۴ معیاری که نشان می‌دهد روند صعودی فعلی بیت کوین با ۲۰۱۷ متفاوت است
به‌صورت سنتی، همواره سرمایه‌گذاران خرد جهت بازار ارزهای دیجیتال را مشخص می‌کردند و سرمایه‌گذاران دانه‌درشت همواره دنباله‌رو همتایان خرده‌پای خود در این بازار نوظهور بوده‌اند، اما آیا این وضعیت در حال تغییر است؟ در طول ۱۵ سال گذشته، محصولات پیشرفتهٔ حوزه فناوری در حال تجربهٔ تغییرات معکوسی هستند و الگوهای مصرف از الگوهای مبتنی بر بنگاه به الگوهای مبتنی بر مشتری در حال تغییرند.
در سه‌ماه چهارم سال ۲۰۱۷، سرمایه‌گذاران خرده‌پا پیش‌قراول بازار بودند و همزمان با هجوم آنها به این بازار، هیاهوی رسانه‌ای نیز به افزایش قیمت‌ها دامان زد. اما این روزها در مقایسه با آن ایام، به‌رغم داغ‌شدن تنور بازار ارزهای دیجیتال، خبری از هیاهوی رسانه‌ای و تبلیغات پرسروصدای خبرگزاری‌ها نیست. در نیمه نخست سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۱۷، شبکه CNBC نزدیک به ۱۰۰ سرخط خبری راجع‌به بیت کوین منتشر کرد. اما در ۶ هفته اخیر، با آنکه بیت کوین سقف تاریخی ارزش بازار خود را شکانده، این شبکه کمتر از ۴۰ سرخط خبری را به بیت کوین اختصاص داده است. در این میان، چرا ردپایی از سرمایه‌گذاران روزانه و دلبسته به اثر رابین‌هودی دیده نمی‌شود؟ (اثر رابین‌هودی، اصطلاحی است که به ایجاد تغییرات هیجانی قیمت‌ها در بازار در اثر رفتار غیرعقلایی سرمایه‌گذاران خرد اشاره دارد).
شاید چندان آسان نباشد که در بازار ارزهای دیجیتال بتوان خط‌کشی دقیقی میان سرمایه‌گذاران خرده‌پا و سازمانی انجام داد و حتی می‌توانیم بگوییم که تعریف این دوگانگی تا حدی ساده‌انگارانه است. با این حال، در ادامه می‌خواهیم به کمک مقاله‌ای از وب‌سایت کوین دسک، ابعاد مختلف روند صعودی اخیر بازار ارزهای دیجیتال را واکاوی کنیم تا ببینم چگونه رفتار سرمایه‌گذاران در این بازه زمانی با آنچه که آنها در سال ۲۰۱۷ از خود نشان دادند، بسیار تغییر کرده است.
۱- نهنگ‌های بیت کوین، مقایسه معامله‌گری با سرمایه‌گذاری
تعداد آدرس‌ها با موجودی دست‌کم یک بیت کوین به‌صورت فزاینده‌ای از انتهای سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۸، همزمان با سقوط بازار ارزهای دیجیتال، تعداد آدرس‌ها با افتی ناگهانی روبه‌رو شد، اما دوباره در سال ۲۰۱۹ به مدار رشد بازگشت تا اینکه در فصل بهار سال جاری میلادی، به همان سطوح پیشین خود در سال ۲۰۱۷ رسید. این یکی از تفاوت‌های صعود اخیر بیت کوین با رشد انفجاری آن در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۷ است که در آن تعداد آدرس‌ها همزمان با افزایش بهای بیت کوین به اوج تاریخی خود رسید.
