوین‌های شرکت تسلا به گوش رسید. در آن زمان هم قیمت بیت کوین چیزی حدود ۵۴,۰۰۰ دلار بود؛ اما وقتی خبر فروش بیت کوین‌های شرکت تسلا پخش شد، قیمت آن تا حدود ۴۷,۰۰۰ دلار کاهش پیدا کرد.

دیو پورتنوی (Dave Portnoy) که یک سلبریتی و بلاگر معروف آمریکایی است، در پی انتشار این خبر در حساب توییتری خود نوشت:

آیا من درست متوجه شده‌ام؟ ایلان ماسک بیت کوین می‌خرد و قیمت آن را پامپ می‌کند، سپس بیت کوین‌های خود را می‌فروشد و از این طریق سود می‌کند؟

او این توییت را در تاریخ ۲۷ آوریل (۷ اردیبهشت) منتشر کرد و ایلان ماسک در همان روز در پاسخ به توییت او گفت:

خیر، درست متوجه نشده‌ای. من هیچ‌یک از بیت کوین‌هایم را نفروخته‌ام. شرکت تسلا ۱۰ درصد از بیت کوین‌های خود را فروخته است، که آن هم برای نشان‌دادن قدرت نقدشوندگی بالای بیت کوین به‌عنوان جایگزینی برای پول نقد در ترازنامه (شرکت‌ها) بود.

می‌دانید که منظور از قدرت نقدشوندگی، توانایی یک ارز دیجیتال برای تبدیل‌شدن به دارایی نقد در هر زمان دلخواه است. یکی از نگرانی‌های افراد و شرکت‌ها برای خرید حجم بالای بیت کوین (یا هر ارز دیجیتال دیگر) این است که نتوانند در زمان‌های موردنیاز، این ارز دیجیتال را به دارایی نقد تبدیل کنند. ایلان ماسک ادعا می‌کند که تسلا بخشی از بیت کوین‌های خود را فروخته تا این شرکت نقدشوندگی بالای بیت کوین را به همگان نشان دهد و به آنها ثابت کند که بیت کوین جایگزین مناسبی برای پول نقد است.

این ماجرا متوقف شد تا زمانی که یکی از کاربران فعال توییتر با نام CryptoWhale در تاریخ ۱۶ مه (۲۶ اردیبهشت) نوشت:

سه ماه بعد که بیت کوینرها متوجه شوند تسلا با فروش بیت کوین‌های خود، در حقیقت دارایی‌های بیت کوین آنها را دامپ کرده است، به سر خود خواهند زد. با حجم نفرتی که ایلان ماسک دریافت می‌کند، من او را برای این کار سرزنش نمی‌کنم…

ایلان ماسک در پاسخ به این توییت به یک کلمه بسنده کرد: «واقعاً»!

پاسخ ایلان ماسک شک و شبهه‌ها و نگرانی‌های زیادی را در بین دارندگان بیت کوین برانگیخت، چراکه خیلی از افراد منظور او را از این کلمه «واقعاً» نمی‌فهمیدند. خیلی از دارندگان بیت کوین این پاسخ ایلان ماسک را تأییدی بر توییت CryptoWhale تلقی کردند و این طور استنباط کردند که تسلا بیت کوین‌های خود را فروخته و یا قصد این کار را دارد. همین اتفاق یک کاهش شدید در قیمت بیت کوین را رقم زد و باعث شد که قیمت این ارز دیجیتال برای اولین بار در سه ماه منتهی به آن زمان، به حدود ۴۲,۰۰۰ دلار سقوط کند (یعنی ۲۰,۰۰۰ دلار کمتر از سقف تاریخی ثبت‌شده در ماه آوریل).

ایلان ماسک در واکنش به این اتفاق، توییتی را در تاریخ ۷ مه (۲۷ اردیبهشت) منتشر کرد و در آن توضیح داد که تسلا هیچ بخشی از بیت کوین‌های خود را نفروخته است.

