بیت کوین در خاورمیانه هنوز یک پناهگاه امن است

هرچند تعیین میزان تقاضا برای بیت کوین در بازارهای غیررسمی خاورمیانه کار سختی است، اما برخی معامله‌گران از کشورهای مختلف در این منطقه، از جذابیت بیت کوین به عنوان یک دارایی ذخیره ارزش (و نه یک دارایی احتکارآمیز) خبر می‌دهند که جذابیت آن نسبت به هر زمان دیگری افزایش یافته است.

به نقل از کوین‌دسک، رامی محمدعلی که یک استخراج‌کننده بیت کوین و معامله‌گری از فلسطین است، می‌گوید که فشار فروش بیت کوین در بازارهای محلی از بین رفته و تقاضای خریداران به شدت افزایش یافته است.

به گفته این تریدر فلسطینی، وی تاکنون جمعا توانسته ۳۰ بیت کوین را به ۹۰ مشتری بفروشد که نسبت به میزان فروش او در سپتامبر سال گذشته که به سختی توانسته بود ۲۰ بیت کوین را به ۵۰ مشتری طی یک ماه بفروشد، افزایش چشمگیری داشته است.

رامی درباره دلیل جذابیت نگهداری سرمایه به صورت بیت کوین توسط مردم یادآور شد که این پدیده به خاطر دسترسی سریع و آنی به پول در هر زمانی است که نیاز داشته باشند.

گویا این داستان در کل منطقه خاورمیانه واقعیت دارد. یکی از تریدرهای ناشناس سوری که خانواده‌اش در لبنان زندگی می‌کند، گفت که صاحبان کسب‌وکارهای کوچک لبنانی برای پرداخت فاکتورهای خرید خود در خارج از کشور با چالش مواجهند و به همین خاطر برخی از خانواده‌های لبنانی که آشنایانی در خارج از کشور دارند و به مهارت‌های کامپیوتری مسلط هستند، با خرید بیت کوین و نقد کردن آن در خارج از کشور از طریق دوستان و آشنایان خود، این کار را انجام می‌دهند.

در واقع به گزارش چند تریدر بیت کوین در منطقه، تعدادی معامله‌گر آماتور که در حال یادگیری سریع معامله‌گری هستند، این روزها و با سقوط جهانی بازارهای مالی، چشم به خرید بیت کوین دوخته‌اند.

در ایران و تهران نیز به گفته یکی از بیت کوینرهای ناشناس، مردم بیشتر علاقه دارند دارایی‌های خود را به صورت طلا، دلار، ملک و بخشی هم بیت کوین نگهداری کنند. به دلیل شیوع ویروس کرونا در ایران، وضعیت بد اقتصادی کشور نیز شتاب گرفته است. شیوع ویروسی به معنی دورهمی‌های کمتر بیت کوینرها و همچنین صدای آرام گرفته‌ی تریدرها در میان اعتماد از دست رفته مردم به موسسات و نهادهای مختلف است.

به نقل از این بیت کوینر ناشناس، بیت کوین یک محصول انقلابی است اما خود آن نیازمند چند تحول اساسی است. طبق گفته او، در گذشته مردم فکر می‌کردند که بیت کوین نوع جدیدی از کلاهبرداری است اما حالا بیت کوین بیش از هر زمان دیگری مورد اعتماد قرار گرفته است.

طبق آمارهای سایت گیت‌ترید، در حال حاضر بیش از ۳۰ شرکت ایرانی برای معاملات فرا مرزی خود به جای ارز فیات از بیت کوین استفاده می‌کنند. اما سخنگوی این شرکت آماری از گفتن نام این شرکت‌ها پرهیز کرد چرا که بزرگترین مانع پذیرش بیت کوین در خاورمیانه به نظر می‌رسد که تحریم‌های بین‌المللی باشد که تنها محدود به ایران نیست.

تریدر یمنی بیت کوین، محمد الصبحی، نیز با اشاره به اینکه بازار بیت کوین یمن در مقایسه با سایر کشورهای منطقه بسیار کوچکتر است، گفت که هر ماه شاید تنها ۵ نفر پیدا شوند که قصد خرید بیت کوین داشته باشند. سانسور شبکه‌های ارتباطی یکی از دلایل عمده عدم رشد بازار بیت کوین در این منطقه به شمار می‌آید، اما با این حال علاقه زیادی به علوم کامپیوتر در قشر تحصیل‌کرده وجود دارد.

الصبحی می‌گوید که اگر ظرفیت‌های موجود در کشورهای توسعه‌یافته را در اختیار داشت، پیشرفت زیادی در این عرصه می‌کرد. این تریدر یمنی با اشاره به مشقت‌های فروش بیت کوین در کشور جنگ‌زده‌اش می‌گوید که بسیار از شرکت‌های حاضر در عرصه معاملات جهانی، یمن را از لیست خود حذف کرده‌اند.

