انقلاب بلاک چین، فرشته نجات یا سرآغاز هرج و مرج؟

بلاک چین یک پایگاه داده توزیع شده از اسناد، یا یک دفتر کل عمومی از همه تراکنش‌ها یا رویدادهای دیجیتال است که توسط اجزای تشکیل دهنده‌اش به شکل مشترک اجرا می‌ شود. هر تراکنش در دفتر کلی عمومی با توافق اکثریت اجزای سیستم محقق می‌‌شود و اطلاعاتی که یکبار وارد سیستم شده باشد، هرگز پاک نمی‌شود.

امروزه از فناوری بلاک چین به عنوان یک فناوری انقلابی یاد می‌‌شود که می‌‌تواند همه چیز را تغییر دهد؛ از مدیریت زنجیره تأمین گرفته تا تولید انرژی و حتی مدیریت حقوق آثار موسیقی.

به نقل از روزنامه سازندگی؛ درست است که فناوری بلاک چین می‌‌تواند به طور بالقوه بسیاری از صنایع را دستخوش تغییر کند اما این تغییر دادن به این معنا نیست که فناوری بلاک چین می‌‌تواند نوشدارویی برای تمام مشکلات جهان باشد. این فناوری همانند گلوله جادویی‌ای می‌‌ماند که شلیک آن می‌‌تواند منجر به تغییرات عجیب وغریبی در بازار شود که عواقبی واقعی را برای پرچمداران این فناوری ایجاد می‌‌کند.

سرمایه‌گذاری‌های فراوان و سنگین انجام شده روی هر شرکتی که کلمه بلاک چین در وبسایتش به چشم می‌‌خورد، نشان می‌‌دهد که این فناوری مشروع در حال حاضر در حال غرق شدن در دریایی از نقشه‌های پولدار شدن سریع و سرمایه‌گذاری‌های مشکوک است. جالب است بدانید که یک کمپانی تولید کننده چای سرد، تنها با استفاده از حربه تغییر نامش به «صنایع بلاک چین طویل»، توانست شاهد رشد ۲۸۹ درصدی سهامش در بورس باشد.

وبسایت تک کرانچ (Techcrunch) اخیرا با انتشار مقاله‌ای با عنوان «حباب ارز دیجیتال در حال خفه کردن نوآوری‌ها است»، عنوان کرده که چشم انداز بازار در حال حاضر به قدری با ابهام روبه‌رو است که تنها اپلیکیشن‌ها می‌‌توانند از پس تأمین هزینه‌های سنگین تراکنش‌هایی که لازمه دسترسی به بلاک چین است، بربیایند.

بلاک چین فناوری قدرتمندی است اما غلو و مبالغه در خصوص توانمندی‌های این فناوری می‌‌تواند منجر به نادیده گرفته شدن کاربردهای مفید فناوری آن، تحت تأثیر گمانه‌زنی‌ها درباره آن قرار بگیرد و زمانی که حباب این شایعات بترکد، تمام دنیای فناوری بلاک چین ضربه خواهد خورد. یکی از موسسات تحقیقات بازار، در مقاله‌ای به بیان برخی از ویژگی‌های فناوری بلاک چین پرداخته و به برخی از شایعات پیرامون این فناوری پاسخ داده است.

در ادامه به بررسی شش موردی که توضیح می‌‌دهد این پیله شایعات چگونه در اطراف بلاک چین تنیده شده و اینکه حقیقت ماجرا چیست می‌‌پردازیم:

بلاک چین تغییرناپذیر است

برنامه نویس طراح نظام بلاک چین، از بروز تغییرات در این سیستم جلوگیری کرده است اما این به این معنا نیست که امکان تغییر چیزی که بلاک چین نشان می‌دهد وجود ندارد؛ تمام حلقه‌های این زنجیره می‌‌تواند دوباره برنامه‌ریزی یا دستکاری شود. بنابراین تراکنش‌ها در یک نقطه مهم به صورت متفاوتی از تراکنش‌های پیشین صورت می‌‌گیرد. برای مثال کمپانی معروف اتریوم دومین ارز دیجیتال پلتفرم بزرگ بازار که مشابه بیت کوین و بسیار پیشرفته‌تر از آن است، در سال ۲۰۱۶ مجبور شد زنجیره‌هایش را برای بازیابی سرمایه‌های به سرقت رفته‌اش دستکاری کند.

