آیا تراکنش‌های ارزهای دیجیتال واقعا ناشناس هستند؟

از آن‌ جهت که بیشتر مردم عقیده دارند که ارزهای دیجیتال و تراکنش‌هایشان کاملاً ناشناس و مخفی هستند، این باور نیز وجود دارد که این ارزها برای تبادلات پول در سطح وب تاریک یا دارک وب ایده آل‌اند. اما این تراکنش‌های این ارزها تا چه میزان ناشناس‌اند؟ برای فهم جواب این سؤال با ارز دیجیتال همراه باشید.

تراکنش‌هایی که به‌وسیله ارزهای دیجیتال ثبت می‌شوند، به نوعی با اطلاعات مستعار انجام می‌گیرند. از همین رو نمی‌توان آدرس یک حساب ارز دیجیتال را مستقیماً به سمت شخص دارنده حساب رهگیری کرد. اما اگر اطلاعات واقعی شما به آدرس‌ کیف‌پول‌تان پیوند خورده باشد، آنگاه تراکنش‌ها به سمت شخص شما (هویت اصلی شما) ره‌گیری خواهند شد. ارزهای دیجیتال نظیر «مونرو»، «زی کش» و «ورج» ازجمله ارزهایی هستند که با تمرکز بر روی حریم خصوصی کاربران سعی دارند تا هویت واقعی شما را بیش‌ازپیش پنهان نمایند.

در ادامه قصد داریم تا به شرح کاملی از مفهوم استفاده از اطلاعات مستعار در زمینه ارزهای دیجیتال و تراکنش‌های پرداخته و به شما بگوییم که تراکنش‌های این ارزها تا چه اندازه ناشناس صورت می‌گیرند و به این سؤال پاسخ دهیم که آیا اصلاً بیان مفهومی با عنوان «حریم شخصی صد درصدی» در تراکنش‌های این قبیل ارزها درست است یا خیر.

تراکنش‌های ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

پیش از اینکه به بیان میزان ناشناس بودن تراکنش‌های ارزهای دیجیتال بپردازیم، لازم است تا از عملکرد دقیق تراکنش‌ها در این سیستم‌ها آشنا شویم.

به یاد داشته باشید، ارزهای مختلف، به شیوه‌های متفاوتی تراکنش‌ها را پردازش می‌کنند و برخی از ارزها نیز با استفاده از تکنیک‌های ویژه‌ای، پروسه ره‌گیری و تعیین هویت طرفین تبادلات را مشکل می‌سازند.

به‌منظور قابل‌فهم تر کردن توضیحات، به شرح تراکنش‌های بیت کوین خواهیم پرداخت. از طرف دیگر بیشتر ارزهای دیجیتال از همان روشی برای پردازش تراکنش‌های استفاده می‌کنند که بیت کوین از آن بهره می‌برد.

در بیت کوین تمام تراکنش‌ها بر روی یک دفتر کل عمومی ذخیره می‌شوند که از آن با عنوان «بلاک چین» یاد می‌شود.

بلاک چین در واقع فهرستی بلندبالا از تمام تراکنش‌هایی است که تابه‌حال بر روی شبکه بیت کوین انجام‌ گرفته است. این فهرست بر روی هزاران رایانه‌ای در حال استخراج بیت کوین هستند ذخیره‌ شده است.

هر ورودی در بلاک چین بیت کوین شامل یک آدرس فرستنده، یک آدرس گیرنده و مقدار بیت کوین‌هایی است که ارسال‌شده.

به‌وسیله این روش تمام افراد دنیا، می‌فهمند که چه کسی به چه کسی بیت کوین ارسال کرده و میزان این تراکنش چقدر بوده است.

حال شاید بگویید این مسئله که کاملاً برخلاف ناشناس بودن تراکنش‌هاست. و این سؤال را بپرسید که اگر همه مردم دنیا بتوانند گزارش تراکنش‌های انجام‌ شده را ببینند پس چطور می‌توان انتظار حریم شخصی از بیت کوین و ارزهای دیجیتال داشت؟

برای پیدا کردن جواب این سؤال‌ها بیایید کمی با جزئیات بیشتری به قضیه نگاه کنیم.

