سالگرد پنج‌شنبه سیاه؛ یک سال پیش در چنین روزی قیمت بیت کوین به زیر ۴,۰۰۰ دلار رسید

در میان معامله‌گران باسابقه ارزهای دیجیتال، کمتر کسی است که پنجشنبه سیاه سال گذشته را به یاد نداشته باشد. در آن روز، قیمت بیت کوین با سقوطی بیش از ۵۰ درصدی، تا ۳,۶۰۰ دلار پایین آمد. حالا و با رسیدن دوباره ماه مارس، قیمت بیت کوین فاصله چندانی با اوج تاریخی خود ندارد، اما همچنان سرمایه‌گذاران از سقوط دوباره می‌ترسند.

کوین تلگراف در گزارش تازه خود از ۱۲ مارس ۲۰۲۰ (۲۲ اسفند ۹۸) به‌عنوان یکی از تاریک‌ترین روزهای بازار ارزهای دیجیتال یاد کرده است. در آن روز بیت کوین شاهد بزرگترین سقوط تاریخ ده ساله خود بود و تنها در عرض چند ساعت از ۸,۰۰۰ دلار تا کف ۳,۶۰۰ دلاری سقوط کرد.

در مدت تنها ۲۴ ساعت، چیزی در حدود ۱ میلیارد دلار قراردادهای آتی خرید (لانگ) لیکویید شد. این مسئله در نهایت به کاهش شدید قیمت که در تاریخ بیت کوین بی‌سابقه بود انجامید. قیمت بیت کوین در آن روز، حدود نیمی از ارزش خود را از دست داد.

در آن هفته پرنوسان، ارزهای دیجیتال دیگر بازار هم همسو با بیت کوین اصلاح‌های گسترده‌ای را تجربه کردند. از سوی دیگر، در آن زمان بسیاری به بازار بورس آمریکا به‌عنوان یک راه جایگزین نگاه می‌کردند؛ سقوط بازارهای پرنوسان و آغاز اوج‌گیری شیوع ویروس کرونا هم بر آتش این اتفاقات افزوده بود.

اصلاح بازارهای سهام در ماه مارس سال گذشته، طی ۳۰ سال پیش از آن بی‌سابقه بود. به‌عنوان مثال، شاخص صنعتی داوجونز تا ۲,۳۰۰ واحد سقوط کرد. نبود تقاضا برای بیت کوین در نهایت به کاهش قیمت بیت کوین به ۵,۰۰۰ دلار و سپس به ۳,۶۰۰ دلار منجر شد.

یک سقوط دیگر نزدیک است؟

سؤال اینجاست که آیا بازار ارزهای دیجیتال در معرض یک سقوط گسترده دیگر است؟ کریپتویودا (CryptoYoda)، معامله‌گر مطرح بازار، با اشاره به مثلث «عرضه محدود»، «افزایش مدام تقاضا» و «معاملات با اهرم‌های بالا»، آنها را مواد لازم سقوط‌های سریع (Flash Crash) و نوسانات شدید می‌داند و می‌افزاید:

همچنان با پا گذاشتن در راه قانون‌گذاری و متعادل‌سازی هیجانات شدید بازار، هم در سرمایه‌گذاران خرد و هم در سرمایه‌گذاران دانه‌درشت و معامله‌گران، شاهد سقوط‌های موقتی خواهیم بود. دلیلش این است که هیچ وقت در چنین مقیاسی با عرضه محدود، تقاضای شدید و ابزارهای انفجاری مثل اهرم‌ها روبه‌رو نبودیم و این مسئله باعث می‌شود مسیر پیش رو کمی با چالش همراه باشد.

هانتر مرگارت (Hunter Merghart)، مسئول عملیات صرافی بیت استمپ (Bitstamp)، ضمن بیان این موضوع که ساختار بازار ارزهای دیجیتال از ماه مارس ۲۰۲۰ تا به حال، تا حد زیادی تکامل پیدا کرده است، گفت که همچنان احتمال سقوط وجود دارد. به‌گفته وی، در حال حاضر، در صنعت ارزهای دیجیتال راه‌های قانونی زیادی برای معاملات آنی و معاملات مشتقه وجود دارد که نقدینگی زیادی در بازار ایجاد می‌کنند.

مرگارت می‌گوید وقتی بازار فعلی را با سال‌های قبل مقایسه کنیم، خواهیم دید که مشترکان فعال زیادی در سطح جهانی وجود دارند که اگر قیمت بخواهد یک‌شبه به‌دلایلی غیرقابل‌پیش‌بینی صعودی شدید داشته باشد، می‌توانند باعث تسهیل در از بین بردن توازنِ در بازار شوند.

آنشول دیر (Anshul Dhir)، هم‌بنیان‌گذار و مدیر ارشد اجرایی ایزیفای نتورک (EasyFi Network)، در گفتگوی اخیر خود گفت که در حال حاضر حجم بالایی از سرمایه در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) قفل شده است و ارزش فعلی بازار بیش از ۱.۵ تریلیون دلار است. مدیرعامل ایزیفای نتورک که یک پروتکل لایه دوم اعطای وام دیفای است، در ادامه گفت که بیشتر موقعیت‌ها دارای اهرم‌هایی بالا، حتی تا ۵۰ برابر، هستند.

