تفاوت سرمایه‌گذاری و سفته‌بازی در ارزهای دیجیتال چیست؟
اگر تابه‌حال در مورد سرمایه‌گذاری‌های خود در ارزهای دیجیتال با دوستانتان صحبت کرده باشید، حتماً با این عبارت برخورد کرده‌اید که «این سرمایه‌گذاری نیست و شما تنها «سفته‌بازی» و «دلالی» می‌کنید. حال تفاوت این دو مفهوم چیست؟ آیا اصلاً تفاوتی دارند؟ آیا تفاوت آنها اهمیتی دارد؟
سرمایه‌گذاری
برای بیشتر مردم تفاوت میان سفته‌بازی و سرمایه‌گذاری در ریسک، سود و چهارچوب زمانی خلاصه می‌شود. لغت سرمایه‌گذاری در دیکشنری آکسفورد اینچنین تعریف شده است:
قرار دادن پول در طرح‌های اقتصادی، سرمایه‌گذاری در سهام، املاک و یا دیگر زمینه‌های مالی، با فرض اینکه در آینده سود ده باشند.
سرمایه‌گذاران معمولاً اهداف بلندمدت دارند. یک سرمایه‌گذاری باید سال‌ها و حتی دهه‌ها نگه داشته شود تا به سوددهی برسد. از همین رو انتخاب محل مناسب برای سرمایه‌گذاری می‌تواند حائز اهمیت باشد. به همین دلیل، تحقیق و بررسی قبل از سرمایه‌گذاری در یک شرکت، دارایی یا پول، وقت زیادی از سرمایه‌گذار خواهد گرفت. سرمایه‌گذار باید به این اطمینان خاطر برسد که سرمایه‌گذاری‌اش مستند و امن خواهد ماند و سود حاصل، به ریسک‌ها و سختی‌هایش بیارزد.
به‌طور کلی، سرمایه‌گذاران پول‌های خود را درموارد کم‌خطر سرمایه‌گذاری می‌کنند و طبیعتاً سود چنین سرمایه‌گذاری‌هایی نیز کمتر خواهد بود.
بنجامین گراهام (Benjamin Graham)، در کتاب «سرمایه‌گذار باهوش»، قوانین سرمایه‌گذاری را اینچنین فهرست می‌کند:
- پیش از خرید سهام، باید کاملا شرکت موردنظر و صحت کاری که در آن انجام می‌شود را بررسی کنید.
- لازم است از خود در برابر ضررهای جدی محافظت کنید.
- باید انتظار عملکردی قابل‌قبول و نه غیرعادی را داشته باشید.
بامطالعه دقیق اصول گراهام، می‌توان قبل از اقدام به خرید سهام از طریق بررسی و تحلیل، درصد موفقیت را بالاتر برد. در مورد سهام، سرمایه‌گذاری نیازمند تحلیل‌های فاندامنتال، کمی، کیفی و تخمین ارزش ذاتی خواهد بود.
علاوه بر این‌ها، گراهام به داشتن تواضع و بررسی دقیق تأکید می‌کند. این یعنی ریسک‌های بزرگ را نپذیریم که در نهایت موجب ضررهای هنگفت می‌شود و به سودهای معقول قناعت داشته باشیم.
سفته‌بازی
نقطه مقابل سرمایه‌گذاری، سفته‌بازی قرار دارد که ریسک بالاتری داشته و بالطبع سود بالاتری را در کوتاه‌مدت برای افراد به دنبال خواهد داشت.
سفته‌بازی یک نوع سرمایه‌گذاری در سهام، دارایی‌ها و سایر موارد، با هدف سوددهی البته با ریسک بالای از دست دادن است.
اگر کمی کلی‌تر و از زاویه‌ی غیراقتصادی به آن نگاه کنیم، سفته‌بازی ایجاد یک تئوری یا حدس یک موضوع، بدون داشتن مدارک محکم خواهد بود.
مشخصاً چنین تعریفی در بخش‌های وسیعی از فضای کریپتو قابل تعمیم خواهد بود. معامله گران بسیاری در این بازار وجود دارند که بدون حتی یک نگاه ساده به مفاهیم بنیادی، تنها با تاس انداختن در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند. از طرف دیگر سرمایه‌گذاران بی‌شماری نیز وجود دارند که سرمایه‌های خود را در ارزهای دیجیتالی که وب‌سایتی پر زرق‌وبرق و نامی جذاب دارند، وارد می‌کنند.
اما سفته‌بازی تنها مختص به بازار ارزهای دیجیتال نیست. دلالان روزانه که در بزرگ‌ترین ارزهای دنیا و بازارهای بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند نیز سفته‌باز هستند. این قبیل از سرمایه‌گذاران به دنبال سودهای ناچیزی هستند که از راه تورم‌ها و ناکارآمدی‌های بازار عایدشان می‌شود. سرمایه‌گذار شرکت‌های نوپا با سرمایه کم نیز سفته‌بازی می‌کند. این دسته از سرمایه‌گذاران به امید آن هستند که یک محصول نوآورانه بتواند در آینده نامی برای خود دست و پا کرده و سود آور باشد.
