بند پروتکل چیست؟ همه‌چیز در مورد ارز دیجیتال BAND

بند پروتکل مثل یک پل ارتباطی هوشمند است که اطلاعات دنیای واقعی را به دنیای بلاک چین می‌آورد. تصور کنید قراردادهای هوشمند مثل ربات‌هایی هستند که نمی‌توانند بیرون از اینترنت را ببینند – بند پروتکل چشم و گوش آنها می‌شود! با کمک شبکه مخصوص خودش (بندچین) و ارز دیجیتال BAND، این فناوری به قراردادهای هوشمند کمک می‌کند تا بتوانند از قیمت‌ها، آب و هوا، نتایج مسابقات و هزاران اطلاعات دیگر باخبر شوند.

در این مقاله با زبانی ساده می‌آموزید که چرا بند پروتکل اینقدر مهم است و چطور کار می‌کند. داستان شکل‌گیری این فناوری جذاب، نقاط قوت و ضعف آن، و همه چیز درباره توکن BAND را خواهید خواند. چه می‌خواهید با این فناوری آشنا شوید و چه قصد سرمایه‌گذاری دارید، این مقاله راهنمای شما در این مسیر هیجان‌انگیز خواهد بود.

بند پروتکل چیست؟

بند پروتکل یک شبکه اوراکل (Oracle) غیرمتمرکز و میان‌زنجیره‌ای است که داده‌های دنیای واقعی را وارد بلاک چین و قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) می‌کند. این یعنی با استفاده از بندپروتکل می‌توانیم اطلاعات دنیای واقعی مانند داده‌ها اینترنت وب۲، وضعیت آب‌وهوا، بازارهای مالی و زنجیره تأمین را به بلاک چین متصل کنیم.

بندپروتکل شبکه اختصاصی خودش به‌نام بندچین (BandChain) را دارد که جزوی از شبکه کازماس (Cosmos) محسوب می‌شود؛ پروژه‌ای که برای ساخت سیستم‌های بلاک چینی متصل به‌هم طراحی شده است. به‌همین‌خاطر، بند پروتکل از کیت توسعه نرم‌افزار کازماس (Cosmos SDK) و از الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانس تندرمینت (Tendermint’s Byzantine Fault Tolerant) یا به‌طور خلاصه Tendermint’s BFT استفاده می‌کند.

ارز دیجیتال بومی این شبکه نیز BAND نام دارد که برای فعالیت‌های مختلف از جمله استیکینگ (Staking)، تأمین امنیت و پرداخت هزینه‌های تعامل با شبکه و اسمارت کانترکت‌ها استفاده می‌شود.

تعریف بند پروتکل به زبان ساده

به زبان ساده، بند پروتکل یک واسط بین دنیای واقعی و بلاک چین است. وارد کردن داده‌های دنیای واقعی مانند وضعیت آب‌وهوا به برنامه‌های غیرمتمرکز به‌صورت دستی امکان‌پذیر نیست. بند پروتکل با ایجاد شبکه‌ای غیرمتمرکز از اوراکل‌ها، این مشکل را رفع می‌کند.

منظور از اوراکل در بلاک چین چیست؟

اوراکل (Oracle) در فضای ارزهای دیجیتال، یک واسط بین دنیای واقعی و برنامه‌های بلاک چینی است. بدون داشتن اوراکل‌ها، بلاک چین‌ها قادر به برقراری ارتباط با دنیای واقعی نیستند.

راه‌حل اوراکلی بند چین نیز به‌عنوان یک لایه واسط عمل کرده و تأمین‌کننده‌های مختلف داده را به قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز متصل می‌کند.

تاریخچه و بنیان‌گذاران بند پروتکل

بندپروتکل در سال ۲۰۱۷ معرفی و در سال ۲۰۱۹ به‌صورت رسمی راه‌اندازی شد. افراد مختلفی در توسعه این پروژه همکاری و شرکت‌های مختلفی روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

سازندگان و بنیان‌گذاران

یک تیم سه‌نفره تایلندی شامل سوراویس سریاناوِکون (Soravis Srinawakoon) در سمت مدیرعامل، سوراویت سوریِکارن (Sorawit Suriyakarn) در سمت مدیر ارشد فناوری و پاول ناتاپاتسیری (Paul Nattapatsiri) در سمت مدیر ارشد محصول، بندپروتکل را در سال ۲۰۱۷ طراحی کردند.

آقای سریاناوِکون، فارغ‌التحصیل کارشناسی علوم کامپیوتر و کارشناسی ارشد علوم مدیریت و مهندسی از دانشگاه استنفورد است. او که توانست در سال ۲۰۱۹ به فهرست «۳۰ فرد زیر ۳۰ سال فوربز» راه یابد، یک مؤسسه خیریه به‌نام Better Off را نیز تأسیس کرده است که به ساخت کتابخانه برای کودکان در مناطق حاشیه نشین و روستایی تایلند مشغول است.