امسال با سال گذشته تفاوت زیادی دارد

در عین حال که برخی از معامله‌گران بیت کوین از سقوط شدید قیمت واهمه دارند، احساسات کلی حاکم بر بازار امسال به نسبت سال گذشته آرام‌تر است. چاد استین گلس (Chad Steinglass)، مدیر پلتفرم معاملاتی کراس‌تاور (CrossTower)، معتقد است که با وجود وحشت از سالگرد «کف» قیمت ماه مارس، هیچ جای نگرانی نیست که این اتفاق بار دیگر تکرار شود. او در این باره افزود:

با وجود اینکه مارس ۲۰۲۰، دوران تاریخی برای ارزهای دیجیتال و تمام بازارهای جهانی و همه دارایی‌ها بود، پس از آن اوضاع بر وفق مراد بازار شد و دارایی‌های دیجیتال روی کار آمدند. مداخله گسترده و سریع فدرال رزرو به‌منظور حمایت از نقدینگی موجود در بازارهای مالی، همان چیزی بود که ناکاموتو آن را دیده بود و در مورد خطرش بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۸ هشدار داده بود. بحرانی که باعث شد تا ناکاموتو بیت کوین را خلق کند.

استین گلس در ادامه گفت که واکنش فدرال رزرو به بحران کووید- ۱۹ تأییدی بر ایده‌ای بود که بیت کوین بر اساس آن ایجاد شده است. او معتقد است که این واکنش چرخه‌ای صعودی را ایجاد کرد که از حداقل ۱۱ ماه گذشته پابرجا بوده است. او می‌گوید فدرال رزرو تا به اینجا نشانه‌ای از تغییر سیاست‌های پولی خود ارائه نداده است و حتی کنگره آمریکا هم نسبت به تزریق بسته‌های حمایتی به اقتصاد کوتاه نمی‌آید. او معتقد است که سیاست‌های مالی نهادهای آمریکایی تا زمانی که بحران کرونا از بین برود ادامه خواهد داشت.

از سوی دیگر، روند آهسته و پیوسته پذیرش بیت کوین از سوی سرمایه‌گذاران نهادی باعث شده است تا تنها در صورتی شاهد اصلاح گسترده باشیم که یک قانون‌گذاری سلبی از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) یا وزارت خزانه‌داری صورت گیرد. نباید فراموش کرد که در حال حاضر هر هفته شاهد ورود یک شرکت بزرگ به حوزه ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری در آنها هستیم و این مسئله احتمال سقوط قیمت را کاهش می‌دهد.

استین گلس می‌گوید برداشت سود سرمایه‌گذاران آمریکایی که در کف قیمت، بیت کوین خریده‌اند و حالا منتظرند با آغاز فصل پرداخت مالیات، بیت کوین‌های خود را بفروشند، ممکن است تنها دلیل تضعیف رویکرد صعودی حاکم بر بازار باشد. او در این باره افزود:

با این حال، فکر نمی‌کنم حجم فروش این افراد در مقایسه با مسائل عمده دیگر، چندان بالا باشد.

دنیل برناردی (Daniele Bernardi)، بنیان‌گذار پی‌اچ‌آی توکن (PHI Token) و دیامان گروپ (Diaman Group)، معتقد است که سقوط بازار ارزهای دیجیتال و بازارهای مالی در سال گذشته، کاملاً به شیوع ویروس کرونا مرتبط بوده است. او با بیان اینکه احتمال رخ دادن دوباره چنین اتفاقی کم است، گفت:

هر دارایی، حتی طلا و کالا، به‌واسطه ابهامات شیوع ویروس کرونا و همه‌گیری آن با سقوطی بزرگ همراه شدند؛ از همین رو، به نظر من، نوسانات قیمت بیت کوین بیشتر به‌دلیل فروش هیجان و غیرمنطقی سرمایه‌گذارانی بود که همه چیز را می‌فروختند. این سقوط بیشتر به‌واسطه چیزی است که «ریسک سیستماتیک» نام دارد و ارتباط چندانی با خودِ بیت کوین نداشت.

سرمایه‌گذاری در بیت کوین امن است؟

با وجود اینکه سقوط سال گذشته قیمت بیت کوین به این زودی‌ها از یاد سرمایه‌گذاران نمی‌رود، وضعیت بیشتر شاخص‌های تکنیکال حاکی از آن است که رخ‌دادن دوباره چنین اتفاقی محتمل نیست.

نباید فراموش کرد که ترس پیرامون ویروس کرونا در سال گذشته روز‌به‌روز بیشتر می‌شد و حالا دیگر خبری از آن ترس نیست؛ چراکه واکسن این بیماری رفته‌رفته در مقیاس جهانی در حال توزیع است.

این بازار به همه کسانی که در آن شرکت دارند، یک مسئله را به‌خوبی آموخته است. آن هم این است که در این بازار هر چیزی ممکن است؛ به همین دلیل، پیش‌بینی روند بازار تنها یک حدس روی حساب‌وکتاب است و هر تغییری در سطح جهانی می‌تواند داستانی دیگر برای این ارز دیجیتال رقم بزند.