متن دقیق توییت او از این قرار است:

برای اینکه این گمانه‌زنی‌ها را روشن کنم، باید بگویم که تسلا هیچ بخشی از بیت کوین‌های خود را نفروخته است.

پس از این توییت، قیمت ارز دیجیتال برتر بازار دوباره به ثبات نسبی رسید و تا ۴۴,۹۰۰ دلار افزایش پیدا کرد.

البته به نظرم نیاز است که پاسخ ماسک را کمی تفسیر کنیم. اینکه ماسک گفته «تسلا هیچ بخشی از بیت کوین‌های خود را نفروخته است» نباید شما را گمراه کند. تسلا قطعاً در ماه مارس (فروردین) مقداری از بیت کوین‌های خود را فروخته است؛ کما اینکه خود ایلان ماسک هم به فروش ۱۰ درصد از بیت کوین‌های شرکت تسلا اذعان کرده است. احتمالاً منظور ماسک از این پاسخ، از ماه مارس تا زمان انتشار آن توییت است (هرچند که خود این هم یک احتمال و تفسیر من از این جمله است).

ایلان ماسک اخیراً یک توییت مهم دیگر را درمورد بیت کوین منتشر کرده که سروصدای زیادی را در جامعه بیت کوین به‌ پا کرده است. او در این توییت از مصرف انرژی بالای بیت کوین انتقاد کرده و گفته تا زمانی که بیت کوین فکری به حال این مسئله نکند، از این ارز دیجیتال در تراکنش‌های خود استفاده نخواهد کرد.

متن دقیق توییت او به این صورت است:

تسلا فعلاً خریدوفروش ماشین با بیت کوین را به حالت تعلیق درآورده است. ما نگران میزان سوخت فسیلی که برای استخراج بیت کوین مصرف می‌شود هستیم؛ علی‌الخصوص گازوئیل که بدترین نوع گاز گلخانه‌ای را تولید می‌کند. ارزهای دیجیتال از بسیاری جهات ایده‌های خوبی هستند و ما معتقدیم که آینده روشنی در انتظار آنهاست؛ اما این ارزها نباید به قیمت آسیب‌های جدی به محیط‌زیست به‌ کار گرفته شوند. (البته) تسلا بیت کوین‌های خود را نمی‌فروشد و به‌محض اینکه استخراج بیت کوین به‌سمت انرژی‌های پایدارتر حرکت کند، از آن در تراکنش‌های خود استفاده خواهد کرد. ما همچنین به‌دنبال ارزهای دیجیتال دیگری هستیم که کمتر از ۱ درصد از انرژی مورداستفاده برای تراکنش‌های بیت کوین را مصرف کنند.

او همچنین نموداری را منتشر کرده که مصرف انرژی را در طول ماه‌های گذشته نمایش می‌دهد و آن را «وحشتناک» توصیف کرده است.

این توییت که در تاریخ ۱۳ مه (۲۳ اردیبهشت) منتشر شد، قیمت بیت کوین را ۱۵ درصد کاهش داد و آن را از ۵۷,۰۰۰ دلار به ۴۹,۰۰۰ دلار رساند. با این حال که در متن این توییت آمده بود تسلا قصد فروش بیت کوین‌های خود را ندارد، اما همین انتقاد ایلان ماسک به‌همراه جمله پایانی او مبنی بر تمایل برای استفاده از ارزهای دیجیتالی با مصرف انرژی پایین‌تر کافی بود تا قیمت ارز دیجیتال برتر بازار یک کاهش ۱۵ درصدی را تجربه کند.

