آشنایی با شهرهای کریپتویی؛ پراگ
پراگ (Prague) زادگاه اولین کیف پول سختافزاری جهان و نخستین استخر استخراج بیت کوین و طبق گزارشها، حتی اولین کافه بیت کوین است. همچنین این شهر یکی از شهرهای مرفه اروپای مرکزی است که سالانه میلیونها نفر گردشگر از آن بازدید میکنند.
پراگ که یکی از شهرهای جذاب و زیبای اروپا نیز بهشمار میآید، مرکز فناوری در حال توسعهای است که بسیاری از طرفداران ارزهای دیجیتال در آن ساکن هستند. پیشتر هم در یادداشتی تحتعنوان «آشنایی با شهرهای کریپتویی؛ ونکوور»، شهر ونکوور را بررسی کرده بودیم. در این یادداشت هم که برگرفته از گزارشی از وبسایت کوینتلگراف است، سعی میکنیم شما را بهطورکامل با یکی دیگر از شهرهای کریپتویی، یعنی پراگ، آشنا کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
مروری کلی بر شهر پراگ، پایتخت جمهوری چک
- نام شهر: پراگ
- کشور: جمهوری چک
- جمعیت: ۲.۷میلیون نفر
- سال تأسیس: قرن هشتم میلادی
- زبانهای رسمی: چک، اسلواکی، انگلیسی، اوکراینی، آلمانی، ویتنامی و روسی
پراگ که بهدلیل پلها و ساختمانهای باشکوه و معماری بوهمی (Bohemian) معروف است، سال گذشته در مجله تایم اوت (Time Out)، بهعنوان زیباترین شهر جهان انتخاب شد. سالانه بیش از ۸میلیون نفر گردشگر از این شهر بازدید میکنند و به انتخاب محبوبی در میان فیلمسازان، ازجمله سازندگان فیلمهای «مأموریت غیرممکن» و «کازینو رویال» تبدیل شده است.
بیش از ۱,۰۰۰ سال پیش، مهاجرت مردم چک سبب تشکیل قبیلهای در سواحل رودخانه ولتاوا (Vltava) شد. در قرون وسطی، پراگ بهسرعت به مرکز شهری بزرگ و مقر بسیاری از پادشاهان بوهمی تبدیل شد که بهعنوان امپراتوران روم نیز سلطنت میکردند.
پراگ در دورهای از تاریخ تحتسلطه امپراتوری اتریش بود و مدت کوتاهی نیز استقلال یافت و باردیگر تحتسلطه آلمان نازی درآمد؛ ولی توانست از دست نازیها و بمبافکنهای متفقین بگریزد.
بااینحال، پس از تنها سه سال استقلال، کمونیستهای تحتحمایت اتحاد جماهیر شوروی کودتا و دولت دموکراتیک کشور را در سال ۱۹۴۸ سرنگون کردند. این وضعیت سالها ادامه یافت تا اینکه پس از اعتراضهای انقلاب مخملی، حزب کمونیست حاکم در ۲۸نوامبر۱۹۸۹ استعفا داد و سرنوشت مردم محلی را باردیگر به خودشان سپرد.
فرهنگ کریپتو در پراگ
پراگ یکی از مراکز فناوری پیشتاز در اروپای مرکزی بهحساب میآید. مردم این کشور به تردید نسبت به ارز فیات و اشتیاق به استفاده از ارزهای دیجیتال شهرت دارند. پراگ بهدلیل حاکمان مختلفی که داشته و استقلالی که در طی این سالها کسب کرده، تقریباً هر نسل یکبار ارز ملی خود را تغییر داده است. شاید یکی از دلایل اینکه مردم این شهر نسبت به ارزهای فیات تعصبی ندارند و ارزهای دیجیتال را با آغوش بازتری پذیرفتهاند همین مسئله باشد. همچنین، فشار تورم بر واحد پول این کشور، یعنی کرونای چک (CZK)، عامل مهمی در افزایش علاقه مردم بوده است.