آقای سوریِکارن سابقه فعالیت در شرکت‌های معتبری مانند کورا (Quora) و دراپ‌باکس (Dropbox) را دارد و ناتاپاتسیری نیز در ساخت بازی‌های بلاک چینی مشارکت داشته است.

سرمایه‌گذاران و عرضه اولیه

در سال ۲۰۱۹، بند پروتکل یک دور سرمایه مرحله کشت ایده (Seed Funding) برگزار و با مشارکت شرکت‌های معروفی همچون سکویا کپیتال (Sequoia Capital)، دونامو اند پارتنر (Dunamu & Partner) و سی‌ایکس (SeaX)، ۳۰ میلیون دلار جمع‌آوری کرد. در ادامه همان سال، این پروژه طی یک عرضه اولیه صرافی (IEO) در لانچپد بایننس، ۵.۸۵ میلیون دلار دیگر جذب کرد.

بیشتربخوانید: لانچ پد چیست؟

عرضه اولیه و ابتدایی توکن BAND برابر با ۱۰۰ میلیون واحد بود که ۱۲.۳۷ درصد از آن در جریان فروش عمومی به فروش رسید. این پروژه از طریق فروش خصوصی توکن‌ها در همان سال ۲۰۱۹ نیز ۲ میلیون دلار دیگر جمع‌آوری کرد.

فازهای توسعه و مهاجرت به شبکه اختصاصی

در ابتدای کار در سال ۲۰۱۹، بنیان‌گذاران بند هنوز تصمیم قطعی در خصوص انتخاب اکوسیستم بلاک چینی آن نگرفته بودند و بین گزینه‌هایی مانند لایه دوم اتریوم، کازموس یا سایر شبکه‌ها مردد بودند. نهایتاً، این شبکه روی اتریوم راه‌اندازی شد.

پس از آن، بندپروتکل به کازماس مهاجرت و شبکه اختصاصی بندچین (BandChain) خود را در چهار فاز راه‌اندازی کرد:

فاز ۰: نسخه ۲.۰ بند پروتکل و راه‌اندازی بند چین

در ۶ ژوئن ۲۰۲۰ (۱۷ خرداد ۹۹)، نسخه ۲.۰ بند پروتکل راه‌اندازی شد و لایه اختصاصی بندچین مبتنی بر شبکه کازماس آغاز به‌کار کرد. در این نسخه، امکان انتقال ارز BAND و استیکینگ آن برای اعتبارسنج‌ها فراهم شد. این تغییر مسیر، برنامه‌ریزی برای یکپارچه‌سازی بیش از ۵۰ اوراکل و انتخاب ۱۵ اعتبارسنج جدید برای شبکه را هموار کرد.

با این تصمیم، بند پروتکل به اولین پروژه بلاک چینی تبدیل شد که به فرمت دسکریپشن OpenAPI پیوست و در کنار شرکت‌های فناوری سنتی مانند گوگل و آی‌بی‌ام، در راستای استانداردسازی نحوه تبادل داده در اینترنت حرکت کرد.

فاز ۱: اسکریپت‌های اوراکل داده

در 15 اکتبر ۲۰۲۰ (۲۴ مهر ۹۹)، پشتیبانی از ایجاد اسکریپت‌های اوراکل داده به‌صورت بدون نیاز به مجوز (Permissionless)، برای کوئری گرفتن از منابع داده عمومی به بند پروتکل اضافه شد.

فاز ۲: کسب درآمد تأمین‌کنندگان داده

هدف این فاز این بود که ارائه‌دهندگان API بتوانند داده‌های خود را به‌طور غیرمتمرکز روی زنجیره به فروش برسانند و درآمد کسب کنند.

فاز ۳: پشتیبانی از اوراکل‌های خصوصی

در این فاز، پشتیبانی از اوراکل‌های خصوصی و مبتنی بر هویت و همچنین افزودن گزینه‌های متنوع پرداخت در اکوسیستم، به‌طوری‌که توسعه‌دهندگان بتوانند هزینه‌ها را با توکن دلخواه خود یا به‌صورت اشتراکی پرداخت کنند، فعال شد.

این فاز، در واقع تکمیل شبکه غیرمتمرکز اوراکل بندچین و اتصال قراردادهای هوشمند به سرویس‌های سازمانی سنتی را هدف قرار داده بود.

بند پروتکل چگونه کار می‌کند؟

برای آشنایی با نحوه کار بند پروتکل، باید با معماری بندچین، اعضا، مکانیزم درخواست اوراکل و اعتبارسنجی داده‌ها و همچنین اجزای سازنده معماری آن آشنا شویم.