در واکنش به این اتفاق، مایکل سیلور (Michael Saylor)، مدیرعامل شرکت مایکرواستراتژی (Microstrategy) از ایلان ماسک دعوت کرد تا با ماینرهای بیت کوین ملاقاتی داشته باشد و درمورد همین مسئله با آنها گفت‌وگو کند. جالب است بدانید که مایکرواستراتژی بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار نهادی بیت کوین است و با آخرین خریدی که در زمان نگارش این مقاله انجام داده، اکنون بیش از ۳ میلیارد دلار بیت کوین دارد (شرکت تسلا پس از مایکرواستراتژی، دومین سرمایه‌گذار نهادی بزرگ بیت کوین است).

ایلان ماسک این دعوت مایکل سیلور را پذیرفت و در روز دوشنبه، ۲۴ مه (۱۳ خرداد) ملاقاتی به میزبانی مایکل سیلور در بین ایلان ماسک و ماینرهای مطرح بیت کوین در آمریکای شمالی صورت گرفت. شرکت‌های استخراج بزرگی مانند رایوت بلاک چین (Riot Blockchain)، آرگو بلاک چین (Argo Blockchain)، بلاک‌کپ (Blockcap)، هایو بلاک چین (Hive Blockchain) و گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital) در این ملاقات حضور داشتند. ایلان ماسک به‌همراه این ماینرها بر سر تشکیل شورایی به نام «شورای استخراج بیت کوین» (Bitcoin Mining Council) توافق کردند؛ شورایی که هدف آن افزایش شفافیت مصرف انرژی بیت کوین، کشف و به‌اشتراک‌گذاری راه‌‌حل‌هایی برای تعدیل این مسئله و آموزش و آگاهی‌بخشی است.

هم ایلان ماسک و هم مایکل سیلور نظر مساعد خود را درمورد این ملاقات ابراز کردند و نتایج آن را خوشحال‌کننده خواندند.

ایلان ماسک در‌همین‌باره توییت کرد:

با ماینرهای بیت کوین در آمریکای شمالی صحبت کردم. آنها متعهد شدند که (اطلاعات مربوط به) مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر موجود و برنامه‌ریزی‌‌شده را به اشتراک بگذارند و همین تقاضا را از همه ماینرها در سرتاسر جهان هم داشته باشند. این اتفاق به‌صورت بالقوه امیدوارکننده است.

مایکل سیلور هم نوشت:

مفتخرم که روز گذشته ملاقاتی با حضور ایلان ماسک و ماینرهای مطرح بیت کوین در آمریکای شمالی را میزبانی کردم. ماینرها توافق کردند که شورایی به نام شورای استخراج بیت کوین را تشکیل دهند تا شفافیت مصرف انرژی بیت کوین را تقویت کنند و استفاده از انرژی‌های پایدار (برای استخراج بیت کوین) را در سطح جهانی سرعت ببخشند.

از زمانی که ایلان ماسک از مصرف انرژی بالای بیت کوین انتقاد کرده بود (۱۳ مه) تا زمانی که این گردهمایی برگزار شد (۲۴ مه)، قیمت بیت کوین به سیر نزولی خود ادامه داده بود و حتی تا ۳۳,۰۰۰ دلار هم رسیده بود؛ اما پس از انتشار توییت بالا، قیمت به حدود ۳۸,۰۰۰ دلار رسید.

البته گردهمایی ایلان ماسک و ماینرهای بیت کوین و تشکیل شورای استخراج بیت کوین خیلی هم با اقبال عمومی مواجه نشد و برعکس، خیلی‌ها از این اتفاق انتقاد کردند. این افراد معتقد بودند که بیت کوین یک دارایی غیرمتمرکز و متعلق به همه افراد است و نباید گروه خاصی پشت درهای بسته درمورد آن تصمیم‌گیری کنند، که البته حق هم داشتند. همین سخت‌گیری‌ها و وسواس‌های اعضای جامعه بیت کوین است که اجازه نمی‌دهد این دارایی، ماهیت غیرمتمرکز خود را از دست بدهد و تحت‌کنترل گروهی خاص قرار بگیرد.