آیا ارزهای دیجیتال واقعاً ناشناس هستند؟

به‌منظور کارکرد درست بیت کوین و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتال، همه مردم دنیا «باید» بدانند که چه کسی به چه کسی بیت کوین ارسال می‌کند. تنها در این صورت است که شبکه بیت کوین می‌تواند تائید کند که شما مقدار قابل قبولی از بیت کوین در کیف پول خود دارید که بتوانید آن را به فرد دیگری ارسال کند. پس در واقعیت ارزهای دیجیتال نظیر بیت کوین بر پایه اسامی و اطلاعات مستعار کار می‌کنند.

در یک روی سکه تمام تراکنش‌های بیت کوین برای تمام دنیا قابل‌مشاهده هستند، اما بر روی دیگر سکه، همه افرادی که در شبکه بیت کوین فعالیت می‌کنند و تراکنش‌هایشان را انجام می‌دهند از یک شخصیت تصادفی استفاده می‌کنند که آدرس بیت کوینشان را می‌سازد. این یعنی تا زمانی که کیف پول ارزهای دیجیتال شما با اطلاعات واقعی‌تان در ارتباط نباشد، شما تماماً ناشناس هستید. اما به‌محض اینکه ارزهای دیجیتال خود را از کیف پولتان به حساب بانکی خود انتقال دهید یا از یک صرافی استفاده نمایید که از اطلاعات واقعی شما استفاده می‌کند، ناشناس بودن خود را به خطر انداخته‌اید. بیش از ۹۰ درصد کاربران ارزهای دیجیتال بالاخره از یک صرافی استفاده می‌کنند پس شاید بتوان گفت می‌توان بیش از ۹۰ درصد تراکنش‌های ارزهای دیجیتال را رهگیری کرد.

از آن‌ جهت که تمام تراکنش‌هایی که بر روی بلاک چین انجام می‌گیرند، عمومی‌اند، به‌محض مشخص شدن اطلاعات هویتی شما، بازی تمام است! یعنی می‌توان تمامی تراکنش‌هایی که به‌وسیله حساب شما صورت گرفته را دید و آنها را ره‌گیری نمود.

تمام ارگان‌ها می‌توانند آدرس حساب بیت کوین (یا هر ارز دیجیتال دیگری که تمرکز خاصی بر روی حریم شخصی شما ندارد) را مشاهده کرده و تمام تراکنش‌هایی که تابه‌حال به‌وسیله این آدرس انجام شده‌اند را ببینند. حالا اگر از یک صرافی استفاده کنید که اطلاعات هویتی شما را گرفته باشد و به آدرس آن صرافی ارز دیجیتال بفرستید، مقامات می‌توانند با ارتباط گرفتن از آن صرافی، طبق قانون اطلاعات هویتی شما را طلب کنند.

در روزهای اول تولد بیت کوین، بسیاری از افراد از نحوه عملکرد بیت کوین خبر نداشتند، به همین دلیل تصویر می‌کردند که بیت کوین راه‌حلی نهایی برای انجام تراکنش‌هایی کاملاً ناشناس است. از این‌جهت بسیاری از تراکنش‌های غیرقانونی به‌وسیله بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر صورت می‌گرفتند و همچنان هم صورت می‌گیرند.

بااین‌حال، رفته‌رفته بسیاری از این آدرس‌ها شناسایی شدند چرا که دارندگان این کیف پول‌ها هر یک به‌نوعی، آدرس خود را به هویت واقعی خود مرتبط کردند و موجب فاش شدن اطلاعات خود و به طبع آن تمامی تراکنش‌هایشان شدند.

از برخی جهات، ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین به‌اندازه پول نقد ناشناس نیستند، چراکه به‌محض فاش شدن هویت واقعی شما، تمام تراکنش‌هایتان نیز فاش می‌شود و می‌توان آنها را بر روی بلاک چین عمومی ره‌گیری کرد و هیچ راهی نیز برای پاک کردن آنها وجود ندارد.

اما مطمئناً ارزهایی نیز وجود دارند که ارزش خاصی بر حریم شخصی کاربرانش قائل باشند. در واقع تعداد زیادی از ارزهای دیجیتال وجود دارند که فهم آدرس واقعی انجام دهنده تراکنش را حتی‌الامکان مشکل می‌سازند. استفاده از دو آدرس برای انجام تراکنش‌ها یکی از این تکنیک‌هاست.