مفاهیم پایه

دیتا سورس یا منبع داده (Data Source) و اسکریپت اوراکل (Oracle Script) دو مفهوم پایه‌ای در پایگاه‌های داده هستند:

منبع داده

منبع داده، پایه‌ای‌ترین واحد در سیستم بند چین است که دستور بازیابی داده خام از یک منبع و کارمزدهای مرتبط با کوئری داده را تعریف می‌کند. صرافی‌ها نمونه‌ای از یک منبع داده هستند که کاربران می‌توانند از طریق بند پروتکل، درخواست قیمت از آن‌ها ثبت کنند.

در شبکه بند چین، هر کسی می‌تواند یک منبع داده را در سیستم ثبت کند. برای این کار، ثبت‌کننده یک پیام را به زنجیره می‌فرستد. این پیام باید پارامترهای خاص مختلفی را که فرد برای ثبت کردن در سیستم مد نظر دارد، داشته باشد مانند:

• ارسال‌کننده‌ای (Sender) که درصدد ساخت منبع داده است.
• مالک (Owner) منبع داده؛ درصورت وجود.
• نام (Name) منبع داده.
• کارمزد (Fee) به‌ازای هر کوئری که افراد برای استفاده از منبع داده باید بپردازند.
• اجرا‌کننده‌ای (Executable) که اعتبارسنج‌ها هنگام دریافت یک درخواست داده برای منبع داده باید اجرا کنند.

اسکریپت اوراکل

کاربران برای درخواست داده از بندچین، مستقیماً با منابع داده تعامل نکرده و به جای آن، یکی از اسکریپت‌های اوراکل موجود را فراخوانی می‌کنند. در واقع، اسکریپت اوراکل یک برنامه اجرایی است که شامل موارد زیر است:

• مجموعه‌ای از درخواست‌های خام برای دریافت داده از منابع مختلف
• روشی برای تجمیع داده‌های خام و تبدیل آن‌ها به یک نتیجه نهایی

به زبان ساده، کاربر به‌جای اینکه مستقیماً سراغ منابع داده برود، با یک اسکریپت از پیش تعریف‌شده ارتباط برقرار می‌کند که خودش می‌داند باید از کجا داده بگیرد و چگونه آن‌ها را جمع‌آوری کند.

مکانیزم جمع‌آوری و اعتبارسنجی داده‌ها با اجماع BFT تندرمینت

جریان درخواست داده از بندچین و اعتبارسنجی آن‌، شامل چهار مرحله اصلی است:

۱. انتشار منابع داده و اسکریپت‌های اوراکل

پیش از آنکه کاربری بتواند داده‌ای درخواست کند، باید دو شرط فراهم شده باشد:

• اسکریپت اوراکلی که نوع درخواست داده را مشخص می‌کند، باید روی بندچین منتشر شده باشد.
• منابع داده‌ای که در آن اسکریپت به آن‌ها اشاره شده نیز باید منتشر شده باشند.

۲. شروع درخواست داده اوراکل

پس از انتشار منابع داده و اسکریپت‌های مورد نیاز، کاربر با ارسال پیامی حاوی شناسه اسکریپت اوراکل و سایر پارامترهای جستجو و امنیت، درخواست داده خود را آغاز می‌کند.

پس از تأیید تراکنش درخواست روی بندچین، اجرای اسکریپت اوراکل آغاز می‌شود.

۳. دریافت داده توسط اعتبارسنج‌ها

اکنون تابع آماده‌سازی اسکریپت اوراکل، مجموعه‌ای از درخواست‌های خام را برای دریافت داده از منابع مختلف تولید می‌کند.

در این مرحله، اعتبارسنج‌ها که به‌طور تصادفی انتخاب شده‌اند، درخواست‌های خام را بررسی کرده و داده‌های مربوطه را از منابع مشخص‌شده استخراج می‌کنند. هر اعتبارسنجی که داده‌های همه منابع را با موفقیت بازیابی کند، گزارشی از داده‌های خام را با یک پیام خاص به بندچین ارسال می‌کند.

حال هنگامی‌که تعداد کافی از اعتبارسنج‌ها (براساس پارامترهای امنیتی درخواست) داده‌هایشان را گزارش کردند، بندچین به مرحله بعدی می‌رود.

۴. تجمیع، اجماع و ذخیره نتیجه درخواست روی بندچین

در این مرحله، نتایج اعتبارسنج‌ها تجمیع، یک نتیجه نهایی ساخته و نهایتاً روی بندچین ذخیره می‌شود.

برای رسیدن به اجماع، الگوریتم تحمل خطای بیزانس تندرمنیت (Tendermint’s BFT) وارد عمل می‌شود. در این ساختار، اعتبارسنج‌ها در نوبت‌های مشخص، بلاک‌هایی از تراکنش‌ها را پیشنهاد و سپس روی آن‌ها رأی‌گیری می‌کنند. درصورتی که دو سوم ولیدیتورها روی نتیجه نهایی اجماع داشته باشند، نتیجه مورد نظر «قفل» و در یک بلاک جدید ذخیره می‌شود.