در نهایت، وب‌سایت رسمی شورای استخراج بیت کوین اعلام کرد که ایلان ماسک هیچ نقشی در تصمیم‌گیری‌های این شورا ندارد و تنها به‌عنوان یک میهمان در این گردهمایی حضور پیدا کرده بود. علاوه بر این، مشارکت در این شورا برای عموم آزاد است و هر ماینری در صورت تمایل می‌تواند به آن بپیوندد و جزئی از این جامعه شود، تنها با این شرط که مایل باشد اطلاعات دقیقی در مورد هش ریت و مصرف انرژی شبکه خود در اختیار این شورا قرار دهد؛ چراکه از این اطلاعات در جهت مقاصد تحقیقاتی و آموزشی استفاده می‌شود و صحت و دقت آنها اهمیت زیادی دارد.

به‌طور کلی، موضع دقیق ایلان ماسک در برابر بیت کوین هنوز مشخص نیست. دست‌کم می‌توان گفت که به‌اندازه‌ای که موضع او در برابر دوج کوین مشخص است، در برابر بیت کوین مشخص نیست. او از ابتدا به‌عنوان یکی از طرفداران بیت کوین و ارزهای دیجیتال شناخته می‌شد. تبدیل بخشی از ترازنامه شرکت تسلا به بیت کوین هم گواه همین مسئله بود؛ اما توییت‌های اخیر او درمورد این ارز دیجیتال واقعاً گمراه‌کننده است.

به‌عنوان مثال به توییت زیر توجه کنید:

در این توییت زوجی را در آستانه جدایی و به‌هم‌خوردن رابطه عاطفی می‌بینیم که ایلان آن را به‌همراه هشتگ بیت کوین و یک قلب شکسته منتشر کرده است. بسیاری از مردم و رسانه‌های جهان این توییت را به‌عنوان نشانه‌ای از به‌هم‌خوردن رابطه ایلان و بیت کوین و ازبین‌رفتن علاقه او به بیت کوین تفسیر کردند. همین توییت ساده باعث شد قیمت بیت کوین در طی ۲۴ ساعت، ۵ درصد کاهش پیدا کند و به ۳۶,۴۰۰ دلار برسد. این اتفاق به ما فهماند که نباید لزوماً منتظر توییت‌های مستقیم و سرراستی مانند انتقاد ایلان از مصرف برق بالای بیت کوین باشیم. حتی توییتی در قالب میم و در شکل طنز هم می‌تواند قیمت این ارز دیجیتال قوی را تا حدودی به چالش بکشد و دارندگان آن را با نگرانی مواجه کند.

دنیای ارزهای دیجیتال به جاهای جالبی رسیده است. حتی اخیراً رباتی اختراع شده که هر زمان ایلان ماسک درمورد دوج کوین توییت می‌کند، این ارز دیجیتال را خریداری می‌کند. کسی که این ربات را اختراع کرده احتمالاً به این فکر کرده که توییت ایلان ماسک درمورد دوج کوین قطعاً قیمت آن را بالا می‌برد. پس چه کاری است که بنشینیم و مدام توییتر را در پی یک توییت جدید از ایلان ماسک بالا و پایین کنیم؟ بهتر است رباتی بسازیم تا خودش این قضیه را تشخیص دهد و به محض توییت او، خودبه‌خود دوج کوین‌هایمان را بخرد.

البته در این بین، ناخودآگاه انسان‌ها هم بی‌تأثیر نیست. به نظر می‌رسد ناخودآگاه انسان‌ها آنها را ترغیب می‌کند که سبک زندگی خود را از یک سلبریتی میلیاردر الگوبرداری کنند و ایلان ماسک هم این قضیه را به‌خوبی متوجه شده است.

