بلاک چین چه کاربردی در زنجیره تامین کالا دارد؟

یک پژوهشگر در حوزه ارزهای دیجیتال گفته است: با کمک ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین می توان از تحريم‌ها فرار كرد و سيستم مبتنی بر بلاک چین سرعت انجام فعاليت بانكی را نيز افزايش می دهد. به نقل از پول‌نیوز؛ نشست تخصصی بررسی مفاهیم اولیه حوزه ارزهای دیجیتال، بلاک چین و کارکردهای آن برگزار شد. این جلسه که توسط کمیسیون‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه‌گذاری و بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران برگزار شد؛ مهدی فقیهی دبیر ستاد توسعه فناوری اطلاعات معاونت علمی ریاست جمهوری، حمیدرضا احمدیان مدیر کل نوآوری وزارت ارتباطات، عبدالرضا نوروزی نایب رئیس کمیسیون ICT اتاق بازرگانی و کوروش پرویزیان رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی حضور داشتند: [mks_col] [mks_one_half]

مهدی فقیهی

حمیدرضا احمدیان

عبدالرضا نوروزی

کوروش پرویزیان

دولت‌گریز بودن بلاک چین

کوروش پرویزیان رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی با تشریح کارکردهای فناوری بلاک چین در این جلسه ابراز داشت:

کار بلاک چین دولت‌گریزی و خروج از نظارت دولتی‌ها بوده و می‌خواهد گفتمان بین‌المللی را جایگزین نگاه‌های محلی کند.

وی افزود:

توجه داشته باشید که موضوع نظارت‌پذیری در بلاک چین متفاوت است و در شرایطی که حتی برای ایجاد یک صرافی باید اساسنامه و مجوز بانک مرکزی را اخذ کند اما ارزهای دیجیتال مشمول چنین مجوزها و اقداماتی نمی‌شوند. اکنون در بالغ بر ۱۴۰ کشور دنیا ارزهای دیجیتال فعال است و مثلا برای بیت کوین ۳۲۰ میلیارد دلار سرمایه ذکر می‌شود و برای اتریوم این رقم حدود ۷۰ میلیارد دلار است. پس در همین عمر محدود ارزهای دیجیتال صدها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و این سرمایه‌گذاری در حال گسترش است و اتاق بازرگانی ایران نمی‌تواند به روند تغییرات صورت گرفته در این حوزه بی‌توجه باشد.

وی خاطرنشان کرد:

ارز دیجیتال الزامات خاص خود را دارد و نباید فقط در خصوص آن محدودیت ایجاد کرد و باید با تشکیل جلسات در اتاق بازرگانی روی آن جمع‌بندی صورت گیرد تا نظر بخش خصوصی در این حوزه به اطلاع مسئولان برسد.

لزوم سیاست‌گذاری و مقررات‌گذاری در عرصه بلاک چین

مهدی فقیهی دبیر معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز در این جلسه در خصوص الزامات سیاست‌گذاری و مقررات‌گذاری در حوزه بلاک چین، بیان داشت:

بلاک چین یک فناوری بر مبنای تئوری جبر فناورانه است، بنابراین در جوامعی که اعتماد عمومی بالاتر است بلاک چین تهدید کمتری برای سیستم‌ها تلقی می‌شود.

وی ادامه داد:

بلاک چین نیاز به پروسس‌های قوی داشته که با پیشرفت فناوری به آن رسیده‌ایم، همچنین بحث شفافیت و نیاز به شفاف بودن بلاک چین باعث شده که این شبکه مورد توجه قرار گیرد. در این سیستم نظارت عمومی برای فعالان در شبکه شفافیت را به وجود می آورد. توجه داشته باشید که بلاک چین فقط ارز دیجیتال نیست و در مباحثی مثل زنجیره تامین هم کاربرد دارد و برای مثال با کمک آن قصد خرید هر کالایی را داشته باشید می‌توانید مسیر تولید و عرضه و مشخصات محصول را به شکل کامل مشاهده کنید؛ پس بلاک چین می‌تواند باعث ایجاد اعتماد و شفافیت بیشتر شود.