این ذخیره در بلاک، یک اثبات به‌نام اثبات اوراکل (Oracle Proof) را نیز می‌سازد. اثبات اوراکل در واقع یک اثبات مرکل (Proof Merkle) از داده ثبت‌شده در بلاک چین است. این اثبات نشان می‌دهد که داده شما در حالت نهایی بندچین و با اجماع اکثریت تأیید و ثبت شده است. قراردادهای هوشمند روی بلاک چین‌های دیگر (مانند اتریوم) نیز می‌توانند با استفاده از این اثبات، صحت داده‌ها را چک کنند.

بیشتر بخوانید: درخت مرکل چیست؟

معماری شبکه و تعامل بین‌زنجیره‌ای

بند پروتکل برای تعامل با بلاک چین‌های دیگر، از مکانیزم اثبات اوراکل، کلاینت‌های سبک (Lite Client) و پروتکل ارتباط میان‌بلاکچینی کازماس (Inter-Blockchain-Communication) یا IBC استفاده می‌کند. روند کلی به این صورت است:

۱. درخواست داده

فرض کنید یک کاربر یا یک قرارداد هوشمند روی یک بلاک چین دیگر (مانند اتریوم یا بایننس اسمارت چین)، نیاز به داده‌ای بیرونی دارد. به‌جای ارتباط مستقیم با منابع اطلاعاتی، آن‌ها به بندچین مراجعه می‌کنند.

۲. ثبت داده در بندچین

در بندچین، داده از منابع مختلف جمع‌آوری شده و پس از طی کردن فرایند اجماع (با الگوریتم BFT تندرمینت)، به طور دائمی در زنجیره ثبت می‌شود. همراه این ذخیره‌سازی، یک اثبات مرکل نیز تولید می‌شود که در مرحله چهارم بخش قبل کامل توضیح دادیم.

۳. ارسال اثبات به بلاک چین دیگر

سپس، بندچین این اثبات (که شامل اطلاعاتی مانند هش داده‌ها، زمان اجرای اوراکل و شناسه اسکریپت است) را ارائه می‌کند. این اثبات می‌تواند توسط سایر بلاک چین‌ها خوانده شود.

۴. اعتبارسنجی اثبات مرکل با استفاده از کلاینت سبک

بلاک چین مقصد (مثلاً یک قرارداد هوشمند روی اتریوم)، به کمک یک کلاینت سبک بندچین، صحت این اثبات را بررسی می‌کند. مزیت لایت کلاینت این است که نیازی به دانلود کل بلاک چین بند پروتکل ندارد و تنها کافی است اطلاعات رمزنگاری‌شده لازم برای تأیید صحت داده‌ها را دریافت کند.

۵. استفاده از داده

اگر اثبات مرکل معتبر بود، داده موردنظر به‌صورت ایمن و تأییدشده در بلاک چین مقصد ثبت می‌شود و قابل استفاده در قراردادهای هوشمند یا برنامه‌های غیرمتمرکز خواهد بود.

ویژگی‌ها و مزایای BAND Protocol

تمرکز اصلی بندپروتکل بر افزایش انعطاف، سرعت، مقیاس‌پذیری (Scalability) و سازگاری و تعامل بین‌زنجیره‌ای (Cross-chain Compatibility/Interoperability) است. باتوجه به ساختار بند پروتکل، این پروژه مزایایی دارد که آن را به رقیبی قدرتمند در فضای اوراکل‌های غیرمتمرکز تبدیل می‌کند از جمله:

• سرعت پردازش داده‌ها
• مقیاس‌پذیری و هزینه کم
• امنیت داده‌ها و اثبات اعتبار
• سازگاری با قراردادهای هوشمند در پلتفرم‌های مختلف

سرعت پردازش داده‌ها

مدت زمان پاسخ به درخواست‌ها در بندچین به‌طور متوسط حدود ۶ ثانیه است. این ویژگی، بند پروتکل را به اوراکلی پرسرعت در فضای دیفای (DeFi) تبدیل می‌کند.

مقیاس‌پذیری و هزینه کم

از نظر مقیاس‌پذیری، به استناد داده‌های CosmosScan در اردیبهشت ۱۴۰۴، ۹۶ ولیدیتور در بلاک چین بند پروتکل حضور دارند. بلاک تایم بندچین حدود ۲.۸۸ ثانیه است و در هر بلاک، درحال‌حاضر ۱۹ درخواست می‌تواند جای بگیرید. براساس آمارهای فعلی این پروژه، متوسط تعداد درخواست‌های روزانه ثبت‌شده در بند پروتکل، ۱۹ هزار واحد است.

در کیت توسعه نرم‌افزار کازماس، از گس (Gas) برای سنجش میزان مصرف منابع طی پردازش درخواست‌ها استفاده می‌شود. کارمزدها در این شبکه بسیار پایین و نزدیک به صفر است که آن را به گزینه‌ای مناسب برای توسعه‌دهندگان و کاربران تبدیل می‌کند.