حال تعداد آدرس‌ها با موجودی دست‌کم یک بیت کوین را با آدرس‌هایی با موجودی حداقل هزار بیت کوین مقایسه کنید؛ آدرس‌هایی که مالکان آنها به‌عنوان نهنگ در بازار شناخته می‌شود. این نهنگ‌ها در سال ۲۰۱۷ بیت کوین‌های خود را در اوج قیمت فروختند. اما این روزها به‌نظر می‌رسد که نهنگ‌ها تمایل چندانی برای حراج بیت کوین‌های خود ندارند و فهرست میلیاردرهای بیت کوینی نشریه فوربز نیز روزبه‌روز طولانی‌تر می‌شود.
البته بهتر است که به موجودی آدرس‌ها با دیده شک و تردید نگاه کرد؛ چراکه هر آدرس متناظر با یک هویت مستقل نیست. رفتار، سیگنال بهتری برای بررسی است. اما نهنگ‌ها چه اهدافی را در سر می‌پرورانند؟ آنها معمولاً به هر سمتی هم که شنا بکنند، سبدهای آکنده از بیت کوین خود را هم با خود می‌برند. بیت کوین نیز بیش از آنکه در کیف پول‌های معامله‌گران باشد، در کیف پول‌های نهنگ‌هایی انباشته می‌شود که آن را می‌خرند و نگه می‌دارند.
از سال ۲۰۱۷ به این سو، وقوع دو روند کاهشی انباشت بیت کوین از سوی دارندگان، شاخصی آینده‌نگرانه برای بیت کوین بوده است. اما در سال ۲۰۲۰ روند انباشت بیت کوین‌ها هیچ نشانه‌ای از کندی روند را به نمایش نگذاشته است.
۲- مقایسه بیت کوین با اتر و دارایی‌های دیگر
عده‌ای بر این باورند که رشد هیجانی عرضه‌های اولیه سکه (ICO) روی پلتفرم اتریوم، از جمله نیروهای پیشران روند صعودی سال ۲۰۱۷ بوده است. با این حال، وقتی که تب عرضه اولیه به اوج خود رسید، اتر روند صعودی خود را تکمیل کرده بود. در میانه‌های سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۱۷، بازده فصلی بیت کوین ۲۳ درصد و بازده فصلی اتریوم هم برابر با ۶.۹ درصد بود. بنابراین، رشد جهش‌وار بیت کوین در روزهای پایانی سال ۲۰۱۷ بود که خریداران را به هیجان واداشت.
تفاوت‌ها و شباهت‌های رخدادهای سال ۲۰۱۷ با وقایع سال جاری، خود گویای همه چیز است. امسال هم همانند سه سال پیش، اتر پیشگام روند صعودی بود، اما این بار برخلاف گذشته پابه‌پای بیت کوین پیش رفت، تا جایی که افزایش قیمت فصلی آن در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ تا اینجای کار به ۲۳.۳ درصد رسیده و افزایش قیمت بیت کوین نیز در بازهٔ زمانی مشابه، برابر با ۲۸.۴ درصد بوده است. اگر الگوهای سال ۲۰۱۷ مجدداً تکرار شود، بعید نیست که گاوهای بیت کوین گام‌های بلندتری برای افزایش قیمت این ارز دیجیتال بردارند.
بنابراین آیا بازار ارزهای دیجیتال در فاز تثبیت است؟ پاسخ هم مثبت است و هم منفی. سهم بیت کوین از ارزش بازار ارزهای دیجیتال، کمی کمتر از ۶۰ درصد است. به‌طور معمول، این درصد به این معنا تعبیر می‌شود که تنها چند کوین محدود بخش عمده‌ای از ارزش بازار را به خود اختصاص داده‌اند، اما امسال شرایط در حال تغییر است.
گفتنی است پنج کوین برتر بازار هم‌اکنون پابه‌پای بیت کوین در حال رشد هستند، اما به‌نظر می‌رسد که این صعود، تدریجی‌تر از سال ۲۰۱۷ است.