شرکتهایی مانند ساتوشیلبز (SatoshiLabs)، آلزا (Alza)، ترزور (Trezor)، برایاینز (Braiins) و بسیاری دیگر از شرکتها، آموزشهای لازم درزمینه داراییهای دیجیتال در این کشور را افزایش دادهاند. بانک ملی چک نیز کنترل و قانونگذاری این صنعت را برعهده دارد. با اینکه علاقه به ارزهای دیجیتال هنوز در بین مردم این کشور، خصوصاً در پراگ زیاد است، نوسانهای شدید و کاهش قیمت و فروش گسترده، به اعتماد مردم به این بازار ضربه زده است.
با وجود همه اینها، همچنان میدانیم که نخستین کیف پول سختافزاری دنیا و اولین استخر استخراج بیت کوین و اولین کافیشاپ بیت کوین در دهه گذشته در این کشور بهوجود آمدهاند. همچنین در سالهای اخیر، پراگ به کانونی برای علاقهمندان به دنیای دیجیتال تبدیل شده است. ناگفته نماند این شهر درکنار کراکوف (Krakow)، یکی از مقاصد برتر برای دورکاری در سال ۲۰۲۱ بوده است.
نکته مهم دیگر اینکه هیجان کسانی که بهتازگی استفاده از ارزهای دیجیتال را شروع کردهاند، شهر را مملو از ملاقاتهایی درباره ارزهای دیجیتال و برگزاری همایشهایی در این حوزه کرده است. این فعالیتها در پراگ آن را از همسایگانش در اروپای مرکزی متمایز میکند.
پروژههای مرتبط با کریپتو در پراگ
تاکنون، پروژههای مهم زیادی درزمینه ارزهای دیجیتال در پراگ راهاندازی شدهاند. درادامه مطلب شما را با برخی از آنها آشنا میکنیم.
کیف پول ترزور
کیف پولهای سختافزاری ارزهای دیجیتال شهرت خود را از نحوه حفاظت از داراییهای سرمایهگذاران بهدست آوردهاند؛ بدینصورت که خودِ سرمایهگذاران سرپرستی داراییهایشان را برعهده دارند. حال این سؤال مطرح میشود که چه کسی این کیف پولها را ایجاد کرده است؟ ایده اصلی آنها در سال ۲۰۱۱ بعد از همایشی با موضوع بیت کوین در پراگ مطرح شد.
پاول استیک روزناک (Pavol Stick Rusnak) و مارک اسلاش پالاتینوس (Mark Slush Palatinus) که علاقه زیادی به حوزه ارز دیجیتال داشتند، ایده کامپیوتر تکمنظورهای را در ذهن پروراندند تا کلیدهای خصوصی بیت کوین کاربران را بهطورایمن ذخیره کند. ناگفته نماند در سال ۲۰۱۳، این دو نفر ساتوشیلبز را تأسیس کردند.
یک سال بعد (۲۰۱۴)، اولین کیف پول ترزور، یعنی ترزور وان (Trezor One) و سپس ترزور مدل تی (Trezor Model T) راهاندازی شد که صفحهای لمسی را به دستگاه اضافه میکرد. از زمان شروع عرضه، بیش از یکمیلیون دستگاه از این دو کیف پول فروخته شد. این دستگاهها ماهانه عیبیابی میشدند و درنهایت، به معیاری برای ذخیرهسازی امن ارزهای دیجیتال تبدیل شدند.
ساتوشی لبز
ساتوشیلبز چند شرکت ازجمله ترزور و اینویتی (Invity) و تروپیک اسکوئر (Tropic Square) را شامل میشود و خطمقدم ارزهای دیجیتال و توسعه فناوری در چک را تشکیل داده است. مثل اغلب افراد در صنعت ارزهای دیجیتال، آنها هم از حمله روسیه به اوکراین خشمگین شدند و مشتاق کمک به آسیبدیدگان بودند.
ووجتک سرنی (Vojtěch Černý)، رئیس بازرگانی ترزور و بچ انگوین (Bach Nguyen)، رئیس توسعه بازرگانی اینویتی، حدود ۹۰۰ کیلومتر را سفر کردند تا به شهر مرزی Vel’ké Slemence در مرز اوکراین و اسلواکی برسند و کمکهای انساندوستانه را به مردم برسانند. آنها همچنین چهار زن و دو کودک پناهنده را به پناهگاهی در چک رساندند.