امنیت داده‌ها و اثبات اعتبار

ساختاری به‌نام تابع تصادفی قابل‌اعتبارسنجی (Verifiable Random Function) یا VRF در بند پروتکل وجود دارد که دارای ۳ مزیت اصلی است:

• غیرقابل پیش‌بینی بودن نتایج تصادفی تولیدشده (Unpredictability)
• وجود تنها یک خروجی صحیح و منحصربه‌فرد (Uniqueness)
• مقاومت در برابر پیدا کردن دو ورودی مختلف با یک نتیجه یکسان (Collision Resistance)

 این ویژگی‌ها باعث می‌شوند داده‌های خروجی، غیرقابل دستکاری، شفاف و قابل تأیید باشند. در نتیجه، امنیت داده‌هایی (Data Security) که از بند پروتکل به‌دست می‌آیند، به‌شدت افزایش می‌یابد.

از طرف دیگر، همانطور که گفتیم، در پایان ثبت نتیجه نهایی درخواست در زنجیره بندچین، یک اثبات مرکل ساخته می‌شود که برای تأیید اعتبار داده‌ها توسط کاربران و دیگر بلاک چین‌ها کاربرد دارد.

سازگاری با قراردادهای هوشمند در پلتفرم‌های مختلف

به‌لطف کلاینت سبک و پروتکل ارتباط میان‌بلاک چینی کازماس، هر بلاک چینی که با IBC سازگار باشد، قابلیت برقراری ارتباط با بندپروتکل را دار. از جمله این شبکه‌ها و قراردادهای هوشمند شامل:

• بلاک چین‌های مبتنی بر Cosmos SDK مانند:
  • کازماس هاب (Cosmos Hub)
  • اوسمیوس (Osmosis)
  • سیکرت نتورک (Secret Network)
• اتریوم و زنجیره‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم مانند:
  • بی‌ان‌بی چین (BNB Chain)
  • آوالانچ سی-چین (Avalanche C-chain)
  • پالیگان (Polygon)
  • فانتوم (Fantom)
  • کاوا (Kava)

مقایسه بند پروتکل با چین لینک

بااینکه هر دوی بندپروتکل و چین لینک (Chainlink) از بهترین و قدرتمندترین اوراکل‌های بلاک چینی غیرمتمرکز در فضای دیفای هستند، اما مزایا و معایب مختلفی نسبت به یکدیگر دارند که باعث ترجیح کاربران و توسعه‌دهندگان به انتخاب هر کدام می‌شود.

بیشتر بخوانید: چین لینک چیست؟

در جدول زیر، خلاصه‌ای از این تفاوت‌ها و شباهت‌ها را بررسی کرده‌ایم:

مقایسه فنی و معماری

بند پروتکل روی Cosmos SDK ساخته شده و دارای معماری سریع‌تر و مقیاس‌پذیرتر است، درحالی‌که چین لینک روی اتریوم ساخته شده که به خاطر شلوغی شبکه، از مشکلات مقیاس‌پذیری و کارمزد بالا رنج می‌برد.

بند پروتکل قادر به پردازش نزدیک به ۲۰ هزار تراکنش در ثانیه است و به‌طور بومی، قابلیت تعامل میان‌زنجیره‌ای دارد. در مقابل، چین لینک بیشتر به اتریوم وابسته است و از ترکیبی از راهکارهای درون‌زنجیره‌ای و برون‌زنجیره‌ای استفاده می‌کند.

مزایا و معایب نسبی

مزیت اصلی بند پروتکل، سرعت بالاتر، هزینه کمتر تراکنش‌ها و قابلیت استفاده در چندین بلاک چین است. بااین‌حال، این پروژه نسبت به چین لینک، میزان پذیرش و مقبولیت کمتری در بین پروژه‌های بزرگ دارد.

مزیت اصلی چین لینک نیز اعتبار بالاتر، تمرکززدایی قوی‌تر و همکاری با برندهای بزرگی مانند گوگل و سوئیفت است. البته این شبکه به‌دلیل ترافیک بالای اتریوم ، مقیاس‌پذیری کمتر و کارمزد بالاتری دارد.

مقایسه سهم بازار و پذیرش کاربران

چین لینک در حال حاضر با دارا بودن نزدیک به ۵۰ درصد سهم بازار اوراکل‌ها، رهبر بلامنازع این حوزه است. البته بند پروتکل نیز در حال رشد است، اما هنوز سهم نسبتاً کوچکی از بازار دارد. البته این پروژه به خاطر معماری تعامل میان‌زجیره‌ای بومی و مقیاس‌پذیری بهتر، می‌تواند تهدیدی برای سلطه چین لینک در آینده باشد.