در ادامه به معرفی برخی از ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت که در حال حاضر بیشترین میزان حریم شخصی و ناشناس بودن در تراکنش‌ها را ارائه می‌کنند.

ناشناس‌ترین ارزهای دیجیتال کدام اند؟

مشکل اصلی در انجام تراکنش‌های ناشناس به‌وسیله ارزهای دیجیتال اینجاست که هیچ‌گاه نمی‌توان فهمید که آیا در آینده اشکالی در این میان یافت خواهد شد یا خیر. و حتی اگر این اشکالات رفع نیز بشوند، تنها در مورد تراکنش‌هایی که بعد از رفع اشکال صورت می‌گیرند کاربرد دارد و تراکنش‌های قبلی همچنان در معرض خطر قرار می‌گیرند. و اگر این‌گونه شود، همه افراد دنیا می‌توانند این اطلاعات را مشاهده و در آنها کندوکاو کنند.

حال با بیان هشدارهای لازم وقت آن رسیده که به معرفی ناشناس‌ترین ارزهای دیجیتال موجود بپردازیم.

مونرو (Monero)

مونرو یکی از بهترین ارزهای دیجیتال دنیا و احتمالاً قابل‌اعتمادترین ارز از نقطه‌نظر حریم شخصی، امنیت اطلاعات شما و بحث‌های ناشناس بودن است.

مونرو از قابلیت‌های بسیاری استفاده می‌کند تا به‌وسیله آنها مشاهده کیف پول ارسال‌کننده، دریافت‌کننده و میزان تراکنش را برای افراد دیگر سخت نماید. از طرف دیگر این قابلیت‌ها، این امکان را به مونرو می‌دهند تا آدرس‌های واقعی طرفین معامله را نیز برای یکدیگر نشان ندهد.

برخی از قابلیت‌هایی که مونرو برای حفظ حریم خصوصی کاربرانش استفاده می‌کند Ring Signatures، RingCT، Kovri و Stealth نام دارند. برای آشنایی بیشتر با نحوه عملکرد مونرو و قابلیت‌های امنیت آن، به این مقاله مراجعه کنید.

به‌طورکلی Stealth، یکی از نقاط قوت مونرو در بحث حریم خصوصی است. Stealth به‌نوعی به‌صورت یک آدرس جعلی عمل می‌کند که بر روی بلاک چین مونرو ذخیره می‌شود. تنها دارنده کیف پول خواهد بود که توانایی تعیین اصالت آدرس را دارد. به همین دلیل است که کیف پول مونرو به‌محض اجرا، بلاک چین مونرو را اسکن می‌کند. این اسکن از جهت صورت می‌گیرد که مشخص شود ایا آدرس Stealth دیگری به بلاک چین اضافه‌ شده یا نه. در صورت تائید حساب، مشخص می‌شود که موجودی کیف پول چقدر است.

زی کش (ZCash)

زی کش دومین ارز دیجیتال با محوریت حفظ حریم خصوصی کاربران است که قصد بیان شرحی کلی از قابلیت‌های آن را داریم. تفاوت این ارز با مونرو در متفاوت بودن روش‌هایی است که برای ناشناس بودن از آنها بهره می‌برد.

در زی کش هر تراکنش از دو آدرس با عنوان‌های «آدرس زی» (z-addresses) و «آدرس تی» (t-addresses) استفاده می‌کند.

وقتی‌که یک آدرس زی با آدرس زی دیگر تبادل انجام می‌دهد، بر روی بلاک چین زی کش ثبت خواهد شد. باوجود این، کیف پول اصلی که تراکنش را انجام داده توسط افراد دیگر قابل‌ مشاهده نیست.

این روش از طرف دیگر باعث شفافیت بسیار بالای تراکنش‌ها نیز می‌شود. این حالت زمانی پیش می‌آید که شما قصد انجام تراکنش به‌وسیله آدرس تی خود با آدرس تی فرد دیگر داشته باشید. در این صورت تراکنش شما عمومی خواهد بود و مانند یک تراکنش بیت کوین عمل خواهد کرد.