فقیهی با ذکر این که اگر حکومت‌ها خود را از بلاک چین عقب بکشند به هر صورت این موج می‌آید خاطرنشان ساخت:

دولت‌ها باید وارد مبحث بلاک چین شوند و به چالش‌های آن بیش از حد تکیه نکرده و نگاه نکنند. در مقطع کنونی و در شرایطی که انتقال پول با سختی‌هایی در کشور همراه است استفاده از ارزهای دیجیتال می‌تواند کارآمد باشد. با وجود آنکه از سال ۹۲ بحث بیت کوین مطرح شده اما همچنان بانک مرکزی سیاست مشخصی ندارد و فقط به تازگی هشدار داده که وارد آن نشوید. این در حالی است که ترکیه اقداماتی را انجام داده و امکان تبدیل بیت کوین به لیر ترکیه در فرودگاه خود را فراهم کرده است. برخی از کشورها هم بیت کوین را به عنوان کالا در نظر گرفته و از آن مالیات می‌گیرند بنابراین ما نیازمند هشدار صرف در این حوزه نیستیم بلکه باید متناسب با بلاک چین در بخش قوانین و مقررات اقدامات لازم را انجام دهیم. در عرصه قوانین فناوری اطلاعات و قانون تجارت الکترونیک و در زمینه قوانین مالکیت فکری و کپی رایت نیز باید اقدامات لازم باتوجه به فناوری بلاک چین انجام شود. همچنین ما قانون حمایت از داده‌ها نداریم که مبتنی بر بلاک چین این قوانین باید ایجاد شود و ما نیازمند کار جدی در حوزه سیاست‌گذاری و مقررات گذاری هستیم.

وی در ادامه از ایجاد پلتفرم داخلی برای استفاده از ارزهای دیجیتال بین المللی در آینده نزدیک خبر داد.

الزام ورود بلاک چین به کسب و کار و سیاست‌گذاری

حمیدرضا احمدیان، مدیر کل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه گذاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این جلسه با ذکر لزوم پذیرش بلاک چین در کشور گفت:

باید چه در لایه سیاست‌گذاری و چه در لایه کسب و کار بلاک چین را بپذیریم و آنرا در لایه حاکمیت و سرمایه‌گذاری وارد کنیم. در کشور ما اما با هیجان وارد این عرصه شدیم و همه خواستند سراغ ارزهای دیجیتالی و ماین کردن بروند. به هر روی ما می‌پذیریم که وارد عرصه بلاک چین شویم اما واقعیت این است که باید به معضلات نیز توجه داشته باشیم. وجود هکرها و در دسترس‌ناپذیر بودن برخی از اطلاعات از جمله معضلات موجود در این عرصه است. در فضای نوآوری هم گرفتاری‌های مرسوم وجود دارد مثلا بخش دولتی لختی نهاد و مقررات محدودکننده دارد که بسیاری از این مشکلات را بلاک چین می‌تواند حل کند و نیز می‌تواند به صنعت ما کمک کند اما تمام این مسایل نیاز به بررسی دارد.

وی افزود:

در حرکت به سمت نوآوری سه پارامتر توجه به مقوله فرآیندی، تنظیم مقررات و الزامات مورد نیاز و گسترش فرصت‌ها و معرفی کسب و کار بلاک چین به استارتاپ‌ها توسط دانشگاهیان باید مد نظر قرار گیرد. سعی ما بر این است که قوانین را طوری بچینیم که همه دیتاها را محرمانه ندانیم تا دیتا چه در حوزه پولی و چه در حوزه اطلاعات سنسورهای اینترنت اشیاء راحت گردش کند. درنهایت بلاک چین یک ضرورت است که باید برای آن فرهنگ‌سازی و بسترسازی کنیم تا مقررات را برای ورود جامعه به بلاک چین به گونه‌ای مهیا کنیم تا همه نخواهند به ارزهای دیجیتال ورود کنند.

ارزهای دیجیتال راه دور زدن تحریم‌ها

مداح علی پژوهشگر و مدرس دانشگاه شریف هم در این جلسه به معرفی نحوه کارکرد ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین پرداخت و ابراز داشت:

با کمک این سیستم می‌توان از تحریم‌ها فرار کرد و البته سیستم مبتنی بر بلاک چین سرعت انجام فعالیت بانکی را نیز افزایش می‌دهد.

وی خاطرنشان ساخت:

از جمله چالش‌های ارزهای دیجیتال این است که مفهوم پول با تعریف سنتی آن دچار مشکل می‌شود و شیوه احراز هویت افراد نیز چالش دیگر این عرصه است که با انتشار مقاله‌ای در سال ۲۰۰۸ و تولد بیت‌ کوین راه حلی برای از بین رفتن این مشکلات ایجاد شده است.