کاربردهای بند پروتکل در فضای دیفای

بند پروتکل به‌عنوان یک اوراکل بلاک چنی غیرمتمرکز، کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. ازجمله:

دیفای

بند پروتکل می‌تواند قیمت دارایی‌های دیجیتال را به‌طور دقیق و قابل‌اعتماد به قراردادهای هوشمند برساند. ازآنجاکه این فعالیت‌های مختلف در پلتفرم‌های دیفای مانند وام‌دهی، وام‌گیری و معاملات مشتقه به خوراک قیمت به‌روز، دقیق و از منابع معتبر نیاز دارند، امنیت و اعتبار بند پروتکل می‌تواند به آن‌ها در کسب اطلاعات لازم کمک کند.

بازی‌های بلاک چینی

در بازی‌های بلاک چینی، ایجاد نتایج تصادفی به‌شکلی عادلانه و قابل اثبات بسیار مهم است. بند پروتکل با فراهم کردن اعداد تصادفی (Random Numbers) از طریق اوراکل‌های خود، امکان ساخت لوت‌باکس‌ها، لاتاری‌ها یا تصمیمات درون بازی را به‌شکلی امن و شفاف فراهم می‌کند.

این یعنی بازیکنان می‌توانند مطمئن باشند که نتایج کاملاً تصادفی و بدون دستکاری و منصفانه هستند. این هدف با تکیه بر مکانیزم VRF بند پروتکل قابل دستیابی است.

بیمه

در صنعت بیمه، نیاز به داده‌های معتبر برای صدور هزینه خسارت تصادفات داریم. بند پروتکل می‌تواند اطلاعات مرتبط با رویدادهای مورد نیاز را به‌طور خودکار به قراردادهای هوشمند ارسال کند. این اطلاعات باعث می‌شوند پرداخت خسارت‌های بیمه بدون نیاز به دخالت انسانی و با شفافیت کامل، به درستی فعال شود.

بازارهای پیش‌بینی

در بازارهای پیش‌بینی (Prediction Markets)، کاربران روی نتایج رویدادهای دنیای واقعی (مثلاً انتخابات ریاست‌جمهوری یا مسابقات ورزشی) شرط‌‌بندی می‌کنند. بند پروتکل می‌تواند نتایج رسمی و تأییدشده این رویدادها را به قراردادهای هوشمند برساند. با این کار، اعتماد به صحت نتایج افزایش می‌یابد و امکان دستکاری داده‌ها به حداقل می‌رسد.

بیشتر بخوانید: بازار پیش بینی چیست؟

مدیریت زنجیره تأمین

در زنجیره‌های تأمین، اطلاع از موقعیت کالاها و وضعیت آن‌ها اهمیت زیادی دارد. بندپروتکل می‌تواند داده‌های لحظه‌ای را از سنسورها، جی‌پی‌اس‌ها، یا مراکز لجستیکی دریافت کند و به بلاک چین انتقال دهد. این کار امکان رهگیری کالاها، مدیریت بهتر موجودی انبارها و افزایش شفافیت برای مشتریان و تأمین‌کنندگان را به‌همراه دارد.

استفاده از بند پروتکل در زنجیره تأمین می‌تواند تقلب، تأخیر، یا گم‌شدن کالاها را به حداقل برساند.

توکن BAND چیست و چه نقشی در اکوسیستم دارد؟

ارز دیجیتال BAND، توکن بومی بند پروتکل است که برای فعالیت‌های مختلفی از جمله استیکینگ، شرکت در حاکمیت، تأمین امنیت شبکه و اعتبارسنجی تراکنش‌ها کاربرد دارد. البته بااینکه این توکن روی شبکه بندچین فعالیت دارد، اما نسخه رپدشده آن روی شبکه‌های اتریوم، بایننس اسمارت چین، فانتوم و جنوسیس نیز ساخته شده است.

توکنومیکس توکن BAND

به استناد داده‌های کوین مارکت کپ (CMC)، معاملات ارز BAND از ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۹ (۲۸ شهریور ۹۸) با قیمت ۰.۶۴۰۴ دلار آغاز شد. این رمز ارز در زمان نگارش این مطلب در اردیبهشت ۱۴۰۴، دارای عرضه کل ۱۶۰.۲ میلیون واحدی است. سقف عرضه‌ای برای این توکن وجود ندارد.

توکن‌های جدید BAND با نرخ تورمی ۷ تا ۲۰ درصد تولید می‌شوند. این نرخ، با ساخت بلاک‌های جدید توسط اعتبارسنج‌ها ایجاد می‌شود و به «نرخ تورم توکن (Token Inflation)» نیز معروف است. نحوه تنظیم این نرخ به‌صورت خودکار و براساس میزان توکن‌های استیک‌شده بند است، به‌گونه‌ای که در هر زمان، حدود دوسوم از کل عرضه در حال استیک باشد. به استناد داده‌های CosmosScan، نرخ تورم فعلی بندپروتکل، ۹.۳۳ درصد است.