در هنگام استفاده از زی کش باید از مفاهیم «شیلدینگ» (shielding) و «دی شیلدینگ» (de-shielding) آگاه باشید. دی شیلدنیگ زمانی رخ می‌دهد که یک آدرس زی با یک آدرس تی تبادل داشته باشد. شیلدینگ نیز عکس این حالت است. جایی که یک آدرس تی با یک آدرس زی تبادل می‌کند.

ورج (Verge)

ورج آخرین ارزی است که در مورد آن صحبت خواهیم کرد. برخلاف ارزهایی که پیش‌تر به آنها اشاره کردیم، ورج از مرورگر تور (TOR) و شبکه L۲P برای هر چه ناشناس‌تر کردن تراکنش‌ها استفاده می‌کند.

حال چگونه این ارز ناشناس ماندن کاربران را تضمین می‌کند؟

ورج به‌مانند مونرو و دیگر ارزهای مشابه از آدرس‌های مخفی استفاده می‌کند، اما درعین‌حال مرورگر تور نیز به ناشناس‌تر کردن عملیات‌ها کمک می‌کند. تور کوتاه شده عبارت The Onion Router است و راهی است برای برقراری ناشناس ارتباط، بدون فاش شدن آدرس آی پی اصلی شما. به‌وسیله تور، آدرس آی پی افرادی که از ورج استفاده می‌کنند ناشناس باقی می‌ماند. از طرف دیگر هویت فرستندگان و دریافت‌کنندگان ورج نیز در عین رمزنگاری، برای عموم غیرقابل مشاهده هستند.

آیا این ارزها ۱۰۰ درصد ناشناس هستند؟

تاکنون چندین مقاله مفصل و بسیار دقیق مبنی بر امکان رهگیری تراکنش‌های مونرو به انتشار رسیده است.

چندی پیش، نماینده ویژه سازمان مبارزه با مواد مخدر ایالات متحده (DEA) لیلیتا اینفانته در مصاحبه‌ای گفت که ارزهای دیجیتال پیگیر گریز مانند مونرو و زی‌کش می‌توانند جایگزین‌های جذابی برای خلافکاران باشند اما در حال حاضر گستردگی و نقدینگی آن‌ها در حدی نیست که خیلی مورد استفاده قرار بگیرند. او مدعی شد که بازرسان سازمان مبارزه با مواد مخدر آمریکا راهی برای ردیابی این ارزهای دیجیتال هم دارند اما جزئیات دقیق آن را نمی‌داند.

وب‌سایت مونرو هم در پاسخ به این سوال که آیا تراکنش‌های این شبکه ۱۰۰ درصد مخفی و غیرقابل رهگیری هستند پاسخ می‌دهد: هیچ چیز ۱۰۰ درصد نیست اما ما تلاشمان را می‌کنیم تا نهایت حریم خصوصی را برای کاربران به ارمغان بیاوریم.

بنابراین نمی‌توان با قطعیت گفت که ارزهای دیجیتال پیگیرگریز کاملا قابل رهگیری نیستند اما حریم خصوصی به‌شدت بالاتری نسبت به بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر دارند.

نتیجه‌گیری

در پایان باید گفت که ارزهای دیجیتال بر پایه اطلاعات و هویت‌های مستعار کار می‌کنند.

این ارزها در ذات خود توسط یک قدرت مرکزی یا فردی خاص اداره نمی‌شوند و پیرو هدف فرد مشخصی نیستند و یک آدرس تصادفی می‌تواند هر شخصی در دنیا باشد. اما اگر فردی از هویت اصلی دارنده حساب مطلع شود، آنگاه می‌تواند تمامی گزارش‌ها تراکنش‌های آن فرد را ره‌گیری کند و بفهمد که آن فرد چه چیزهایی را خریداری کرده و به چه منظور تراکنش انجام داده.

درصورتی‌که به دنبال ناشناس بودن کامل در ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال هستید، پیشنهاد ما استفاده از ارزهایی خاص است که به‌صورت خاص برای این کار ساخته‌شده‌اند و می‌توانند به بهترین شکل هویت شما را پنهان نمایند. مونرو، زی کش و ورج ازجمله این ارزها هستند.