سرمایه‌گذاران در مقابل سفته‌بازها
خب حالا شما به کدام دسته تعلق دارید؟ آیا شما سفته‌بازی می‌کنید یا سرمایه‌گذار هستید؟ آیا پاسخ به این سؤال اهمیت دارد؟
در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری و سفته‌بازی ممکن است. تنها عامل تعیین‌کننده، نوع نگرش شما و رویکردی است که در هنگام ورود به بازار اتخاذ می‌کنید.
یک سرمایه‌گذار ممکن است یک پروژه ارز دیجیتالی را پیدا کند که از هر لحاظ با خواسته وی هم‌خوانی دارد و از کیفیت بالایی نیز برخوردار باشد و این پروژه را با هدف سرمایه‌گذاری بلندمدت خریداری نماید. آینده در دستان این قبیل پروژه‌ها خواهد بود، ممکن است «اپل»، آمازون و حتی اینترنت نسل سوم دنیای آینده ما را تشکیل دهند. این قبیل از سرمایه‌گذاران که خود تلاش می‌کنند و تحقیقاتی را شخصاً انجام می‌دهند به دنبال سرمایه‌گذاری‌های طولانی‌مدت‌اند.
آیا این پروژه در دنیای واقعی کاربردی است؟ بازار هدف آن چقدر است؟ آیا به‌عنوان مصرف‌کننده از آن استفاده می‌کنید و آیا قیمت آن مناسب است؟ رقبایی در مقابل آن وجود دارند؟ رهبر تیم چه کسی است؟ آیا اصلاً بلاک چین به پیشرفت پروژه کمک می‌کند؟
مشخصاً، صرف‌نظر از تحقیق‌های صورت گرفته، تمام سرمایه‌گذاری‌های که در فضای ارزهای دیجیتال صورت می‌گیرند، هیچ‌گاه به امنیت سرمایه‌گذاری در سهام نخواهند رسید و کمال بازارهای قانونمند را پیدا نخواهند کرد.
ولی چه کسی می‌تواند بگوید که پروژه‌ای با سرمایه بالا در حوزه ارزهای دیجیتال ریسک کمتری نسبت به یک پروژه کوچک استخراج گرافیت در آفریقا دارد؟ هر دوی این بازارها فضای رشد بزرگی دارند. بلاک چین دنیای آینده ما را شکل خواهد داد و صنایع بسیاری را تحت تأثیر قرار می‌دهد، از طرف دیگر باتری‌های یون لیتیوم، باعث تقاضای بیشتر برای گرافیت و دیگر فلزات گران‌بها می‌شوند.
پس سفته‌بازهای بازار ارز دیجیتال چه کسانی هستند؟
پاسخ این سؤال معامله‌گران یا تریدرها (Trader) هستند.
این قبیل افراد به دنبال واردکردن سرمایه در بخش‌های ناکارآمد بازار در هنگام بالا رفتن مقطعی قیمت هستند که در نهایت مقادیر بسیاری از سودهای ناچیز را برای آنها به دنبال دارد.
اگر تا به حال در بازار سهام با ETF ها سرمایه‌گذاری کرده باشید، حتماً به زمانی نیز برخورده‌اید که بازار شروع به شکست دادن تریدر کند. در واقع در دنیای سهام، برای یک فرد عادی سخت است که تنها با یک سرمایه‌گذاری و استفاده از یک روش، به سوددهی برسد. اما در بازار ارزهای دیجیتال، با توجه به بی‌ثباتی روزانه قیمت و رفتارهای معکوس این بازار، برای تریدرها از امنیت بالاتری برخوردار است.
روش‌های مختلفی برای تجارت در دنیای ارزهای دیجیتالی وجود دارند که هرکدام سود و ریسک مخصوص به خود را دارد که بسته به هدف شما و چهارچوب زمانی متفاوت خواهند بود. به‌طور کلی، هر چه بازه زمانی بلندتر باشد، ریسک‌های موجود نیز کمتر خواهد بود. خریدو فروش‌های روزانه نیز، از سخت‌ترین تکنیک‌هاست که با ریسک‌ها و خطرات بسیاری روبه‌رو است. از طرف دیگر تریدرهایی وجود دارند که به دنبال بی‌ثباتی‌ها هستند و از آنها با عنوان «تریدرهای مقطعی» یاد می‌شود. چنین افرادی به دنبال رفتارهای معکوس، افت قیمت‌های ناگهانی، تغییر رفتار در بازار و … هستند تا سرمایه‌های خود را وارد بازار نمایند.
در کل به نظر می‌رسد که شما کلیات مطلب را فهمیده باشید. راه‌های بسیاری برای تجارت و سفته‌بازی در دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارند که هرکدام سودهای متفاوت با ضرایب خطر مختلف را دارند.