همانطور که گفتیم، در زمان راه‌اندازی پروژه، تعداد کل توکن‌های BAND معادل ۱۰۰ میلیون واحد بود. این مقدار، به‌دلیل سیاست‌های تورمی پروتکل و پارامترهای استیکینگ، تا به امروز افزایش یافته است. نحوه توزیع این عرضه اولیه به شرح زیر بود:

• ۱۲.۳۷٪ برای فروش عمومی ارز BAND
• ۲۵.۶۳٪ برای صندوق اکوسیستم
• ۲۲٪ برای بنیاد پروژه
• ۵٪ برای تیم توسعه و مشاوران
• ۱۵٪ برای سرمایه‌گذاران خصوصی

کاربردهای توکن بند

• استیکینگ: توکن BAND برای استیکینگ در شبکه بندچین استفاده می‌شود. ولیدیتورها با استیک کردن توکن‌های خود، در فرایند اعتبارسنجی و تأیید تراکنش‌ها شرکت کرده و در ازای آن پاداش می‌گیرند. دلیگیتورها (Delegators) نیز افرادی هستند که به‌جای شرکت در فرایند اعتبارسنجی، صرفاً با استیک کردن توکن‌ها، درصدی پاداش دریافت می‌کنند.
• پرداخت کارمزد: کاربران برای ارسال تراکنش‌ها، درخواست داده از اوراکل‌ها و استفاده از امکانات شبکه، باید کارمزدهایی را پرداخت کنند. این کارمزدها با توکن BAND پرداخت می‌شوند که بخشی از آن‌ها به اعتبارسنج‌ها تعلق می‌گیرد.
• رأی‌دهی و حاکمیت: هولدرهای ارز BAND می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی شرکت کنند. آنها می‌توانند درباره به‌روزرسانی‌های پروتکل، تخصیص منابع یا تغییرات مهم در ساختار شبکه رأی بدهند. افراد بسته به تعداد توکنی که نگهداری می‌کنند، قدرت رأی‌دهی خواهند داشت.
• تأمین امنیت داده‌های اوراکل: توکن بند در مکانیزم اثبات اعتبار درخواست‌های اوراکل هم نقش دارد. در واقع، بخشی از انگیزه اعتبارسنج‌ها برای انجام صحیح عملیات اوراکل، دریافت پاداش است.

نحوه استیکینگ توکن BAND

برای استیک کردن ارز بند پروتکل بدون شرکت در فرایند اعتبارسنجی، ابتدا باید یک کیف پول سازگار با آن ساخته و یک اعتبارسنج برای واگذاری نمایندگی دارایی‌ها انتخاب کنید.

انتخاب کیف پول بند پروتکل

کیف پول‌های لیپ (Leap)، کپلر (Keplr)، کازموستیشن (Cosmostation) و لجر (Ledger) از گزینه‌های پشتیبانی‌شده برای استیکینگ توکن BAND هستند. پس از نصب و راه‌اندازی نیز باید مقداری رمز ارز به آن واریز کنید.

انتخاب ولیدیتور

برای انتخاب اعتبارسنج، ابتدا وارد اکسپلورر CosmosScan شده و روی تب «Validators»، کلیک کنید. در این قسمت، لیستی از ۹۶ ولیدیتور فعلی در شبکه بندچین را مشاهده می‌کنید. هر کدام از این افراد از نظر قدرت رأی‌دهی (Voting Power) و کمیسیون (Commission) با یکدیگر تفاوت دارند. هرچه کمیسیون یک ولیدیتور بیشتر باشد، درصد کمتری از پاداش اعتبارسنجی موفق تراکنش‌ها و ساخت بلاک را به شما پرداخت می‌کند.

در ادامه، روی ولیدیتور انتخابی‌تان کلیک کنید. در صفحه جدید، پس از اتصال کیف پول‌تان، گزینه «Delegate» فعال می‌شود که با کلیک روی آن، قادر به مشخص کردن مقدار دلخواه برای استیکینگ ارز BAND خواهید بود.

خرید بند پروتکل

برای خرید ارز BAND می‌توانید از صرافی‌های ایرانی و خارجی مختلفی اقدام کنید که در این قسمت نحوه انجام آن را توضیح می‌دهیم.

صرافی‌های خارجی متمرکز و غیرمتمرکز

بااینکه کار با اکثر صرافی‌های خارجی به‌دلیل تحریم‌ها و مشکل احراز هویت کاربران ایرانی دشوار است، اما صرافی‌های خارجی بدون تحریم نیز هستند که کاربران ایرانی بدون مشکل می‌توانند در آن‌ها به خرید و فروش بند پروتکل بپردازند. در صرافی‌های غیرتمرکز نیز نیازی به احراز هویت نیست، اما برخی از آن‌ها آی‌پی ایران را تحریم کرده‌اند که با استفاده از وی‌پی‌ان قابل حل است.

