آیا ایران میتواند به ارزهای دیجیتال امید ببندد؟
با وجود به رسمیت نشناختن ارزهای دیجیتال از سوی بانک مرکزی ایران از جمله بیت کوین، فشارهایی که اقتصاد کشور در چند ماه اخیر از ناحیه نرخ دلار تحمل کرده، ممکن است فضا را کمی به نفع ارزهای دیجیتال تغییر دهد.
به نقل از سایت خبری اتاق تهران؛ دی ماه سال گذشته در جلسه سیام شورای عالی مبارزه با پولشویی، بهکارگیری ارزهای دیجیتال ازجمله بیت کوین و خرید و فروش آن در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع اعلام شد. هرچند این ارزها میتوانست به رفع مشکلات ناشی از مبادله با دلار به کمک اقتصاد تحریم زده ایران بیاید اما بانک مرکزی به دلیل مغایرت استفاده از ارزهای دیجیتال با قانون عدم تأمین مالی تروریسم و پولشویی روی خوش به این پدیده تازه نشان نداد.
البته این واکنش بانک مرکزی ایران به ارزهای دیجیتال طبیعی بود چرا که پیش از کشورها، روسا و مسئولان نهادهای بینالمللی اقتصادی هم از ارزهای دیجیتال به دلیل عدم ثبت مشخصات معامله و غیره استقبال نکرده بودند. از جمله این افراد کریستین لاگارد، رئیس صندوق بینالمللی پول بود که در اجلاس داووس سوئیس بیت کوین را صرفاً هدر رفت انرژی خواند.
این موضع منفی رئیس صندوق بینالمللی پول در مارس سال جاری میلادی تغییر کرد. لاگارد این بار در وبلاگش از این نوشت که ارزهای رمزنگاریشده مثل بیت کوین تراکنشها را سریعتر و فناوری بلاک چین بازارهای مالی را ایمن میکند. لاگارد نوشت:
«فقط تعداد محدودی از فناوریها، زندگی ما را تغییر دادهاند و داراییهای دیجیتال که باقیماندهاند میتوانند تأثیر بسزایی بر روی چگونگی پسانداز، سرمایهگذاری و پرداخت صورتحسابها داشته باشند. قبل از اینکه داراییهای دیجیتال قادر به تغییر فعالیت مالی به یک روش پایدار و معناداری شوند، باید مورد اعتماد و حمایت مصرفکنندگان و مقامات دولتی قرار گیرند و اقدام اولیه مهم در این راستا رسیدن به یک اجماع در جامعه رگولاتوری جهان در مورد ایفای نقش داراییهای دیجیتال است. از آنجایی که داراییهای دیجیتال به نداشتن حد و حدود شناخته میشوند، همکاری بینالمللی در این زمینه ضروری است».
این اظهارات لاگارد قیمت بیت کوین را به ۸ هزار دلار برای هر واحد رساند.
باوجود تمام ایراداتی که پیشازاین برای ارزهای دیجیتال فهرست شده، این ارزها اکنون در کشورهای مختلف دنیا پذیرفته شده است. کانادا، استرالیا، انگلستان و اسپانیا به ترتیب ۴۲۰ ،۱۳۶ ،۱۱۶ و ۴۰ خودپرداز بیت کوین دارند و در هفته جاری اولین خودپرداز بیت کوین در فرودگاه آمستردام هلند راهاندازی شده که این فرودگاه را به اولین فرودگاه اروپایی که در آن ارزهای دیجیتال مبادله میشود، تبدیل کرده است. با توجه به وضعیت نرخ دلار در ایران و مشکلات مالی که ایران پس از اعمال تحریمهای جدید در زمینه مبادلات پولی خواهد داشت، ارزهای دیجیتال میتواند به امیدی برای خروج از سیطره دلار تبدیل شود؟
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال؛ راه استیلا بر دلار
مدیرعامل سابق بانک تجارت در یک برنامه تلویزیونی از ظرفیت ارزهای دیجیتال گفته است.
به گفته محمدرضا رنجبر فلاح، در مورد پیمانهای دوجانبه و چندجانبه که با ارزهای محلی و بومی مبادله صورت میگیرد این سؤال وجود دارد که چگونه قدرت خرید آن پول حفظ شود و نظام تسویه به چه صورت باشد؟ در این مورد همچنان برحسب ارز ثالث تسویه محاسبه میشد و انجام آن از سوی یک مرجع محل سؤال بود که بانک مرکزی کشورها این تسویه را انجام دهند یا شرکتهای بیمهای و موضوع محل اختلاف بود. اکنون ارزهای دیجیتال ظهور کرده که ماهیت فیزیکی ندارد و میتواند نقش ارز ثالث را ایفا کند اما مسئولان اقتصاد ایران ارز دیجیتال و مفهوم بلاک چین را بهخوبی درک نکردهاند و ارز دیجیتال برای آن ها ناشناخته است.
فلاح گفت:
«وقتی بهطور کارشناسی مفهوم ارز دیجیتال را درست توضیح دادم دکتر کمیجانی استقبال کرد و گفت ممکن است مرکز ملی فضای مجازی نکاتی در این رابطه را نپذیرند و هفته گذشته با دکتر فیروزآبادی این موضوع را در میان گذاشتم و پس از توضیح او نیز بهشدت استقبال کرد و درخواست کرد قبل از آنکه ارزی به نام گرام توسط شبکه تلگرام فعال شود شما سریعتر اقدام کنید تا داراییهای مردم در تبادل ارزی به ارز تولید خودمان مبادله شود و وقتی موضوع درست مطرح شود مورد استقبال مسئولان قرار میگیرد».
استقبال کمیجانی و فیروزآبادی از ارزهای دیجیتال، هرچند غیرعلنی است اما میتوان آن را نقطه امیدی در مورد ترویج استفاده از ارزهای دیجیتال در نظر گرفت با اینوجود راه طولانی تا به رسمیت شناختن ارزهای دیجیتال، مبادله آن در کشور و کمک آن به خروج از سیطره دلار وجود دارد.
خود بانکهای ورشکسته کشور تا خرخره بیتکوین خریدند تا با صعودش بتوانند خودشان را نجات دهند مگر میشود امید نبندند؟