بهترین روش برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال کدام است؟
در یکی از تبلیغ‌های تلویزیونی در مورد یک خوراکی با دو طعم مختلف، دختربچه‌ای رو به دوربین می‌گوید: «چرا هر دوتاشون رو نداشته باشیم؟». شاید حرف این دختربچه را بتوان کلید حل معمای سرمایه‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال دانست.
چرا پول‌های خود را هم در بحث سرمایه‌گذاری و هم در بحث ترید وارد نکنیم؟ شما در عین حال که تحقیقات خود را بر روی پروژه مدنظر خود انجام می‌دهید و به فهم دقیق‌تری از آن می‌رسید، می‌توانید بخش اندکی از پول خود را در گوشه‌ای دیگر از این بازار خرج کنید.
اگر کمی دقیق‌تر به آن نگاه کنیم، در سطحی بالاتر سرمایه‌گذاری کرده‌اید. وقتی‌که بازار در حالت رشد است، سرمایه‌گذاری شما برد کرده و از طرف دیگر در هنگام رکود بازار، سرمایه‌های شما در بازارهای نزولی و خریدوفروش‌های مقطعی به سود رسیده است.
روش تقسیم‌بندی سرمایه‌هایتان چنین خواهد بود:
سرمایه‌گذاری: هشتاد الی نود درصد از پول شما صرف سرمایه‌گذاری می‌شود. به‌این‌ترتیب شما پول خود را میان پنج، ده یا بیست پروژه مختلف که پیش‌تر به آنها علاقه داشته‌اید، وارد می‌کنید. هدف از انجام چنین معاملاتی صرف‌نظر کردن از رکودهای بازار و رسیدن به سود در بلندمدت است. چنین پروژه‌هایی روزهای بالا و پایین بسیاری را تجربه خواهند کرد، اما این مسئله برای شما اهمیت ندارند چرا که شما به آینده دل بسته‌اید. به HODL (نگه‌داشتن ارزهای دیجیتالی در بلندمدت) خوش‌آمدید.
سفته‌بازی: ده الی بیست درصد سرمایه‌های شما در این بخش وارد می‌شود. در اینجا نیز شما پول خود را در ده نقطه مختلف که از آنها با عنوان «موضع» یاد می‌شود، قرار می‌دهید. این سرمایه‌گذاری‌ها نباید بزرگ باشند. به‌عنوان مثال اگر بودجه کلی شما کم است، پانصد دلار برای هر پروژه کفایت می‌کند. در صورت بالا بودن بودجه، هزار دلار سرمایه‌گذاری مناسبی است. در ادامه باید یاد بگیرید که چطور به این سرمایه‌ها تبادل کنید. رسیدن به سودهای اندک و واردکردن سرمایه با پشتوانه یکی از ویژگی‌های ذاتی بازار ارزهای دیجیتال، ازجمله اهداف سفته‌بازی است. با این کار شما جای پای خود را در بازار محکم‌تر می‌کنید. وقتی‌که در یک بازار نزولی قرار دارید، از این روش است که می‌توانید به سوددهی برسید.
در مورد معامله ارزهای دیجیتال بیشتر بدانید
ابتدا به مطالعه بررسی‌های کارشناسان و اهالی فن بپردازید.
پیدا کردن یک فضای مناسب در فضای مجازی می‌تواند شروع خوبی باشد. بدین ترتیب می‌توانید به دورنمای خوبی از کلیات این بازار و تکنیک‌های بازار برسید و روش‌های مختلف معامله در حوزه ارزهای دیجیتال را یاد بگیرید. اینجاست که شما می‌فهمید باید بسیاری از سر و صداها، نمودار و اعداد و ارقام را نادیده بگیرید.
تصمیمات شما در هر دو حوزه سرمایه‌گذاری و سفته‌بازی، یکدیگرند را شکل خواهند داد و به یک سرمایه‌گذار سفته‌باز بدل خواهید شد.
نتیجه‌گیری
در واقع سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال سفته‌بازی است، اما درجه این کار نسبت به موضع شما و رویکردی که اتخاذ می‌کنید، متفاوت خواهد بود. هم می‌توانید در پروژه‌های بسیار خوبی که در این حوزه وجود دارند، سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت انجام دهید و هم می‌توانید با تکیه‌بر فراز و نشیب‌های بازار، سفته‌بازی کنید و به سودهای اندکی برسید.
تقسیم سرمایه‌ها یکی از بهترین راه‌هایی است که می‌توانید خطرات بازار را به حداقل برسانید. به‌وسیله بهره‌گیری از رویکرد مناسب و استفاده از تکنیک‌های سرمایه‌گذاری در کنار تکنیک‌های سفته‌بازی نیز می‌توانید در هنگام صعودی بودن بازار سود کرده و ضررهای بازارهای نزولی را جبران کنید.
متاسفانه دلالی و سفته بازی تبدیل به شغل شده نه تنها تو ایران تو کل دنیا این طوری شده