علاوهبراین، ساتوشیلبز مدت کوتاهی بعد از شروع جنگ، یکمیلیون یورو بیت کوین را برای کمک به اوکراین به خیریهها اهدا کرد. آنها «اثرهای اشغال و نابودی آزادی فردی» در طول پنج دهه حکومت کمونیستی چکسلواکی را الهامبخش خود عنوان کردند.
اینویتی، زیرمجموعه دیگر ساتوشیلبز، تجمیعکننده قیمتی است که همه صرافیهای ارز دیجیتال و دیگر پلتفرمها را بررسی میکند تا بهترین نرخ را برای خرید ارز دیجیتال پیدا کند. اینویتی همه این دادهها را در یک محل جمعآوری میکند و دراختیار کاربران قرار میدهد. این بخش رابط کاربریای دارد که برای تازهواردان دنیای ارزهای دیجیتال نیز ساده است. شرکت مذکور منابع آموزشی متعددی هم برای این دسته از افراد دارد.
حین توسعه ترزور در ساتوشیلبز، مشخص شد که این شرکت به مداری یکپارچه برای راهحلهای امنیتی نیاز دارد که متفاوت از نمونههای حاضر در بازار باشد. برای این منظور، تروپیک اسکوئر با برنامهای جذاب برای ساخت تراشه سفارشی متنبازی ایجاد شد تا کدهای آنتروپی (Entropy) پایین را برای عملیات رمزنگاری به دادههای آنتروپی بالا تبدیل کند.
توسعهدهندگانی با دانش فنی زیاد مثل اوژن انگلبرت (Evžen Englberth)، مدیرعامل تروپیک اسکوئر و یان پلسکاچ (Jan Pleskač)، افسر ارشد فناوری تروپیک اسکوئر، این تراشهها را توسعه دادهاند. امروزه این تراشهها در همه کیف پولهای سختافزاری ترزور وجود دارند.
استخر اسلاش پول
پالاتینوس پیش از اینکه ترزور را ایجاد کند، در سال ۲۰۱۰ اولین پروژه استخراج بیت کوین در پراگ موسوم به بیت کوین دات سیزی (Bitcoin.cz) را ایجاد کرد. بعد از او، برایاینز که توسعه و تحقیقات سیستمهای لینوکس تعبیهشده را انجام میداد، مدیریت این استخر استخراج را برعهده گرفت و نامش را تغییر داد. گفتنی است نام این استخر بهتازگی دوباره به استخر اسلاش پول (Slush Pool) تغییر کرده است. نکته مهم دیگر اینکه از شروع کار پروژه یادشده، ۱.۳میلیون بیت کوین استخراج شده است.
تابهامروز، استخر برایاینز یا همان اسلاش پول به یکی از استخرهای بزرگ استخراج بیت کوین تبدیل شده است. بیش از ۱۵هزار نفر از نرمافزار بهینهسازی استخراج این شرکت استفاده میکنند و نرخ هش (Hash Rate) آن ۵ تا ۸درصد کل شبکه بیت کوین است. همچنین، این شرکت همه درآمد خود را از بیت کوین بهدست میآورد و ۲ تا ۲.۵درصد پورسانت دریافت میکند.
کریستین سپچار (Kristian Csepcsar)، افسر ارشد بازاریابی شرکت برایاینز، استخراج و بیت کوین را نوعی سبک زندگی میداند، نهفقط راهی برای بهدستآوردن پول. وی معتقد است:
استخراجکنندگان بیت کوین طرفداران پروپاقرص بیت کوین هستند و تلاشهای آنها برای ایمنکردن شبکهها را میتوان در میزان نرخ هش جهانی دید. قیمت بیت کوین بیش از ۷۰درصد کاهش یافت؛ اما نرخ هش فقط حدود ۲۰درصد از بیشترین سطح تاریخیاش کمتر شد. قیمت نسبی بیت کوین درمقایسهبا ارزهای رایج ممکن است تغییر کند؛ اما یک بیت کوین برای همیشه یک بیت کوین خواهد بود و استخراجکنندگان هم این موضوع را بهخوبی میفهمند.