برخی از محبوب‌ترین صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز برای خرید بندپروتکل شامل موارد زیر هستند:

برای خرید Band Protocl از این صرافی‌ها کافی است مراحل زیر را طی کنید:

• ثبت‌نام و احراز هویت (درصورت نیاز)
• واریز ارز فیات بین‌المللی مانند دلار یا جفت‌ارزی پشتیبانی‌شده مانند تتر
• انتخاب ارز بند پروتکل
• مشخص کردن مقدار یا قیمت
• خرید

صرافی‌های ایرانی

در صرافی‌های ایرانی نیز می‌توانید با ثبت‌نام و احراز هویت، به خرید BAND اقدام کنید. نحوه کار به‌صورت زیر است:

• ثبت‌نام و احراز هویت
• وارد کردن اطلاعات کارت بانکی
• شارژ حساب با ریال
• انتخاب ارز بند پروتکل
• مشخص کردن مقدار یا قیمت
• خرید

وبسایت ارزدیجیتال

یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌ها، استفاده از صفحه خرید بند پروتکل در سایت ارزدیجیتال است. در این صفحه شما به‌صورت فوری و با بهترین قیمت می‌توانید خریدتان را نهایی کنید.

آینده بند پروتکل

شبکه آزمایشی (تست‌نت) نسخه سوم بند پروتکل به‌نام Band Protocol V۳ در ژانویه ۲۰۲۵ (دی ۱۴۰۳) راه‌اندازی شد. تمرکز این نسخه بر بهبودهایی مانند افزایش مقیاس‌پذیری، بهبود مکانیسم‌های امنیتی، ارتقاء تعامل بین‌زنجیره‌ای و تسهیل درآمدزایی بهتر برای تأمین‌کنندگان داده است.

بااینکه این نسخه تا امروز در اردیبهشت ۱۴۰۴ هنوز روی شبکه اصلی راه‌اندازی نشده است، اما تا کنون عملکرد خوبی را در شبکه آزمایشی از خودش نشان داده است. از جمله مهمترین به‌روزرسانی‌هایی این نسخه که بر آینده Band Protocol تأثیر به‌سزایی خواهند گذاشت شامل موارد زیر است:

جریان داده خودکار

در نسخه سوم بندپروتکل، اعتبارسنج‌ها به‌صورت خودکار داده‌های قیمت را از منابع خارجی جمع‌آوری کرده و به‌طور منظم به بندچین ارسال می‌کنند. این طراحی، امکان پشتیبانی از حداکثر ۱۰۰۰ نماد همزمان را با فواصل زمانی کوتاه برای دارایی‌های پرتقاضا مانند بیت کوین و اتریوم فراهم می‌کند.

ماژول Data Tunnel

این ماژول جدید به هر کسی اجازه می‌دهد تا یک رله داده ایجاد کند که نمادها، فواصل زمانی و مقاصد را مشخص می‌کند. تحویل داده‌ها به‌صورت خودکار انجام می‌شود و از پروتکل‌های بین‌زنجیره‌ای مانند اکسلار (Axelar)، لیرزیرو (LayerZero) و هایپرلین (Hyperlane) بهره می‌برد.​

دسترسی رایگان به داده‌ها

 در نسخه دوم بند پروتکل، کاربران برای هر درخواست داده باید هزینه‌ای پرداخت می‌کردند. اما در ورژن جدید، سیستم به‌صورت خودکار عمل می‌کند و بدون اینکه برای هر درخواست هزینه‌ای دریافت شود، اعتبارسنج‌ها به‌طور مداوم داده‌های قیمت را به‌روزرسانی می‌کنند. این تغییر باعث کاهش اصطکاک و افزایش کارایی برای توسعه‌دهندگان می‌شود.

سؤالات متداول

جمع‌بندی

بند پروتکل (Band Protocol) یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز است که با هدف اتصال داده‌های دنیای واقعی بع قراردادهای هوشمند طراحی شد. این پروتکل ابتدا روی اتریوم فعالیت می‌کرد، اما بعداً با استفاده از Cosmos SDK بلاک چین اختصاصی خود به نام بندچین (BandChain) را توسعه داد تا مقیاس‌پذیری، سرعت، امنیت و تعامل بین‌زنجیره‌ای را بهبود دهد. بندپروتکل با استفاده از الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانس تندرمنیت (Tendermint’s BFT)، داده‌ها را از منابع مختلف جمع‌آوری، تأیید و به بلاک چین‌های دیگر ارائه می‌دهد.

بند پروتکل در حوزه‌هایی مانند دیفای، بازی، بیمه و مدیریت زنجیره تأمین کاربرد گسترده‌ای دارد. توکن BAND این پروژه نیز برای استیکینگ، پرداخت کارمزدها و پاداش‌دهی به اعتبارسنج‌ها و ارائه‌دهندگان داده استفاده می شود. این پروژه درحال توسعه نسخه سوم خود است که قرار است گسترش همکاری‌های بین‌زنجیره‌ای و بهبود زیرساخت‌های آن در آینده را به‌همراه داشته باشد.