او امیدوار است که یمن هم بتواند روزی به بازارهای جهانی کریپتو و فرصت‌های تریدینگ دسترسی یابد. اما به گفته خودش، جنگ بزرگترین مانع برای پذیرش بیت کوین در کشور اوست که سبب ایجاد تحریم‌ها شده است. برای نمونه او به عدم امکان دانلود کیف پول‌ها از طریق گوگل پلی در این کشور اشاره می‌کند. داستان تحریم‌هایی که شهروندان و افراد مشتاق به یادگیری درباره ارزهای دیجیتال را از سیستم کنار زده است.

تاثیر تحریم‌ها

یمن نمونه کوچکی از چالش‌های جهانی است که مردم در تقابل با شبکه‌های پولی غیرمتمرکز با آن‌ها مواجه می‌شوند.

گفتنی است که نبرد میان حوثی‌های یمن و بانک مرکزی تحت حمایت عربستان سعودی در این کشور یک جنگ ارزی را پدید آورده است. یک فعال یمنی نیز عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور یمن را یکی از مهره‌های دست‌نشانده‌ی سعودی‌ها می‌داند. به همین منظور نیز تحریم‌ها بر روی شهروندانی که میان بانک‌های شکست‌خورده و طرف‌های درگیر به دام افتاده‌اند، تاثیرگذار بوده است.

بر افروختن آتش جنگ در منطقه و به وجود آمدن بحران‌های بشر دوستانه، موجب شده تا ایده پول دیجیتال برای برخی یمنی‌ها در مناطق شهری جذاب به نظر برسد.

حسن الحیفی،‌ بانکدار سابق در صنعا می‌گوید که بیشترین جمعیت یمن در مناطقی است که تحت کنترل حوثی‌هاست که در فعالیت‌های اقتصادی کشور نیز وارد شده‌اند. به گفته او، ارز دیجیتال یا پول الکترونیک می‌تواند به یمنی‌ها در شرایط سخت تحریم کمک کند و صنعا نیز پذیرای یک ساختار ارزی خودمختار است.

بن فریمن، معامله‌گر سابق نفت گلدمن ساکس و مدیر سریو کامودیتیز می‌گوید که ارزشمند بودن ارزهای دیجیتال در منطقه خاورمیانه به خاطر غیرمتمرکز بودن و مقاومت آن در برابر سانسور است. به نظر او نوسانات فعلی بیت کوین تاثیری بر روی ارزش‌گذاری آن به وجود نیاورده، به خصوص که جنگ یمن می‌تواند تهدیدی برای تولید نفت عربستان سعودی هم باشد.

فریمن می‌گوید که فروش‌های شدید اخیر در بازارهای مالی، بیشتر در دارایی‌هایی اتفاق افتاده که فروش آن‌ها موجب فراهم‌ آوردن وجه ضمانت برای موقعیت‌های از دست رفته بوده است. به گفته او، اگر موسسات ورشکست شوند، و بیت کوین از هر موسسه و دولتی مستقل باشد، در این صورت باید شاهد هجوم افراد بیشتری برای خرید بیت کوین به عنوان یک دارایی باشیم.

موانعی که از پذیرش بیت کوین در خاورمیانه جلوگیری به عمل می‌آورد، از کمبود تقاضا یا نبود فرصت‌ها ناشی نمی‌شود؛ بلکه اثر جانبی شرایط سیاسی موجود است. بیت کوینرهای یمنی و ایرانی باید هم خطرات داخلی و هم خطرات بین‌المللی فعالیت‌های خود را در نظر داشته باشند.

حتی کشورهایی نظیر لبنان و فلسطین که تحت تحریم نیستند نیز از نگاه شرکت‌های فین‌تک دور مانده‌اند. به همین دلیل نیز اطلاعات جامع و شفاف محدودی خارج از صرافی‌های قانون‌گذاری شده ارز دیجیتال یافت می‌شود.

این امر موجب شده تا برآوردهای مختلفی از بازارهای محلی کریپتو به وجود آید. با این حال حتی سقوط اخیر بازار هم به نظر نمی‌رسد از تقاضا در بازارهای محلی و معاملات خارج از صرافی‌ها کاسته باشد. سرمایه‌گذاران نهادی و بازیگران بزرگ بازار که عطای بیت کوین را به لقایش می‌بخشند، احتمالا از تقاضای شدیدی که در خاورمیانه برای خرید بیت کوین وجود دارد باخبر نیستند. چرا که قیمت‌های پایین‌تر فرصتی را برای خریداران در بازارهای نوظهور منطقه به وجود می‌آورد.

به نقل از بیت کوینر ناشناس ایرانی،‌ تراکنش‌های بیت کوین در کشور در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با سال گذشته افزایش داشته اما این مقدار چندان قابل توجه نبوده است.