جنرال بایتس
جنرال بایتس (General Bytes) دومین تولیدکننده بیت کوین و دستگاههای خودپرداز است که در پراگ و برادنتون فلوریدا دفتر دارد. از زمان آغاز به کار در سال ۲۰۱۳، این شرکت بیش از ۱۳,۵۰۰ دستگاه را در ۱۴۲ کشور فروخته است که بیشتر آنها در آمریکا قرار دارند. خودپردازهای این شرکت هزینه صدور مجوز را ۰.۲۵ تا ۰.۵۰درصد از هر تراکنش از اپراتورهای خود دریافت میکنند و کاربران آن نیز باید ۵ تا ۱۵درصد کارمزد بپردازند.
ووتچ فرگال (Vojtěch Frgál)، مدیرعامل جنرال بایتس، در مصاحبهای با کوینتلگراف (Cointelegraph) گفت که این کارمزدها به شرکت کمک میکنند تا نرمافزار را در سطحی عالی نگه دارد و نسخههای جدیدی از آن را دو بار در ماه منتشر کند.
در دستگاههای خودپرداز این شرکت، از ۱۸۰ نوع ارز رایج میتوان برای خرید بیش از ۶۰ نوع دارایی دیجیتال استفاده کرد. فراموش نکنید که در شبکه خودپردازهای بیت کوین جنرال بایتس در سراسر جهان، بیش از ۲۲.۵میلیون معامله ارز دیجیتال انجام شده است.
صندوق بلاک چین راکاِوِی
صندوق بلاک چین راکاِوِی (Rockaway Blockchain Fund) که با بودجه ۲.۵میلیارددلاری بهواسطه راکاِوِی کپیتال (Rockaway Capital) حمایت میشود، شرکت سرمایهگذاری خطرپذیری است که از پروژههای پیشتاز حوزه وب ۳.۰ پشتیبانی میکند. این شرکت که در پراگ مستقر است و در سال ۲۰۲۰ تأسیس شده است، تاکنون در ۳۶ پروژه و ۲۶ صندوق سرمایهگذاری کرده است.
راکاِوِی کپیتال در اولین صندوق سرمایهگذاری خطرپذیر خود ۱۲۳میلیون دلار بهدست آورد که تا ۳۰ژوئن ۷۵درصد آن بهارزش پورتفولیو تقریبی ۳۰۰میلیون دلار در حال استفاده است. علاوهبراین، تیم توسعه داخلی صندوق وامدهی جداگانهای دارد که به بازارگردانها وام میدهد و برای پروتکلهای دیفای نقدینگی فراهم میکند. تا پایان ژوئن دارایی تحتمدیریت این صندوق تقریباً ۳۵میلیون دلار بوده است.
علاوهبر سرمایهگذاری و افزایش نقدینگی، راکاِوِی کپیتال پروژههای خود را ازطریق انجمنهای شبکهای و تیم شرطبندیای که نودهای اعتبارسنجی خود را اجرا میکند و تیم توسعه داخلی (RBF Labs) پشتیبانی میکند. نکته مهم دیگر اینکه شرکت یادشده از اولین پشتیبانهای سولانا بوده است که سرمایهگذاریهای متعددی در اکوسیستم کازماس، مثلاً در آگوریک (Agoric)، انجام داده است.
چگونه ارزهای دیجیتال خود را در پراگ خرج کنیم؟
شما میتوانید در شهر پراگ ارزهای دیجتیال خود را در جاهای مختلفی خرج کنید. درادامه، به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم.
کافه شماره هفت
کافه شماره هفت (Bar No. ۷) که در نزدیکی بخش قدیمی شهر پراگ قرار دارد، محلی آرام با کارکنانی چندزبانه است که هم مهاجران و هم افراد محلی علاقه زیادی به آن دارند. این مکان محلی عالی برای ارزیابی ارزهای دیجیتال است. مشتریان میتوانند کوکتلهایی با قیمت ۱۵۰ CZK (۶.۲۴ دلار) یا نوشیدنیای به قیمت ۲۵ CZK (۱.۰۴ دلار) بخرند و هزینهاش را با ارز دیجیتال بپردازند. گفتنی است یک دستگاه خودپرداز بیت کوین هم در این محل وجود دارد.
آپارتمانهای سیستا پراگ
اگر بهدنبال خانهای خوشمنظره برای اجاره کوتاهمدت یا اسکان بلندمدت هستید، میتوانید از آپارتمانهای سیستا پراگ (Prague Siesta Apartments) استفاده کنید و هزینههای خود را با بیت کوین بپردازید. این آپارتمانها در مرکز پراگ قرار دارند و فاصله آنها تا جاذبههای گردشگریای همچون میدان شهر قدیمی و ساعت نجومی فقط یک دقیقه با پای پیاده است.