۳- بازارهای معاملات آتی قانونی و غیررسمی (Off-Shore)
کسانی که معتقد به ورود سرمایه‌گذاران سازمانی به بیت کوین هستند، می‌توانند در مورد رشد فزاینده بازار بورس بازرگانی و کالای شیکاگو (CME) صحبت کنند و آن را به‌عنوان نشانه‌ای بر افزاش تقاضا برای بیت کوین از سوی کانال‌های مالی سازمانی مطرح کنند. گفتنی است ارزش قراردادهای باز (تسویه‌نشده) در بازار CME، طی هفته جاری با بر جای گذاشتن رکورد تازه‌ای به یک میلیارد دلار رسید.
با این حال، بخش اعظمی از این رشد مدیون افزایش قیمت بیت کوین است. در مجموع، شمار قراردادهای ابزار مشتقه قانونی که توسط افراد حقیقی، معامله‌گران انحصاری و تأمین‌کنندگان نقدینگی انجام می‌شود، بسیار فراتر از آمار و ارقام صرافی CME است. بنابراین، چندان عقلانی نیست که رشد سرمایه‌گذاری بخش سازمانی را صرفاً محدود به عملکرد صرافی CME بدانیم. شاید بهتر باشد که بگوییم مشارکت سرمایه‌گذاران سازمانی همزمان با بخش‌های دیگر بازار در حال رشد است.
۴- مقایسه سرمایه‌گذاران آمریکای شمالی با آسیای شرقی
به موازات رشد معاملات آتی صرافی CME، اتفاق جالبی که نباید از آن غافل شد، خروج بیت کوین از صرافی‌های مستقر در شرق آسیا به صرافی‌های آمریکایی است.
با بررسی جریان مبادلات صرافی‌ها، می‌توان دریافت که سرمایه‌گذاران آسیای شرقی، در دوره صعودی اخیر اقدام به فروش بیت کوین‌های خود در قیمت‌هایی کرده‌اند که پیش از این هرگز این کار را نکرده بودند. حال آنکه امروز در مقایسه با سال ۲۰۱۷، علاقه ساکنان آمریکای شمالی به سرمایه‌گذاری در بیت کوین بسیار فراتر رفته است.
کلام آخر
در مجموع، شواهد نشان می‌دهد که روند صعودی اخیر بازار ارزهای دیجیتال، از آنچه پیش‌تر در سال ۲۰۱۷ شاهدش بودیم متفاوت است، هرچند این به این معنی نیست که دیگر شاهد چرخه‌های اوج و فرود دیگری نخواهیم بود. سیگنال‌های حضور بازیگران سازمانی در بازار نشانگر این است که ما احتمالاً هم‌اکنون در آغاز همان چرخه‌ای هستیم که پیش‌تر بیت کوین در سال ۲۰۱۷ تجربه کرد. تاریخچه بیت کوین، پر از روایت‌هایی است که از تغییر بنیادی دورنمای بازار در اثر وقوع تغییرات اساسی یا تحولات قانونی خبر می‌دهند. این روایت‌ها، در گذشته به‌شکل اغراق‌آمیزی فضای رسانه‌ای را پر کردند و این روزها نیز احتمالاً شاهد اتفاق مشابهی خواهیم بود. علاوه بر این، در مورد روایت‌هایی که حاکی از سقوط دلار هستند، همین امر صدق می‌کند.
آیا بازارهای مالی سنتی در سراشیب سقوط قرار دارند؟ شاید بله، اما این به آن معنا نیست که بیت کوین به‌طور ناگهانی بتواند به پناهگاه امن دارایی‌های مردم تبدیل شود. الگوهای کنونی ورود سرمایه‌گذاران جدید و با اهداف بلندمدت از علاقه روزافزون سرمایه‌گذاری در بیت کوین خبر می‌دهد، با این حال، در آینده قابل پیش‌بینی، بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، همچنان دارایی‌های پرریسکی هستند و باید با همین ذهنیت با آنها برخورد کرد.
به نظر من کاهش شدید بعدی بیت کوین زمانی هست که ارز های دیجیتال ملی عرضه بشوند .