هرچه که هست، انگار دنیای واقعی از همه جهات هم شبیه داستان‌ها و افسانه‌های قدیمی نیست. اگر بود، حداقل این امکان وجود داشت که ایلان ماسک چراغ جادوی خود را گم کند و یک پسربچه یا دختربچه فقیر که واقعاً به آن احتیاج دارد آن را پیدا کند؛ اما در دنیای واقعی، این چراغ برای همیشه در دست دومین فرد ثروتمند جهان (و انسان‌هایی شبیه به او) که به آن هیچ احتیاجی ندارند باقی می‌ماند.

جمع‌بندی

هدف ما از نگارش این مقاله این بود که تعدادی از معروف‌ترین توییت‌های ایلان ماسک را به‌همراه تأثیر آنها بر دو ارز بیت کوین و دوج کوین در یک مطلب جامع گردآوری کنیم. از آنجایی که برخی از ما ایرانی‌ها اهل توییتر نیستیم و یا به‌دلیل مشکلات مربوط به فیلترینگ، اتصال به آن برایمان سخت است و از طرف دیگر مدام درمورد توییت‌های جنجالی ایلان ماسک می‌شنویم، فکر کردیم که چنین کاری لازم و مفید باشد. ما در این مطلب سعی کردیم از هرگونه جانب‌داری یا جهت‌دهی پرهیز کنیم و تنها همان چیزی که اتفاق افتاده است را بیان کنیم. نتیجه‌گیری درمورد خوب یا بدبودن این اتفاقات یا بررسی جوانب مثبت و منفی آن برعهده خود شماست.

اما در قسمت پایانی، اجازه دهید بگوییم که اگر مطالعه این مقاله شما را از ارزهای دیجیتال ناامید کرده و یا باعث بدبینی شما به آنها شده است، بهتر است کمی صبر کنید و عجله نکنید. اگر می‌بینید توییت‌های ایلان ماسک می‌تواند چنین تأثیری بر این بازار داشته باشد، به این خاطر است که جامعه ارزهای دیجیتال هنوز نوپاست و به بلوغی که باید نرسیده است. هنوز هم اعضای این جامعه اعتمادی که باید را به آن ندارند و هنوز هم از ترس پایین‌آمدن قیمت، به فروش ارزهای دیجیتال خود روی می‌آورند. همین هجوم برای فروش خود باعث سقوط بیشتر قیمت می‌شود.

از طرف دیگر، ارزهای دیجیتال هنوز آن‌قدری که باید غیرمتمرکز نیستند و حجم زیادی از آنها در دست عده‌ای محدود قرار دارد. با گسترش هرچه بیشتر این ارزها و پذیرش آنها در جامعه، تمرکززدایی آنها هم بیشتر می‌شود و دیگر یک شخص نمی‌تواند آنها را کنترل کند. تصور کنید چندین برابر حجم بیت کوینی که در دست ایلان ماسک است، در اختیار سایر سرمایه‌گذاران بیت کوین در سرتاسر جهان باشد؛ سرمایه‌گذارانی که آن‌قدر به بیت کوین اعتماد دارند که حتی با بدترین توییت‌های ایلان ماسک هم نگرانی به خود راه نمی‌دهند و حاضر به دست‌کشیدن از بیت کوین‌های خود نیستند. آیا در این صورت، باز هم ایلان ماسک می‌تواند چنین تأثیری بر قیمت این ارز دیجیتال بگذارد؟

بنابراین مسائلی که در این مقاله مطرح شد، مشکلات ذاتی ارزهای دیجیتال نیستند. مشکل ذاتی آن چیزی است که در بطن یک پدیده وجود داشته باشد و با گسترش و توسعه این پدیده، این مشکل هم بغرنج‌تر شود؛ اما درمورد ارزهای دیجیتال این طور نیست. رابطه بین گسترش ارزهای دیجیتال و شدت‌پیداکردن مشکلات آن یک رابطه معکوس است و هرچه ارزهای دیجیتال کاربران بیشتری داشته باشند، مشکلات آنها کمرنگ‌تر خواهد شد.