قیمت این آپارتمانها در هر فصل متفاوت است و کرایه روزانه آنها درحدود ۲,۰۰۰ CZK (۸۳.۰۸ دلار) است که معمولاً با نوسانهایی همراه است. البته اگر قصد دارید زمان بیشتری اقامت کنید، تخفیف هم شامل حال شما میشود.
کافیشاپ پاراللنی پولیس
پاراللینی پولیس (Paralelní Polis) اولین کافی شاپ در اروپایمرکزی است که پرداخت با ارزهای دیجیتال را قبول کرد. این کافیشاپ از سال ۲۰۱۴ شروع به کار کرده و اکنون به محلی برای فضای کاری مشترک و برگزاری دورهمی تبدیل شده و میزبان مناسبتها و پروژههای متعددی برای فراغت اعضای آن بوده است. شما میتوانید با بیت کوین و لایت کوین (Litecoin) و یا از طریق شبکه لایتنینگ (Lightning Network) از این مرکز قهوه بخرید.
نام این کافیشاپ از نام مفهومیای که واسلاو بندا (Václav Benda) در سال ۱۹۷۳ مطرح کرد، گرفته شده است. او مفهوم «شهر موازی (Parallel Polis)؛ جامعهای مستقل که قانون یا تصمیمهای نمایندگان قدرتهای مرکزی آن را زیر فشار نمیگذارد» را مطرح کرده بود. این مفهوم به فراخوانی برای مخالفان سیاسی تبدیل شد و بسیار شبیه سیاستهای طرفداران سرسخت بیت کوین است.
آلزا
آلزا (Alza) یکی از پلتفرمهای تجارت الکترونیکی در اروپای مرکزی است که فروش سالانهاش نزدیک به ۱.۲میلیارد دلار تخمین زده میشود. این پلتفرم کاتالوگی برای دستگاههای سختافزاری مربوط به ارز دیجیتال دارد که مشتریان میتوانند آن را با بیت کوین بخرند. البته خرید با اتر (Ether) و لایت کوین هم در آینده ممکن خواهد شد.
همچنین با استفاده از بیت کوین میتوانید از شرکتهای تابعه محلی آلزا که در اسلواکی، آلمان، اتریش و انگلستان فعال هستند، یا از وبسایت این شرکت (Alzashop.com)، خدمات دریافت کنید.
گردشگرانی که در پراگ نشانی مشخصی برای دریافت محصولات سفارشدادهشده ندارند، میتوانند از یکی از ویژگیهای منحصربهفرد این شرکت، یعنی آلزا باکس (Alza Boxes)، برای دریافت محصولات استفاده کنند. علاوهبراین، بهلطف جنرال بایتس، آنها میتوانند از خودپردازهایی که در مراکز خردهفروشی آلزا قرار دارند برای خرید ارزهای دیجیتال استفاده کنند.
اِ مِیز این چایونا
اِ مِیز این چایونا (A Maze in Tchaiovna) نیز محل مناسبی برای دوستداران چای و نوشیدنی است. در این مکان همهچیز وجود دارد؛ ازجمله چایخانه، تئاتر، موزه عکس و نوشیدنی فروشی. ناگفته نماند از ارزهای دیجیتال میتوان برای خرید نوشیدنیها و تنقلات استفاده کرد و موسیقی زنده نیز بهشکل دورهای برگزار میشود.
آموزش ارزهای دیجیتال در پراگ
برایاینز، مالک استخر اسلاش پول، بلاگی دارد که بهصورت منظم درباره نحوه شروع به کار با استخر استخراج بیت کوین و ویژگیهای اقتصادی این عملیات مطلب منتشر میکند. آلزا هم مجموعه بلاگهای خود را دارد که مخصوص خوانندگان و خریداران بیت کوین است.
بااینحال، برایاینز حتی از این هم فراتر رفته و چندین کتاب درباره ماهیت بیت کوین و غیرمتمرکزسازی و آینده آنها منتشر کرده است. این کتابها بهطور رایگان دردسترس هستند و امکان استفاده از هر دو نسخه الکترونیک و کاغذی ازطریق وبسایت وجود دارد.