بلاک چین غیرمتمرکز است

این مسئله هم بر مبنای برخی ویژگی‌های فناوری بلاک چین بیان شده اما حقیقت تا این حد صفروصدی نیست. محققان دانشگاه کورنل اخیرا دریافته‌اند که بیت کوین و اتریوم، دوگونه از رایج‌ترین ارزهای دیجیتال، بسیار کمتر از آنچه تصور می‌شود غیرمتمرکزتر هستند و هردوی آنها با استفاده از کمتر از ۲۰ ماینر (استخراج کننده‌های ارزهای دیجیتال) اداره می‌‌شوند. این درحالی است که هیچ کیف پول الکترونیکی (wallet) عمومی و جهانی وجود ندارد تا کاربران ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاک چین بتوانند از ان استفاده کنند و این دسته از کاربران مجبورند تا از فضای ذخیره یک شرکت دیگر برای ذخیره اندوخته شان استفاده کنند و این موضوع ثابت می‌‌کند که روند این کار به صورت کلی غیرمتمرکز است.

بلاک چین به اعتماد نیازی ندارد

مفهوم این مسئله که فناوری بلاک چین غیرقابل اعتماد است از این مسئله ناشی می‌‌شود که هر فردی در این شبکه می‌تواند بدون اینکه هیچ مقام و مسئولی تراکنش‌های او را تأیید کند، اقدام به فعالیت کند اما این مسئله به معنای اینکه بلاک چین واقعا غیر قابل اعتماد است، نیست. کاربران شبکه بلاک چین به «ماینرها» اعتماد می‌کنند. وجود ماینرها سبب اطمینان از اجرای درست شبکه می‌شود و هرچه تعدادشان بیشتر باشد، امنیت شبکه افزایش می‌‌یابد.

کلاهبرداری در بلاک چین غیرممکن است

این مورد قطعا اشتباه است. اطلاعات در بلاک چین توسط کاربران ذخیره می‌شود و اگر کاربران این شبکه دروغ یا اطلاعات ناصحیح ارائه دهند، دروغشان بخشی از این شبکه خواهد بود. فناوری بلاک چین تنها بستری برای سازماندهی اطلاعات است و نه تضمین دهنده صحت اطلاعات موجود روی آن. بنابراین اگر کسی تلاش می‌کند تا ثابت کند که فناوری بلاک چین شبکه‌ای سراسر دروغ است، درگیر شایعات شده و تحت تاثیر اطلاعات نادرست قرار گرفته است.

شفافیت در بلاک چین مزیت است

برای بسیاری از کمپانی‌ها و اپلیکیشن‌ها، این مسئله که وجود شفافیت مزیت محسوب می‌‌شود صحیح است اما لازم نیست که تمام تراکنش‌ها و نقل و انتقالات شبکه بلاک چین در معرض دید عموم قرار بگیرد. محرمانه بودن اطلاعات یکی از دغدغه‌ها و نگرانی بسیاری از کسب‌وکارهاست و مطمئنا صاحبان اینگونه کسب‌و کارها راضی نخواهند بود که اطلاعاتشان در دسترس عموم قرار بگیرد.

قراردادهای هوشمند بر پایه هوش مصنوعی ایجاد شده‌اند

فناوری «قراردادهای هوشمند» که باعث انجام شدن اتوماتیک تراکنش‌ها در شبکه بلاک چین می‌شود، تنها به اندازه میزان کارآمدی کدهای برنامه آن می‌تواند مفید و کارآمد باشد و با هوش مصنوعی تفاوت‌های بسیاری دارد. اتوماسیون قراردادهای هوشمند هیچگاه مانند طراحی‌های نرم افزاری هوش مصنوعی نبوده و تاکنون مواردی از سقوط شدید ارزش سهام کمپانی‌هایی که از الگوریتم های معاملاتی اتوماتیک استفاده می‌‌کرده اند نیز وجود داشته است.

تصویری از فیلم Ex-Machina، هوش مصنوعی

بسیاری از سرمایه گذاران و شرکتهایی که در حال حاضر به سمت فناوری بلاک چین هجوم آورده‌اند و شدید مشتاق فعالیت در این عرصه هستند، متوجه نیستند یا حتی نمی‌خواهند روابط پیچیده پشت این شش مورد را که در خصوص این فناوری عنوان شد، بدانند.

باید بدانیم که نباید ساده انگارانه به فناوری بلاک چین نگاه کرد و تصور کرد که این فناوری به سادگی بسترهای اطلاعاتی دیگر است. فناوری بلاک چین به صورت مفهومی تصور ما از داده‌ها و طبقه بندی سطوح مختلف آن را تغییر می‌دهد. فعالیت و کسب درآمد در شبکه بلاک چین پیچیده تر از کسب درآمد از سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتالی است که همه اکنون شاهد آن هستند. فناوری بلاک چین با مفهوم پیچیده‌اش، می‌تواند آغازی برای تغییر طولانی مدت صنایع گوناگون باشد.

افسانه‌زدایی از فناوری بلاک چین می‌تواند منجر به حرکت رو به جلوی سرمایه گذاری‌های پایدار و شفاف در این زمینه شده و باعث شود تا شرکت‌هایی که برپایه این فناوری فعالیت می‌کنند، روی زمین سخت و مستحکم قرار گیرند، نه خانه‌ای روی آب.