درحالحاضر، دانشگاه نیویورک در پراگ با استفاده از فناوری بلاک چین همه مدارک دانشگاهی را بهصورت دیجیتال صادر میکند. این مدارک ازنظر وزارت آموزشوپرورش چک هم معتبر هستند.
به هر دانشجو لینکی برای اعتباربخشی داده میشود که یک کد QR دارد که با استفاده از این کد میتوان اعتبار این مدرک را بررسی کرد. دانشجویان میتوانند این مدارک را آزادانه در شبکههای اجتماعی بهاشتراک بگذارند.
کلاهبرداریهای مرتبط با کریپتو در پراگ
با اینکه انواع ارزهای دیجیتال در جامعه پراگ حضور پررنگی دارند، کلاهبرداری و جرایم مربوط به داراییهای دیجیتال در این شهر رونق چندانی ندارد. اغلب اتفاقات اینچنینی در پراگ به دهه گذشته برمیگردند، که احتمالاً بارزترین آنها ازهمپاشیدن صرافی ارز دیجیتال بیتکش دات سیزی (Bitcash.cz) در سال ۲۰۱۳ و سرقت ۴۸۵ بیت کوین از آن باشد
نمونه دیگر که توماس جیریکوفسکی (Tomáš Jiříkovský) از بانک ملی چک در آن دخیل بود، پولشویی ۴۰میلیوندلاری با استفاده از بیت کوین و اوراق بهادار در سال ۲۰۱۵ بود. اوایل امسال هم حادثهای در ترزور اتفاق افتاد که در آن دادههای مشتریان این شرکت بهدست یکی از فروشندگان داده، یعنی میلچیمپ (Mainchimp) افتاد که بهسرعت به کلاهبرداری فیشینگ منجر شد.
دراینمیان، حادثهای مهمتر هم در ۱۸آگوست اتفاق افتاد. در این حادثه، هکرها با استفاده از باگ روز صفر تنظیمات پیشفرض خودپردازهای جنرال بایتس را تغییر دادند و باعث شدند که همه سپردهها به نشانی کیف پول خودشان منتقل شود.
در این حمله، سرور کارفرمای مرکزی که تمام عملیات شرکت را میزبانی میکرد، با حمله روبهرو شد. بههمیندلیل، جنرال بایتس به مشتریان خود اعلام کرد که از سرورهای این شرکت استفاده نکنند تا این شرکت مشکل را شناسایی و سامانهها را بهروزرسانی کند.
افراد معروف حوزه کریپتو در پراگ
ازجمله افراد معروف حوزه ارزهای دیجیتال در پراگ میتوان به این اشخاص اشاره کرد:
- پاول استیک روزناک (Pavol Stick Rusnak): از بنیانگذاران ساتوشیلبز
- مارک اسلاش پالاتینوس (Mark Slush Palatinus): از بنیانگذاران ساتوشیلبز
- پاول موراوک (Pavel Moravec): از مدیران عامل برایاینز
- یان کاپک (Jan Capek): از مدیران عامل برایاینز
- بچ انگوین (Bach Nguyen): مدیر توسعه تجارت در اینویتی
- ووتچ فرگال (Vojtěch Frgál): مدیرعامل جنرال بایتس
- ویکتور فیشر (Viktor Fischer): شریک مدیریتی صندوق بلاک چین راکاوی
- اوژن انگلبرت (Evžen Englberth): مدیرعامل تروپیک اسکوئر
- یان پلسکاچ (Jan Pleskač): افسر ارشد فناوری تروپیک اسکوئر
- جوزف تتک (Josef Tetek): سفیر نام تجاری ساتوشیلبز و اکونومیست (Economist)
- کریستین سپسکار (Kristian Csepscar): افسر ارشد بازاریابی برایاینز
- ووجتک سرنی (Vojtěch Černý): رئیس بازرگانی در ترزور
- تامی پول (Tommy Poole): مالک کافه شماره هفت
متاسفیم که این مطلب نتوانسته نظر شما را جلب کند. لطفا با نظرات و پیشنهادات خود، ما را در بهبود همیشگی سایت یاری دهید.